Testosteron uputstvo za upotrebu
SAŽETAK KARAKTERISTIKA LIJEKA
1. NAZIV LIJEKA
Testosteron Depo; 250 mg/ml; rastvor za injekciju
INN: testosteron
2. KVALITATIVNI I KVANTITATIVNI SASTAV
1 ml rastvora za injekciju sadrži 250 mg testosteron enantata.
Za spisak svih ekscipijenasa, pogledati dio 6.1.
3. FARMACEUTSKI OBLIK
Rastvor za injekciju.
Bistar, bezbojan do žut ili zelenkastožut uljani rastvor.
4. KLINIČKI PODACI
4.1. Terapijske indikacije
Supstituciona terapija testosteronom kod hipogonadizma muškaraca, nakon
prethodno ustanovljene deficijencije na osnovu biohemijskih i kliničkih
parametara.
4.2. Doziranje i način primjene
Doziranje
Lijek Testosteron Depo 250 mg/ml, rastvor za injekciju, primjenjuje se
intramuskularno, svake dvije do tri nedjelje, radi stimulacije razvoja
nedovoljno razvijenih androgen-zavisnih organa ili za inicijalno
liječenje simptoma deficijencije.
U terapiji održavanja: 250 mg lijeka Testosteron Depo intramuskularno
svakih tri do šest nedjelja, u zavisnosti od individualnih potreba.
Potrebno je mjeriti nivo testosterona u serumu prije započinjanja
liječenja i povremeno u toku liječenja na kraju injekcionih intervala.
Nivo testosterona u serumu koji je niži od normalnog bi ukazao na
potrebu za kraćim injekcionim intervalima. U slučaju da je nivo
testosterona u serumu visok, može se razmotriti produženje injekcionog
intervala.
Posebne grupe pacijenata
Djeca i adolescenti
Lijek Testosteron Depo nije indikovan za primjenu kod djece i
adolescenata (vidjeti dio 4.4).
Bezbjedna i efikasna primjena lijeka nije adekvatno utvrđena kod djece i
adolescenata.
Starije osobe
Ograničeni podaci ne ukazuju na potrebu za prilagođavanjem doze kod
starijih pacijenata (vidjeti dio 4.4).
Pacijenti sa oštećenjem funkcije jetre
Nijesu sprovedene zvanične studije kod pacijenata sa oštećenjem funkcije
jetre. Primjena lijeka Testosteron Depo je kontraindikovana kod
muškaraca koji su imali ili imaju tumor jetre (vidjeti dio 4.3).
Pacijenti sa oštećenjem funkcije bubrega
Nijesu sprovedene zvanične studije kod pacijenata sa oštećenjem funkcije
bubrega.
Način primjene
Rastvor za intramuskularnu injekciju.
Injekciju dati veoma polako (vidjeti djelove 4.4. i 4.8). Sadržaj ampule
(uljani rastvor) se ubrizgava odmah nakon što se ampula otvori i rastvor
uvuče u špric za injekcije.
4.3. Kontraindikacije
- Preosjetljivost na aktivnu supstancu ili na bilo koju od pomoćnih
supstanci koje ulaze u sastav lijeka (vidjeti dio 6.1).
- Androgen-zavisni karcinom prostate ili karcinom mliječne žlijezde kod
muškaraca
- Hiperkalcemija
- Postojeći ili u prošlosti dijagnostikovani tumori jetre
- Nefroza
4.4. Posebna upozorenja i mjere opreza pri upotrebi lijeka
Starije osobe liječene androgenima mogu biti pod povećanim rizikom od
razvoja hiperplazije prostate. Iako ne postoje jasni pokazatelji da
androgeni zaista dovode do karcinoma prostate, oni mogu da intenziviraju
rast već postojećeg karcinoma prostate. Stoga je, prije započinjanja
primjene preparata sa testosteronom potrebno isključiti postojanje
karcinoma prostate.
Postoje ograničena iskustva o bezbjednosti i efikasnosti primjene
testosterona kod pacijenata starijih od 65 godina. Trenutno ne postoji
opšta saglasnost u vezi sa referentnim vrijednostima testosterona u
odnosu na godine pacijenata. Međutim, treba imati u vidu da se
fiziološki nivo testosterona u serumu smanjuje sa godinama.
Kao mjera predostrožnosti se preporučuje redovno ispitivanje prostate.
Kod bolesnika koji su na dugotrajnoj terapiji androgenima potrebno je
redovno pratiti sljedeće biohemijske parametre: hemoglobin i hematokrit
(radi otkrivanja policitemije), testove funkcije jetre i lipidni status.
Kod pacijenata koji imaju tešku insuficijenciju srca, jetre ili bubrega
ili ishemijsku bolest srca, primjena testosterona može da izazove teške
komplikacije u vidu edema sa ili bez kongestivne srčane insuficijencije.
U tom slučaju terapiju treba odmah prekinuti.
Testosteron može da dovede do povišenja krvnog pritiska; zbog toga je
potrebno da se lijek Testosteron Depo primjenjuje sa oprezom kod
muškaraca sa hipertenzijom.
Testosteron Depo treba sa opreznošću primjenjivati kod pacijenata sa
epilepsijom, migrenom, dijabetes melitusom ili sa metastazama u kostima.
Nivo testosterona u serumu treba kontrolisati prije početka primjene i u
regularnim intervalima u toku liječenja. Ljekari treba da prilagode doze
individualno svakom pacijentu, da bi se obezbijedilo održavanje
eugonadalnih nivoa testosterona.
Nakon primjene testosterona primijećeni su slučajevi benignih i malignih
tumora jetre koji mogu da dovedu do intraabdominalnih krvarenja opasnih
po život. Ukoliko dođe do pojave problema u gornjim partijama abdomena,
uvećanja jetre ili znakova intraabdominalnog krvarenja, trebalo bi u
diferencijalnoj dijagnozi razmatrati i postojanje tumora jetre i ukoliko
je neophodno ukinuti davanje preparata.
Treba biti oprezan kod pacijenata koji imaju predispoziciju za nastanak
edema pošto terapija androgenima može da dovede do povećane retencije
natrijuma (vidjeti dio 4.8).
Poremećaji koagulacije
Testosteron treba oprezno koristiti kod pacijenata sa trombofilijom, ili
faktorima rizika za nastanak venske tromboembolije (VTE), budući da su u
postmarketinškim studijama i slučajevima prijavljeni trombotički
događaji u ovim grupama pacijenata tokom terapije testosteronom (npr
duboka venska tromboza, embolija pluća, okularna tromboza). Kod
pacijenata sa trombofilijom, slučajevi venske tromboembolije su se
javljali čak i uz antikoagulantnu terapiju. Zbog toga treba pažljivo
razmotriti nastavak primjene testosterona nakon prvog trombotičnog
događaja. U slučaju nastavka terapije, treba primijeniti dodatne mjere
kako bi se umanjio rizik od VTE.
Zloupotreba lijeka i zavisnost
Testosteron može biti predmet zloupotrebe, obično u dozama višim od
preporučenih i u kombinaciji sa drugim anaboličkim androgenim
steroidima. Zloupotreba testosterona i drugih anaboličkih androgenih
steroida može dovesti do ozbiljnih neželjenih reakcija uključujući:
kardiovaskularne (ponekad sa smrtnim ishodom), hepatičke i
psihijatrijske događaje. Zloupotreba testosterona može dovesti do
zavisnosti i simptoma obustave nakon značajnog smanjenja doze ili naglog
prestanka primjene. Zloupotreba testosterona i drugih anaboličkih
androgenih steroida nosi ozbiljan zdravstveni rizik i pacijenta treba
upozoriti na to.
Primjena testosterona kod djece može da dovede, osim maskulinizacije, do
ubrzanog rasta i sazrijevanja kostiju i privremenog zatvaranja epifiza
pa tako i do smanjenja konačne visine.
Testosteron ne treba primjenjivati kod žena jer u zavisnosti od
individualne osjetljivosti na androgene impulse, kod žena mogu da se
razviju znaci virilizacije kao što su akne, pojačana maljavost, promjene
u glasu.
Može da dođe do potenciranja već postojeće apneje u toku sna.
Androgene ne treba koristiti za povećanje mišićne mase kod zdravih osoba
ili za povećanje fizičkih sposobnosti.
Kao i drugi uljani rastvori, Testosteron Depo se mora ubrizgavati
isključivo intramuskularno i veoma sporo. Plućni mikroembolizam uljanih
rastvora može dati znake i simptome kao što su kašalj, dispneja i bol u
grudima. Mogu postojati i drugi znaci i simptomi uključujući vazovagalne
reakcije kao što su slabost, hiperhidroza, vrtoglavica, parestezija ili
sinkopa. Ove reakcije se mogu javiti za vrijeme ili odmah nakon primjene
injekcije i reverzibilne su. Liječenje je suportivno, tj. primjenjuje se
kiseonik.
Ukoliko se u individualnim slučajevima, javi učestala ili perzistentna
erekcija, treba smanjiti dozu ili prekinuti sa liječenjem da bi se
izbjegla povreda penisa.
4.5. Interakcije sa drugim ljekovima i druge vrste interakcija
Barbiturati i drugi induktori enzima
Interakcije su moguće sa ljekovima koji indukuju mikrozomalne enzime,
što za posljedicu može imati povećanje klirensa testosterona.
Oksifenbutazon
Prijavljeno je povećanje nivoa oksifenbutazona u serumu.
Oralni antikoagulansi
Treba pažljivo pratiti parametre koagulacije kada se testosteron
primjenjuje istovremeno sa derivatima kumarina.
Hipoglikemici
Hipoglikemijsko dejstvo antidijabetika može biti pojačano, što može
zahtijevati smanjenje doze hipoglikemika.
4.6. Plodnost, trudnoća i dojenje
Trudnoća
Lijek Testosteron Depo je namijenjen za primjenu samo kod muškaraca i
nije indikovan kod trudnica (vidjeti dio 5.3).
Laktacija
Lijek Testosteron Depo je namijenjen za primjenu samo kod muškaraca i
nije indikovan kod žena koje doje (vidjeti dio 5.3).
Plodnost
Supstituciona terapija testosteronom može reverzibilno da smanji
spermatogenezu (vidjeti djelove 4.8 i 5.3).
4.7. Uticaj lijeka na sposobnost upravljanja vozilima i rukovanja
mašinama
Nije poznato da li lijek Testosteron Depo nema, ili ima zanemarljiv
uticaj na sposobnost upravljanja motornim vozilima i rukovanje mašinama.
4.8. Neželjena dejstva
Navedena neželjena dejstva su klasifikovana prema MedDRA klasama sistema
organa. Procjena neželjenih efekata se zasniva na sljedećim grupama
učestalosti: veoma često (≥ 1/10); često (≥ 1/100 do < 1/10); povremeno
(≥ 1/1000 do < 1/100); rijetko (≥ 1/10 000 do < 1/1 000); veoma rijetko
(< 1/10 000); nepoznato (ne može se procijeniti na osnovu raspoloživih
podataka).
+----------------------------+--------------------------+-------------+
| Klasa sistema organa | Neželjeno dejstvo | Učestalost |
+:===========================+:=========================+:============+
| Neoplazme - benigne, | Benigni tumor jetre | Nepoznato |
| maligne i neodređene | | |
| (uključujući ciste i | Maligni tumor jetre | |
| polipe) | | |
+----------------------------+--------------------------+-------------+
| Poremećaji krvi i limfnog | Policitemija | Nepoznato |
| sistema | | |
| +--------------------------+-------------+
| | Povećanje vrijednosti | Često |
| | hematokrita | |
| | | |
| | Povećanje broja | |
| | eritrocita | |
| | | |
| | Povećanje vrijednosti | |
| | hemoglobina | |
+----------------------------+--------------------------+-------------+
| Poremećaji imunog sistema | Preosjetljivost | Nepoznato |
+----------------------------+--------------------------+-------------+
| Poremećaji metabolizma i | Povećanje tjelesne mase | Često |
| ishrane | | |
| +--------------------------+-------------+
| | Hiperkalcemija | Nepoznato |
| | | |
| | Retencija vode | |
+----------------------------+--------------------------+-------------+
| Psihijatrijski poremećaji | Depresija | Nepoznato |
| | | |
| | Anksioznost | |
+----------------------------+--------------------------+-------------+
| Poremećaji nervnog sistema | Glavobolja | Nepoznato |
| | | |
| | Parestezija | |
+----------------------------+--------------------------+-------------+
| Kardiovaskularni | Poremećaj cirkulatornog | Nepoznato |
| poremećaji | sistema | |
+----------------------------+--------------------------+-------------+
| Gastrointestinalni | Abdominalni poremećaji | Nepoznato |
| poremećaji | | |
| | Intraabdominalno | |
| | krvarenje | |
| | | |
| | Mučnina | |
+----------------------------+--------------------------+-------------+
| Hepatobilijarni poremećaji | Poremećaj testova | Nepoznato |
| | funkcije jetre | |
| | | |
| | Žutica | |
| | | |
| | Uvećanje jetre | |
+----------------------------+--------------------------+-------------+
| Poremećaji kože i | Akne | Nepoznato |
| potkožnog tkiva | | |
| | Alopecija | |
| | | |
| | Osip | |
| | | |
| | Urtikarija | |
| | | |
| | Pruritus | |
| | | |
| | Ćelavost muškog tipa | |
+----------------------------+--------------------------+-------------+
| Poremećaji | Prijevremeno zatvaranje | Nepoznato |
| mišićno-koštanog sistema i | epifiza* | |
| vezivnog tkiva | | |
| | Ubrzano formiranje | |
| | kostiju | |
+----------------------------+--------------------------+-------------+
| Opšti poremećaji i | Reakcija na mjestu | Nepoznato |
| reakcije na mjestu | primjene** Astenija | |
| primjene | | |
| | Edem | |
+----------------------------+--------------------------+-------------+
| Ispitivanja | Povećan nivo prostata | Nepoznato |
| | specifičnog antigena | |
+----------------------------+--------------------------+-------------+
| Poremećaji reproduktivnog | Povećan libido | Nepoznato |
| sistema i dojki | | |
| | Smanjen libido | |
| | | |
| | Ginekomastija | |
| | | |
| | Poremećaji prostate | |
| | | |
| | Povećana erekcija | |
| | | |
| | Abnormalna | |
| | spermatogeneza | |
| | | |
| | Privremeni pubertet* | |
+----------------------------+--------------------------+-------------+
* kod dječaka prije puberteta
** bol na mjestu davanja injekcije, eritem na mjestu primjene,
induracija na mjestu primjene, otok na mjestu primjene, inflamacija na
mjestu primjene
Opis odabranih neželjenih reakcija
Injekcije uljanih rastvora, kao što je Testosteron Depo, povezane su sa
sistemskim reakcijama: kašalj, otežano disanje, bol u grudima. Mogu
postojati i drugi znaci i simptomi uključujući vazovagalne reakcije kao
što su malaksalost, hiperhidroza, vrtoglavica, parestezija ili sinkopa.
Visoke doze ili dugotrajna primjena testosterona povećava sklonost
zadržavanju vode i pojavi edema.
Spermatogeneza je inhibirana dugotrajnom primjenom ili primjenom visokih
doza testosterona.
Ukoliko se u pojedinačnim slučajevima javi učestala ili perzistentna
erekcija, trebalo bi smanjiti dozu lijeka ili prekinuti sa terapijom da
bi se izbjegla povreda penisa.
Prijavljivanje sumnji na neželjena dejstva
Prijavljivanje neželjenih dejstava nakon dobijanja dozvole je od velikog
značaja jer obezbjeđuje kontinuirano praćenje odnosa korist/rizik
primjene lijeka. Zdravstveni radnici treba da prijave svaku sumnju na
neželjeno dejstvo ovog lijeka Institutu za ljekove i medicinska sredstva
(CInMED):
Institut za ljekove i medicinska sredstva
Odjeljenje za farmakovigilancu
Bulevar Ivana Crnojevića 64a, 81000 Podgorica
tel: +382 (0) 20 310 280
fax: +382 (0) 20 310 581
www.cinmed.me
nezeljenadejstva@cinmed.me
putem IS zdravstvene zaštite
4.9. Predoziranje
Nakon predoziranja nijesu neophodne posebne terapijske mjere izuzev
prekida davanja lijeka ili smanjenja doze.
Rezultati akutne toksičnosti ukazuju da se testosteron enantat može
klasifikovati kao netoksičan nakon pojedinačne primjene. Čak i u slučaju
nehotičnog predoziranja primjenom većeg broja doza zbog zahtjeva
terapije, rizik od pojave akutne toksičnosti se ne očekuje.
5. FARMAKOLOŠKI PODACI
5.1. Farmakodinamski podaci
Farmakoterapijska grupa: Androgeni. Derivati 3-androst-4-ona
ATC kod: G03BA03
Testosteron enantat je estar prirodnog muškog hormona testosterona i
iskazuje sva farmakološka dejstva prirodnog hormona. Razlikuje se jedino
po svom depo efektu, odnosno osobini preparata da se sporo razgrađuje do
testosterona u organizmu.
5.2. Farmakokinetički podaci
Nakon intramuskularne primjene 200 mg testosteron enantata kod 7
hipogonadalnih muškaraca:
- maksimum koncentracije u serumu iznosi 1233 ± 484 nanograma/dl i
postiže se nakon 24 sata;
- fiziološki nivoi testosterona (približno 500 nanograma/dl) se
održavaju tokom 11 dana.
Poluvrijeme eliminacije iz krvi iznosi 2 - 3 dana (zdravi muški
dobrovoljci).
5.3. Pretklinički podaci o bezbjednosti lijeka
Studije na životinjama su pokazale da ova formulacija ima minimalni
potencijal za izazivanje senzitizacije ili lokalne iritacije nakon
intramuskularne injekcije. Dugotrajne sistemske studije su pokazale da
nema dokaza testikularne toksičnosti iako se može javiti privremena
inhibicija spermatogeneze. Nijesu sprovedene studije plodnosti sa
testosteron enantatom. Primjena testosteron enantata je kontraindikovana
za vrijeme trudnoće zbog mogućnosti virilizacije ženskog fetusa.
Ispitivanje embriotoksičnih, posebno teratogenih dejstava lijeka nijesu
ukazala da se mogu desiti dalja oštećenja organa u razvoju.
In vitro ispitivanja mutagenosti su dala negativne rezultate.
6. FARMACEUTSKI PODACI
6.1. Lista pomoćnih supstanci (ekscipijenasa)
Maslinovo ulje, prečišćeno.
6.2. Inkompatibilnosti
Zbog nedostatka studija kompatibilnosti, ovaj lijek se ne smije mješati
sa drugim medicinskim proizvodima.
6.3. Rok upotrebe
5 godina.
6.4. Posebne mjere opreza pri čuvanju lijeka
Čuvati u originalnom pakovanju.
6.5. Vrsta i sadržaj pakovanja
Unutrašnje pakovanje je ampula od bezbojnog neutralnog stakla I
hidrolitičke grupe, sa plavom tačkom za prelom i crvenim (gornji) i
zelenim (donji) identifikacionim prstenovima na vratu, sa 1 ml rastvora
za injekciju.
Spoljnje pakovanje je složiva kartonska kutija u kojoj se nalazi 5
ampula smještenih u PVC uložak i Uputstvo za lijek.
6.6. Posebne mjere opreza pri odlaganju materijala koji treba odbaciti
nakon primjene lijeka (i druga uputstva za rukovanje lijekom)
Svu neiskorišćenu količinu lijeka ili otpadnog materijala nakon njegove
upotrebe treba ukloniti u skladu sa važećim propisima.
7. NOSILAC DOZVOLE
GLK pharma d.o.o. Podgorica, ul. Svetozara Markovića, br. 46, 81000
Podgorica, Crna Gora
8. BROJ DOZVOLE ZA STAVLJANJE LIJEKA U PROMET
2030/15/113 - 1116
9. DATUM PRVE DOZVOLE/OBNOVE DOZVOLE ZA STAVLJANJE LIJEKA U PROMET
06.03.2015. godine
10. DATUM REVIZIJE TEKSTA
Jun, 2024. godine
1. NAZIV LIJEKA
Testosteron Depo; 250 mg/ml; rastvor za injekciju
INN: testosteron
2. KVALITATIVNI I KVANTITATIVNI SASTAV
1 ml rastvora za injekciju sadrži 250 mg testosteron enantata.
Za spisak svih ekscipijenasa, pogledati dio 6.1.
3. FARMACEUTSKI OBLIK
Rastvor za injekciju.
Bistar, bezbojan do žut ili zelenkastožut uljani rastvor.
4. KLINIČKI PODACI
4.1. Terapijske indikacije
Supstituciona terapija testosteronom kod hipogonadizma muškaraca, nakon
prethodno ustanovljene deficijencije na osnovu biohemijskih i kliničkih
parametara.
4.2. Doziranje i način primjene
Doziranje
Lijek Testosteron Depo 250 mg/ml, rastvor za injekciju, primjenjuje se
intramuskularno, svake dvije do tri nedjelje, radi stimulacije razvoja
nedovoljno razvijenih androgen-zavisnih organa ili za inicijalno
liječenje simptoma deficijencije.
U terapiji održavanja: 250 mg lijeka Testosteron Depo intramuskularno
svakih tri do šest nedjelja, u zavisnosti od individualnih potreba.
Potrebno je mjeriti nivo testosterona u serumu prije započinjanja
liječenja i povremeno u toku liječenja na kraju injekcionih intervala.
Nivo testosterona u serumu koji je niži od normalnog bi ukazao na
potrebu za kraćim injekcionim intervalima. U slučaju da je nivo
testosterona u serumu visok, može se razmotriti produženje injekcionog
intervala.
Posebne grupe pacijenata
Djeca i adolescenti
Lijek Testosteron Depo nije indikovan za primjenu kod djece i
adolescenata (vidjeti dio 4.4).
Bezbjedna i efikasna primjena lijeka nije adekvatno utvrđena kod djece i
adolescenata.
Starije osobe
Ograničeni podaci ne ukazuju na potrebu za prilagođavanjem doze kod
starijih pacijenata (vidjeti dio 4.4).
Pacijenti sa oštećenjem funkcije jetre
Nijesu sprovedene zvanične studije kod pacijenata sa oštećenjem funkcije
jetre. Primjena lijeka Testosteron Depo je kontraindikovana kod
muškaraca koji su imali ili imaju tumor jetre (vidjeti dio 4.3).
Pacijenti sa oštećenjem funkcije bubrega
Nijesu sprovedene zvanične studije kod pacijenata sa oštećenjem funkcije
bubrega.
Način primjene
Rastvor za intramuskularnu injekciju.
Injekciju dati veoma polako (vidjeti djelove 4.4. i 4.8). Sadržaj ampule
(uljani rastvor) se ubrizgava odmah nakon što se ampula otvori i rastvor
uvuče u špric za injekcije.
4.3. Kontraindikacije
- Preosjetljivost na aktivnu supstancu ili na bilo koju od pomoćnih
supstanci koje ulaze u sastav lijeka (vidjeti dio 6.1).
- Androgen-zavisni karcinom prostate ili karcinom mliječne žlijezde kod
muškaraca
- Hiperkalcemija
- Postojeći ili u prošlosti dijagnostikovani tumori jetre
- Nefroza
4.4. Posebna upozorenja i mjere opreza pri upotrebi lijeka
Starije osobe liječene androgenima mogu biti pod povećanim rizikom od
razvoja hiperplazije prostate. Iako ne postoje jasni pokazatelji da
androgeni zaista dovode do karcinoma prostate, oni mogu da intenziviraju
rast već postojećeg karcinoma prostate. Stoga je, prije započinjanja
primjene preparata sa testosteronom potrebno isključiti postojanje
karcinoma prostate.
Postoje ograničena iskustva o bezbjednosti i efikasnosti primjene
testosterona kod pacijenata starijih od 65 godina. Trenutno ne postoji
opšta saglasnost u vezi sa referentnim vrijednostima testosterona u
odnosu na godine pacijenata. Međutim, treba imati u vidu da se
fiziološki nivo testosterona u serumu smanjuje sa godinama.
Kao mjera predostrožnosti se preporučuje redovno ispitivanje prostate.
Kod bolesnika koji su na dugotrajnoj terapiji androgenima potrebno je
redovno pratiti sljedeće biohemijske parametre: hemoglobin i hematokrit
(radi otkrivanja policitemije), testove funkcije jetre i lipidni status.
Kod pacijenata koji imaju tešku insuficijenciju srca, jetre ili bubrega
ili ishemijsku bolest srca, primjena testosterona može da izazove teške
komplikacije u vidu edema sa ili bez kongestivne srčane insuficijencije.
U tom slučaju terapiju treba odmah prekinuti.
Testosteron može da dovede do povišenja krvnog pritiska; zbog toga je
potrebno da se lijek Testosteron Depo primjenjuje sa oprezom kod
muškaraca sa hipertenzijom.
Testosteron Depo treba sa opreznošću primjenjivati kod pacijenata sa
epilepsijom, migrenom, dijabetes melitusom ili sa metastazama u kostima.
Nivo testosterona u serumu treba kontrolisati prije početka primjene i u
regularnim intervalima u toku liječenja. Ljekari treba da prilagode doze
individualno svakom pacijentu, da bi se obezbijedilo održavanje
eugonadalnih nivoa testosterona.
Nakon primjene testosterona primijećeni su slučajevi benignih i malignih
tumora jetre koji mogu da dovedu do intraabdominalnih krvarenja opasnih
po život. Ukoliko dođe do pojave problema u gornjim partijama abdomena,
uvećanja jetre ili znakova intraabdominalnog krvarenja, trebalo bi u
diferencijalnoj dijagnozi razmatrati i postojanje tumora jetre i ukoliko
je neophodno ukinuti davanje preparata.
Treba biti oprezan kod pacijenata koji imaju predispoziciju za nastanak
edema pošto terapija androgenima može da dovede do povećane retencije
natrijuma (vidjeti dio 4.8).
Poremećaji koagulacije
Testosteron treba oprezno koristiti kod pacijenata sa trombofilijom, ili
faktorima rizika za nastanak venske tromboembolije (VTE), budući da su u
postmarketinškim studijama i slučajevima prijavljeni trombotički
događaji u ovim grupama pacijenata tokom terapije testosteronom (npr
duboka venska tromboza, embolija pluća, okularna tromboza). Kod
pacijenata sa trombofilijom, slučajevi venske tromboembolije su se
javljali čak i uz antikoagulantnu terapiju. Zbog toga treba pažljivo
razmotriti nastavak primjene testosterona nakon prvog trombotičnog
događaja. U slučaju nastavka terapije, treba primijeniti dodatne mjere
kako bi se umanjio rizik od VTE.
Zloupotreba lijeka i zavisnost
Testosteron može biti predmet zloupotrebe, obično u dozama višim od
preporučenih i u kombinaciji sa drugim anaboličkim androgenim
steroidima. Zloupotreba testosterona i drugih anaboličkih androgenih
steroida može dovesti do ozbiljnih neželjenih reakcija uključujući:
kardiovaskularne (ponekad sa smrtnim ishodom), hepatičke i
psihijatrijske događaje. Zloupotreba testosterona može dovesti do
zavisnosti i simptoma obustave nakon značajnog smanjenja doze ili naglog
prestanka primjene. Zloupotreba testosterona i drugih anaboličkih
androgenih steroida nosi ozbiljan zdravstveni rizik i pacijenta treba
upozoriti na to.
Primjena testosterona kod djece može da dovede, osim maskulinizacije, do
ubrzanog rasta i sazrijevanja kostiju i privremenog zatvaranja epifiza
pa tako i do smanjenja konačne visine.
Testosteron ne treba primjenjivati kod žena jer u zavisnosti od
individualne osjetljivosti na androgene impulse, kod žena mogu da se
razviju znaci virilizacije kao što su akne, pojačana maljavost, promjene
u glasu.
Može da dođe do potenciranja već postojeće apneje u toku sna.
Androgene ne treba koristiti za povećanje mišićne mase kod zdravih osoba
ili za povećanje fizičkih sposobnosti.
Kao i drugi uljani rastvori, Testosteron Depo se mora ubrizgavati
isključivo intramuskularno i veoma sporo. Plućni mikroembolizam uljanih
rastvora može dati znake i simptome kao što su kašalj, dispneja i bol u
grudima. Mogu postojati i drugi znaci i simptomi uključujući vazovagalne
reakcije kao što su slabost, hiperhidroza, vrtoglavica, parestezija ili
sinkopa. Ove reakcije se mogu javiti za vrijeme ili odmah nakon primjene
injekcije i reverzibilne su. Liječenje je suportivno, tj. primjenjuje se
kiseonik.
Ukoliko se u individualnim slučajevima, javi učestala ili perzistentna
erekcija, treba smanjiti dozu ili prekinuti sa liječenjem da bi se
izbjegla povreda penisa.
4.5. Interakcije sa drugim ljekovima i druge vrste interakcija
Barbiturati i drugi induktori enzima
Interakcije su moguće sa ljekovima koji indukuju mikrozomalne enzime,
što za posljedicu može imati povećanje klirensa testosterona.
Oksifenbutazon
Prijavljeno je povećanje nivoa oksifenbutazona u serumu.
Oralni antikoagulansi
Treba pažljivo pratiti parametre koagulacije kada se testosteron
primjenjuje istovremeno sa derivatima kumarina.
Hipoglikemici
Hipoglikemijsko dejstvo antidijabetika može biti pojačano, što može
zahtijevati smanjenje doze hipoglikemika.
4.6. Plodnost, trudnoća i dojenje
Trudnoća
Lijek Testosteron Depo je namijenjen za primjenu samo kod muškaraca i
nije indikovan kod trudnica (vidjeti dio 5.3).
Laktacija
Lijek Testosteron Depo je namijenjen za primjenu samo kod muškaraca i
nije indikovan kod žena koje doje (vidjeti dio 5.3).
Plodnost
Supstituciona terapija testosteronom može reverzibilno da smanji
spermatogenezu (vidjeti djelove 4.8 i 5.3).
4.7. Uticaj lijeka na sposobnost upravljanja vozilima i rukovanja
mašinama
Nije poznato da li lijek Testosteron Depo nema, ili ima zanemarljiv
uticaj na sposobnost upravljanja motornim vozilima i rukovanje mašinama.
4.8. Neželjena dejstva
Navedena neželjena dejstva su klasifikovana prema MedDRA klasama sistema
organa. Procjena neželjenih efekata se zasniva na sljedećim grupama
učestalosti: veoma često (≥ 1/10); često (≥ 1/100 do < 1/10); povremeno
(≥ 1/1000 do < 1/100); rijetko (≥ 1/10 000 do < 1/1 000); veoma rijetko
(< 1/10 000); nepoznato (ne može se procijeniti na osnovu raspoloživih
podataka).
+----------------------------+--------------------------+-------------+
| Klasa sistema organa | Neželjeno dejstvo | Učestalost |
+:===========================+:=========================+:============+
| Neoplazme - benigne, | Benigni tumor jetre | Nepoznato |
| maligne i neodređene | | |
| (uključujući ciste i | Maligni tumor jetre | |
| polipe) | | |
+----------------------------+--------------------------+-------------+
| Poremećaji krvi i limfnog | Policitemija | Nepoznato |
| sistema | | |
| +--------------------------+-------------+
| | Povećanje vrijednosti | Često |
| | hematokrita | |
| | | |
| | Povećanje broja | |
| | eritrocita | |
| | | |
| | Povećanje vrijednosti | |
| | hemoglobina | |
+----------------------------+--------------------------+-------------+
| Poremećaji imunog sistema | Preosjetljivost | Nepoznato |
+----------------------------+--------------------------+-------------+
| Poremećaji metabolizma i | Povećanje tjelesne mase | Često |
| ishrane | | |
| +--------------------------+-------------+
| | Hiperkalcemija | Nepoznato |
| | | |
| | Retencija vode | |
+----------------------------+--------------------------+-------------+
| Psihijatrijski poremećaji | Depresija | Nepoznato |
| | | |
| | Anksioznost | |
+----------------------------+--------------------------+-------------+
| Poremećaji nervnog sistema | Glavobolja | Nepoznato |
| | | |
| | Parestezija | |
+----------------------------+--------------------------+-------------+
| Kardiovaskularni | Poremećaj cirkulatornog | Nepoznato |
| poremećaji | sistema | |
+----------------------------+--------------------------+-------------+
| Gastrointestinalni | Abdominalni poremećaji | Nepoznato |
| poremećaji | | |
| | Intraabdominalno | |
| | krvarenje | |
| | | |
| | Mučnina | |
+----------------------------+--------------------------+-------------+
| Hepatobilijarni poremećaji | Poremećaj testova | Nepoznato |
| | funkcije jetre | |
| | | |
| | Žutica | |
| | | |
| | Uvećanje jetre | |
+----------------------------+--------------------------+-------------+
| Poremećaji kože i | Akne | Nepoznato |
| potkožnog tkiva | | |
| | Alopecija | |
| | | |
| | Osip | |
| | | |
| | Urtikarija | |
| | | |
| | Pruritus | |
| | | |
| | Ćelavost muškog tipa | |
+----------------------------+--------------------------+-------------+
| Poremećaji | Prijevremeno zatvaranje | Nepoznato |
| mišićno-koštanog sistema i | epifiza* | |
| vezivnog tkiva | | |
| | Ubrzano formiranje | |
| | kostiju | |
+----------------------------+--------------------------+-------------+
| Opšti poremećaji i | Reakcija na mjestu | Nepoznato |
| reakcije na mjestu | primjene** Astenija | |
| primjene | | |
| | Edem | |
+----------------------------+--------------------------+-------------+
| Ispitivanja | Povećan nivo prostata | Nepoznato |
| | specifičnog antigena | |
+----------------------------+--------------------------+-------------+
| Poremećaji reproduktivnog | Povećan libido | Nepoznato |
| sistema i dojki | | |
| | Smanjen libido | |
| | | |
| | Ginekomastija | |
| | | |
| | Poremećaji prostate | |
| | | |
| | Povećana erekcija | |
| | | |
| | Abnormalna | |
| | spermatogeneza | |
| | | |
| | Privremeni pubertet* | |
+----------------------------+--------------------------+-------------+
* kod dječaka prije puberteta
** bol na mjestu davanja injekcije, eritem na mjestu primjene,
induracija na mjestu primjene, otok na mjestu primjene, inflamacija na
mjestu primjene
Opis odabranih neželjenih reakcija
Injekcije uljanih rastvora, kao što je Testosteron Depo, povezane su sa
sistemskim reakcijama: kašalj, otežano disanje, bol u grudima. Mogu
postojati i drugi znaci i simptomi uključujući vazovagalne reakcije kao
što su malaksalost, hiperhidroza, vrtoglavica, parestezija ili sinkopa.
Visoke doze ili dugotrajna primjena testosterona povećava sklonost
zadržavanju vode i pojavi edema.
Spermatogeneza je inhibirana dugotrajnom primjenom ili primjenom visokih
doza testosterona.
Ukoliko se u pojedinačnim slučajevima javi učestala ili perzistentna
erekcija, trebalo bi smanjiti dozu lijeka ili prekinuti sa terapijom da
bi se izbjegla povreda penisa.
Prijavljivanje sumnji na neželjena dejstva
Prijavljivanje neželjenih dejstava nakon dobijanja dozvole je od velikog
značaja jer obezbjeđuje kontinuirano praćenje odnosa korist/rizik
primjene lijeka. Zdravstveni radnici treba da prijave svaku sumnju na
neželjeno dejstvo ovog lijeka Institutu za ljekove i medicinska sredstva
(CInMED):
Institut za ljekove i medicinska sredstva
Odjeljenje za farmakovigilancu
Bulevar Ivana Crnojevića 64a, 81000 Podgorica
tel: +382 (0) 20 310 280
fax: +382 (0) 20 310 581
www.cinmed.me
nezeljenadejstva@cinmed.me
putem IS zdravstvene zaštite
4.9. Predoziranje
Nakon predoziranja nijesu neophodne posebne terapijske mjere izuzev
prekida davanja lijeka ili smanjenja doze.
Rezultati akutne toksičnosti ukazuju da se testosteron enantat može
klasifikovati kao netoksičan nakon pojedinačne primjene. Čak i u slučaju
nehotičnog predoziranja primjenom većeg broja doza zbog zahtjeva
terapije, rizik od pojave akutne toksičnosti se ne očekuje.
5. FARMAKOLOŠKI PODACI
5.1. Farmakodinamski podaci
Farmakoterapijska grupa: Androgeni. Derivati 3-androst-4-ona
ATC kod: G03BA03
Testosteron enantat je estar prirodnog muškog hormona testosterona i
iskazuje sva farmakološka dejstva prirodnog hormona. Razlikuje se jedino
po svom depo efektu, odnosno osobini preparata da se sporo razgrađuje do
testosterona u organizmu.
5.2. Farmakokinetički podaci
Nakon intramuskularne primjene 200 mg testosteron enantata kod 7
hipogonadalnih muškaraca:
- maksimum koncentracije u serumu iznosi 1233 ± 484 nanograma/dl i
postiže se nakon 24 sata;
- fiziološki nivoi testosterona (približno 500 nanograma/dl) se
održavaju tokom 11 dana.
Poluvrijeme eliminacije iz krvi iznosi 2 - 3 dana (zdravi muški
dobrovoljci).
5.3. Pretklinički podaci o bezbjednosti lijeka
Studije na životinjama su pokazale da ova formulacija ima minimalni
potencijal za izazivanje senzitizacije ili lokalne iritacije nakon
intramuskularne injekcije. Dugotrajne sistemske studije su pokazale da
nema dokaza testikularne toksičnosti iako se može javiti privremena
inhibicija spermatogeneze. Nijesu sprovedene studije plodnosti sa
testosteron enantatom. Primjena testosteron enantata je kontraindikovana
za vrijeme trudnoće zbog mogućnosti virilizacije ženskog fetusa.
Ispitivanje embriotoksičnih, posebno teratogenih dejstava lijeka nijesu
ukazala da se mogu desiti dalja oštećenja organa u razvoju.
In vitro ispitivanja mutagenosti su dala negativne rezultate.
6. FARMACEUTSKI PODACI
6.1. Lista pomoćnih supstanci (ekscipijenasa)
Maslinovo ulje, prečišćeno.
6.2. Inkompatibilnosti
Zbog nedostatka studija kompatibilnosti, ovaj lijek se ne smije mješati
sa drugim medicinskim proizvodima.
6.3. Rok upotrebe
5 godina.
6.4. Posebne mjere opreza pri čuvanju lijeka
Čuvati u originalnom pakovanju.
6.5. Vrsta i sadržaj pakovanja
Unutrašnje pakovanje je ampula od bezbojnog neutralnog stakla I
hidrolitičke grupe, sa plavom tačkom za prelom i crvenim (gornji) i
zelenim (donji) identifikacionim prstenovima na vratu, sa 1 ml rastvora
za injekciju.
Spoljnje pakovanje je složiva kartonska kutija u kojoj se nalazi 5
ampula smještenih u PVC uložak i Uputstvo za lijek.
6.6. Posebne mjere opreza pri odlaganju materijala koji treba odbaciti
nakon primjene lijeka (i druga uputstva za rukovanje lijekom)
Svu neiskorišćenu količinu lijeka ili otpadnog materijala nakon njegove
upotrebe treba ukloniti u skladu sa važećim propisima.
7. NOSILAC DOZVOLE
GLK pharma d.o.o. Podgorica, ul. Svetozara Markovića, br. 46, 81000
Podgorica, Crna Gora
8. BROJ DOZVOLE ZA STAVLJANJE LIJEKA U PROMET
2030/15/113 - 1116
9. DATUM PRVE DOZVOLE/OBNOVE DOZVOLE ZA STAVLJANJE LIJEKA U PROMET
06.03.2015. godine
10. DATUM REVIZIJE TEKSTA
Jun, 2024. godine