Rivotril uputstvo za upotrebu
+:-----------------------------------:+:----------------------------------------------------:+
| SAŽETAK KARAKTERISTIKA LIJEKA |
+--------------------------------------------------------------------------------------------+
| ▲RIVOTRIL^(®), tableta, 2 mg |
+--------------------------------------------------------------------------------------------+
| Pakovanje: blister, 30 tableta (3x 10) |
+-------------------------------------+------------------------------------------------------+
| Proizvođač: | Galenika a.d. u saradnji sa F. Hoffmann-La Roche |
| | Ltd., Bazel, Švajcarska |
+-------------------------------------+------------------------------------------------------+
| Adresa: | Batajnički drum b.b., 11 080 Beograd |
| | |
| | Grenzacherstrasse 124, CH-4070, Bazel |
+-------------------------------------+------------------------------------------------------+
| Podnosilac zahtjeva: | Galenika Crna Gora d.o.o. |
+-------------------------------------+------------------------------------------------------+
| Adresa: | 8.marta br. 55 A, 81 000 Podgorica |
+-------------------------------------+------------------------------------------------------+
+--------------------+-----------------------+--------------------------------+---------------------------------------------------+
| 1. IME LIJEKA |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| ▲RIVOTRIL^(®), tableta, 2 mg |
+--------------------+------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| INN: | klonazepam |
+--------------------+------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 2. KVALITATIVNI I KVANTITATIVNI SASTAV |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 1 tableta sadrži 2 mg klonazepama |
| |
| Pomoćne supstance: laktoza, bezvodna |
| |
| (listu svih pomoćnih supstanci vidjeti u tački 6.1) |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 3. FARMACEUTSKI OBLIK |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| Tableta. |
| |
| Okrugla tableta ravne površine, skoro bijele do blijedožućkaste boje, sa naznačenom unakrsnom podjelom na jednoj strani i |
| oznakom “ 2” na drugoj strani. |
| |
| Tablete treba podijeliti u jednake polovine ili četvrtine da bi se olakšalo doziranje. |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 4. KLINIČKI PODACI |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 4.1. Terapijske indikacije |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| –Svi klinički oblici epilepsije i konvulzija kod odojčadi, djece i odraslih, posebno absansni napadi (petit mal) uključujući |
| atipične absanse; |
| |
| –Primarno ili sekundarno generalizovani toničko-klonički (grand mal), tonički ili klonički napadi; |
| |
| –Parcijalni (fokalni) napadi sa jednostavnom ili kompleksnom simptomatologijom; |
| |
| –Razni oblici miokloničkih napada, mioklonus i pridruženi abnormalni pokreti. |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 4.2. Doziranje i način primjene |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| Oralna upotreba. |
| |
| Odrasli |
| |
| Početna doza klonazepama ne prelazi 1 mg dnevno.Doza održavanja je 4 do 8 mg dnevno. |
| |
| Stare osobe |
| |
| Stariji pacijenti su posebno osjetljivi na ljekove koji djeluju depresivno na CNS (može se javiti konfuzija), pa se preporučuje |
| da početna doza klonazepama ne bude veća od 0,5 mg dnevno. Ukupna dnevna doza se uzima u 3‑4 podijeljene doze. Ako su |
| neophodne, veće doze se mogu dati po odluci ljekara, do maksimalno 20 mg dnevno. Doza održavanja treba da se postigne nakon 2-4 |
| nedjelje liječenja. |
| |
| Odojčad i djeca |
| |
| Da bi se osiguralo optimalno doziranje, djeci treba dati tablete od 0,5 mg. |
| |
| Početna doza klonazepama za odojčad i malu djecu (1‑5 godina) ne treba da je veća od 0,25 mg dnevno, a za stariju djecu 0,5 mg |
| dnevno. |
| |
| Uobičajene doze održavanja koje se daju u 3‑4 podijeljene doze su: |
| |
| školska djeca (5 do 12 godina) 3-6 mg dnevno, |
| |
| mala djeca (1 do 5 godina) 1‑3 mg dnevno, |
| |
| odojčad (0 do 1 godine) 0,5‑1 mg dnevno. |
| |
| U nekim oblicima epilepsije kod djece, neki pacijenti ne mogu biti adekvatno kontrolisani klonazepamom. |
| |
| Kontrola može biti ponovo uspostavljena povećanjem doze ili prekidom liječenja klonazepamom tokom 2 ili 3 nedjelje. Za vrijeme |
| prekida terapije neophodna je pažljiva opservacija, a nekada su neophodni drugi ljekovi. |
| |
| Način primjene |
| |
| Liječenje treba započeti malim dozama koje se postepeno povećavaju do postizanja optimalne doze održavanja za svakog pacijenta |
| posebno. Doza mora da se prilagodi svakom pacijentu posebno i zavisi od individualnog odgovora na terapiju. Doza održavanja |
| mora da se odredi prema kliničkom odgovoru i podnošljivosti. |
| |
| Dnevnu dozu treba podijeliti na 3 jednake doze. Ako doze nijesu podjednako podijeljene, najveća doza treba da se uzme prije |
| spavanja. Kada je postignuta doza održavanja, dnevna količina lijeka može da se uzme u vidu jedne večernje doze. |
| |
| U liječenju epilepsije uobičajena je primjena više od jednog antiepileptika, pa je neophodno uskladiti doze klonazepama i |
| drugog antiepileptika da bi se postigao optimalan efekat. |
| |
| Ako se kod pacijenata koji primaju klonazepam javi status epilepticus, intravenski klonazepam može kontrolisati status. |
| |
| Prije dodavanja klonazepama postojećoj antikonvulzivnoj terapiji, treba imati u vidu da primjena više antikonvulziva može |
| rezultirati povećanjem neželjenih dejstava. |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 4.3. Kontraindikacije |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| Preosjetljivost na klonazepam i druge benzodiazepine ili na neku od pomoćnih supstanci u sastavu lijeka, akutna plućna |
| insuficijencija, teška respiratorna insuficijencija, "sleep apnoea" sindrom, miastenija gravis, teška insuficijencija jetre. |
| |
| Klonazepam se ne smije davati pacijentima u komi ili pacijentima za koje se zna da zloupotrebljavaju ljekove, droge ili |
| alkohol. |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 4.4. Posebna upozorenja i mjere opreza pri upotrebi lijeka |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| Suicidne ideje i suicidno ponašanje su zabilježeni kod pacijenata liječenih antiepilepticima u slučaju nekoliko indikacija. U |
| meta analizi randomizovanih placebo kontrolisanih kliničkih studija, pokazano je da postoji malo povećanje rizika od nastanka |
| suicidnih ideja i suicidnog ponašanja. Mehanizam ovog rizika je nepoznat, a postojeći podaci ne isključuju mogućnost povećanog |
| rizika pri upotrebi klonazepama. |
| |
| Stoga, pacijenti moraju biti pod nadzorom, i u slučaju pojave suicidnih ideja i suicidnog ponašanja, neophodno je primijeniti |
| odgovarajuće terapijske mjere. Pacijente (i njegovatelje pacijenata) treba savjetovati da potraže stručnu pomoć, u slučaju |
| pojave suicidnih ideja i znakova suicidnog ponašanja. |
| |
| Pacijenti sa istorijom depresije i/ili pokušaja samoubistva, moraju biti pod strogim ljekarskim nadzorom. |
| |
| Neophodan je oprez pri davanju klonazepama pacijentima oboljelim od hronične plućne insuficijencije, ili sa oštećenom funkcijom |
| bubrega ili jetre, kod starijih ili iscrpljenih pacijenata. U ovim slučajevima dozu treba smanjiti. |
| |
| Terapija klonazepamom, kao i sa drugim antiepilepticima, ne smije se naglo prekidati zbog rizika od nastanka status |
| epilepticus‑a, već treba postepeno snižavati dozu.U takvim slučajevima indikovana je kombinacija sa drugim antiepilepticima. |
| Oprez je, takođe, neophodan ako se prekida davanje nekog drugog lijeka za vrijeme terapije klonazepamom. |
| |
| Produžena upotreba benzodiazepina može dovesti do razvoja zavisnosti, uz pojavu simptoma obustave lijeka nakon prestanka |
| primjene lijeka. |
| |
| Neophodan je oprez pri upotrebi klonazepama, kod pacijenata sa spinalnom ili cerebelarnom ataksijom, u slučaju akutne |
| intoksikacije alkoholom ili lijekovima i kod pacijenata sa teškim oštećenjem jetre (npr. ciroza jetre). |
| |
| Treba izbjegavati istovremenu primjenu klonazepama sa alkoholom i/ili ljekovima koji djeluju depresivno na CNS. Takva |
| istovremena primjena može dovesti do povećanja kliničkih dejstava klonazepama uključujući tešku sedaciju, klinički relevantnu |
| respiratornu i/ili kardiovaskularnu depresiju (vidjeti odjeljak 4.5). |
| |
| Neophodan je naročit oprez pri primjeni klonazepama kod pacijenata sa istorijom zloupotrebe alkohola ili ljekova. |
| |
| Kod odojčadi i male djece klonazepam može izazvati hipersalivaciju i bronhijalnu hipersekreciju, pa treba voditi računa o |
| prohodnosti disajnih puteva. |
| |
| Doziranje klonazepama mora biti pažljivo usklađeno prema individualnim potrebama pacijenata sa oboljenjima respiratornog |
| sistema (npr. hronična opstruktivna plućna bolest) ili jetre i kod pacijenata koji se liječe drugim ljekovima s centralnim |
| dejstvom ili antikonvulzivima (antiepileptici) (vidjeti odjeljak 4.5). Dejstva na respiratorni sistem mogu biti pogoršana |
| postojanjem opstrukcije vazdušnih puteva ili oštećenja mozga ili ako drugi ljekovi dovode do depresije disanja. Po pravilu ova |
| dejstva se mogu izbjeći pažljivim prilagođavanjem doze individualnim potrebama pacijenata. |
| |
| Smatra se da klonazepam u manjim dozama može imati neporfirinogenično dejstvo, iako postoje suprotni podaci o porfirinogeničnom |
| dejstvu klonazepama pri primjeni većih doza. Stoga je neophodan oprez pri primjeni klonazepama kod pacijenata sa porfirijom. |
| |
| Kao i drugi benzodiazepini, klonazepam može zavisno od doze, načina primjene i individualne osjetljivosti modifikovati reakcije |
| pacijenta (npr. sposobnost upravljanja vozilom, ponašanje u saobraćaju). |
| |
| Kao opšte pravilo, epileptičkim pacijentima nije dozvoljeno da upravljaju vozilom. Čak i kod adekvatne kontrole bolesti |
| klonazepamom mora se imati u vidu da bilo koje povećanje doze ili promjene u vremenu uzimanja lijeka može modifikovati reakcije |
| pacijenta u zavisnosti od individualne osjetljivosti. |
| |
| U slučaju gubitka ili žalosti zbog gubitka, narušeno psihičko stanje pacijenata se može kontrolisati primjenom benzodiazepina. |
| |
| Pacijenti koji boluju od rijetkog naslednog oboljenja netolerancije galaktoze, Lapp laktoznog deficita ili loše |
| glukozno-galaktozne apsorpcije ne smiju koristiti ovaj lijek. |
| |
| Zavisnost |
| |
| Primjena benzodiazepina može dovesti do razvoja fizičke i psihičke zavisnosti (vidjeti odjeljak 4.8). Posebno, dugotrajna |
| terapija ili liječenje visokim dozama može dovesti do reverzibilnih poremećaja kao što su dizartrija, smanjena koordinacija |
| pokreta i ataksija, nistagmus i poremećaj vida (diplopija). Rizik od anterogradne amnezije koji se može pojaviti primjenom |
| benzodiazepina u terapijskim dozama povećava se sa povećanjem doza. Amnezija može biti udružena sa neprikladnim ponašanjem. Kod |
| nekih oblika epilepsije moguće je povećanje učestalosti konvulzija (vidjeti odjeljak 4.8) pri dugotrajnom liječenju. Rizik od |
| zavisnosti povećava se sa povećanjem doza i trajanjem terapije; takođe je veći kod pacijenata sa medicinskom istorijom |
| zloupotrebe alkohola i/ili ljekova. |
| |
| Jednom kada se razvije fizička zavisnost, nagli prestanak liječenja može biti udružen sa simptomima obustave lijeka. Pri |
| dugotrajnom liječenju, simptomi obustave lijeka se mogu razviti nakon dužeg perioda korišćenja, posebno sa visokim dozama ili |
| sa brzim smanjenjem dnevnih doza ili naglim ukidanjem lijeka. Simptomi uključuju tremor, preznojavanje, agitaciju, poremećaje |
| sna i anksioznost, glavobolju, bol u mišićima, ekstremnu anksioznost, napetost, nemir, konfuziju, razdražljivost i epileptičke |
| konvulzije koje mogu biti udružene sa osnovnom bolešću. U teškim slučajevima mogu se javiti sledeći simptomi: derealizacija, |
| hiperakuzija, utrnulost i peckanje ekstremiteta, preosjetljivost na svjetlost, buku i fizički kontakt ili halucinacije. Pošto |
| je rizik od simptoma obustave lijeka veći nakon naglog prekida terapije, treba izbjegavati naglo ukidanje lijeka i liječenje |
| čak i ako kratko traje, treba završiti postepenim smanjenjem dnevne doze. |
| |
| Rizik od simptoma obustave lijeka je povećan kada se benzodiazepini koriste zajedno sa dnevnim uzimanjem sedativa (unakrsna |
| tolerancija). |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 4.5. Interakcije sa drugim ljekovima i druge vrste interakcija |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| Ne preporučuje se |
| |
| U kombinaciji sa klonazepamom, alkohol može da izmijeni djelovanje klonazepama, ugrožava uspjeh terapije ili da izazove |
| nepredvidljiva neželjena dejstva (vidjeti takođe odjeljak 4.4). |
| |
| Vidjeti odjeljak 4.9 Predoziranje drugim depresorima CNS, uključujući alkohol. |
| |
| Treba uzeti u obzir |
| |
| Ljekovi koji djeluju centralno: Povećanje dejstva na sedaciju, respiraciju i hemodinamiku se može pojaviti kada se klonazepam |
| istovremeno primjenjuje sa bilo kojim centralno djelujućem depresantom kao što su alkohol, drugi antikonvulzivi |
| (antiepileptici), anestetici, hipnotici, psihoaktivni ljekovi i neki analgetici, kao i mišićni relaksansi i ima za posljedicu |
| uzajamno pojačavanje dejstava ljekova (vidjeti takođe odjeljak 4.9) |
| |
| U kombinaciji sa drugim ljekovima koji djeluju centralno, dozu svakog lijeka treba prilagoditi da bi se postigao optimalan |
| efekat. |
| |
| Antiepileptični ljekovi: Ukoliko se klonazepam daje istovremeno sa drugim antiepileptičnim ljekovima, naročito hidantoinima ili |
| fenobarbitonom, dolazi do pojačanja neželjenih dejstava kao što su sedacija i apatija a toksičnost može biti evidentnija. To |
| zahtijeva posebnu pažnju u prilagođavanju doze na početku terapije. |
| |
| Kombinacija klonazepama i natrijum valproata rijetko može dovesti do razvoja absansnog oblika status epilepticus‑a. Mada neki |
| pacijenti tolerišu i imaju korist od ove kombinacije, potencijalnu opasnost treba imati na umu pri razmatranju primjene ove |
| kombinacije. |
| |
| Antiepileptični ljekovi kao što su fenitoin, fenobarbital, karbamazepin i valproat u kombinaciji sa klonazepamom mogu povećati |
| klirens klonazepama i tako smanjiti koncentraciju klonazepama u plazmi. |
| |
| Farmakokinetičke interakcije: Klonazepam sam ne indukuje enzime odgovorne za svoj metabolizam. |
| |
| Selektivni inhibitori preuzimanja serotonina (SSRI) sertralin i fluoksetin ne utiču na farmakokinetiku klonazepama kada se |
| primjenjuju istovremeno. |
| |
| Inhibitori hepatičnih enzima, npr. cimetidin, smanjuju klirens benzodiazepina i mogu pojačati njihovo dejstvo. Induktori |
| hepatičnih enzima, npr. rifampicin, mogu povećati klirens benzodiazepina. |
| |
| Pri istovremenoj primjeni sa fenitoinom ili primidonom može doći do porasta njihove koncentracije u serumu. |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 4.6. Primjena lijeka u periodu trudnoće i dojenja |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| Pretkliničke studije na životinjama su pokazale reproduktivnu toksičnost i iz pretkliničkih studija se ne može isključiti da |
| klonazepam posjeduje mogućnost nastanka kongenitalnih malformacija (vidjeti odjeljak 5.3 Pretklinički podaci o bezbjednosti |
| lijeka). Iz epidemioloških procjena postoji dokaz da antikonvulzivni ljekovi djeluju kao teratogeni. Međutim, teško je odrediti |
| iz objavljenih epidemioloških izvještaja koji lijek ili kombinacija ljekova je odgovorna za malformacije kod novorođenčeta. |
| Moguće je da drugi faktori na primjer genetski faktori ili epileptička stanja sama po sebi mogu biti važniji nego terapija |
| ljekovima u nastanku urođenih mana. Klonazepam treba primjenjivati kod trudnica samo ako korist prevazilazi rizik po fetus. |
| |
| Za vrijeme trudnoće klonazepam može da se koristi samo ako postoji jasna indikacija. Klonazepam ima štetna farmakološka dejstva |
| na trudnoću i fetus / novorođeno dijete. Primjena većih doza u trećem trimestru trudnoće ili za vrijeme porođaja može dovesti |
| do nepravilnosti srčanog ritma kod nerođenog djeteta i hipotermije, hipotonije, blage respiratorne depresije i slabog sisanja |
| kod novorođenčeta. Odojčad majki koje su uzimale benzodiazepine hronično za vrijeme posljednjih mjeseci trudnoće mogu razviti |
| fizičku zavisnost. Takođe može postojati rizik za razvoj simptoma obustave primjene klonazepama u postnatalnom periodu. Treba |
| imati na umu da trudnoća sama po sebi i nagli prekid uzimanja lijeka može dovesti do pogoršanja epilepsije. |
| |
| Klonazepam se izlučuje u majčino mlijeko u malim količinama. Zato majke koje uzimaju klonazepam ne treba da doje. Ako postoji |
| jasna indikacija za klonazepam dojenje treba prekinuti. |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 4.7. Uticaj na psihofizičke sposobnosti pri upravljanju motornim vozilima i rukovanju mašinama |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| Opšte je pravilo da pacijenti sa epilepsijom ne smiju da upravljaju motornim vozilom. Iako bolest može adekvatno da se |
| kontroliše primjenom lijeka klonazepam, mora se naglasiti da povećanje doze ili promjena uobičajenog vremena uzimanja lijeka, |
| može uticati na reakcije pacijenata u zavisnosti od individualne osjetljivosti. Čak i ako se primjenjuje kao što je propisano, |
| klonazepam može usporiti reakcije pacijenata u tolikoj mjeri da remeti sposobnost upravljanja motornim vozilom i rukovanja |
| mašinama. Ovo dejstvo se pojačava pri istovremenoj primjeni alkohola. Upravljanje motornim vozilom, rukovanje mašinama ili bilo |
| koje druge potencijalno opasne aktivnosti se moraju izbjegavati za vrijeme trajanja liječenja, a naročito u prvim danima |
| terapije. |
| |
| Dalje odluke o ovom pitanju zavise od savjeta ljekara i baziraju se na odgovoru pacijenta na terapiju i primijenjenu dozu. |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 4.8. Neželjena dejstva |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| Pri primjeni klonazepama zabilježena su sljedeća neželjena dejstva: |
| |
| Imunološki poremećaji |
| |
| Pri primjeni benzodiazepina mogu se javiti alergijske reakcije i veoma rijetko anafilaksa. Angioedem se može javiti u rijetkim |
| slučajevima. |
| |
| Endokrinološki poremećaji |
| |
| Prijavljeni su rijetki slučajevi razvoja nepotpunog preranog puberteta kod djece. |
| |
| Psihijatrijski poremećaji i paradoksalne reakcije |
| |
| Mogu se javiti slaba koncentracija, nemir, konfuzija i dezorijentacija. Kod pacijenata liječenih klonazepamom može se javiti |
| depresija koja takođe može biti posljedica osnovne bolesti. |
| |
| Prijavljene su sljedeće paradoksalne reakcije: uzbuđenost, razdražljivost, agresivnost, agitacija, nervoza, neprijateljstvo, |
| anksioznost, poremećaji sna, noćne more, živopisni snovi, psihotični poremećaji i aktivacija novih tipova napada. U ovim |
| slučajevima treba pažljivo procijeniti korist od daljeg nastavka terapije. Dodatak nekog drugog odgovarajućeg lijeka može biti |
| neophodan ili u nekim slučajevima može biti preporučljivo prekinuti terapiju klonazepamom. |
| |
| Poremećaji nervnog sistema |
| |
| Neželjena dejstva kao što su somnolencija, usporene reakcije, hipotonija mišića, ošamućenost i ataksija, se javljaju relativno |
| često i mogu nestati postepeno tokom liječenja ili smanjenjem doze. Pojava ovih neželjenih dejstava može se djelimično |
| spriječiti započinjanjem liječenja niskim dozama i njihovim postepenim povećavanjem. |
| |
| Glavobolja se javlja u rijetkim slučajevima. |
| |
| Pri dugotrajnoj ili terapiji visokim dozama lijeka mogu se javiti reverzibilni poremećaji govora, kao što su usporen ili |
| nerazumljiv govor (dizartrija), smanjena koordinacija pokreta i ataksija i poremećaj vida (nistagmus). |
| |
| Uzimanje benzodiazepina u terapijskim dozama može dovesti do anterogradne amnezije, rizik se povećava sa |
| |
| povećanjem doze. Amnezija može biti udružena sa neprikladnim ponašanjem. |
| |
| U nekim oblicima epilepsije pri dugotrajnoj terapiji moguće je povećanje učestalosti napada. |
| |
| Iako se klonazepam primjenjuje kod pacijenata koji boluju od blage porfije, rijetko može izazvati pojavu konvulzija. |
| |
| Poremećaji na nivou oka |
| |
| Kod primjene velikih doza ili pri dugotrajnoj terapiji može doći do reverzibilnog poremećaja vida (diplopija). |
| |
| Često: nistagmus |
| |
| Kardiološki poremećaji |
| |
| Zabilježena je pojava srčane slabosti, kao i srčani zastoj. |
| |
| Respiratorni, torakalni i medijastinalni poremećaji |
| |
| Može doći do pojave respiratorne depresije, naročito pri intravenskoj primjeni klonazepama.Ovaj efekat može biti provociran i |
| postojećom opstrukcijom disajnih puteva ili oštećenjem mozga ili primjenom drugih ljekova koji dovode do depresije disanja. Po |
| pravilu, ovaj efekat se može izbjeći pažljivim podešavanjem doze prema individualnim potrebama pacijenta. |
| |
| Kod odojčadi i male djece, posebno one sa mentalnim oštećenjem klonazepam može izazvati hipersalivaciju ili bronhijalnu |
| hipersekreciju (vidjeti odjeljak 4.4). |
| |
| Gastrointestinalni poremećaji |
| |
| Sljedeća neželjena dejstva su zabilježena u rijetkim slučajevima: mučnina, gastrointestinalni i epigastrični simptomi. |
| |
| Poremećaji na nivou kože i potkožnog tkiva |
| |
| Sljedeća neželjena dejstva se mogu javiti u rijetkim slučajevima: urtikarija, pruritus, osip, prolazni gubitak kose i promjene |
| u pigmentaciji. |
| |
| Poremećaji mišićno- koštanog i vezivnog tkiva |
| |
| Mišićna slabost se javlja relativno često, obično je prolazna i nestaje spontano tokom primjene terapije ili pri redukciji |
| doze. Ovo se djelimično može spriječiti postepenim povećanjem doze na početku terapije. |
| |
| Poremećaji na nivou bubrega i urinarnog sistema |
| |
| Rijetko se može javiti urinarna inkontinencija. |
| |
| Poremećaji reproduktivnog sistema i na nivou dojki |
| |
| U rijetkim slučajevima može doći do erektilne disfunkcije ili gubitka libida. |
| |
| Opšti poremećaji i reakcije na mjestu primjene |
| |
| Iscrpljenost (umor i zamor) se mogu javiti često, prolaznog su karaktera i povlače se tokom terapije ili pri smanjenju doze. |
| Mogu se djelimično spriječiti postepenim povećanjem doze na početku terapije. |
| |
| Povrede i trovanja i proceduralne komplikacije |
| |
| Povećan je rizik od padova i fraktura kod starijih pacijenata koji koriste benzodiazepine. |
| |
| Laboratorijska ispitivanja |
| |
| Rijetko se javlja smanjen broj trombocita. Kao i pri primjeni drugih benzodiazepina prijavljeni su pojedinačni slučajevi |
| hematoloških poremećaja i poremećaja funkcionalnih testova jetre. |
| |
| Zavisnost i simptomi obustave lijeka (vidjeti odjeljak 4.4) |
| |
| Pedijatrijska populacija |
| |
| Za specifična neželjena dejstva koja se odnose na pedijatrijsku populaciju pogledati informacije koje se nalaze pod sledećim |
| podnaslovima: Endokrinološki poremećaji i Respiratorni, torakalni i medijastinalni poremećaji u dijelu 4.8. |
| |
| 4.9. Predoziranje |
| |
| Simptomi: |
| |
| Simptomi predoziranja ili intoksikacije veoma variraju od osobe do osobe zavisno od godina, tjelesne težine i individualnog |
| odgovora. Benzodiazepini često uzrokuju pospanost, ataksiju, dizartriju i nistagmus. Predoziranje klonazepamom rijetko ugrožava |
| život pacijenta ako se uzima sam, ali može dovesti do kome, arefleksije, apnoe, hipotenzije i kardiorespiratorne depresije. |
| Koma obično traje samo nekoliko sati ali kod starijih osoba može biti produžena i periodična. Respiratorna depresija izazvana |
| benzodiazepinima je teža kod pacijenata sa teškom hroničnom opstruktivnom bolešću pluća. Benzodiazepini pojačavaju dejstvo |
| drugih ljekova koji djeluju depresivno na CNS, kao i dejstvo alkohola. |
| |
| Liječenje: |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| Održavanje vazdušnih puteva prohodnim i ako je neophodna adekvatna ventilacija. |
| |
| Suportivne mjere su indikovane zavisno od stanja pacijenta. Posebno, pacijenti mogu zahtijevati simptomatsko liječenje za |
| kardiorespiratorna dejstva ili dejstva na CNS. |
| |
| Dalja resorpcija može biti spriječena korišćenjem odgovarajućeg metoda tj. liječenje aktivnim ugljem tokom 1 do 2 sata. Zaštita |
| vazdušnih puteva je neophodna za pospane pacijente ako se koristi aktivan ugalj. U slučaju “miješane” ingestije treba |
| razmotriti ispiranje želuca, mada se ne koristi kao rutinska mjera. |
| |
| Pacijenti koji su bez simptoma tokom 4 sata rijetko razviju simptome. |
| |
| Flumazenil antagonist benzodiazepina je pristupačan, ali je rijetko neophodan. Kod teške depresije CNS-a treba razmotriti |
| primjenu flumazenila. Može da se koristi samo uz strogu kontrolu stanja. Ima kratko poluvrijeme eliminacije (oko 1 sat), stoga |
| pacijenti koji primaju flumazenil zahtijevaju praćenje i nakon što se njegova dejstva smanje. Flumazenil treba da se koristi uz |
| ekstreman oprez u prisustvu ljekova koji smanjuju prag za konvulzije (npr. triciklični antidepresivi). Pogledajte pisanu |
| informaciju za flumazenil, za dodatnu informaciju o pravilnoj upotrebi ovog lijeka. Flumazenil ne smije da se koristi u slučaju |
| “miješanog “ predoziranja ili kao “dijagnostički test “. |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| Upozorenje: |
| |
| Upotreba flumazenila nije indikovana kod pacijenata sa epilepsijom koji su bili liječeni benzodiazepinima.Mada flumazenil |
| pokazuje blago intrinzičko antikonvulzivno dejstvo, njegova nagla supresija protektivnog efekta agonista benzodiazepina može |
| povećati učestalost konvulzija kod pacijenata oboljelih od epilepsije. |
| |
| U slučaju pojave ekscitacije ne bi trebalo koristiti barbiturate. |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 5. FARMAKOLOŠKI PODACI |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 5.1. Farmakodinamski podaci |
+-----------------------------------------------------------------------------+---------------------------------------------------+
| Farmakoterapijska grupa: | Antiepileptici, derivati benzodiazepina |
+--------------------------------------------+--------------------------------+---------------------------------------------------+
| ATC kod: | N03AE01 |
+--------------------------------------------+------------------------------------------------------------------------------------+
| Klonazepam ispoljava farmakološke osobine koje su zajedničke sa drugim benzodiazepinima, i obuhvataju antikonvulzivne, |
| sedativne, miorelaksantne i anksiolitičke efekte. Podaci na životinjama i elektroencefalografska istraživanja na ljudima |
| pokazuju da klonazepam brzo suprimira više tipova paroksizmalne aktivnosti, uključujući šiljak-talas pražnjenja kod absans |
| napada (petit mal), spore šiljak talase, generalizovane šiljak talase, šiljke sa temporalnim i drugim lokacijama, kao i |
| iregularne šiljke i talase. |
| |
| Generalizovane EEG abnormalnosti se brže suprimiraju klonazepamom nego fokalne EEG abnormalnosti kao što su fokalni šiljci. |
| Klonazepam ima korisna dejstva kod generalizovanih i fokalnih epilepsija. |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 5.2. Farmakokinetički podaci |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| Resorpcija |
| |
| Klonazepam se brzo i kompletno resorbuje poslije oralne primjene. Maksimalna koncentracija u plazmi dostiže poslije 1-4 sata od |
| oralne doze lijeka. Bioraspoloživost nakon oralne primjene iznosi 90%. |
| |
| Rutinsko praćenje koncentracija klonazepama u plazmi nema dokazanu vrijednost. Naime, izgleda da koncentracija klonazepama ne |
| koreliše dobro bilo sa terapijskim bilo sa neželjenim efektima. |
| |
| Distribucija |
| |
| Procijenjeno je da srednji volumen distribucije klonazepama iznosi 3 l/kg. Klonazepam prolazi placentu, a u maloj količini se |
| detektuje u majčinom mlijeku. |
| |
| Metabolizam |
| |
| Biotransformacija klonazepama uključuje oksidativnu hidroksilaciju i redukciju 7-nitro grupe u jetri, sa stvaranjem 7-amino i |
| 7-acetilamino jedinjenja, zatim 3-hidroksi derivata sva tri jedinjenja u tragovima, kao i njihovim glukuronidnim i sulfatnim |
| konjugatima. Nitro jedinjenja su farmakološki aktivna, dok amino jedinjenja nijesu. |
| |
| Eliminacija |
| |
| Poluvrijeme eliminacije iznosi između 20 i 60 h (prosječno 30 h). |
| |
| Tokom 4-10 dana, 50-70% ukupne radioaktivnosti radioaktivno-obilježene oralne doze klonazepama ekskretuje se urinom, a 10-30% |
| fecesom, gotovo u potpunosti u obliku slobodnih ili konjugovanih metabolita. Manje od 0,5% pojavljuje se kao neizmijenjeni |
| klonazepam u urinu. |
| |
| Farmakokinetika u posebnim kliničkim situacijama: |
| |
| Na osnovu kinetičkih kriterijuma, nije neophodno prilagođavanje doze kod pacijenata sa bubrežnom insuficijencijom. |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 5.3. Pretklinički podaci o bezbjednosti lijeka |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| Karcinogenost |
| |
| Konvencionalne studije o karcinogenom potencijalu nijesu sprovedene sa klonazepamom. Dvogodišnje studije karcinogenosti nijesu |
| sprovedene sa klonazepamom. Mada u jednoj 18-to mjesečnoj studiji hronične toksičnosti na pacovima nikakve histološke promjene |
| vezane za terapiju nijesu zabilježene ni pri maksimalno testiranoj dozi od 300 mg/kg/dan. |
| |
| Mutagenost |
| |
| Testovi genotoksičnosti koji koriste bakterijske sisteme in vitro, ili domaćin posredovana metabolička aktivacija nijesu |
| ukazivali na genotoksično dejstvo klonazepama. |
| |
| Oštećenje fertiliteta |
| |
| Studije koje su procjenjivale fertilitet i generalne reproduktivne performanse kod pacova, pokazale su smanjenje stope |
| graviditeta i smanjeno preživljavanje mladunčadi pri dozama od 10 i 100 mg/kg/dan. |
| |
| Teratogenost |
| |
| Nije bilo neželjenih dejstava po majku ili štetnih dejstava na embrion/fetus kod miševa ili pacova nakon primjene oralnog |
| klonazepama za vrijeme organogeneze, u dozama do 20 ili 40 mg/kg/dan, respektivno. |
| |
| U nekoliko studija na zečevima nakon doze klonazepama do 20 mg/kg/dan, zabilježena je niska incidenca malformacija koja nije |
| bila u vezi sa dozom (rascjep nepca, otvoreni kapci, spojena rebra i defekti udova) (vidjeti dio 4.6.). |
| |
| Kako farmakokinetičke procjene nijesu izvođene sa klonazepamom, nije moguće odrediti bezbjedonosnu granicu za neželjene efekte |
| zabilježene u pretkliničkim studijama. Relevantnost ovih nalaza za populaciju pacijenata nije jasna, stoga se ne može |
| isključiti potencijalni rizik. |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 6. FARMACEUTSKI PODACI |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 6.1. Lista pomoćnih supstanci |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| Laktoza, bezvodna; kukuruzni skrob, djelimično preželatinizirani; celuloza, mikrokristalna i magnezijum stearat. |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 6.2. Inkompatibilije |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| Nije primjenljivo. |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 6.3. Rok upotrebe |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 5 godina. |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 6.4. Posebne mjere i upozorenja pri čuvanju lijeka |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| Čuvati u originalnom pakovanju, radi zaštite od svjetlosti i vlage. |
| |
| Lijek ne zahtijeva posebne temperaturne uslove čuvanja. |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 6.5. Priroda i sadržaj kontaktne ambalaže |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 3 blistera od tvrde PVC trake i AL/PVC trake. U jednom blisteru se nalazi 10 tableta (ukupno 30 tableta u pakovanju). |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 6.6. Posebne mjere opreza pri odlaganju materijala koji treba odbaciti nakon primjene lijeka |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| Neupotrijebljeni lijek se uništava u skladu sa važećim propisima. |
| |
| 6.7. Režim izdavanja lijeka |
| |
| Lijek se može izdavati samo na ljekarski recept |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 7. NOSILAC DOZVOLE |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| Galenika Crna Gora d.o.o. |
| |
| 8. marta br. 55A |
| |
| 81000 Podgorica |
| |
| Republika Crna Gora |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 8. BROJ PRVE DOZVOLE I OBNOVE DOZVOLE |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| ▲RIVOTRIL^(®) tableta, 2 mg, 30 tableta: 2020/13/9-02-97 |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 9. DATUM PRVE DOZVOLE I DATUM OBNOVE DOZVOLE |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| ▲RIVOTRIL^(®) tableta, 2 mg, 30 tableta: 29.05.2013. godina |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 10. DATUM REVIZIJE TEKSTA |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
Maj, 2013.
| SAŽETAK KARAKTERISTIKA LIJEKA |
+--------------------------------------------------------------------------------------------+
| ▲RIVOTRIL^(®), tableta, 2 mg |
+--------------------------------------------------------------------------------------------+
| Pakovanje: blister, 30 tableta (3x 10) |
+-------------------------------------+------------------------------------------------------+
| Proizvođač: | Galenika a.d. u saradnji sa F. Hoffmann-La Roche |
| | Ltd., Bazel, Švajcarska |
+-------------------------------------+------------------------------------------------------+
| Adresa: | Batajnički drum b.b., 11 080 Beograd |
| | |
| | Grenzacherstrasse 124, CH-4070, Bazel |
+-------------------------------------+------------------------------------------------------+
| Podnosilac zahtjeva: | Galenika Crna Gora d.o.o. |
+-------------------------------------+------------------------------------------------------+
| Adresa: | 8.marta br. 55 A, 81 000 Podgorica |
+-------------------------------------+------------------------------------------------------+
+--------------------+-----------------------+--------------------------------+---------------------------------------------------+
| 1. IME LIJEKA |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| ▲RIVOTRIL^(®), tableta, 2 mg |
+--------------------+------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| INN: | klonazepam |
+--------------------+------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 2. KVALITATIVNI I KVANTITATIVNI SASTAV |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 1 tableta sadrži 2 mg klonazepama |
| |
| Pomoćne supstance: laktoza, bezvodna |
| |
| (listu svih pomoćnih supstanci vidjeti u tački 6.1) |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 3. FARMACEUTSKI OBLIK |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| Tableta. |
| |
| Okrugla tableta ravne površine, skoro bijele do blijedožućkaste boje, sa naznačenom unakrsnom podjelom na jednoj strani i |
| oznakom “ 2” na drugoj strani. |
| |
| Tablete treba podijeliti u jednake polovine ili četvrtine da bi se olakšalo doziranje. |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 4. KLINIČKI PODACI |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 4.1. Terapijske indikacije |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| –Svi klinički oblici epilepsije i konvulzija kod odojčadi, djece i odraslih, posebno absansni napadi (petit mal) uključujući |
| atipične absanse; |
| |
| –Primarno ili sekundarno generalizovani toničko-klonički (grand mal), tonički ili klonički napadi; |
| |
| –Parcijalni (fokalni) napadi sa jednostavnom ili kompleksnom simptomatologijom; |
| |
| –Razni oblici miokloničkih napada, mioklonus i pridruženi abnormalni pokreti. |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 4.2. Doziranje i način primjene |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| Oralna upotreba. |
| |
| Odrasli |
| |
| Početna doza klonazepama ne prelazi 1 mg dnevno.Doza održavanja je 4 do 8 mg dnevno. |
| |
| Stare osobe |
| |
| Stariji pacijenti su posebno osjetljivi na ljekove koji djeluju depresivno na CNS (može se javiti konfuzija), pa se preporučuje |
| da početna doza klonazepama ne bude veća od 0,5 mg dnevno. Ukupna dnevna doza se uzima u 3‑4 podijeljene doze. Ako su |
| neophodne, veće doze se mogu dati po odluci ljekara, do maksimalno 20 mg dnevno. Doza održavanja treba da se postigne nakon 2-4 |
| nedjelje liječenja. |
| |
| Odojčad i djeca |
| |
| Da bi se osiguralo optimalno doziranje, djeci treba dati tablete od 0,5 mg. |
| |
| Početna doza klonazepama za odojčad i malu djecu (1‑5 godina) ne treba da je veća od 0,25 mg dnevno, a za stariju djecu 0,5 mg |
| dnevno. |
| |
| Uobičajene doze održavanja koje se daju u 3‑4 podijeljene doze su: |
| |
| školska djeca (5 do 12 godina) 3-6 mg dnevno, |
| |
| mala djeca (1 do 5 godina) 1‑3 mg dnevno, |
| |
| odojčad (0 do 1 godine) 0,5‑1 mg dnevno. |
| |
| U nekim oblicima epilepsije kod djece, neki pacijenti ne mogu biti adekvatno kontrolisani klonazepamom. |
| |
| Kontrola može biti ponovo uspostavljena povećanjem doze ili prekidom liječenja klonazepamom tokom 2 ili 3 nedjelje. Za vrijeme |
| prekida terapije neophodna je pažljiva opservacija, a nekada su neophodni drugi ljekovi. |
| |
| Način primjene |
| |
| Liječenje treba započeti malim dozama koje se postepeno povećavaju do postizanja optimalne doze održavanja za svakog pacijenta |
| posebno. Doza mora da se prilagodi svakom pacijentu posebno i zavisi od individualnog odgovora na terapiju. Doza održavanja |
| mora da se odredi prema kliničkom odgovoru i podnošljivosti. |
| |
| Dnevnu dozu treba podijeliti na 3 jednake doze. Ako doze nijesu podjednako podijeljene, najveća doza treba da se uzme prije |
| spavanja. Kada je postignuta doza održavanja, dnevna količina lijeka može da se uzme u vidu jedne večernje doze. |
| |
| U liječenju epilepsije uobičajena je primjena više od jednog antiepileptika, pa je neophodno uskladiti doze klonazepama i |
| drugog antiepileptika da bi se postigao optimalan efekat. |
| |
| Ako se kod pacijenata koji primaju klonazepam javi status epilepticus, intravenski klonazepam može kontrolisati status. |
| |
| Prije dodavanja klonazepama postojećoj antikonvulzivnoj terapiji, treba imati u vidu da primjena više antikonvulziva može |
| rezultirati povećanjem neželjenih dejstava. |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 4.3. Kontraindikacije |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| Preosjetljivost na klonazepam i druge benzodiazepine ili na neku od pomoćnih supstanci u sastavu lijeka, akutna plućna |
| insuficijencija, teška respiratorna insuficijencija, "sleep apnoea" sindrom, miastenija gravis, teška insuficijencija jetre. |
| |
| Klonazepam se ne smije davati pacijentima u komi ili pacijentima za koje se zna da zloupotrebljavaju ljekove, droge ili |
| alkohol. |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 4.4. Posebna upozorenja i mjere opreza pri upotrebi lijeka |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| Suicidne ideje i suicidno ponašanje su zabilježeni kod pacijenata liječenih antiepilepticima u slučaju nekoliko indikacija. U |
| meta analizi randomizovanih placebo kontrolisanih kliničkih studija, pokazano je da postoji malo povećanje rizika od nastanka |
| suicidnih ideja i suicidnog ponašanja. Mehanizam ovog rizika je nepoznat, a postojeći podaci ne isključuju mogućnost povećanog |
| rizika pri upotrebi klonazepama. |
| |
| Stoga, pacijenti moraju biti pod nadzorom, i u slučaju pojave suicidnih ideja i suicidnog ponašanja, neophodno je primijeniti |
| odgovarajuće terapijske mjere. Pacijente (i njegovatelje pacijenata) treba savjetovati da potraže stručnu pomoć, u slučaju |
| pojave suicidnih ideja i znakova suicidnog ponašanja. |
| |
| Pacijenti sa istorijom depresije i/ili pokušaja samoubistva, moraju biti pod strogim ljekarskim nadzorom. |
| |
| Neophodan je oprez pri davanju klonazepama pacijentima oboljelim od hronične plućne insuficijencije, ili sa oštećenom funkcijom |
| bubrega ili jetre, kod starijih ili iscrpljenih pacijenata. U ovim slučajevima dozu treba smanjiti. |
| |
| Terapija klonazepamom, kao i sa drugim antiepilepticima, ne smije se naglo prekidati zbog rizika od nastanka status |
| epilepticus‑a, već treba postepeno snižavati dozu.U takvim slučajevima indikovana je kombinacija sa drugim antiepilepticima. |
| Oprez je, takođe, neophodan ako se prekida davanje nekog drugog lijeka za vrijeme terapije klonazepamom. |
| |
| Produžena upotreba benzodiazepina može dovesti do razvoja zavisnosti, uz pojavu simptoma obustave lijeka nakon prestanka |
| primjene lijeka. |
| |
| Neophodan je oprez pri upotrebi klonazepama, kod pacijenata sa spinalnom ili cerebelarnom ataksijom, u slučaju akutne |
| intoksikacije alkoholom ili lijekovima i kod pacijenata sa teškim oštećenjem jetre (npr. ciroza jetre). |
| |
| Treba izbjegavati istovremenu primjenu klonazepama sa alkoholom i/ili ljekovima koji djeluju depresivno na CNS. Takva |
| istovremena primjena može dovesti do povećanja kliničkih dejstava klonazepama uključujući tešku sedaciju, klinički relevantnu |
| respiratornu i/ili kardiovaskularnu depresiju (vidjeti odjeljak 4.5). |
| |
| Neophodan je naročit oprez pri primjeni klonazepama kod pacijenata sa istorijom zloupotrebe alkohola ili ljekova. |
| |
| Kod odojčadi i male djece klonazepam može izazvati hipersalivaciju i bronhijalnu hipersekreciju, pa treba voditi računa o |
| prohodnosti disajnih puteva. |
| |
| Doziranje klonazepama mora biti pažljivo usklađeno prema individualnim potrebama pacijenata sa oboljenjima respiratornog |
| sistema (npr. hronična opstruktivna plućna bolest) ili jetre i kod pacijenata koji se liječe drugim ljekovima s centralnim |
| dejstvom ili antikonvulzivima (antiepileptici) (vidjeti odjeljak 4.5). Dejstva na respiratorni sistem mogu biti pogoršana |
| postojanjem opstrukcije vazdušnih puteva ili oštećenja mozga ili ako drugi ljekovi dovode do depresije disanja. Po pravilu ova |
| dejstva se mogu izbjeći pažljivim prilagođavanjem doze individualnim potrebama pacijenata. |
| |
| Smatra se da klonazepam u manjim dozama može imati neporfirinogenično dejstvo, iako postoje suprotni podaci o porfirinogeničnom |
| dejstvu klonazepama pri primjeni većih doza. Stoga je neophodan oprez pri primjeni klonazepama kod pacijenata sa porfirijom. |
| |
| Kao i drugi benzodiazepini, klonazepam može zavisno od doze, načina primjene i individualne osjetljivosti modifikovati reakcije |
| pacijenta (npr. sposobnost upravljanja vozilom, ponašanje u saobraćaju). |
| |
| Kao opšte pravilo, epileptičkim pacijentima nije dozvoljeno da upravljaju vozilom. Čak i kod adekvatne kontrole bolesti |
| klonazepamom mora se imati u vidu da bilo koje povećanje doze ili promjene u vremenu uzimanja lijeka može modifikovati reakcije |
| pacijenta u zavisnosti od individualne osjetljivosti. |
| |
| U slučaju gubitka ili žalosti zbog gubitka, narušeno psihičko stanje pacijenata se može kontrolisati primjenom benzodiazepina. |
| |
| Pacijenti koji boluju od rijetkog naslednog oboljenja netolerancije galaktoze, Lapp laktoznog deficita ili loše |
| glukozno-galaktozne apsorpcije ne smiju koristiti ovaj lijek. |
| |
| Zavisnost |
| |
| Primjena benzodiazepina može dovesti do razvoja fizičke i psihičke zavisnosti (vidjeti odjeljak 4.8). Posebno, dugotrajna |
| terapija ili liječenje visokim dozama može dovesti do reverzibilnih poremećaja kao što su dizartrija, smanjena koordinacija |
| pokreta i ataksija, nistagmus i poremećaj vida (diplopija). Rizik od anterogradne amnezije koji se može pojaviti primjenom |
| benzodiazepina u terapijskim dozama povećava se sa povećanjem doza. Amnezija može biti udružena sa neprikladnim ponašanjem. Kod |
| nekih oblika epilepsije moguće je povećanje učestalosti konvulzija (vidjeti odjeljak 4.8) pri dugotrajnom liječenju. Rizik od |
| zavisnosti povećava se sa povećanjem doza i trajanjem terapije; takođe je veći kod pacijenata sa medicinskom istorijom |
| zloupotrebe alkohola i/ili ljekova. |
| |
| Jednom kada se razvije fizička zavisnost, nagli prestanak liječenja može biti udružen sa simptomima obustave lijeka. Pri |
| dugotrajnom liječenju, simptomi obustave lijeka se mogu razviti nakon dužeg perioda korišćenja, posebno sa visokim dozama ili |
| sa brzim smanjenjem dnevnih doza ili naglim ukidanjem lijeka. Simptomi uključuju tremor, preznojavanje, agitaciju, poremećaje |
| sna i anksioznost, glavobolju, bol u mišićima, ekstremnu anksioznost, napetost, nemir, konfuziju, razdražljivost i epileptičke |
| konvulzije koje mogu biti udružene sa osnovnom bolešću. U teškim slučajevima mogu se javiti sledeći simptomi: derealizacija, |
| hiperakuzija, utrnulost i peckanje ekstremiteta, preosjetljivost na svjetlost, buku i fizički kontakt ili halucinacije. Pošto |
| je rizik od simptoma obustave lijeka veći nakon naglog prekida terapije, treba izbjegavati naglo ukidanje lijeka i liječenje |
| čak i ako kratko traje, treba završiti postepenim smanjenjem dnevne doze. |
| |
| Rizik od simptoma obustave lijeka je povećan kada se benzodiazepini koriste zajedno sa dnevnim uzimanjem sedativa (unakrsna |
| tolerancija). |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 4.5. Interakcije sa drugim ljekovima i druge vrste interakcija |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| Ne preporučuje se |
| |
| U kombinaciji sa klonazepamom, alkohol može da izmijeni djelovanje klonazepama, ugrožava uspjeh terapije ili da izazove |
| nepredvidljiva neželjena dejstva (vidjeti takođe odjeljak 4.4). |
| |
| Vidjeti odjeljak 4.9 Predoziranje drugim depresorima CNS, uključujući alkohol. |
| |
| Treba uzeti u obzir |
| |
| Ljekovi koji djeluju centralno: Povećanje dejstva na sedaciju, respiraciju i hemodinamiku se može pojaviti kada se klonazepam |
| istovremeno primjenjuje sa bilo kojim centralno djelujućem depresantom kao što su alkohol, drugi antikonvulzivi |
| (antiepileptici), anestetici, hipnotici, psihoaktivni ljekovi i neki analgetici, kao i mišićni relaksansi i ima za posljedicu |
| uzajamno pojačavanje dejstava ljekova (vidjeti takođe odjeljak 4.9) |
| |
| U kombinaciji sa drugim ljekovima koji djeluju centralno, dozu svakog lijeka treba prilagoditi da bi se postigao optimalan |
| efekat. |
| |
| Antiepileptični ljekovi: Ukoliko se klonazepam daje istovremeno sa drugim antiepileptičnim ljekovima, naročito hidantoinima ili |
| fenobarbitonom, dolazi do pojačanja neželjenih dejstava kao što su sedacija i apatija a toksičnost može biti evidentnija. To |
| zahtijeva posebnu pažnju u prilagođavanju doze na početku terapije. |
| |
| Kombinacija klonazepama i natrijum valproata rijetko može dovesti do razvoja absansnog oblika status epilepticus‑a. Mada neki |
| pacijenti tolerišu i imaju korist od ove kombinacije, potencijalnu opasnost treba imati na umu pri razmatranju primjene ove |
| kombinacije. |
| |
| Antiepileptični ljekovi kao što su fenitoin, fenobarbital, karbamazepin i valproat u kombinaciji sa klonazepamom mogu povećati |
| klirens klonazepama i tako smanjiti koncentraciju klonazepama u plazmi. |
| |
| Farmakokinetičke interakcije: Klonazepam sam ne indukuje enzime odgovorne za svoj metabolizam. |
| |
| Selektivni inhibitori preuzimanja serotonina (SSRI) sertralin i fluoksetin ne utiču na farmakokinetiku klonazepama kada se |
| primjenjuju istovremeno. |
| |
| Inhibitori hepatičnih enzima, npr. cimetidin, smanjuju klirens benzodiazepina i mogu pojačati njihovo dejstvo. Induktori |
| hepatičnih enzima, npr. rifampicin, mogu povećati klirens benzodiazepina. |
| |
| Pri istovremenoj primjeni sa fenitoinom ili primidonom može doći do porasta njihove koncentracije u serumu. |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 4.6. Primjena lijeka u periodu trudnoće i dojenja |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| Pretkliničke studije na životinjama su pokazale reproduktivnu toksičnost i iz pretkliničkih studija se ne može isključiti da |
| klonazepam posjeduje mogućnost nastanka kongenitalnih malformacija (vidjeti odjeljak 5.3 Pretklinički podaci o bezbjednosti |
| lijeka). Iz epidemioloških procjena postoji dokaz da antikonvulzivni ljekovi djeluju kao teratogeni. Međutim, teško je odrediti |
| iz objavljenih epidemioloških izvještaja koji lijek ili kombinacija ljekova je odgovorna za malformacije kod novorođenčeta. |
| Moguće je da drugi faktori na primjer genetski faktori ili epileptička stanja sama po sebi mogu biti važniji nego terapija |
| ljekovima u nastanku urođenih mana. Klonazepam treba primjenjivati kod trudnica samo ako korist prevazilazi rizik po fetus. |
| |
| Za vrijeme trudnoće klonazepam može da se koristi samo ako postoji jasna indikacija. Klonazepam ima štetna farmakološka dejstva |
| na trudnoću i fetus / novorođeno dijete. Primjena većih doza u trećem trimestru trudnoće ili za vrijeme porođaja može dovesti |
| do nepravilnosti srčanog ritma kod nerođenog djeteta i hipotermije, hipotonije, blage respiratorne depresije i slabog sisanja |
| kod novorođenčeta. Odojčad majki koje su uzimale benzodiazepine hronično za vrijeme posljednjih mjeseci trudnoće mogu razviti |
| fizičku zavisnost. Takođe može postojati rizik za razvoj simptoma obustave primjene klonazepama u postnatalnom periodu. Treba |
| imati na umu da trudnoća sama po sebi i nagli prekid uzimanja lijeka može dovesti do pogoršanja epilepsije. |
| |
| Klonazepam se izlučuje u majčino mlijeko u malim količinama. Zato majke koje uzimaju klonazepam ne treba da doje. Ako postoji |
| jasna indikacija za klonazepam dojenje treba prekinuti. |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 4.7. Uticaj na psihofizičke sposobnosti pri upravljanju motornim vozilima i rukovanju mašinama |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| Opšte je pravilo da pacijenti sa epilepsijom ne smiju da upravljaju motornim vozilom. Iako bolest može adekvatno da se |
| kontroliše primjenom lijeka klonazepam, mora se naglasiti da povećanje doze ili promjena uobičajenog vremena uzimanja lijeka, |
| može uticati na reakcije pacijenata u zavisnosti od individualne osjetljivosti. Čak i ako se primjenjuje kao što je propisano, |
| klonazepam može usporiti reakcije pacijenata u tolikoj mjeri da remeti sposobnost upravljanja motornim vozilom i rukovanja |
| mašinama. Ovo dejstvo se pojačava pri istovremenoj primjeni alkohola. Upravljanje motornim vozilom, rukovanje mašinama ili bilo |
| koje druge potencijalno opasne aktivnosti se moraju izbjegavati za vrijeme trajanja liječenja, a naročito u prvim danima |
| terapije. |
| |
| Dalje odluke o ovom pitanju zavise od savjeta ljekara i baziraju se na odgovoru pacijenta na terapiju i primijenjenu dozu. |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 4.8. Neželjena dejstva |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| Pri primjeni klonazepama zabilježena su sljedeća neželjena dejstva: |
| |
| Imunološki poremećaji |
| |
| Pri primjeni benzodiazepina mogu se javiti alergijske reakcije i veoma rijetko anafilaksa. Angioedem se može javiti u rijetkim |
| slučajevima. |
| |
| Endokrinološki poremećaji |
| |
| Prijavljeni su rijetki slučajevi razvoja nepotpunog preranog puberteta kod djece. |
| |
| Psihijatrijski poremećaji i paradoksalne reakcije |
| |
| Mogu se javiti slaba koncentracija, nemir, konfuzija i dezorijentacija. Kod pacijenata liječenih klonazepamom može se javiti |
| depresija koja takođe može biti posljedica osnovne bolesti. |
| |
| Prijavljene su sljedeće paradoksalne reakcije: uzbuđenost, razdražljivost, agresivnost, agitacija, nervoza, neprijateljstvo, |
| anksioznost, poremećaji sna, noćne more, živopisni snovi, psihotični poremećaji i aktivacija novih tipova napada. U ovim |
| slučajevima treba pažljivo procijeniti korist od daljeg nastavka terapije. Dodatak nekog drugog odgovarajućeg lijeka može biti |
| neophodan ili u nekim slučajevima može biti preporučljivo prekinuti terapiju klonazepamom. |
| |
| Poremećaji nervnog sistema |
| |
| Neželjena dejstva kao što su somnolencija, usporene reakcije, hipotonija mišića, ošamućenost i ataksija, se javljaju relativno |
| često i mogu nestati postepeno tokom liječenja ili smanjenjem doze. Pojava ovih neželjenih dejstava može se djelimično |
| spriječiti započinjanjem liječenja niskim dozama i njihovim postepenim povećavanjem. |
| |
| Glavobolja se javlja u rijetkim slučajevima. |
| |
| Pri dugotrajnoj ili terapiji visokim dozama lijeka mogu se javiti reverzibilni poremećaji govora, kao što su usporen ili |
| nerazumljiv govor (dizartrija), smanjena koordinacija pokreta i ataksija i poremećaj vida (nistagmus). |
| |
| Uzimanje benzodiazepina u terapijskim dozama može dovesti do anterogradne amnezije, rizik se povećava sa |
| |
| povećanjem doze. Amnezija može biti udružena sa neprikladnim ponašanjem. |
| |
| U nekim oblicima epilepsije pri dugotrajnoj terapiji moguće je povećanje učestalosti napada. |
| |
| Iako se klonazepam primjenjuje kod pacijenata koji boluju od blage porfije, rijetko može izazvati pojavu konvulzija. |
| |
| Poremećaji na nivou oka |
| |
| Kod primjene velikih doza ili pri dugotrajnoj terapiji može doći do reverzibilnog poremećaja vida (diplopija). |
| |
| Često: nistagmus |
| |
| Kardiološki poremećaji |
| |
| Zabilježena je pojava srčane slabosti, kao i srčani zastoj. |
| |
| Respiratorni, torakalni i medijastinalni poremećaji |
| |
| Može doći do pojave respiratorne depresije, naročito pri intravenskoj primjeni klonazepama.Ovaj efekat može biti provociran i |
| postojećom opstrukcijom disajnih puteva ili oštećenjem mozga ili primjenom drugih ljekova koji dovode do depresije disanja. Po |
| pravilu, ovaj efekat se može izbjeći pažljivim podešavanjem doze prema individualnim potrebama pacijenta. |
| |
| Kod odojčadi i male djece, posebno one sa mentalnim oštećenjem klonazepam može izazvati hipersalivaciju ili bronhijalnu |
| hipersekreciju (vidjeti odjeljak 4.4). |
| |
| Gastrointestinalni poremećaji |
| |
| Sljedeća neželjena dejstva su zabilježena u rijetkim slučajevima: mučnina, gastrointestinalni i epigastrični simptomi. |
| |
| Poremećaji na nivou kože i potkožnog tkiva |
| |
| Sljedeća neželjena dejstva se mogu javiti u rijetkim slučajevima: urtikarija, pruritus, osip, prolazni gubitak kose i promjene |
| u pigmentaciji. |
| |
| Poremećaji mišićno- koštanog i vezivnog tkiva |
| |
| Mišićna slabost se javlja relativno često, obično je prolazna i nestaje spontano tokom primjene terapije ili pri redukciji |
| doze. Ovo se djelimično može spriječiti postepenim povećanjem doze na početku terapije. |
| |
| Poremećaji na nivou bubrega i urinarnog sistema |
| |
| Rijetko se može javiti urinarna inkontinencija. |
| |
| Poremećaji reproduktivnog sistema i na nivou dojki |
| |
| U rijetkim slučajevima može doći do erektilne disfunkcije ili gubitka libida. |
| |
| Opšti poremećaji i reakcije na mjestu primjene |
| |
| Iscrpljenost (umor i zamor) se mogu javiti često, prolaznog su karaktera i povlače se tokom terapije ili pri smanjenju doze. |
| Mogu se djelimično spriječiti postepenim povećanjem doze na početku terapije. |
| |
| Povrede i trovanja i proceduralne komplikacije |
| |
| Povećan je rizik od padova i fraktura kod starijih pacijenata koji koriste benzodiazepine. |
| |
| Laboratorijska ispitivanja |
| |
| Rijetko se javlja smanjen broj trombocita. Kao i pri primjeni drugih benzodiazepina prijavljeni su pojedinačni slučajevi |
| hematoloških poremećaja i poremećaja funkcionalnih testova jetre. |
| |
| Zavisnost i simptomi obustave lijeka (vidjeti odjeljak 4.4) |
| |
| Pedijatrijska populacija |
| |
| Za specifična neželjena dejstva koja se odnose na pedijatrijsku populaciju pogledati informacije koje se nalaze pod sledećim |
| podnaslovima: Endokrinološki poremećaji i Respiratorni, torakalni i medijastinalni poremećaji u dijelu 4.8. |
| |
| 4.9. Predoziranje |
| |
| Simptomi: |
| |
| Simptomi predoziranja ili intoksikacije veoma variraju od osobe do osobe zavisno od godina, tjelesne težine i individualnog |
| odgovora. Benzodiazepini često uzrokuju pospanost, ataksiju, dizartriju i nistagmus. Predoziranje klonazepamom rijetko ugrožava |
| život pacijenta ako se uzima sam, ali može dovesti do kome, arefleksije, apnoe, hipotenzije i kardiorespiratorne depresije. |
| Koma obično traje samo nekoliko sati ali kod starijih osoba može biti produžena i periodična. Respiratorna depresija izazvana |
| benzodiazepinima je teža kod pacijenata sa teškom hroničnom opstruktivnom bolešću pluća. Benzodiazepini pojačavaju dejstvo |
| drugih ljekova koji djeluju depresivno na CNS, kao i dejstvo alkohola. |
| |
| Liječenje: |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| Održavanje vazdušnih puteva prohodnim i ako je neophodna adekvatna ventilacija. |
| |
| Suportivne mjere su indikovane zavisno od stanja pacijenta. Posebno, pacijenti mogu zahtijevati simptomatsko liječenje za |
| kardiorespiratorna dejstva ili dejstva na CNS. |
| |
| Dalja resorpcija može biti spriječena korišćenjem odgovarajućeg metoda tj. liječenje aktivnim ugljem tokom 1 do 2 sata. Zaštita |
| vazdušnih puteva je neophodna za pospane pacijente ako se koristi aktivan ugalj. U slučaju “miješane” ingestije treba |
| razmotriti ispiranje želuca, mada se ne koristi kao rutinska mjera. |
| |
| Pacijenti koji su bez simptoma tokom 4 sata rijetko razviju simptome. |
| |
| Flumazenil antagonist benzodiazepina je pristupačan, ali je rijetko neophodan. Kod teške depresije CNS-a treba razmotriti |
| primjenu flumazenila. Može da se koristi samo uz strogu kontrolu stanja. Ima kratko poluvrijeme eliminacije (oko 1 sat), stoga |
| pacijenti koji primaju flumazenil zahtijevaju praćenje i nakon što se njegova dejstva smanje. Flumazenil treba da se koristi uz |
| ekstreman oprez u prisustvu ljekova koji smanjuju prag za konvulzije (npr. triciklični antidepresivi). Pogledajte pisanu |
| informaciju za flumazenil, za dodatnu informaciju o pravilnoj upotrebi ovog lijeka. Flumazenil ne smije da se koristi u slučaju |
| “miješanog “ predoziranja ili kao “dijagnostički test “. |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| Upozorenje: |
| |
| Upotreba flumazenila nije indikovana kod pacijenata sa epilepsijom koji su bili liječeni benzodiazepinima.Mada flumazenil |
| pokazuje blago intrinzičko antikonvulzivno dejstvo, njegova nagla supresija protektivnog efekta agonista benzodiazepina može |
| povećati učestalost konvulzija kod pacijenata oboljelih od epilepsije. |
| |
| U slučaju pojave ekscitacije ne bi trebalo koristiti barbiturate. |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 5. FARMAKOLOŠKI PODACI |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 5.1. Farmakodinamski podaci |
+-----------------------------------------------------------------------------+---------------------------------------------------+
| Farmakoterapijska grupa: | Antiepileptici, derivati benzodiazepina |
+--------------------------------------------+--------------------------------+---------------------------------------------------+
| ATC kod: | N03AE01 |
+--------------------------------------------+------------------------------------------------------------------------------------+
| Klonazepam ispoljava farmakološke osobine koje su zajedničke sa drugim benzodiazepinima, i obuhvataju antikonvulzivne, |
| sedativne, miorelaksantne i anksiolitičke efekte. Podaci na životinjama i elektroencefalografska istraživanja na ljudima |
| pokazuju da klonazepam brzo suprimira više tipova paroksizmalne aktivnosti, uključujući šiljak-talas pražnjenja kod absans |
| napada (petit mal), spore šiljak talase, generalizovane šiljak talase, šiljke sa temporalnim i drugim lokacijama, kao i |
| iregularne šiljke i talase. |
| |
| Generalizovane EEG abnormalnosti se brže suprimiraju klonazepamom nego fokalne EEG abnormalnosti kao što su fokalni šiljci. |
| Klonazepam ima korisna dejstva kod generalizovanih i fokalnih epilepsija. |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 5.2. Farmakokinetički podaci |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| Resorpcija |
| |
| Klonazepam se brzo i kompletno resorbuje poslije oralne primjene. Maksimalna koncentracija u plazmi dostiže poslije 1-4 sata od |
| oralne doze lijeka. Bioraspoloživost nakon oralne primjene iznosi 90%. |
| |
| Rutinsko praćenje koncentracija klonazepama u plazmi nema dokazanu vrijednost. Naime, izgleda da koncentracija klonazepama ne |
| koreliše dobro bilo sa terapijskim bilo sa neželjenim efektima. |
| |
| Distribucija |
| |
| Procijenjeno je da srednji volumen distribucije klonazepama iznosi 3 l/kg. Klonazepam prolazi placentu, a u maloj količini se |
| detektuje u majčinom mlijeku. |
| |
| Metabolizam |
| |
| Biotransformacija klonazepama uključuje oksidativnu hidroksilaciju i redukciju 7-nitro grupe u jetri, sa stvaranjem 7-amino i |
| 7-acetilamino jedinjenja, zatim 3-hidroksi derivata sva tri jedinjenja u tragovima, kao i njihovim glukuronidnim i sulfatnim |
| konjugatima. Nitro jedinjenja su farmakološki aktivna, dok amino jedinjenja nijesu. |
| |
| Eliminacija |
| |
| Poluvrijeme eliminacije iznosi između 20 i 60 h (prosječno 30 h). |
| |
| Tokom 4-10 dana, 50-70% ukupne radioaktivnosti radioaktivno-obilježene oralne doze klonazepama ekskretuje se urinom, a 10-30% |
| fecesom, gotovo u potpunosti u obliku slobodnih ili konjugovanih metabolita. Manje od 0,5% pojavljuje se kao neizmijenjeni |
| klonazepam u urinu. |
| |
| Farmakokinetika u posebnim kliničkim situacijama: |
| |
| Na osnovu kinetičkih kriterijuma, nije neophodno prilagođavanje doze kod pacijenata sa bubrežnom insuficijencijom. |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 5.3. Pretklinički podaci o bezbjednosti lijeka |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| Karcinogenost |
| |
| Konvencionalne studije o karcinogenom potencijalu nijesu sprovedene sa klonazepamom. Dvogodišnje studije karcinogenosti nijesu |
| sprovedene sa klonazepamom. Mada u jednoj 18-to mjesečnoj studiji hronične toksičnosti na pacovima nikakve histološke promjene |
| vezane za terapiju nijesu zabilježene ni pri maksimalno testiranoj dozi od 300 mg/kg/dan. |
| |
| Mutagenost |
| |
| Testovi genotoksičnosti koji koriste bakterijske sisteme in vitro, ili domaćin posredovana metabolička aktivacija nijesu |
| ukazivali na genotoksično dejstvo klonazepama. |
| |
| Oštećenje fertiliteta |
| |
| Studije koje su procjenjivale fertilitet i generalne reproduktivne performanse kod pacova, pokazale su smanjenje stope |
| graviditeta i smanjeno preživljavanje mladunčadi pri dozama od 10 i 100 mg/kg/dan. |
| |
| Teratogenost |
| |
| Nije bilo neželjenih dejstava po majku ili štetnih dejstava na embrion/fetus kod miševa ili pacova nakon primjene oralnog |
| klonazepama za vrijeme organogeneze, u dozama do 20 ili 40 mg/kg/dan, respektivno. |
| |
| U nekoliko studija na zečevima nakon doze klonazepama do 20 mg/kg/dan, zabilježena je niska incidenca malformacija koja nije |
| bila u vezi sa dozom (rascjep nepca, otvoreni kapci, spojena rebra i defekti udova) (vidjeti dio 4.6.). |
| |
| Kako farmakokinetičke procjene nijesu izvođene sa klonazepamom, nije moguće odrediti bezbjedonosnu granicu za neželjene efekte |
| zabilježene u pretkliničkim studijama. Relevantnost ovih nalaza za populaciju pacijenata nije jasna, stoga se ne može |
| isključiti potencijalni rizik. |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 6. FARMACEUTSKI PODACI |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 6.1. Lista pomoćnih supstanci |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| Laktoza, bezvodna; kukuruzni skrob, djelimično preželatinizirani; celuloza, mikrokristalna i magnezijum stearat. |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 6.2. Inkompatibilije |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| Nije primjenljivo. |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 6.3. Rok upotrebe |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 5 godina. |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 6.4. Posebne mjere i upozorenja pri čuvanju lijeka |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| Čuvati u originalnom pakovanju, radi zaštite od svjetlosti i vlage. |
| |
| Lijek ne zahtijeva posebne temperaturne uslove čuvanja. |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 6.5. Priroda i sadržaj kontaktne ambalaže |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 3 blistera od tvrde PVC trake i AL/PVC trake. U jednom blisteru se nalazi 10 tableta (ukupno 30 tableta u pakovanju). |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 6.6. Posebne mjere opreza pri odlaganju materijala koji treba odbaciti nakon primjene lijeka |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| Neupotrijebljeni lijek se uništava u skladu sa važećim propisima. |
| |
| 6.7. Režim izdavanja lijeka |
| |
| Lijek se može izdavati samo na ljekarski recept |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 7. NOSILAC DOZVOLE |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| Galenika Crna Gora d.o.o. |
| |
| 8. marta br. 55A |
| |
| 81000 Podgorica |
| |
| Republika Crna Gora |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 8. BROJ PRVE DOZVOLE I OBNOVE DOZVOLE |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| ▲RIVOTRIL^(®) tableta, 2 mg, 30 tableta: 2020/13/9-02-97 |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 9. DATUM PRVE DOZVOLE I DATUM OBNOVE DOZVOLE |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| ▲RIVOTRIL^(®) tableta, 2 mg, 30 tableta: 29.05.2013. godina |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 10. DATUM REVIZIJE TEKSTA |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
Maj, 2013.