Lodix uputstvo za upotrebu
SAŽETAK KARAKTERISTIKA LIJEKA
1. NAZIV LIJEKA
LODIX 40 mg tableta
INN: furosemid
2. KVALITATIVNI I KVANTITATIVNI SASTAV
Jedna tableta sadrži 40 mg furosemida.
Pomoćna supstanca sa potvrđenim dejstvom: laktoza, monohidrat.
Za spisak svih ekscipijenasa, pogledati dio 6.1.
3. FARMACEUTSKI OBLIK
Tableta.
Tableta je bijele boje, okruglog oblika, ravnih površina, s utisnutom
podionom crtom na sredini tablete.
Tableta se može podijeliti na jednake doze.
4. KLINIČKI PODACI
4.1. Terapijske indikacije
- Edem zbog bolesti srca ili jetre.
- Edem zbog bolesti bubrega (liječenje osnovne bolesti mora biti
prioritet u slučaju nefrotskog sindroma).
- Arterijska hipertenzija.
4.2. Doziranje i način primjene
Dozu treba odrediti za svakog pojedinog pacijenta, naročito sa aspekta
terapijskoga efekta. Uvijek treba propisati najmanju dozu koja će dati
željeni efekat.
Za odrasle se preporučuju dolje navedene doze.
Doziranje
Edem zbog bolesti srca ili jetre
Početna doza za odrasle obično je 1 tableta lijeka Lodix 40 mg tablete
(što odgovara količini od 40 mg furosemida) na dan. Ako se ne postigne
očekivana diureza, pojedinačna se doza može udvostručiti nakon 6 sati na
2 tablete (80 mg furosemida). Ako se ni tako ne postigne zadovoljavajuća
diureza, mogu se nakon sljedećih 6 sati dati 4 tablete (što odgovara
količini od 160 mg furosemida). Ako je to neophodno, u posebnim
slučajevima mogu se primijeniti početne doze od preko 200 mg furosemida
i to pod strogim kliničkim nadzorom.
Dnevna doza održavanja obično iznosi 1 do 2 tablete (što odgovara
količini od 40 do 80 furosemida).
Gubitak tjelesne mase uzrokovan povećanom diurezom ne bi smio da bude
veći od 1 kg na dan.
Edem zbog bolesti bubrega
Početna doza za odrasle obično je 1 tableta (što odgovara količini od 40
mg furosemida) na dan. Ako se ne postigne očekivana diureza, pojedinačna
se doza može udvostručiti nakon 6 sati (2 tablete lijeka Lodix 40 mg
odnosno 80 mg furosemida). Ako se ni tako ne postigne zadovoljavajuća
diureza, mogu se nakon sljedećih 6 sati dati 4 tablete (što odgovara
količini od 160 mg furosemida). Ako je to neophodno, u posebnim
slučajevima mogu se primijeniti početne doze od preko 200 mg furosemida
i to pod strogim kliničkim nadzorom.
Dnevna doza održavanja obično iznosi 1 do 2 tablete (što odgovara
količini od 40 do 80 mg furosemida).
Gubitak tjelesne mase uzrokovan povećanom diurezom ne bi smio da bude
veći od 1 kg na dan.
U nefrotskom sindromu dozu treba pažljivo prilagoditi zbog rizika od
povećanja neželjenih dejstava.
Arterijska hipertenzija
Obično se uzima 1 tableta (što odgovara količini od 40 mg furosemida)
jednom dnevno, kao jedina terapija ili u kombinaciji sa drugim
ljekovima.
Primjena kod djece
Djeca obično uzimaju 1 (do 2) mg furosemida na kilogram tjelesne mase po
danu, a najviše 40 mg furosemida na dan.
Način primjene
Za oralnu primjenu.
Tablete se moraju uzimati na prazan želudac i progutati cijele uz
dovoljnu količinu tečnosti (npr. sa čašom vode).
Trajanje liječenja zavisi od prirode i težine poremećaja.
4.3. Kontraindikacije
Lijek Lodix 40 mg tablete ne smiju se uzimati u sljedećim slučajevima:
- preosjetljivost na furosemid, sulfonamide (moguća unakrsna reakcija sa
furosemidom) ili na bilo koju pomoćnu supstancu navedenu u dijelu 6.1.
- insuficijencija bubrega sa anurijom koja je rezistentna na terapiju
furosemidom,
- hepatična koma i predkoma povezana sa hepatičnom encefalopatijom,
- teška hipokalijemija,
- teška hiponatrijemija,
- hipovolemija ili dehidracija,
- majke koje doje.
4.4. Posebna upozorenja i mjere opreza pri upotrebi lijeka
Posebna pažnja potrebna je u sljedećim slučajevima:
- hipotenzija,
- manifestni ili latentni dijabetes melitus (redovno praćenje nivoa
šećera u krvi),
- giht (redovne kontrole mokraćne kiseline u serumu),
- poremećaj mokrenja (npr. u slučaju hipertrofije prostate,
hidronefroze, ureteralne stenoze),
- hipoproteinemija, npr. u nefrotskom sindromu (pažljivo određivanje
doze),
- hepatorenalni sindrom (insuficijencija bubrega koja brzo napreduje
kombinovano sa teškom bolesti jetre, npr. cirozom),
- pacijenti koji su izloženi posebnom riziku od neželjenog značajnog
sniženja krvnoga pritiska, npr. pacijenti sa poremećajima
cerebrovaskularne cirkulacije ili sa koronarnom bolesti srca,
- nedonoščad (rizik od razvoja nefrokalcinoze/nefrolitijaze; praćenje
bubrežne funkcije, ultrazvuk bubrega).
Simptomatska hipotenzija koja dovodi do omaglice, nesvjestice ili
gubitka svijesti može se javiti kod pacijenata liječenih furosemidom,
naročito kod starijih, kod pacijenata na drugim ljekovima koji mogu
uzrokovati hipotenziju i pacijenata sa drugim medicinskim stanjima koja
su rizik za hipotenziju.
Kod nedonoščadi sa sindromom respiratornog distresa diuretsko liječenje
furosemidom u prvim nedjeljama života može povećati rizik od otvorenog
arterijskog duktusa (PDA).
Kod pacijenata sa poremećajem mokrenja (npr. hipertrofijom prostate)
furosemid se može primijeniti samo ako je osiguran slobodan protok
mokraće jer iznenadno stvaranje mokraće može dovesti do njenog
zadržavanja sa prevelikim širenjem mokraćne bešike.
Furosemid dovodi do povećanog izlučivanja natrijuma i hlorida, pa stoga
i vode. Eliminacija drugih elektrolita (posebno kalijuma, kalcijuma i
magnezijuma) takođe se povećava. Budući da se zbog povećanog izlučivanja
elektrolita tokom liječenja furosemidom često primjećuje poremećaj
ravnoteže elektrolita, serumski elektroliti moraju se redovno
kontrolisati.
Redovno se moraju kontrolisati vrijednosti elektrolita u serumu
(naročito kalijuma, natrijuma i kalcijuma), bikarbonata, kreatinina,
ureje i mokraćne kiseline kao i vrijednosti šećera u krvi, posebno kod
dugotrajnog liječenja furosemidom.
Posebno pažljivo praćenje potrebano je kod pacijenata sa visokim rizikom
od razvoja poremećaja elektrolita ili u slučaju teškog gubitka tečnosti
(npr. usljed povraćanja, proliva ili intenzivnog znojenja). Hipovolemija
ili dehidracija i izraženi poremećaji elektrolita ili narušavanje
acidobazne ravnoteže moraju se korigovati. Zbog toga može biti potreban
privremeni prekid liječenja furosemidom.
Na mogući razvoj poremećaja elektrolita može uticati i osnovna bolest
(npr. ciroza jetre, insuficijencija srca), ljekovi koje pacijent uzima
istovremeno (pogledati dio 4.5.) i ishrana.
Gubitak tjelesne mase uzrokovan izlučivanjem mokraće ne smije preći
1kg/dan bez obzira na stepen izlučivanja mokraće.
U slučaju nefrotskog sindroma dozu treba pažljivo prilagoditi zbog
rizika od povećanja neželjenih dejstava.
Primjena furosemide može dati pozitivne rezultate dopinških testova.
Osim toga, uzimanje furosemida kao doping sredstva može ugroziti
zdravlje.
Postoji mogućnost pogoršanja ili aktivacije sistemskog eritemskog
lupusa.
Istovremena primjena sa risperidonom
U placebom kontrolisanim kliničkim ispitivanjima sa risperidonom kod
starijih pacijenata sa demencijom, zabilježena je veća incidenca
smrtnosti kod pacijenata koji su istovremeno liječeni furosemidom i
risperidonom (7,3%, prosječna starost 89 godina, raspon 75-97 godina),
nego u pacijenata liječenih samo risperidonom (3,1%, prosječna starost
84 godine, raspon 70-96 godina) ili samo furosemidom (4,1%, prosječna
starost 80 godina, raspon 67-90 godina). Istovremena primjena
risperidona i drugih diuretika (uglavnom tiazida u malim dozama) nije
bila povezana sa sličnim nalazima.
Tačan patofiziološki mehanizam potreban za objašnjenje ovih nalaza nije
utvrđen, niti je ustanovljen dosljedan obrazac uzroka smrti. Ipak, prije
odluke o istovremenoj primjeni risperidona i furosemida, odnosno, drugih
snažnih diuretika, potreban je oprez, te pažljiva procjena rizika i
koristi primjene takve kombinacije ljekova. Nezavisno od liječenja,
dehidracija je bila glavni faktor rizika za smrtnost, zbog čega je treba
izbjegavati kod starijih pacijenata sa demencijom (pogledati dio 4.3.).
Lijek LODIX 40 mg tablete sadrže laktozu. Pacijenti sa rijetkim
nasljednim poremećajem nepodnošenja galaktoze, nedostatkom „Lapp
laktaze“ ili sa glukoza-galaktoza malapsorpcijom, ne bi smjeli uzimati
ovaj lijek.
4.5. Interakcije sa drugim ljekovima i druge vrste interakcija
Istovremeno uzimanje furosemida i glukokortikoida, karbenoksolona ili
laksativa može dovesti do povećanog gubitka kalijuma sa rizikom od
hipokalijemije. Velike količine sladića (likoricije) djeluju kao i
karbenoksolon.
Nesteroidni antiinflamatorni ljekovi (npr. indometacin i
acetilsalicilatna kiselina) mogu smanjiti efekat furosemida. Istovremena
primjena nesteroidnih antiinflamatornih ljekova može podstaći akutnu
insuficijenciju bubrega kod pacijenata kod kojih se tokom terapije
furosemidom razvije hipovolemija ili kod pacijenata koji su dehidrirani.
Probenecid, metotreksat i drugi ljekovi koji se, poput furosemida,
ekstenzivno izlučuju u bubrežne kanale, mogu smanjiti efekat furosemida.
Pri istovremenoj primjeni sa fenitoinom zabilježen je smanjen efekat
furosemida.
Kako sukralfat smanjuje resorpciju furosemida iz crijeva i tako smanjuje
njegov efekat, potreban je razmak od barem 2 sata između uzimanja ova
dva lijeka.
Pri istovremenoj primjeni sa srčanim glikozidima, hipokalijemija i/ili
hipomagnezijemija povezana sa uzimanjem furosemida povećava osjetljivost
miokarda na srčane glikozide. Postoji veći rizik od ventrikularnih
aritmija (uključujući torsades de pointes) ako se furosemid uzima
istovremeno sa ljekovima koji produžuju QT interval (npr. terfenadin,
neki antiaritmici grupe I i grupe III), kao i kod pacijenata sa
poremećajima elektrolita.
Toksičnost velikih doza salicilata može se pojačati kad se oni
primjenjuju zajedno sa furosemidom.
Furosemid može pojačati štetne efekte nefrotoksičnih ljekova (npr.
antibiotika poput aminoglikozida, cefalosporina i polimiksina).
Pogoršanje funkcije bubrega može se opaziti kod pacijenata koji se
istovremeno liječe furosemidom i velikim dozama nekih cefalosporina.
Ototoksičnost aminoglikozida (npr. kanamicina, gentamicina, tobramicina)
i drugih ototoksičnih ljekova može se povećati pri istovremenoj primjeni
sa furosemidom. Svaki poremećaj sluha do kojega pri tome dođe može biti
ireverzibilan. Istovremenu primjenu gore spomenutih ljekova treba, zbog
toga, izbjegavati.
Ako se istovremeno primjenjuju cisplatin i furosemid, može doći do
oštećenja sluha. Ako se tokom uzimanja cisplatina pokuša furosemidom
forsirati diureza, smiju se dati samo male doze furosemida (npr. 40 mg
kod pacijenata sa normalnom bubrežnom funkcijom) i to onda kad je
pozitivna ravnoteža tečnosti. U suprotnom može doći do jačanja
nefrotoksičnosti cisplatina.
Istovremena primjena furosemida i litijuma dovodi do pojačanih srčanih i
neurotoksičnih efekata litijuma i to zbog smanjenog izlučivanja
litijuma. Stoga se preporučuje pažljivo praćenje serumskih vrijednosti
litijuma kod pacijenata koji primaju tu kombinaciju.
Ako se tokom liječenja furosemidom istovremeno uzimaju drugi
antihipertenzivi, diuretici ili ljekovi sa efektom na snižavanje krvnoga
pritiska, može se očekivati veći pad krvnoga pritiska. Veliki pad
krvnoga pritiska ili čak šok te pogoršanje bubrežne funkcije (u
izolovanim slučajevima i akutna insuficijencija bubrega) zabilježeni su
naročito u slučajevima kad se prvi put uzimao ACE inhibitor ili
antagonist receptora angiotenzina II, odnosno kad su se ti ljekovi
uzimali prvi put u povećanim dozama.
Stoga, ako je to moguće, privremeno treba prekinuti uzimanje furosemida
ili barem treba smanjiti dozu tri dana prije početka uzimanja ACE
inhibiotora ili antagonista receptora angiotenzina II ili prije
povećanja doze tih ljekova.
Aliskiren smanjuje koncentraciju furosemida u plazmi nakon oralne
primjene. Preporučuje se praćenje diuretskog efekta furosemida pri
započinjanju i prilagođavanju doze istovremene terapije aliskirenom.
Furosemid može smanjiti eliminaciju bubrežnim putem probenecida,
metotreksata ili drugih ljekova koji se, poput furosemida, ekstenzivno
izlučuju u bubrežne kanale. Pri liječenju velikim dozama (posebno pri
primjeni furosemida i drugih ljekova zajedno), to može dovesti do
povišenih serumskih vrijednosti i većeg rizika od neželjenih dejstava
zbog primjene furosemida ili zbog istovremene primjene drugog lijeka.
Furosemid može pojačati efekat teofilina ili mišićnih relaksansa tipa
kurare.
Efekat antidijabetika ili hipertenzivnih simpatomimetika (npr.
epinefrina, norepinefrina) može biti smanjen zbog istovremene primjene
furosemida.
Posebnu pažnju treba posvetiti pacijentima koji se liječe risperidonom,
a prije donošenja odluke o liječenju treba razmotriti rizike i koristi
kombinacije ili istovremenog liječenja furosemidom ili nekim drugim
potentnim diuretikom (pogledati dio 4.4. koji se odnosi na povećanu
smrtnost starijih pacijenata sa demencijom koji istovremeno primaju
risperidon).
Visoke doze furosemida primjenjene istovremeno sa levotiroksinom mogu
spriječiti vezivanje hormona štitaste zlijezde za proteine nosače i tako
dovesti do početnog prolaznog povećanja koncentracije slobodnih hormona
štitaste žlijezde, nakon čega slijedi sveobuhvatno sniženje ukupnih
vrijednosti hormona štitaste žlijezde. Potrebno je pratiti vrijednosti
hormona štitaste žlijezde.
Druge interakcije
Istovremena primjena ciklosporina A i furosemida povezuje se sa
povećanim rizikom od uričnog artritisa koji je posljedica hiperuricemije
izazvane furosemidom i poremećaja bubrežnog izlučivanja urične/mokraćne
kiseline izazvanog ciklosporinom.
Kod pacijenata koji su bili izloženi visokom riziku od oštećenja bubrega
kontrastnim sredstvom za rendgensko snimanje, a bili su liječeni
furosemidom, dolazilo je češće do pogoršanja bubrežne funkcije nakon
pretraga pomoću kontrastnog sredstva nego što je to bio slučaj kod
rizičnih pacijenata koji su prije pretrage sa kontrastom bili samo
intravenski snadbjeveni tečnošću (hidratacija).
Nakon intravenske primjene furosemida unutar 24 sata od uzimanja hloral
hidrata, u izolovanim slučajevima može doći do osjećaja vrućine,
znojenja, nemira, mučnine, rasta krvnoga pritiska i tahikardije.
Istovremenu primjenu furosemida i hloral hidrata treba, zbog toga,
izbjegavati.
4.6. Plodnost, trudnoća i dojenje
Furosemid se u trudnoći smije uzimati samo kraće vrijeme i to nakon
pažljive procjene potrebe za tim lijekom, jer furosemid prolazi
placentarnu barijeru.
Diuretici nijesu primjereni za rutinsko liječenje hipertenzije i edema u
trudnoći jer narušavaju placentarnu perfuziju i time intrauterini rast.
Ako, međutim, furosemid ipak treba dati majci zbog srčane
insuficijencije ili bubrežne insuficijencije, pažljivo treba pratiti
vrijednosti elektrolita i hematokrita kao i rast fetusa. Pri davanju
furosemida zabilježeno je istiskivanje bilirubina sa veznog mjesta
albumina, što je rezultovalo povećanim rizikom od kernikterusa u
hiperbilirubinemiji.
Furosemid prolazi placentarnu barijeru i postiže 100%-tnu serumsku
koncentraciju u krvi pupčanice. Dosada kod ljudi nije prijavljena
nijedna malformacija koja bi se mogla povezati sa izloženošću
furosemidu. Nema, međutim, dovoljno podataka da bi se donijela pouzdana
ocjena mogućih štetnih efekata na zametak/plod. Moguća je stimuliacija
stvaranja fetalne mokraće in utero. Urolitijaza izazvana furesemidom
primijećena je kod nedonoščadi.
Furosemid se izlučuje u majčino mlijeko i inhibira laktaciju. Žene koje
doje ne bi se, zbog toga, smjele liječiti furosemidom. Ako je potrebno,
sa dojenjem treba prestati (pogledati, takođe, dio 4.3.).
4.7. Uticaj na sposobnost upravljanja vozilima i rukovanje mašinama
S obzirom da su individualne reakcije različite, moguće je da će
furosemid narušiti sposobnost upravljanja vozilima, rukovanja mašinama
ili rada bez osigurane čvrste podloge. To se posebno odnosi na početak
liječenja, periode promjene doziranja ili prelaza na novo liječenje ili
na uzimanje lijeka sa alkoholom.
4.8. Neželjena dejstva
Stopa incidence neželjenih dejstava zasniva se na podacima iz
literature, iz rezultata kliničkih studija koje su uključivale ukupno
1.387 pacijenata koji su primali različite doze furosemida za različite
indikacije, kao i iz podataka dostupnih nakon stavljanja lijeka na
tržište.
Neželjena dejstva su navedena prema organskim sistemima (MedDRA
klasifikacija organskih sistema) i učestalosti. Procijenjene učestalosti
neželjenih dejstava razvrstane su na sljedeći način: veoma često
(≥1/10); često (≥ 1/100 do <1/10); povremeno (≥1/1000 do <1/100);
rijetko (≥1/10.000 do <1/1.000); veoma rijetko (< 1/10.000), nepoznato
(ne može se procijeniti iz dostupnih podataka).
+------------------+----------------+-------------------+--------------------+--------------------------+-----------------+---------------------+
| MedDRA | Veoma često | Često | Povremeno | Rijetko | Veoma rijetko | Nepoznato |
| klasifikacija | | | | | | |
| organskih | | | | | | |
| sistema | | | | | | |
+==================+:===============+===================+:===================+==========================+=================+:====================+
| Poremećaji krvi | | hemokoncentracija | trombocitopenija | eozinofilija, | hemolitička | |
| i limfnog | | (zbog pretjerane | | leukopenija | anemija, | |
| sistema | | diureze) | | | aplastična | |
| | | | | | anemija, | |
| | | | | | agranulocitoza¹ | |
+------------------+----------------+-------------------+--------------------+--------------------------+-----------------+---------------------+
| Poremećaji | | | alergijske | teške anafilaktičke i | | Pogoršanje ili |
| imunološkog | | | reakcije na koži i | anafilaktoidne reakcije, | | aktivacija |
| sistema | | | sluzokoži (vidjeti | poput anafilaktičkog | | sistemskog lupus |
| | | | „Poremećaji kože i | šoka² (za liječenje | | eritematozusa |
| | | | potkožnog tkiva“) | pogledati dio 4.9) | | |
+------------------+----------------+-------------------+--------------------+--------------------------+-----------------+---------------------+
| Poremećaji | poremećaji | hiponatremija³, | smanjena | | | hipokalcijemija⁵, |
| metabolizma i | elektrolita | hipohloremija | tolerancija na | | | hipomagnezijemija⁶, |
| prehrane | (uključujući i | | glukozu i | | | metabolička |
| | simptomske | (posebno pri | | | | alkaloza, |
| | manifestacije) | dijetama sa | hiperglikemija; | | | |
| | dehidracija i | smanjenim unosom | kod pacijenata sa | | | (Pseudo-Barttterov |
| | hipovolemija | soli), | manifestnim | | | sindrom (kod |
| | (naročito kod | hipokalijemija | dijabetes | | | zloupotrebe i/ili |
| | starijih | (posebno pri | melitusom to može | | | dugotrajne primjene |
| | pacijenata), | istovremenom | dovesti do | | | furosemida) |
| | povećanje | smanjenom unosu | pogoršanja stanja | | | |
| | serumskih | kalijuma i/ili | metabolizma. | | | |
| | triglicerida | povećanom gubitku | Latentni dijabetes | | | |
| | | kalijuma, npr. | melitus može se | | | |
| | | povraćanjem ili | manifestovati | | | |
| | | | (pogledati dio | | | |
| | | hroničnim | 4.4.). | | | |
| | | prolivom); | | | | |
| | | povećane | | | | |
| | | vrijednosti | | | | |
| | | holesterola i | | | | |
| | | mokraćne kiseline | | | | |
| | | u krvi i epizode | | | | |
| | | gihta | | | | |
+------------------+----------------+-------------------+--------------------+--------------------------+-----------------+---------------------+
| Poremećaji | | hepatička | | parestezija | | omaglica, |
| nervnog sistema | | encefalopatija | | | | nesvjestica i |
| | | kod pacijenata sa | | | | gubitak svijesti |
| | | insuficijencijom | | | | (mogu biti znaci |
| | | jetre (pogledati | | | | simptomatske |
| | | dio 4.3.) | | | | hipotenzije), |
| | | | | | | glavobolja |
+------------------+----------------+-------------------+--------------------+--------------------------+-----------------+---------------------+
| Poremećaji uva i | | | poremećaji sluha | | Tinitus | |
| labirinta | | | | | | |
| | | | (uglavnom | | | |
| | | | reverzibilni, | | | |
| | | | naročito kod | | | |
| | | | | | | |
| | | | pacijenata sa | | | |
| | | | insuficijencijom | | | |
| | | | bubrega ili | | | |
| | | | hipoproteinemijom, | | | |
| | | | npr. pri | | | |
| | | | nefrotskom | | | |
| | | | sindromu), gluvoća | | | |
| | | | (ponekad | | | |
| | | | ireverzibilna) | | | |
+------------------+----------------+-------------------+--------------------+--------------------------+-----------------+---------------------+
| Vaskularni | hipotenzija | | | vaskulitis | | tromboza (naročito |
| poremećaji | (koja | | | | | kod starijih) |
| | uključuje i | | | | | pacijenata |
| | ortostatsku | | | | | |
| | deregulaciju) | | | | | |
| | prilikom | | | | | |
| | i.v.infuzije | | | | | |
| | (pogledati dio | | | | | |
| | 4.4) | | | | | |
+------------------+----------------+-------------------+--------------------+--------------------------+-----------------+---------------------+
| Poremećaji | | | mučnina | povraćanje, proliv | akutni | |
| probavnog | | | | | pankreatitis | |
| sistema | | | | | | |
+------------------+----------------+-------------------+--------------------+--------------------------+-----------------+---------------------+
| Poremećaji jetre | | | | | intrahepatička | |
| i žuči | | | | | holestaza, | |
| | | | | | povećane | |
| | | | | | vrijednosti | |
| | | | | | transaminaza | |
+------------------+----------------+-------------------+--------------------+--------------------------+-----------------+---------------------+
| Poremećaji kože | | | pruritus, | | | Stevens-Johnsonov |
| i potkožnog | | | urtikarija, osip, | | | sindrom, toksična |
| tkiva | | | bulozni | | | epidermalna |
| | | | dermatitis, | | | nekroliza, akutna |
| | | | poliformni eritem, | | | generalizovana |
| | | | pemfigoid | | | egzantematozna |
| | | | (parapemfigus), | | | pustuloza (AGEP), |
| | | | eksfolijativni | | | sindrom DRESS |
| | | | dermatitis, | | | (engl. Drug Rash |
| | | | purpura | | | with Eosinophilia |
| | | | fotosenzitivnost | | | and Symptoms), |
| | | | | | | lihenoidne reakcije |
+------------------+----------------+-------------------+--------------------+--------------------------+-----------------+---------------------+
| Poremećaji | | | | | | rabdomioliza (često |
| mišićno-koštanog | | | | | | kao posljedica |
| sistema i | | | | | | teške |
| vezivnog tkiva | | | | | | hipokalijemije) |
| | | | | | | (pogledati dio |
| | | | | | | 4.3.) |
+------------------+----------------+-------------------+--------------------+--------------------------+-----------------+---------------------+
| Poremećaji | povećan | povećan volumen | | tubularno-intersticijski | | povećan nivo |
| bubrega i | kreatinin u | urina | | nefritis | | natrijuma u urinu, |
| mokraćnog | krvi | | | | | povećan nivo |
| sistema | | | | | | hlorida u urinu, |
| | | | | | | povećan nivo ureje |
| | | | | | | u krvi, simptomi |
| | | | | | | poremećaja mokrenja |
| | | | | | | (npr. pacijenti s |
| | | | | | | hipertrofijom |
| | | | | | | prostate, |
| | | | | | | hidronefrozom ili |
| | | | | | | ureteralnom |
| | | | | | | stenozom) sve do |
| | | | | | | retencije urina sa |
| | | | | | | sekundarnim |
| | | | | | | komplikacijama |
| | | | | | | (pogledati dio |
| | | | | | | 4.4.), |
| | | | | | | nefrokalcinoza |
| | | | | | | i/ili nefrolitijaza |
| | | | | | | kod nedonoščadi |
| | | | | | | (pogledati dio |
| | | | | | | 4.4.) i |
| | | | | | | insuficijencija |
| | | | | | | bubrega (pogledati |
| | | | | | | dio 4.5) |
+------------------+----------------+-------------------+--------------------+--------------------------+-----------------+---------------------+
| Kongenitalni, | | | | | | Povećan rizik od |
| familijarni i | | | | | | otvorenog ductus |
| genetski | | | | | | arteriosusa (PDA) |
| poremećaji | | | | | | kada se nedonoščad |
| | | | | | | liječe furosemidom |
| | | | | | | u prvim nedjeljama |
| | | | | | | života |
+------------------+----------------+-------------------+--------------------+--------------------------+-----------------+---------------------+
| Opšti poremećaji | | | | groznica (povišena | | |
| i reakcije na | | | | tjelesna temperatura) | | |
| mjestu primjene | | | | | | |
+------------------+----------------+-------------------+--------------------+--------------------------+-----------------+---------------------+
¹ Znaci agranulocitoze mogu uključivati groznicu sa tresavicom, promjene
na sluznicama i grlobolju.
² Prvi znaci šoka uključuju reakcije na koži, poput crvenila ili
urtikarije, nemir, glavobolju, znojenje, mučninu i cijanozu.
³ Često primijećeni simptomi nedostatka natrijuma obuhvataju apatiju,
grčeve u listovima, gubitak apetita, slabost, pospanost, povraćanje i
konfuziju.
⁴ Hipokalijemija se može manifestovati neuromišićnim znacima (slabost
mišića, parestezija, pareza), crijevnim znacima (povraćanje, zatvor,
meteorizam), bubrežnim znacima (poliurija, polidipsija) i srčanim
znacima (poremećaji stvaranja impulsa i provođenja). Teški gubitak
kalijuma može za ishod imati paralitički ileus, poremećaje svijesti, pa
čak i komu.
⁵ Hipokalcijemija može u rijetkim slučajevima izazvati tetaniju.
⁶ Tetanija ili razvoj srčane aritmije primijećeni su u rijetkim
slučajevima kao posljedica hipomagnezijemije.
Opis odabranih neželjenih dejstava
Pri prevelikoj diurezi može doći do smetnji cirkulacije (čak i do
cirkulatornog kolapsa), naročito kod djece i starijih pacijenata, a to
se stanje uglavnom manifestuje glavoboljom, omaglicom, poremećajima
vida, suvoćom usta i žeđi, hipotenzijom i ortostatskom deregulacijom.
Prijavljivanje sumnji na neželjena dejstva
Prijavljivanje neželjenih dejstava nakon dobijanja dozvole je od velikog
značaja jer obezbjeđuje kontinuirano praćenje odnosa korist/rizik
primjene lijeka. Zdravstveni radnici treba da prijave svaku sumnju na
neželjeno dejstvo ovog lijeka Institutu za ljekove i medicinska sredstva
(CInMED):
Institut za ljekove i medicinska sredstva
Odjeljenje za farmakovigilancu
Bulevar Ivana Crnojevića 64a, 81000 Podgorica
tel: +382 (0) 20 310 280
fax: +382 (0) 20 310 581
www.cinmed.me
nezeljenadejstva@cinmed.me
putem IS zdravstvene zaštite
4.9. Predoziranje
Simptomi predoziranja
Klinička slika u slučajevima akutnog ili hroničnog predoziranja zavisi
od odnosa gubitka vode i elektrolita. Predoziranje može dovesti do
hipotenzije, ortostatske deregulacije, poremećaja elektrolita
(hipokalijemija, hiponatrijemija, hipohloremija) ili alkaloze. U slučaju
teškog gubitka tečnosti može doći do izražene hipovolemije, dehidracije,
cirkulatornog kolapsa i hemokoncentracije sa tendencijom ka trombozi.
Pri brzom gubitku vode i elektrolita zabilježen je delirijum. U rijetkim
slučajevima zabilježen je anafilaktički šok (simptomi: znojenje,
mučnina, cijanoza, značajan pad krvnog pritiska, poremećaji svijesti ili
čak koma).
Liječenje predoziranja
U slučaju predoziranja ili kod pacijenata sa znakovima hipovolemije
(hipotenzija, ortostatska deregulacija) odmah treba prekinuti liječenje
furosemidom.
Ako je od oralnog uzimanja furosemida prošlo samo kratko vrijeme,
preporučuje se poduzimanje koraka za primarnu eliminaciju otrova
(izazvati povraćanje, sprovesti ispiranje želuca) i mjere za smanjenje
resorpcije (aktivni ugalj).
U težim slučajevima moraju se pratiti vitalni znaci i ponavljati
postupci procjene stanja vode i ravnoteže elektrolita, acidobazne
ravnoteže, vrijednosti šećera u krvi i supstanci koje se izlučuju
urinom. Ako je potrebno, abnormalne vrijednosti treba korigovati.
Kod pacijenata sa narušenom funkcijom mokrenja (npr. hipertrofija
prostate) treba osigurati slobodan protok mokraće jer iznenadno
stvaranje mokraće može dovesti do njenog zadržavanja i do prevelikog
širenja mokraćne bešike.
Liječenje hipovolemije: nadoknada volumena.
Liječenje hipokalijemije: nadoknada kalijuma.
Liječenje cirkulatornog kolapsa: pacijenta treba smjestiti u šok
poziciju te po potrebi sprovesti šok terapiju.
Hitne mjere u slučaju anafilaktičkog šoka
Nakon pojave prvih znakova (npr. kožnih reakcija poput urtikarije ili
crvenila, zatim nemira, glavobolje, znojena, mučnine i cijanoze):
- osigurati venski pristup,
- uz uobičajene hitne mjere, poleći bolesnika na leđa sa podignutim
nogama, osigurati prohodnost disajnih puteva i dati kiseonik,
- ako je potrebno, primijeniti i ostale mjere hitnog zbrinjavanja
(uključujući primjenu epinefrina, nadoknadu volumena tekučnosti,
glukokortikoidi).
Hemodijaliza ne ubrzava eliminaciju furosemida iz organizma.
5. FARMAKOLOŠKI PODACI
5.1. Farmakodinamski podaci
Farmakoterapijska grupa: Diuretici, diuretici visokog praga
ATC kod: C03CA01.
Furosemid je potentni diuretik Henleove petlje brzog i kratkog
djelovanja. Blokadom jonskih nosača Na⁺/2Cl⁻/K⁺, furosemid inhibira
ponovnu resorpciju tih jona u silaznom kraku Henleove petlje. Frakcijsko
izlučivanje natrijuma može činiti 35% natrijuma koji je prošao
glomerularnu filtraciju. Pojačano izlučivanje natrijuma dovodi do
povećanog izlučivanja mokraće i povećanog lučenja K⁺ u distalnim
kanalićima uz pomoć osmotski vezane vode. Izlučivanje jona Ca²⁺ i Mg²⁺
takođe se povećava. Osim toga, može doći do velikog gubitka tih
elektrolita, smanjenog izlučivanja mokraćne kiseline i narušavanja
acidobazne ravnoteže, a sve to može dovesti do metaboličke alkaloze.
Furosemid prekida tubuloglomerularni mehanizam povratne sprege u macula
densa tako da se ne smanjuje saluretsko djelovanje.
Furosemid uzrokuje o dozi zavisnu stimulaciju
renin-angiotenzin-aldosteron sistema.
Kod srčane insuficijencije furosemid uzrokuje akutno smanjenje
predopterećenja srčanih ventrikla širenjem venskog kapaciteta. Čini se
da taj rani vaskularni efekat posreduju prostaglandini i za to je
potrebna primjerena funkcija bubrega sa aktiviranjem
renin-angiotenzin-aldosteron sistema i potpuna sinteza prostaglandina.
Furosemid snižava krvni pritisak povećanjem izlučivanja natrijum hlorida
i smanjenjem odgovora glatkih mišića u zidovima krvnih sudova na
vazokonstriktorske podsticaje kao i smanjenjem volumena krvi.
5.2. Farmakokinetički podaci
Resorpcija
Nakon oralne primjene 60% do 70% doze furosemida resorbuje se u
gastrointestinalnom traktu. Resorpcija može biti smanjena na manje od
30% kod pacijenata sa hroničnom srčanom insuficijencijom ili nefrotskim
sindromom.
Početak djelovanja može se očekivati za 30 minuta. Maksimalne
koncentracija u plazmi postiže se za približno jedan sat nakon uzimanja
tablete.
Distribucija
Furosemid se veže za proteine plazme u iznosu od oko 95%. To se može
smanjiti za do 10% u slučaju insuficijencije bubrega. Relativni volumen
raspodjele iznosi oko 0,2 l/kg tjelesne mase (u novorođenčadi to je 0,8
l/kg tjelesne mase).
Biotransformacija
Furosemid se metaboliše u jetri samo u maloj mjeri (oko 10%) i uglavnom
se izlučuje nepromijenjen.
Eliminacija
Dvije trećine furosemida eliminiše se putem bubrega, a jedna trećina
preko žuči i fecesa. Pri normalnoj funkciji bubrega, poluvrijeme
eliminacije iznosi oko 1 sat. To se može produžiti do 24 sata u slučaju
terminalne bubrežne insuficijencije.
5.3. Pretklinički podaci o bezbjednosti
Akutna oralna toksičnost bila je mala u eksperimentalnim studijama na
svim vrstama ispitivanih životinja. Studije hronične toksičnosti na
pacovima i psima pokazale su promjene na bubrezima (uključujući fibrozu
i kalcifikaciju).
In vitro i in vivo studije genotoksičnosti furosemida nijesu pružile
klinički relevantne dokaze genotoksičnog potencijala.
Dugotrajne studije na pacovima i kunićima nijesu pružile dokaze
karcinogenog potencijala.
Nakon primjene velikih doza u reproduktivnim toksikološkim studijama, na
fetusima pacova primijećeni su smanjeni broj diferenciranih glomerula i
anomalije lopatične kosti, nadlaktične kosti i rebara (zbog
hipokalijemije), kao i hidronefroza na fetusima miševa i kunića.
6. FARMACEUTSKI PODACI
6.1. Lista pomoćnih supstanci (ekscipijenasa)
- Laktoza, monohidrat
- Skrob, kukuruzni
- Talk
- Povidon
- Magnezijum stearat
6.2. Inkompatibilnosti
Nije primjenljivo.
6.3. Rok upotrebe
3 godine.
6.4. Posebne mjere upozorenja pri čuvanju lijeka
Čuvati na temperaturi do 25 °C.
6.5. Vrsta i sadržaj pakovanja
Unutrašnje pakovanje je blister od termoformirajuće PVC/Al folije koji
sadrži 10 tableta.
Spoljašnje pakovanje je složiva kartonska kutija koja sadrži 1 blister i
Uputstvo za lijek.
6.6. Posebne mjere opreza pri odlaganju materijala koji treba odbaciti
nakon primjene lijeka (i druga uputstva za rukovanje lijekom)
Uklanjanje neiskorišćenog lijeka ili otpadnih materijala koji potiču od
lijeka vrši se u skladu sa lokalnom regulativom.
7. NOSILAC DOZVOLE
Bosnalijek d.d. Predstavništvo Crna Gora,
Bulevar Svetog Petra Cetinjskog 63, 81000 Podgorica, Crna Gora
8. BROJ DOZVOLE ZA STAVLJANJE LIJEKA U PROMET
2030/24/804 – 8453
9. DATUM PRVE DOZVOLE/OBNOVE DOZVOLE ZA STAVLJANJE LIJEKA U PROMET
Datum prve dozvole: 29.05.2013.godine
Datum posljednje obnove dozvole: 22.02.2024. godine
10. DATUM REVIZIJE TEKSTA
Februar, 2024. godine
1. NAZIV LIJEKA
LODIX 40 mg tableta
INN: furosemid
2. KVALITATIVNI I KVANTITATIVNI SASTAV
Jedna tableta sadrži 40 mg furosemida.
Pomoćna supstanca sa potvrđenim dejstvom: laktoza, monohidrat.
Za spisak svih ekscipijenasa, pogledati dio 6.1.
3. FARMACEUTSKI OBLIK
Tableta.
Tableta je bijele boje, okruglog oblika, ravnih površina, s utisnutom
podionom crtom na sredini tablete.
Tableta se može podijeliti na jednake doze.
4. KLINIČKI PODACI
4.1. Terapijske indikacije
- Edem zbog bolesti srca ili jetre.
- Edem zbog bolesti bubrega (liječenje osnovne bolesti mora biti
prioritet u slučaju nefrotskog sindroma).
- Arterijska hipertenzija.
4.2. Doziranje i način primjene
Dozu treba odrediti za svakog pojedinog pacijenta, naročito sa aspekta
terapijskoga efekta. Uvijek treba propisati najmanju dozu koja će dati
željeni efekat.
Za odrasle se preporučuju dolje navedene doze.
Doziranje
Edem zbog bolesti srca ili jetre
Početna doza za odrasle obično je 1 tableta lijeka Lodix 40 mg tablete
(što odgovara količini od 40 mg furosemida) na dan. Ako se ne postigne
očekivana diureza, pojedinačna se doza može udvostručiti nakon 6 sati na
2 tablete (80 mg furosemida). Ako se ni tako ne postigne zadovoljavajuća
diureza, mogu se nakon sljedećih 6 sati dati 4 tablete (što odgovara
količini od 160 mg furosemida). Ako je to neophodno, u posebnim
slučajevima mogu se primijeniti početne doze od preko 200 mg furosemida
i to pod strogim kliničkim nadzorom.
Dnevna doza održavanja obično iznosi 1 do 2 tablete (što odgovara
količini od 40 do 80 furosemida).
Gubitak tjelesne mase uzrokovan povećanom diurezom ne bi smio da bude
veći od 1 kg na dan.
Edem zbog bolesti bubrega
Početna doza za odrasle obično je 1 tableta (što odgovara količini od 40
mg furosemida) na dan. Ako se ne postigne očekivana diureza, pojedinačna
se doza može udvostručiti nakon 6 sati (2 tablete lijeka Lodix 40 mg
odnosno 80 mg furosemida). Ako se ni tako ne postigne zadovoljavajuća
diureza, mogu se nakon sljedećih 6 sati dati 4 tablete (što odgovara
količini od 160 mg furosemida). Ako je to neophodno, u posebnim
slučajevima mogu se primijeniti početne doze od preko 200 mg furosemida
i to pod strogim kliničkim nadzorom.
Dnevna doza održavanja obično iznosi 1 do 2 tablete (što odgovara
količini od 40 do 80 mg furosemida).
Gubitak tjelesne mase uzrokovan povećanom diurezom ne bi smio da bude
veći od 1 kg na dan.
U nefrotskom sindromu dozu treba pažljivo prilagoditi zbog rizika od
povećanja neželjenih dejstava.
Arterijska hipertenzija
Obično se uzima 1 tableta (što odgovara količini od 40 mg furosemida)
jednom dnevno, kao jedina terapija ili u kombinaciji sa drugim
ljekovima.
Primjena kod djece
Djeca obično uzimaju 1 (do 2) mg furosemida na kilogram tjelesne mase po
danu, a najviše 40 mg furosemida na dan.
Način primjene
Za oralnu primjenu.
Tablete se moraju uzimati na prazan želudac i progutati cijele uz
dovoljnu količinu tečnosti (npr. sa čašom vode).
Trajanje liječenja zavisi od prirode i težine poremećaja.
4.3. Kontraindikacije
Lijek Lodix 40 mg tablete ne smiju se uzimati u sljedećim slučajevima:
- preosjetljivost na furosemid, sulfonamide (moguća unakrsna reakcija sa
furosemidom) ili na bilo koju pomoćnu supstancu navedenu u dijelu 6.1.
- insuficijencija bubrega sa anurijom koja je rezistentna na terapiju
furosemidom,
- hepatična koma i predkoma povezana sa hepatičnom encefalopatijom,
- teška hipokalijemija,
- teška hiponatrijemija,
- hipovolemija ili dehidracija,
- majke koje doje.
4.4. Posebna upozorenja i mjere opreza pri upotrebi lijeka
Posebna pažnja potrebna je u sljedećim slučajevima:
- hipotenzija,
- manifestni ili latentni dijabetes melitus (redovno praćenje nivoa
šećera u krvi),
- giht (redovne kontrole mokraćne kiseline u serumu),
- poremećaj mokrenja (npr. u slučaju hipertrofije prostate,
hidronefroze, ureteralne stenoze),
- hipoproteinemija, npr. u nefrotskom sindromu (pažljivo određivanje
doze),
- hepatorenalni sindrom (insuficijencija bubrega koja brzo napreduje
kombinovano sa teškom bolesti jetre, npr. cirozom),
- pacijenti koji su izloženi posebnom riziku od neželjenog značajnog
sniženja krvnoga pritiska, npr. pacijenti sa poremećajima
cerebrovaskularne cirkulacije ili sa koronarnom bolesti srca,
- nedonoščad (rizik od razvoja nefrokalcinoze/nefrolitijaze; praćenje
bubrežne funkcije, ultrazvuk bubrega).
Simptomatska hipotenzija koja dovodi do omaglice, nesvjestice ili
gubitka svijesti može se javiti kod pacijenata liječenih furosemidom,
naročito kod starijih, kod pacijenata na drugim ljekovima koji mogu
uzrokovati hipotenziju i pacijenata sa drugim medicinskim stanjima koja
su rizik za hipotenziju.
Kod nedonoščadi sa sindromom respiratornog distresa diuretsko liječenje
furosemidom u prvim nedjeljama života može povećati rizik od otvorenog
arterijskog duktusa (PDA).
Kod pacijenata sa poremećajem mokrenja (npr. hipertrofijom prostate)
furosemid se može primijeniti samo ako je osiguran slobodan protok
mokraće jer iznenadno stvaranje mokraće može dovesti do njenog
zadržavanja sa prevelikim širenjem mokraćne bešike.
Furosemid dovodi do povećanog izlučivanja natrijuma i hlorida, pa stoga
i vode. Eliminacija drugih elektrolita (posebno kalijuma, kalcijuma i
magnezijuma) takođe se povećava. Budući da se zbog povećanog izlučivanja
elektrolita tokom liječenja furosemidom često primjećuje poremećaj
ravnoteže elektrolita, serumski elektroliti moraju se redovno
kontrolisati.
Redovno se moraju kontrolisati vrijednosti elektrolita u serumu
(naročito kalijuma, natrijuma i kalcijuma), bikarbonata, kreatinina,
ureje i mokraćne kiseline kao i vrijednosti šećera u krvi, posebno kod
dugotrajnog liječenja furosemidom.
Posebno pažljivo praćenje potrebano je kod pacijenata sa visokim rizikom
od razvoja poremećaja elektrolita ili u slučaju teškog gubitka tečnosti
(npr. usljed povraćanja, proliva ili intenzivnog znojenja). Hipovolemija
ili dehidracija i izraženi poremećaji elektrolita ili narušavanje
acidobazne ravnoteže moraju se korigovati. Zbog toga može biti potreban
privremeni prekid liječenja furosemidom.
Na mogući razvoj poremećaja elektrolita može uticati i osnovna bolest
(npr. ciroza jetre, insuficijencija srca), ljekovi koje pacijent uzima
istovremeno (pogledati dio 4.5.) i ishrana.
Gubitak tjelesne mase uzrokovan izlučivanjem mokraće ne smije preći
1kg/dan bez obzira na stepen izlučivanja mokraće.
U slučaju nefrotskog sindroma dozu treba pažljivo prilagoditi zbog
rizika od povećanja neželjenih dejstava.
Primjena furosemide može dati pozitivne rezultate dopinških testova.
Osim toga, uzimanje furosemida kao doping sredstva može ugroziti
zdravlje.
Postoji mogućnost pogoršanja ili aktivacije sistemskog eritemskog
lupusa.
Istovremena primjena sa risperidonom
U placebom kontrolisanim kliničkim ispitivanjima sa risperidonom kod
starijih pacijenata sa demencijom, zabilježena je veća incidenca
smrtnosti kod pacijenata koji su istovremeno liječeni furosemidom i
risperidonom (7,3%, prosječna starost 89 godina, raspon 75-97 godina),
nego u pacijenata liječenih samo risperidonom (3,1%, prosječna starost
84 godine, raspon 70-96 godina) ili samo furosemidom (4,1%, prosječna
starost 80 godina, raspon 67-90 godina). Istovremena primjena
risperidona i drugih diuretika (uglavnom tiazida u malim dozama) nije
bila povezana sa sličnim nalazima.
Tačan patofiziološki mehanizam potreban za objašnjenje ovih nalaza nije
utvrđen, niti je ustanovljen dosljedan obrazac uzroka smrti. Ipak, prije
odluke o istovremenoj primjeni risperidona i furosemida, odnosno, drugih
snažnih diuretika, potreban je oprez, te pažljiva procjena rizika i
koristi primjene takve kombinacije ljekova. Nezavisno od liječenja,
dehidracija je bila glavni faktor rizika za smrtnost, zbog čega je treba
izbjegavati kod starijih pacijenata sa demencijom (pogledati dio 4.3.).
Lijek LODIX 40 mg tablete sadrže laktozu. Pacijenti sa rijetkim
nasljednim poremećajem nepodnošenja galaktoze, nedostatkom „Lapp
laktaze“ ili sa glukoza-galaktoza malapsorpcijom, ne bi smjeli uzimati
ovaj lijek.
4.5. Interakcije sa drugim ljekovima i druge vrste interakcija
Istovremeno uzimanje furosemida i glukokortikoida, karbenoksolona ili
laksativa može dovesti do povećanog gubitka kalijuma sa rizikom od
hipokalijemije. Velike količine sladića (likoricije) djeluju kao i
karbenoksolon.
Nesteroidni antiinflamatorni ljekovi (npr. indometacin i
acetilsalicilatna kiselina) mogu smanjiti efekat furosemida. Istovremena
primjena nesteroidnih antiinflamatornih ljekova može podstaći akutnu
insuficijenciju bubrega kod pacijenata kod kojih se tokom terapije
furosemidom razvije hipovolemija ili kod pacijenata koji su dehidrirani.
Probenecid, metotreksat i drugi ljekovi koji se, poput furosemida,
ekstenzivno izlučuju u bubrežne kanale, mogu smanjiti efekat furosemida.
Pri istovremenoj primjeni sa fenitoinom zabilježen je smanjen efekat
furosemida.
Kako sukralfat smanjuje resorpciju furosemida iz crijeva i tako smanjuje
njegov efekat, potreban je razmak od barem 2 sata između uzimanja ova
dva lijeka.
Pri istovremenoj primjeni sa srčanim glikozidima, hipokalijemija i/ili
hipomagnezijemija povezana sa uzimanjem furosemida povećava osjetljivost
miokarda na srčane glikozide. Postoji veći rizik od ventrikularnih
aritmija (uključujući torsades de pointes) ako se furosemid uzima
istovremeno sa ljekovima koji produžuju QT interval (npr. terfenadin,
neki antiaritmici grupe I i grupe III), kao i kod pacijenata sa
poremećajima elektrolita.
Toksičnost velikih doza salicilata može se pojačati kad se oni
primjenjuju zajedno sa furosemidom.
Furosemid može pojačati štetne efekte nefrotoksičnih ljekova (npr.
antibiotika poput aminoglikozida, cefalosporina i polimiksina).
Pogoršanje funkcije bubrega može se opaziti kod pacijenata koji se
istovremeno liječe furosemidom i velikim dozama nekih cefalosporina.
Ototoksičnost aminoglikozida (npr. kanamicina, gentamicina, tobramicina)
i drugih ototoksičnih ljekova može se povećati pri istovremenoj primjeni
sa furosemidom. Svaki poremećaj sluha do kojega pri tome dođe može biti
ireverzibilan. Istovremenu primjenu gore spomenutih ljekova treba, zbog
toga, izbjegavati.
Ako se istovremeno primjenjuju cisplatin i furosemid, može doći do
oštećenja sluha. Ako se tokom uzimanja cisplatina pokuša furosemidom
forsirati diureza, smiju se dati samo male doze furosemida (npr. 40 mg
kod pacijenata sa normalnom bubrežnom funkcijom) i to onda kad je
pozitivna ravnoteža tečnosti. U suprotnom može doći do jačanja
nefrotoksičnosti cisplatina.
Istovremena primjena furosemida i litijuma dovodi do pojačanih srčanih i
neurotoksičnih efekata litijuma i to zbog smanjenog izlučivanja
litijuma. Stoga se preporučuje pažljivo praćenje serumskih vrijednosti
litijuma kod pacijenata koji primaju tu kombinaciju.
Ako se tokom liječenja furosemidom istovremeno uzimaju drugi
antihipertenzivi, diuretici ili ljekovi sa efektom na snižavanje krvnoga
pritiska, može se očekivati veći pad krvnoga pritiska. Veliki pad
krvnoga pritiska ili čak šok te pogoršanje bubrežne funkcije (u
izolovanim slučajevima i akutna insuficijencija bubrega) zabilježeni su
naročito u slučajevima kad se prvi put uzimao ACE inhibitor ili
antagonist receptora angiotenzina II, odnosno kad su se ti ljekovi
uzimali prvi put u povećanim dozama.
Stoga, ako je to moguće, privremeno treba prekinuti uzimanje furosemida
ili barem treba smanjiti dozu tri dana prije početka uzimanja ACE
inhibiotora ili antagonista receptora angiotenzina II ili prije
povećanja doze tih ljekova.
Aliskiren smanjuje koncentraciju furosemida u plazmi nakon oralne
primjene. Preporučuje se praćenje diuretskog efekta furosemida pri
započinjanju i prilagođavanju doze istovremene terapije aliskirenom.
Furosemid može smanjiti eliminaciju bubrežnim putem probenecida,
metotreksata ili drugih ljekova koji se, poput furosemida, ekstenzivno
izlučuju u bubrežne kanale. Pri liječenju velikim dozama (posebno pri
primjeni furosemida i drugih ljekova zajedno), to može dovesti do
povišenih serumskih vrijednosti i većeg rizika od neželjenih dejstava
zbog primjene furosemida ili zbog istovremene primjene drugog lijeka.
Furosemid može pojačati efekat teofilina ili mišićnih relaksansa tipa
kurare.
Efekat antidijabetika ili hipertenzivnih simpatomimetika (npr.
epinefrina, norepinefrina) može biti smanjen zbog istovremene primjene
furosemida.
Posebnu pažnju treba posvetiti pacijentima koji se liječe risperidonom,
a prije donošenja odluke o liječenju treba razmotriti rizike i koristi
kombinacije ili istovremenog liječenja furosemidom ili nekim drugim
potentnim diuretikom (pogledati dio 4.4. koji se odnosi na povećanu
smrtnost starijih pacijenata sa demencijom koji istovremeno primaju
risperidon).
Visoke doze furosemida primjenjene istovremeno sa levotiroksinom mogu
spriječiti vezivanje hormona štitaste zlijezde za proteine nosače i tako
dovesti do početnog prolaznog povećanja koncentracije slobodnih hormona
štitaste žlijezde, nakon čega slijedi sveobuhvatno sniženje ukupnih
vrijednosti hormona štitaste žlijezde. Potrebno je pratiti vrijednosti
hormona štitaste žlijezde.
Druge interakcije
Istovremena primjena ciklosporina A i furosemida povezuje se sa
povećanim rizikom od uričnog artritisa koji je posljedica hiperuricemije
izazvane furosemidom i poremećaja bubrežnog izlučivanja urične/mokraćne
kiseline izazvanog ciklosporinom.
Kod pacijenata koji su bili izloženi visokom riziku od oštećenja bubrega
kontrastnim sredstvom za rendgensko snimanje, a bili su liječeni
furosemidom, dolazilo je češće do pogoršanja bubrežne funkcije nakon
pretraga pomoću kontrastnog sredstva nego što je to bio slučaj kod
rizičnih pacijenata koji su prije pretrage sa kontrastom bili samo
intravenski snadbjeveni tečnošću (hidratacija).
Nakon intravenske primjene furosemida unutar 24 sata od uzimanja hloral
hidrata, u izolovanim slučajevima može doći do osjećaja vrućine,
znojenja, nemira, mučnine, rasta krvnoga pritiska i tahikardije.
Istovremenu primjenu furosemida i hloral hidrata treba, zbog toga,
izbjegavati.
4.6. Plodnost, trudnoća i dojenje
Furosemid se u trudnoći smije uzimati samo kraće vrijeme i to nakon
pažljive procjene potrebe za tim lijekom, jer furosemid prolazi
placentarnu barijeru.
Diuretici nijesu primjereni za rutinsko liječenje hipertenzije i edema u
trudnoći jer narušavaju placentarnu perfuziju i time intrauterini rast.
Ako, međutim, furosemid ipak treba dati majci zbog srčane
insuficijencije ili bubrežne insuficijencije, pažljivo treba pratiti
vrijednosti elektrolita i hematokrita kao i rast fetusa. Pri davanju
furosemida zabilježeno je istiskivanje bilirubina sa veznog mjesta
albumina, što je rezultovalo povećanim rizikom od kernikterusa u
hiperbilirubinemiji.
Furosemid prolazi placentarnu barijeru i postiže 100%-tnu serumsku
koncentraciju u krvi pupčanice. Dosada kod ljudi nije prijavljena
nijedna malformacija koja bi se mogla povezati sa izloženošću
furosemidu. Nema, međutim, dovoljno podataka da bi se donijela pouzdana
ocjena mogućih štetnih efekata na zametak/plod. Moguća je stimuliacija
stvaranja fetalne mokraće in utero. Urolitijaza izazvana furesemidom
primijećena je kod nedonoščadi.
Furosemid se izlučuje u majčino mlijeko i inhibira laktaciju. Žene koje
doje ne bi se, zbog toga, smjele liječiti furosemidom. Ako je potrebno,
sa dojenjem treba prestati (pogledati, takođe, dio 4.3.).
4.7. Uticaj na sposobnost upravljanja vozilima i rukovanje mašinama
S obzirom da su individualne reakcije različite, moguće je da će
furosemid narušiti sposobnost upravljanja vozilima, rukovanja mašinama
ili rada bez osigurane čvrste podloge. To se posebno odnosi na početak
liječenja, periode promjene doziranja ili prelaza na novo liječenje ili
na uzimanje lijeka sa alkoholom.
4.8. Neželjena dejstva
Stopa incidence neželjenih dejstava zasniva se na podacima iz
literature, iz rezultata kliničkih studija koje su uključivale ukupno
1.387 pacijenata koji su primali različite doze furosemida za različite
indikacije, kao i iz podataka dostupnih nakon stavljanja lijeka na
tržište.
Neželjena dejstva su navedena prema organskim sistemima (MedDRA
klasifikacija organskih sistema) i učestalosti. Procijenjene učestalosti
neželjenih dejstava razvrstane su na sljedeći način: veoma često
(≥1/10); često (≥ 1/100 do <1/10); povremeno (≥1/1000 do <1/100);
rijetko (≥1/10.000 do <1/1.000); veoma rijetko (< 1/10.000), nepoznato
(ne može se procijeniti iz dostupnih podataka).
+------------------+----------------+-------------------+--------------------+--------------------------+-----------------+---------------------+
| MedDRA | Veoma često | Često | Povremeno | Rijetko | Veoma rijetko | Nepoznato |
| klasifikacija | | | | | | |
| organskih | | | | | | |
| sistema | | | | | | |
+==================+:===============+===================+:===================+==========================+=================+:====================+
| Poremećaji krvi | | hemokoncentracija | trombocitopenija | eozinofilija, | hemolitička | |
| i limfnog | | (zbog pretjerane | | leukopenija | anemija, | |
| sistema | | diureze) | | | aplastična | |
| | | | | | anemija, | |
| | | | | | agranulocitoza¹ | |
+------------------+----------------+-------------------+--------------------+--------------------------+-----------------+---------------------+
| Poremećaji | | | alergijske | teške anafilaktičke i | | Pogoršanje ili |
| imunološkog | | | reakcije na koži i | anafilaktoidne reakcije, | | aktivacija |
| sistema | | | sluzokoži (vidjeti | poput anafilaktičkog | | sistemskog lupus |
| | | | „Poremećaji kože i | šoka² (za liječenje | | eritematozusa |
| | | | potkožnog tkiva“) | pogledati dio 4.9) | | |
+------------------+----------------+-------------------+--------------------+--------------------------+-----------------+---------------------+
| Poremećaji | poremećaji | hiponatremija³, | smanjena | | | hipokalcijemija⁵, |
| metabolizma i | elektrolita | hipohloremija | tolerancija na | | | hipomagnezijemija⁶, |
| prehrane | (uključujući i | | glukozu i | | | metabolička |
| | simptomske | (posebno pri | | | | alkaloza, |
| | manifestacije) | dijetama sa | hiperglikemija; | | | |
| | dehidracija i | smanjenim unosom | kod pacijenata sa | | | (Pseudo-Barttterov |
| | hipovolemija | soli), | manifestnim | | | sindrom (kod |
| | (naročito kod | hipokalijemija | dijabetes | | | zloupotrebe i/ili |
| | starijih | (posebno pri | melitusom to može | | | dugotrajne primjene |
| | pacijenata), | istovremenom | dovesti do | | | furosemida) |
| | povećanje | smanjenom unosu | pogoršanja stanja | | | |
| | serumskih | kalijuma i/ili | metabolizma. | | | |
| | triglicerida | povećanom gubitku | Latentni dijabetes | | | |
| | | kalijuma, npr. | melitus može se | | | |
| | | povraćanjem ili | manifestovati | | | |
| | | | (pogledati dio | | | |
| | | hroničnim | 4.4.). | | | |
| | | prolivom); | | | | |
| | | povećane | | | | |
| | | vrijednosti | | | | |
| | | holesterola i | | | | |
| | | mokraćne kiseline | | | | |
| | | u krvi i epizode | | | | |
| | | gihta | | | | |
+------------------+----------------+-------------------+--------------------+--------------------------+-----------------+---------------------+
| Poremećaji | | hepatička | | parestezija | | omaglica, |
| nervnog sistema | | encefalopatija | | | | nesvjestica i |
| | | kod pacijenata sa | | | | gubitak svijesti |
| | | insuficijencijom | | | | (mogu biti znaci |
| | | jetre (pogledati | | | | simptomatske |
| | | dio 4.3.) | | | | hipotenzije), |
| | | | | | | glavobolja |
+------------------+----------------+-------------------+--------------------+--------------------------+-----------------+---------------------+
| Poremećaji uva i | | | poremećaji sluha | | Tinitus | |
| labirinta | | | | | | |
| | | | (uglavnom | | | |
| | | | reverzibilni, | | | |
| | | | naročito kod | | | |
| | | | | | | |
| | | | pacijenata sa | | | |
| | | | insuficijencijom | | | |
| | | | bubrega ili | | | |
| | | | hipoproteinemijom, | | | |
| | | | npr. pri | | | |
| | | | nefrotskom | | | |
| | | | sindromu), gluvoća | | | |
| | | | (ponekad | | | |
| | | | ireverzibilna) | | | |
+------------------+----------------+-------------------+--------------------+--------------------------+-----------------+---------------------+
| Vaskularni | hipotenzija | | | vaskulitis | | tromboza (naročito |
| poremećaji | (koja | | | | | kod starijih) |
| | uključuje i | | | | | pacijenata |
| | ortostatsku | | | | | |
| | deregulaciju) | | | | | |
| | prilikom | | | | | |
| | i.v.infuzije | | | | | |
| | (pogledati dio | | | | | |
| | 4.4) | | | | | |
+------------------+----------------+-------------------+--------------------+--------------------------+-----------------+---------------------+
| Poremećaji | | | mučnina | povraćanje, proliv | akutni | |
| probavnog | | | | | pankreatitis | |
| sistema | | | | | | |
+------------------+----------------+-------------------+--------------------+--------------------------+-----------------+---------------------+
| Poremećaji jetre | | | | | intrahepatička | |
| i žuči | | | | | holestaza, | |
| | | | | | povećane | |
| | | | | | vrijednosti | |
| | | | | | transaminaza | |
+------------------+----------------+-------------------+--------------------+--------------------------+-----------------+---------------------+
| Poremećaji kože | | | pruritus, | | | Stevens-Johnsonov |
| i potkožnog | | | urtikarija, osip, | | | sindrom, toksična |
| tkiva | | | bulozni | | | epidermalna |
| | | | dermatitis, | | | nekroliza, akutna |
| | | | poliformni eritem, | | | generalizovana |
| | | | pemfigoid | | | egzantematozna |
| | | | (parapemfigus), | | | pustuloza (AGEP), |
| | | | eksfolijativni | | | sindrom DRESS |
| | | | dermatitis, | | | (engl. Drug Rash |
| | | | purpura | | | with Eosinophilia |
| | | | fotosenzitivnost | | | and Symptoms), |
| | | | | | | lihenoidne reakcije |
+------------------+----------------+-------------------+--------------------+--------------------------+-----------------+---------------------+
| Poremećaji | | | | | | rabdomioliza (često |
| mišićno-koštanog | | | | | | kao posljedica |
| sistema i | | | | | | teške |
| vezivnog tkiva | | | | | | hipokalijemije) |
| | | | | | | (pogledati dio |
| | | | | | | 4.3.) |
+------------------+----------------+-------------------+--------------------+--------------------------+-----------------+---------------------+
| Poremećaji | povećan | povećan volumen | | tubularno-intersticijski | | povećan nivo |
| bubrega i | kreatinin u | urina | | nefritis | | natrijuma u urinu, |
| mokraćnog | krvi | | | | | povećan nivo |
| sistema | | | | | | hlorida u urinu, |
| | | | | | | povećan nivo ureje |
| | | | | | | u krvi, simptomi |
| | | | | | | poremećaja mokrenja |
| | | | | | | (npr. pacijenti s |
| | | | | | | hipertrofijom |
| | | | | | | prostate, |
| | | | | | | hidronefrozom ili |
| | | | | | | ureteralnom |
| | | | | | | stenozom) sve do |
| | | | | | | retencije urina sa |
| | | | | | | sekundarnim |
| | | | | | | komplikacijama |
| | | | | | | (pogledati dio |
| | | | | | | 4.4.), |
| | | | | | | nefrokalcinoza |
| | | | | | | i/ili nefrolitijaza |
| | | | | | | kod nedonoščadi |
| | | | | | | (pogledati dio |
| | | | | | | 4.4.) i |
| | | | | | | insuficijencija |
| | | | | | | bubrega (pogledati |
| | | | | | | dio 4.5) |
+------------------+----------------+-------------------+--------------------+--------------------------+-----------------+---------------------+
| Kongenitalni, | | | | | | Povećan rizik od |
| familijarni i | | | | | | otvorenog ductus |
| genetski | | | | | | arteriosusa (PDA) |
| poremećaji | | | | | | kada se nedonoščad |
| | | | | | | liječe furosemidom |
| | | | | | | u prvim nedjeljama |
| | | | | | | života |
+------------------+----------------+-------------------+--------------------+--------------------------+-----------------+---------------------+
| Opšti poremećaji | | | | groznica (povišena | | |
| i reakcije na | | | | tjelesna temperatura) | | |
| mjestu primjene | | | | | | |
+------------------+----------------+-------------------+--------------------+--------------------------+-----------------+---------------------+
¹ Znaci agranulocitoze mogu uključivati groznicu sa tresavicom, promjene
na sluznicama i grlobolju.
² Prvi znaci šoka uključuju reakcije na koži, poput crvenila ili
urtikarije, nemir, glavobolju, znojenje, mučninu i cijanozu.
³ Često primijećeni simptomi nedostatka natrijuma obuhvataju apatiju,
grčeve u listovima, gubitak apetita, slabost, pospanost, povraćanje i
konfuziju.
⁴ Hipokalijemija se može manifestovati neuromišićnim znacima (slabost
mišića, parestezija, pareza), crijevnim znacima (povraćanje, zatvor,
meteorizam), bubrežnim znacima (poliurija, polidipsija) i srčanim
znacima (poremećaji stvaranja impulsa i provođenja). Teški gubitak
kalijuma može za ishod imati paralitički ileus, poremećaje svijesti, pa
čak i komu.
⁵ Hipokalcijemija može u rijetkim slučajevima izazvati tetaniju.
⁶ Tetanija ili razvoj srčane aritmije primijećeni su u rijetkim
slučajevima kao posljedica hipomagnezijemije.
Opis odabranih neželjenih dejstava
Pri prevelikoj diurezi može doći do smetnji cirkulacije (čak i do
cirkulatornog kolapsa), naročito kod djece i starijih pacijenata, a to
se stanje uglavnom manifestuje glavoboljom, omaglicom, poremećajima
vida, suvoćom usta i žeđi, hipotenzijom i ortostatskom deregulacijom.
Prijavljivanje sumnji na neželjena dejstva
Prijavljivanje neželjenih dejstava nakon dobijanja dozvole je od velikog
značaja jer obezbjeđuje kontinuirano praćenje odnosa korist/rizik
primjene lijeka. Zdravstveni radnici treba da prijave svaku sumnju na
neželjeno dejstvo ovog lijeka Institutu za ljekove i medicinska sredstva
(CInMED):
Institut za ljekove i medicinska sredstva
Odjeljenje za farmakovigilancu
Bulevar Ivana Crnojevića 64a, 81000 Podgorica
tel: +382 (0) 20 310 280
fax: +382 (0) 20 310 581
www.cinmed.me
nezeljenadejstva@cinmed.me
putem IS zdravstvene zaštite
4.9. Predoziranje
Simptomi predoziranja
Klinička slika u slučajevima akutnog ili hroničnog predoziranja zavisi
od odnosa gubitka vode i elektrolita. Predoziranje može dovesti do
hipotenzije, ortostatske deregulacije, poremećaja elektrolita
(hipokalijemija, hiponatrijemija, hipohloremija) ili alkaloze. U slučaju
teškog gubitka tečnosti može doći do izražene hipovolemije, dehidracije,
cirkulatornog kolapsa i hemokoncentracije sa tendencijom ka trombozi.
Pri brzom gubitku vode i elektrolita zabilježen je delirijum. U rijetkim
slučajevima zabilježen je anafilaktički šok (simptomi: znojenje,
mučnina, cijanoza, značajan pad krvnog pritiska, poremećaji svijesti ili
čak koma).
Liječenje predoziranja
U slučaju predoziranja ili kod pacijenata sa znakovima hipovolemije
(hipotenzija, ortostatska deregulacija) odmah treba prekinuti liječenje
furosemidom.
Ako je od oralnog uzimanja furosemida prošlo samo kratko vrijeme,
preporučuje se poduzimanje koraka za primarnu eliminaciju otrova
(izazvati povraćanje, sprovesti ispiranje želuca) i mjere za smanjenje
resorpcije (aktivni ugalj).
U težim slučajevima moraju se pratiti vitalni znaci i ponavljati
postupci procjene stanja vode i ravnoteže elektrolita, acidobazne
ravnoteže, vrijednosti šećera u krvi i supstanci koje se izlučuju
urinom. Ako je potrebno, abnormalne vrijednosti treba korigovati.
Kod pacijenata sa narušenom funkcijom mokrenja (npr. hipertrofija
prostate) treba osigurati slobodan protok mokraće jer iznenadno
stvaranje mokraće može dovesti do njenog zadržavanja i do prevelikog
širenja mokraćne bešike.
Liječenje hipovolemije: nadoknada volumena.
Liječenje hipokalijemije: nadoknada kalijuma.
Liječenje cirkulatornog kolapsa: pacijenta treba smjestiti u šok
poziciju te po potrebi sprovesti šok terapiju.
Hitne mjere u slučaju anafilaktičkog šoka
Nakon pojave prvih znakova (npr. kožnih reakcija poput urtikarije ili
crvenila, zatim nemira, glavobolje, znojena, mučnine i cijanoze):
- osigurati venski pristup,
- uz uobičajene hitne mjere, poleći bolesnika na leđa sa podignutim
nogama, osigurati prohodnost disajnih puteva i dati kiseonik,
- ako je potrebno, primijeniti i ostale mjere hitnog zbrinjavanja
(uključujući primjenu epinefrina, nadoknadu volumena tekučnosti,
glukokortikoidi).
Hemodijaliza ne ubrzava eliminaciju furosemida iz organizma.
5. FARMAKOLOŠKI PODACI
5.1. Farmakodinamski podaci
Farmakoterapijska grupa: Diuretici, diuretici visokog praga
ATC kod: C03CA01.
Furosemid je potentni diuretik Henleove petlje brzog i kratkog
djelovanja. Blokadom jonskih nosača Na⁺/2Cl⁻/K⁺, furosemid inhibira
ponovnu resorpciju tih jona u silaznom kraku Henleove petlje. Frakcijsko
izlučivanje natrijuma može činiti 35% natrijuma koji je prošao
glomerularnu filtraciju. Pojačano izlučivanje natrijuma dovodi do
povećanog izlučivanja mokraće i povećanog lučenja K⁺ u distalnim
kanalićima uz pomoć osmotski vezane vode. Izlučivanje jona Ca²⁺ i Mg²⁺
takođe se povećava. Osim toga, može doći do velikog gubitka tih
elektrolita, smanjenog izlučivanja mokraćne kiseline i narušavanja
acidobazne ravnoteže, a sve to može dovesti do metaboličke alkaloze.
Furosemid prekida tubuloglomerularni mehanizam povratne sprege u macula
densa tako da se ne smanjuje saluretsko djelovanje.
Furosemid uzrokuje o dozi zavisnu stimulaciju
renin-angiotenzin-aldosteron sistema.
Kod srčane insuficijencije furosemid uzrokuje akutno smanjenje
predopterećenja srčanih ventrikla širenjem venskog kapaciteta. Čini se
da taj rani vaskularni efekat posreduju prostaglandini i za to je
potrebna primjerena funkcija bubrega sa aktiviranjem
renin-angiotenzin-aldosteron sistema i potpuna sinteza prostaglandina.
Furosemid snižava krvni pritisak povećanjem izlučivanja natrijum hlorida
i smanjenjem odgovora glatkih mišića u zidovima krvnih sudova na
vazokonstriktorske podsticaje kao i smanjenjem volumena krvi.
5.2. Farmakokinetički podaci
Resorpcija
Nakon oralne primjene 60% do 70% doze furosemida resorbuje se u
gastrointestinalnom traktu. Resorpcija može biti smanjena na manje od
30% kod pacijenata sa hroničnom srčanom insuficijencijom ili nefrotskim
sindromom.
Početak djelovanja može se očekivati za 30 minuta. Maksimalne
koncentracija u plazmi postiže se za približno jedan sat nakon uzimanja
tablete.
Distribucija
Furosemid se veže za proteine plazme u iznosu od oko 95%. To se može
smanjiti za do 10% u slučaju insuficijencije bubrega. Relativni volumen
raspodjele iznosi oko 0,2 l/kg tjelesne mase (u novorođenčadi to je 0,8
l/kg tjelesne mase).
Biotransformacija
Furosemid se metaboliše u jetri samo u maloj mjeri (oko 10%) i uglavnom
se izlučuje nepromijenjen.
Eliminacija
Dvije trećine furosemida eliminiše se putem bubrega, a jedna trećina
preko žuči i fecesa. Pri normalnoj funkciji bubrega, poluvrijeme
eliminacije iznosi oko 1 sat. To se može produžiti do 24 sata u slučaju
terminalne bubrežne insuficijencije.
5.3. Pretklinički podaci o bezbjednosti
Akutna oralna toksičnost bila je mala u eksperimentalnim studijama na
svim vrstama ispitivanih životinja. Studije hronične toksičnosti na
pacovima i psima pokazale su promjene na bubrezima (uključujući fibrozu
i kalcifikaciju).
In vitro i in vivo studije genotoksičnosti furosemida nijesu pružile
klinički relevantne dokaze genotoksičnog potencijala.
Dugotrajne studije na pacovima i kunićima nijesu pružile dokaze
karcinogenog potencijala.
Nakon primjene velikih doza u reproduktivnim toksikološkim studijama, na
fetusima pacova primijećeni su smanjeni broj diferenciranih glomerula i
anomalije lopatične kosti, nadlaktične kosti i rebara (zbog
hipokalijemije), kao i hidronefroza na fetusima miševa i kunića.
6. FARMACEUTSKI PODACI
6.1. Lista pomoćnih supstanci (ekscipijenasa)
- Laktoza, monohidrat
- Skrob, kukuruzni
- Talk
- Povidon
- Magnezijum stearat
6.2. Inkompatibilnosti
Nije primjenljivo.
6.3. Rok upotrebe
3 godine.
6.4. Posebne mjere upozorenja pri čuvanju lijeka
Čuvati na temperaturi do 25 °C.
6.5. Vrsta i sadržaj pakovanja
Unutrašnje pakovanje je blister od termoformirajuće PVC/Al folije koji
sadrži 10 tableta.
Spoljašnje pakovanje je složiva kartonska kutija koja sadrži 1 blister i
Uputstvo za lijek.
6.6. Posebne mjere opreza pri odlaganju materijala koji treba odbaciti
nakon primjene lijeka (i druga uputstva za rukovanje lijekom)
Uklanjanje neiskorišćenog lijeka ili otpadnih materijala koji potiču od
lijeka vrši se u skladu sa lokalnom regulativom.
7. NOSILAC DOZVOLE
Bosnalijek d.d. Predstavništvo Crna Gora,
Bulevar Svetog Petra Cetinjskog 63, 81000 Podgorica, Crna Gora
8. BROJ DOZVOLE ZA STAVLJANJE LIJEKA U PROMET
2030/24/804 – 8453
9. DATUM PRVE DOZVOLE/OBNOVE DOZVOLE ZA STAVLJANJE LIJEKA U PROMET
Datum prve dozvole: 29.05.2013.godine
Datum posljednje obnove dozvole: 22.02.2024. godine
10. DATUM REVIZIJE TEKSTA
Februar, 2024. godine