SAŽETAK KARAKTERISTIKA LIJEKA
+:--------------------------------------+:---------------------------------------------------------------+
| 1. NAZIV LIJEKA |
+--------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| IRUMED 10 mg, tableta |
| |
| IRUMED 20 mg, tableta |
+---------------------------------------+----------------------------------------------------------------+
| INN: | lizinopril |
+---------------------------------------+----------------------------------------------------------------+
| |
+--------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 2. KVALITATIVNI I KVANTITATIVNI SASTAV |
+--------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| Jedna tableta sadrži 10 mg i 20 mg lizinoprila u obliku lizinopril dihidrata. |
| |
| Za cjelokupan spisak pomoćnih supstanci vidjeti odeljak 6.1. |
+--------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 3. FARMACEUTSKI OBLIK |
+--------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| Tableta. |
| |
| IRUMED 10mg tablete su svijetlo žute boje, okrugle, prečnika oko 8mm, sa urezom na jednoj strani. |
| |
| IRUMED 20mg tablete su boje breskve, okrugle, prečnika oko 8mm, sa urezom na jednoj strani. |
| |
| Urez nije namijenjen lomljenju tableta. |
+--------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 4. KLINIČKI PODACI |
+--------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 4.1. Terapijske indikacije |
+--------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| Hipertenzija |
| |
| Lizinopril se primjenjuje u liječenju hipertenzije. |
| |
| Srčana insuficijencija |
| |
| Lizinopril se primjenjuje za liječenje simptomatske srčane insuficijencije. |
| |
| Akutni infarkt miokarda |
| |
| Lizinopril se primenjuje za kratkotrajno liječenje (6 nedjelja) hemodinamski stabilnih pacijenata |
| unutar 24 sata od akutnog infarkta miokarda. |
| |
| Renalne komplikacije diabetes mellitusa |
| |
| Lizinopril se primjenjuje za liječenje bubrežnih komplikacija kod hipertenzivnih pacijenata sa |
| dijabetesom tip 2 i početnom nefropatijom (vidjeti dio 5.1). |
+--------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 4.2. Doziranje i način primjene |
+--------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| Doziranje |
| |
| Doziranje je individualno i treba ga prilagoditi svakom pojedinom pacijentu, u zavisnosti od |
| vrijednosti krvnog pritiska (vidjeti dio 4.4). |
| |
| Hipertenzija |
| |
| Lizinopril se može primjenjivati kao monoterapija ili u kombinaciji sa drugim antihipertenzivima |
| (vidjeti djelove 4.3, 4.4, 4.5 i 5.1). |
| |
| Početna doza |
| |
| Kod pacijenata sa esencijalnom hipertenzijom preporučuje se započeti liječenje dozom od 10 mg na dan. |
| Kod pacijenata sa snažnijom aktivacijom sistema renin-angiotenzin-aldosteron (posebno onih sa |
| renovaskularnom hipertenzijom, smanjen volumen soli i/ili krvi, dekompenzacijom srca ili teškom |
| hipertenzijom), može nakon primjene početne doze doći do značajnog pada krvnog pritiska. Kod tih |
| pacijenata preporučena početna doza lizinoprila je 2,5 do 5 mg/dan, a terapiju treba započeti pod |
| pažljivim nadzorom ljekara. Kod pacijenata sa insuficijencijom bubrega liječenje treba započeti manjom |
| dozom (vidjeti Tabelu 1). |
| |
| Doza održavanja |
| |
| Uobičajena terapijski efikasna doza održavanja je 20 mg lizinoprila, jednom dnevno. Za postizanje |
| optimalnih vrijednosti krvnog pritiska, kod nekih pacijenata potrebno je 2 do 4 nedjelje terapije. |
| Ukoliko nije postignut zadovoljavajući terapijski efekat, dozu treba postepeno povećavati. Maksimalna |
| doza lizinoprila koja se primjenjivala tokom dugotrajnih kontrolisanih kliničkih ispitivanja iznosila |
| je 80 mg na dan. |
| |
| |
| |
| Pacijenti koji uzimaju diuretike |
| |
| Na početku liječenja lizinoprilom može doći do pojave simptomatske hipotenzije. To se češće javlja kod |
| pacijenata koji uzimaju diuretike. Zato treba biti oprezan, s obzirom na to da ti pacijenti mogu imati |
| smanjeni volumen tečnosti i/ili soli. Po mogućnosti, primjenu diuretika treba prekinuti 2 do 3 dana |
| prije početka liječenja lizinoprilom. Kod hipertenzivnih pacijenata kod kojih primjenu diuretika nije |
| moguće prekinuti, liječenje lizinoprilom treba započeti dozom od 5 mg na dan. Neophodno je |
| kontrolisati funkciju bubrega i vrijednosti kalijuma u serumu. Dalje doziranje treba prilagoditi |
| vrijednostima krvnog pritiska. U slučaju potrebe može se ponovo započeti sa primjenom diuretika |
| (vidjeti djelove 4.4 i 4.5). |
| |
| |
| |
| Pacijenti sa poremećenom funkcijom bubrega |
| |
| Doziranje kod pacijenata sa poremećenom funkcijom bubrega treba prilagoditi na osnovu vrijednost |
| klirensa kreatinina kao što je prikazano u Tabeli 1: |
| |
| Tabela 1. Doziranje kod pacijenata sa poremećenom funkcijom bubrega |
| |
| ------------------------------------------------- --------------------- |
| Klirens kreatinina (ml/min) Početna doza (mg/dan) |
| |
| manje od 10 ml/min (uključujući i bolesnike na 2,5 mg* |
| dijalizi) |
| |
| 10-30 ml/min 2,5 - 5 mg |
| |
| 31-80 ml/min 5 - 10 mg |
| ------------------------------------------------- --------------------- |
| |
| * Doziranje i/ili učestalost primjene treba prilagoditi u skladu sa vrijednostima krvnog pritiska |
| |
| Doza se može povećavati sve dok se ne uspostavi kontrola krvnog pritiska ili do najviše 40 mg na dan. |
| |
| Pedijatrijski hipertenzivni pacijenti uzrasta 6-16 godina |
| |
| Preporučena početna doza je 2,5 mg jednom dnevno kod pacijenata tjelesne mase 20 do 50 kg i 5 mg |
| jednom dnevno kod pacijenata ≥ 50 kg. Doza mora individualno da se prilagodi, a maksimalna dnevna doza |
| kod pacijenata tjelesne mase 20 do 50 kg iznosi 20 mg, a 40 mg kod pacijenata ≥ 50 kg. |
| |
| Doze veće od 0,61 mg/kg (odnosno iznad 40 mg) nisu bile ispitivane kod pedijatrijskih pacijenata |
| (vidjeti dio 5.1). |
| |
| Kod djece sa smanjenom funkcijom bubrega, treba razmotriti primjenu manje početne doze ili povećati |
| razmak između doza. |
| |
| Srčana insuficijencija |
| |
| Kod pacijenata sa simptomatskom srčanom insuficijencijom lizinopril treba primjenjivati zajedno sa |
| diureticima i ukoliko je potrebno, digitalisom ili beta-blokatorima. |
| |
| Uobičajena početna doza, koja se mora primjeniti pod nadzorom ljekara kako bi se odredio početni |
| efekat na krvni pritisak, iznosi 2,5 mg jednom dnevno. Kasnije se doza može povećavati na sljedeći |
| način: |
| |
| - za najviše 10 mg odjednom |
| |
| - u intervalima koji ne smiju biti kraći od 2 nedjelje |
| |
| - do najveće doze koju bolesnik podnosi, odnosno do maksimalno 35 mg na dan. |
| |
| Prilagođavanje doze je individualno i zavisi od kliničkog odgovora kod svakog pojedinačnog pacijenta. |
| |
| Kod pacijenata kod kojih postoji visoki rizik od simptomatske hipotenzije, tj. kod onih kod kojih |
| postoji gubitak soli sa ili bez hiponatrijemije, hipovolemija, odnosno kod onih koji su uzimali velike |
| doze diuretika, spomenuta stanja treba korigovati, ako je moguće prije početka liječenja lizinoprilom. |
| Potrebno je kontrolisati funkciju bubrega i vrijednosti kalijuma u serumu (vidjeti dio 4.4). |
| |
| Akutni infarkt miokarda |
| |
| Pacijenti moraju uzimati uobičajenu standardnu terapiju koja se sastoji od trombolitika, |
| acetilsalicilne kiseline i beta-blokatora. Gliceroltrinitrat u intravenskom ili transdermalnom obliku |
| može se primjenjivati istovremeno sa lizinoprilom. |
| |
| Početna doza (prva 3 dana poslije infarkta miokarda) |
| |
| Liječenje lizinoprilom može se započeti u prva 24 sata od početka simptoma. Lizinopril se ne smije |
| primjeniti ukoliko je sistolni krvni pritisak niži od 100 mmHg. Prva doza lizinoprila iznosi 5 mg |
| oralno, zatim 5 mg nakon 24 sata, 10 mg nakon 48 sati i nakon toga 10 mg jednom dnevno. |
| |
| Na početku liječenja ili tokom prva tri dana nakon infarkta, pacijentima sa niskim sistolnim krvnim |
| pritiskom (120 mmHg ili niži) treba dati manju dozu lizinoprila – 2,5 mg (vidjeti dio 4.4.). |
| |
| Kod pacijenata sa poremećenom funkcijom bubrega (klirens kreatinina <80 ml/min), početnu dozu |
| lizinoprila treba uskladiti sa vrijednostima klirensa kreatinina (vidjeti Tabelu 1). |
| |
| Doza održavanja |
| |
| Uobičajena doza održavanja je 10 mg lizinoprila jednom dnevno. Ukoliko dođe do pojave hipotenzije |
| (sistolni krvni pritisak manji ili jednak 100 mmHg), može se primjeniti dnevna doza od 5 mg koja se |
| može, ukoliko je potrebno, privremeno smanjiti na 2,5 mg. U slučaju dužeg trajanja hipotenzije |
| (sistolni krvni pritisak niži od 90 mmHg duže od 1 sata), liječenje lizinoprilom treba prekinuti. |
| |
| Kod pacijenata sa akutnim infarktom miokarda lijek treba primjenjivati tokom 6 nedelja, a zatim ponovo |
| treba uraditi evaluaciju stanja pacijenta. |
| |
| Pacijenti kod kojih se razviju simptomi srčane insuficijencije treba da nastave sa primjenom |
| lizinoprila (vidjeti dio 4.2). |
| |
| Renalne komplikacije diabetes mellitusa |
| |
| Kod hipertenzivnih pacijenata sa dijabetesom tip 2 i početnom nefropatijom uobičajena doza |
| lizinoprila iznosi 10 mg jednom dnevno. Doza se može, prema potrebi, povećati na 20 mg jednom |
| dnevno, kako bi se postigle vrijednosti dijastolnog krvnog pritiska u sjedećem položaju ispod 90 |
| mmHg. |
| |
| Kod pacijenata sa poremećenom funkcijom bubrega (klirens kreatinina <80 ml/min), početnu dozu |
| lizinoprila treba uskladiti sa vrijednostima klirensa kreatinina (vidjeti Tabelu 1). |
| |
| Pedijatrijska populacija |
| |
| Kod djece mlađe od 6 godina koja boluju od hipertenzije postoje ograničeni podaci o efikasnosti i |
| |
| bezbjednosti primjene lizinoprila, dok o primjeni u drugim indikacijama nema podataka (vidjeti dio |
| 5.1). |
| |
| Primjena lizinoprila se ne preporučuje kod djece mlađe od 6 godina ili kod djece sa teškim oštećenjem |
| |
| bubrega (GFR<30 ml/min/1,73 m²) (vidjeti dio 5.2). |
| |
| Stariji pacijenti |
| |
| Tokom kliničkih ispitivanja nije bilo promjena efikasnosti i sigurnosti primjene lijeka u odnosu na |
| životnu dob pacijenta. Ukoliko je smanjena funkcija bubrega povezana sa životnom dobi pacijenta treba |
| primjeniti smjernice iz Tabele 1, kako bi se odredila početna doza lizinoprila. Poslije toga dozu |
| treba uskladiti sa vrijednostima krvnog pritiska. |
| |
| Pacijenti sa transplantiranim bubregom |
| |
| Nema dovoljno iskustava sa primjenom lizinoprila kod pacijenata sa transplantiranim bubregom, stoga se |
| njegova primjena kod tih pacijenata ne preporučuje. |
| |
| Način primjene |
| |
| Lijek se primjenjuje oralnim putem. |
| |
| Lizinopril treba primjenjivati jednom dnevno, otprilike u isto vrijeme. |
| |
| Hrana nema uticaj na apsorpciju lizinoprila pa se lizinopril može uzimati nezavisno od obroka. |
+--------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 4.3. Kontraindikacije |
+--------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| - preosjetljivost na lizinopril ili neki od pomoćnih sastojaka lijeka navedenih u dijelu 6.1 odnosno |
| na neki drugi lijek iz grupe ACE-inhibitora |
| |
| - angioedem u anamnezi povezan sa ranijim uzimanjem nekog od ACE-inhibitora |
| |
| - hereditarni ili idiopatski angioedem |
| |
| - drugi i treći trimestar trudnoće (vidjeti djelove 4.4 i 4.6). |
| |
| - istovremena primjena lizinoprila sa ljekovima koji sadrže aliskiren kontraindikovana je kod |
| pacijenata sa šećernom bolešću ili oštećenjem bubrega (GFR < 60 ml/min/1,73 m2) (vidjeti djelove 4.5 |
| i 5.1) |
| |
| - istovremena primjena sa lijekom sakubitril/valsartan. Liječenje Irumed tabletama se ne smije |
| započeti prije nego što je prošlo 36 sati od posljednje doze sakubitrila/valsartana (vidjeti djelove |
| 4.4 i 4.5). |
+--------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 4.4. Posebna upozorenja i mjere opreza pri upotrebi lijeka |
+--------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| Simptomatska hipotenzija |
| |
| U slučajevima nekomplikovane hipertenzije, simptomatska hipotenzija se rijetko javlja. Kod |
| hipertenzivnih pacijenata koji primjenjuju lizinopril, do hipotenzije češće dolazi kada postoji |
| gubitak volumena izazvan terapijom diureticima, smanjenjem soli u ishrani, dijalizom, prolivom ili |
| povraćanjem, odnosno u teškim oblicima renin zavisne hipertenzije (vidjeti djelove 4.5. i 4.8.). Kod |
| pacijenata sa srčanom insuficijencijom, sa ili bez pridružene insuficijencije bubrega, zabilježeni su |
| slučajevi simptomatske hipotenzije. Ona je bila češća kod pacijenata sa težim oblikom srčane |
| insuficijencije, a kao posljedica primjene velikih doza diuretika Henleove petlje, hiponatrijemije ili |
| smanjene funkcije bubrega. Kod takvih pacijenata liječenje treba započeti pod nadzorom ljekara, a |
| pacijenta treba pažljivo pratiti prilikom svakog prilagođavanja doze. |
| |
| Slična pravila mogu se primjeniti i za pacijente sa ishemijskom bolešću srca ili cerebrovaskularnom |
| bolešću kod kojih pretjerani pad krvnog pritiska može dovesti do srčanog infarkta ili |
| cerebrovaskularnog insulta. |
| |
| U slučaju hipotenzije pacijenta treba staviti u ležeći položaj, i ako je potrebno, primjeniti |
| intravensku infuziju fiziološkog rastvora. Prolazna hipotenzivna reakcija nije kontraindikacija za |
| sljedeću dozu lijeka, koja se može primjeniti na uobičajeni način, bez problema, kada je krvni |
| pritisak uspostavljen povećanjem volumena. |
| |
| Kod nekih pacijenata sa srčanom insuficijencijom koji imaju normalan ili nizak krvni pritisak, može |
| doći do dodatnog sniženja krvnog pritiska pri primjeni lizinoprila. Ovaj efekat je prihvatljiv i |
| obično nije razlog za prekid liječenja. U slučaju kad hipotenzija postane simptomatska, može biti |
| potrebno smanjiti dozu lijeka ili prekinuti liječenje lizinoprilom. |
| |
| Hipotenzija u akutnom infarktu miokarda |
| |
| Kod pacijenata sa akutnim infarktom miokarda liječenje lizinoprilom ne smije se započeti ako postoji |
| rizik od daljih ozbiljnih hemodinamskih poremećaja nakon terapije vazodilatatorima. Tu se radi o |
| pacijentima sa sistolnim krvnim pritiskom od 100 mmHg ili nižim, odnosno pacijentima u kardiogenom |
| šoku. Tokom prva tri dana nakon infarkta dozu lijeka treba smanjiti, ukoliko je sistolni krvni |
| pritisak 120 mmHg ili niži. Dozu održavanja treba smanjiti na 5 mg ili privremeno na 2,5 mg, ako je |
| sistolni krvni pritisak 100 mmHg ili niži. U slučaju da hipotenzija duže potraje (sistolni krvni |
| pritisak niži od 90 mmHg duže od 1 sata), primjenu lizinoprila treba prekinuti. |
| |
| Stenoza aortne i mitralne valvule/Hipertrofička kardiomiopatija |
| |
| Kao i ostale ACE-inhibitore, lizinopril treba primjenjivati oprezno kod pacijenata sa stenozom |
| mitralne valvule i opstrukcijom istisnog dijela lijeve komore, kao što je slučaj kod aortne stenoze |
| ili hipertrofične kardiomiopatije. |
| |
| Oštećenje funkcije bubrega |
| |
| Kod pacijenata sa insuficijencijom bubrega (klirens kreatinina <80 ml/min), početnu dozu lizinoprila |
| treba uskladiti sa vrijednostima klirensa kreatinina (vidjeti Tabelu 1 i dio 4.2), a kasnije sa |
| vrijednostima krvnog pritiska. Praćenje nivoa kalijuma i kreatinina u serumu je dio uobičajene |
| kontrole pacijenta. |
| |
| Kod pacijenata sa srčanom insuficijencijom pojava hipotenzije poslije početka liječenja |
| ACE-inhibitorima može dovesti do daljeg oštećenja funkcije bubrega. U tim slučajevima opisana je i |
| akutna insuficijencija bubrega, koja je obično reverzibilna. |
| |
| Kod pojedinih pacijenata sa obostranom stenozom bubrežnih arterija ili stenozom arterije solitarnog |
| bubrega koji su bili liječeni inhibitorom angiotenzin konvertujućeg enzima, uočen je porast uree i |
| kreatinina u serumu, koji je obično reverzibilan i najčeće se javlja kod pacijenata sa |
| insuficijencijom bubrega. Ukoliko istovremno postoji i renovaskularna hipertenzija, povećan je rizik |
| od nastanka teške hipotenzije i insuficijencije bubrega. Kod tih pacijenata potrebno je započeti |
| liječenje pod nadzorom ljekara, niskim dozama lizinoprila i pažljivo prilagođavati dozu. Budući da |
| istovremena primjena diuretika može doprinijeti razvoju gore navedenog stanja, terapiju diureticima |
| treba prekinuti i pažljivo kontrolisati funkciju bubrega tokom prvih nedjelja primjene lizinoprila. |
| |
| Kod pojedinih pacijenata sa hipertenzijom bez prethodno dijagnostikovane bolesti krvnih sudova bubrega |
| uočen je porast uree i kreatinina u serumu, uglavnom blagog i prolaznog karaktera, posebno kada je |
| lizinopril primjenjivan istovremeno sa diureticima i najčešće kod pacijenata sa već postojećim |
| poremećajem funkcije bubrega. Može biti potrebno smanjenje doze i/ili prekid primene diuretika i/ili |
| lizinoprila. |
| |
| Kod pacijenata sa akutnim infarktom miokarda ne smije se započeti liječenje lizinoprilom u slučaju |
| kada se radi o pacijentima sa dijagnostikovanom disfunkcijom bubrega, definisanom kao koncentracija |
| kreatinina u serumu koja prelazi 177 μmol/l i/ili proteinurijom koja prelazi vrijednost od 500 mg/24 |
| sata. Ako tokom liječenja lizinoprilom nastane akutna bubrežna insuficijencija (vrijednost |
| kreatinina u serumu prelazi 256 μmol/l ili je udvostručena u odnosu na vrijednost prije početka |
| liječenja), ljekar treba da razmotri mogućnost prekida liječenja lizinoprilom. |
| |
| Preosjetljivost / angioedem |
| |
| Angioneurotski edem lica, ekstremiteta, usana, jezika, glotisa i/ili grkljana rijetko se javlja kod |
| pacijenata koji su liječeni inhibitorom angiotenzin konvertujućeg enzima, uključujući lizinopril i |
| može se razviti u bilo kojem periodu liječenja. U tom slučaju liječenje lizinoprilom treba što prije |
| prekinuti, sprovesti odgovarajuće liječenje i pratiti pacijenata do potpunog nestanka simptoma. Čak |
| i u slučajevima u kojima je edem ograničen samo na lice i usne, bez respiratornih poremećaja, |
| pacijent se mora pažljivo pratiti do povlačenja simptoma budući da primjena antihistaminika i |
| kortikosteroida može biti nedovoljna. |
| |
| Zabilježeni su veoma rijetki slučajevi smrtnog ishoda kod angioneurotskog edema udruženog sa edemom |
| grkljana ili edemom jezika. Kod pacijenata kod kojih su zahvaćeni jezik, glotis ili grkljan može |
| doći do opstrukcije respiratornih puteva, posebno kod onih koji su ranije imali neki hirurški zahvat |
| u predjelu respiratornih puteva. Takvi slučajevi zahtijevaju hitnu medicinsku pomoć koja uključuje |
| primjenu adrenalina i/ili mjere za osiguranje prohodnosti respiratornih puteva. Ti pacijenti moraju |
| biti pod stalnim nadzorom ljekara sve dok ne dođe do potpunog povlačenja simptoma. |
| |
| Uočeno je da se angioedem povezan sa primjenom ACE-inhibitora češće javlja kod pacijenata crne rase |
| u odnosu na pacijente drugih rasa. |
| |
| Istovremena primjena ACE inhibitora sa lijekom sakubitril/valsartan je kontraindikovana zbog |
| povećanog rizika od angioedema. Liječenje lijekom sakubitril/valsartan se ne smije započeti prije |
| nego što je prošlo 36 sati od posljednje doze lijeka lizinoprila. Liječenje lizinoprilom ne smije se |
| započeti prije nego što je prošlo 36 sati od posljednje doze lijeka sakubitril/valsartan (vidjeti |
| djelove 4.3 i 4.5). |
| |
| Istovremena primjena ACE inhibitora sa racekadotrilom, mTOR inhibitorima (npr. sirolimus, |
| everolimus, temsirolimus) i vildagliptinom može povećati rizik od angioedema (npr. oticanje disajnih |
| puteva ili jezika, koje može i ne mora biti praćeno poremećajem disanja) (vidjeti dio 4.5). Potreban |
| je oprez kod uvođenja liječenja racekadotrilom, mTOR inhibitorima (npr. sirolimus, everolimus, |
| temsirolimus) i vildagliptinom kod pacijenta koji već uzima ACE inhibitor. |
| |
| Pacijenti koji u anamnezi navode podatak o angioedemu koji nije u vezi sa prethodnim liječenjem |
| ACE-inhibitorima, mogu imati povećani rizik od razvoja angioedema za vreme trajanja liječenja |
| ACE-inhibitorom (vidjeti dio 4.3.). |
| |
| Anafilaktoidna reakcija kod pacijenata na hemodijalizi |
| |
| Reakcija slična anafilaktičkoj uočena je kod pacijenata koji su bili na hemodijalizi membranom |
| visokog protoka (npr. AN 69^()) i istovremeno uzimali ACE-inhibitor. Kod tih pacijenata treba |
| razmotriti primjenu druge vrste dijalizatorne membrane ili druge vrste antihipertenziva. |
| |
| Anafilaktoidna reakcija za vrijeme afereze lipoproteina male gustine (LDL) |
| |
| Zabilježeni su rijetki slučajevi po život opasnih anafilaktoidnih reakcija kod pacijenata koji su |
| dobijali ACE inhibitor za vrijeme LDL afereze sa dekstran sulfatom. Spomenute reakcije mogu se |
| izbjeći privremenim prestankom primjene ACE-inhibitora prije svake afereze. |
| |
| Desenzibilizacija |
| |
| Pacijenti koji uzimaju ACE-inhibitore tokom desenzibilizacije na himenopteru može se, mada rijetko, |
| razviti po život opasna reakcija slična anafilaktičkoj. To se može izbjeći privremenim prekidom |
| liječenja ACE-inhibitorom prije svake desenzibilizacije. |
| |
| Insuficijencija jetre |
| |
| U veoma rijetkim slučajevima primjena ACE-inhibitora bila je povezana sa sindromom koji je započeo |
| pojavom holestatske žutice koja je progredirala do fulminantne nekroze jetre i (ponekad) smrtnog |
| ishoda. Mehanizam nastanka spomenutog sindroma nije objašnjen. Pacijenti koji primjenjuju |
| lizinopril, a kod kojih se razvije žutica ili se javi značajan porast vrijednosti enzima jetre |
| moraju prestati sa uzimanjem lizinoprila i biti pod odgovarajućim nadzorom ljekara. |
| |
| Neutropenija/agranulocitoza |
| |
| Neutropenija/agranulocitoza, trombicitopenija i anemija opisane su kod pacijenata koji su dobijali |
| ACE-inhibitor. Kod pacijenata sa normalnom funkcijom bubrega bez drugih komplikacija, neutropenija |
| se rijetko javlja. Neutropenija i agranulocitoza su reverzibilne nakon prekida primjene lijeka. |
| Lizinopril se sa posebnim oprezom mora primjenjivati kod pacijenata sa kolagenom bolešću krvnih |
| sudova, kod onih koji dobijaju imunosupresivnu terapiju, odnosno koji su na terapiji alopurinolom |
| ili prokainamidom kao i kod pacijenata koji imaju neke od navedenih faktora rizika, posebno ukoliko |
| je funkcija bubrega od ranije poremećena. Kod nekih od spomenutih pacijenata razvile su se teške |
| infekcije, koje u nekoliko slučajeva nijesu reagovale na intenzivnu antibiotsku terapiju. Ukoliko se |
| lizinopril primjenjuje kod navedenih pacijenata, preporučuje se povremena analiza broja leukocita, a |
| pacijenta treba upozoriti da ukoliko primjeti bilo kakve znake infekcije da o tome odmah obavijesti |
| ljekara. |
| |
| Dvostruka blokada renin-angiotenzin-aldosteronskog sistema (RAAS) |
| |
| Postoje dokazi da istovremena primjena ACE-inhibitora, sa antagonistima receptora za angiotenzin II |
| ili aliskirenom povećava rizik od hipotenzije, hiperkalijemije i smanjene bubrežne funkcije |
| (uključujući akutnu bubrežnu insuficijenciju). Dvostruka blokada RAAS-a kombinovanom primjenom |
| ACE-inhibitora, blokatora angiotenzin II receptora ili aliskirena stoga se ne preporučuje (vidjeti |
| djelove 4.5 i 5.1). |
| |
| Ako se terapija dvostrukom blokadom smatra apsolutno nužnom, smije se sprovoditi samo pod nadzorom |
| ljekara specijaliste i uz pažljivo praćenje bubrežne funkcije, elektrolita i krvnog pritiska. |
| |
| ACE-inhibitori i blokatori angiotenzin II receptora ne smiju se primjenjivati istovremeno kod |
| pacijenata sa dijabetesnom nefropatijom. |
| |
| Rasa |
| |
| ACE-inhibitori prouzrokuju veću učestalost angioedema kod pacijenata crne rase u odnosu na pripadnike |
| drugih rasa. |
| |
| Kao i ostali ACE-inhibitori, lizinopril može biti manje efikasan kod snižavanja krvnog pritiska kod |
| pacijenata crne rase, možda zbog veće prevalence hipertenzije povezane sa niskom koncentracijom renina |
| kod pacijenata crne rase. |
| |
| Kašalj |
| |
| Pri primjeni ACE-inhibitora može se javiti karakterističan kašalj koji je neproduktivan, trajan i |
| nestaje nakon prekida terapije. Pri diferencijalnoj dijagnozi kašlja treba uzeti u obzir i mogućnost |
| da je on posljedica primjene ACE-inhibitora. |
| |
| Hirurgija / anestezija |
| |
| Kod pacijenata koji se moraju podvrgnuti većem hirurškom zahvatu ili tokom anestezije preparatima |
| koji izazivaju hipotenziju, lizinopril može sekundarno blokirati stvaranje angiotenzina II usljed |
| kompenzacijskog oslobađanja renina. |
| |
| Ako se pojavi hipotenzija, za koju se smatra da je posledica tog mehanizma, može se popraviti |
| povećanjem volumena krvi. |
| |
| Kalijum u serumu |
| |
| ACE inhibitori mogu da izazovu hiperkalijemiju zbog inhibicije oslobađanja aldosterona. Ovaj efekat |
| obično nije značajan kod pacijenata koji imaju normalnu bubrežnu funkciju. Međutim, kod pacijenata sa |
| oštećenom bubrežnom funkcijom i/ili pacijenata koji uzimaju suplemente kalijuma (uključujući zamjene |
| za so koje sadrže kalijum), diuretike koji štede kalijum, trimetoprim ili kotrimoksazol (poznat i kao |
| trimetoprim/sulfametoksazol), a naročito antagoniste aldosterona ili blokatore angiotenzinskih |
| receptora, može doći do hiperkalijemije. Diuretike koji štede kalijum i blokatore angiotenzinskih |
| receptora je potrebno primjenjivati uz oprez kod pacijenata koji se liječe ACE inhibitorima, uz |
| praćenje vrijednosti kalijuma u serumu i bubrežne funkcije (vidjeti dio 4.5). |
| |
| Pacijenti sa dijabetesom |
| |
| Kod pacijenata koji uzimaju oralne antidijabetike ili insulin, tokom prvih mjeseci primjene |
| ACE-inhibitora mora se vršiti pažljiva kontrola glikemije (vidjeti dio 4.5). |
| |
| Litijum |
| |
| Ne preporučuje se istovremena primjena lizinoprila i litijuma (vidjeti dio 4.5). |
| |
| Trudnoća i dojenje |
| |
| Ne smije se započeti liječenje ACE inhibitorima tokom trudnoće. Ukoliko je za zdravlje pacijentkinje |
| presudan nastavak liječenja ACE inhibitorom, pri planiranju trudnoće trebalo bi terapiju zamijeniti |
| sa nekim drugim antihipertenzivom koji ima potvrđen profil bezbjednosti tokom primjene u trudnoći. |
| Kad se ustanovi trudnoća, liječenje ACE inhibitorima treba odmah prekinuti i prema mogućnosti uvesti |
| alternativnu terapiju (vidjeti djelove 4.3 i 4.6). |
+--------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 4.5. Interakcije sa drugim lijekovima i druge vrste interakcija |
| |
| Ljekovi koji povećavaju rizik od angioedema |
| |
| Istovremena primjena ACE inhibitora sa lijekom sakubitril/valsartan je kontraindikovana jer povećava |
| rizik od angioedema (vidjeti djelove 4.3 i 4.4). |
| |
| Istovremena primjena ACE inhibitora sa racekadotrilom, mTOR inhibitorima (npr. sirolimus, everolimus, |
| temsirolimus) i vildagliptinom može povećati rizik od angioedema (vidjeti dio 4.4). |
| |
| Antihipertenzivi |
| |
| Istovremena primjena tih ljekova može pojačati hipotenzivni efekat lizinoprila. Istovremena primjena |
| gliceriltrinitrata kao i drugih nitrata ili drugih vazodilatatora može još više sniziti krvni |
| pritisak. |
| |
| Podaci iz kliničkih ispitivanja pokazali su da je dvostruka blokada renin-angiotenzin-aldosteronskog |
| sistema (RAAS) kombinovanom primjenom ACE-inhibitora, blokatora angiotenzin II receptora ili |
| aliskirena povezana sa većom učestalošću štetnih događaja kao što su hipotenzija, hiperkalijemija i |
| smanjena bubrežna funkcija (uključujući akutnu insuficijenciju bubrega) u poređenju sa primjenom samo |
| jednog lijeka koji djeluje na RAAS (vidjeti djelove 4.3, 4.4 i 5.1). |
+--------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| Diuretici |
| |
| U slučaju kada se pacijentima koji uzimaju lizinopril u terapiju doda diuretik, antihipertenzivno |
| dejstvo je obično aditivno. |
| |
| Kod pacijenata koji već uzimaju diuretike, a posebno kod onih koji su nedavno počeli da ih uzimaju, |
| ponekad može doći do prevelikog pada krvnog pritiska kada se u terapiju doda lizinopril. |
| |
| Kako bi se mogućnost pojave simptomatske hipotenzije pri primjeni lizinoprila svela na minimum, |
| preporučuje se prekid liječenja diureticima prije početka primjene lizinoprila (vidjeti djelove 4.2 i |
| 4.4). |
| |
| Diuretici koji štede kalijum, dodaci kalijuma ili zamjena za so koja sadrži kalijum |
| |
| Iako vrijednosti kalijuma u serumu obično ostaju unutar normalnog opsega, kod nekih pacijenata koji |
| primaju lizinopril može se javiti hiperkalijemija. Diuretici koji štede kalijum (npr. spironolakton, |
| triamteren ili amilorid), suplementi kalijuma i zamjene za so koje sadrže kalijum mogu u značajnoj |
| mjeri da povećaju koncentracije kalijuma u serumu. |
| |
| Potreban je oprez i kada se lizinopril primjenjuje istovremeno sa drugim ljekovima koji povećavaju |
| vrijednosti kalijuma u serumu, kao što su trimetoprim i kotrimoksazol (trimetoprim/sulfametoksazol) |
| jer je poznato da trimetoprim djeluje poput diuretika koji štedi kalijum kao što je amilorid. Zbog |
| toga se ne preporučuje kombinovana primjena lizinoprila sa navedenim ljekovima. Ukoliko je zbog |
| hipokalijemije indikovana njihova istovremena primjena, treba ih primjenjivati uz oprez i često |
| praćenje koncentracija kalijuma u serumu. |
| |
| Ciklosporin |
| |
| Tokom istovremene primjene ACE inhibitora i ciklosporina može se javiti hiperkalijemija. Preporučuje |
| se praćenje koncentracija kalijuma u serumu. |
| |
| Heparin |
| |
| Tokom istovremene primjene ACE inhibitora i heparina može se javiti hiperkalijemija. Preporučuje se |
| praćenje koncentracija kalijuma u serumu. |
| |
| Litijum |
| |
| Tokom istovremene primjene litijuma i ACE-inhibitora zabilježeni su slučajevi prolaznog povećanja |
| koncentracije litijuma u serumu i posljedične toksičnosti. Istovremena primjena tijazidnih diuretika |
| može povećati rizik toksičnosti litijuma i tako još više pojačati njegovu toksičnost izazvanu |
| istovremenom primjenom ACE-inhibitora. Istovremena primjena lizinoprila i litijuma se ne preporučuje, |
| međutim, ukoliko je ona neophodna, potrebna je pažljiva kontrola koncentrcije litijuma u serumu |
| (vidjeti dio 4.4). |
| |
| Nesteroidni antiinflamatorni ljekovi, uključujući acetilsalicilnu kiselinu u dozi ≥ 3 g/dan |
| |
| Kada se ACE-inhibitori primjenjuju istovremeno sa nesteroidnim antiinflamatornim ljekovima (npr. |
| acetilsalicilna kiselina primjenjena u dozama za antinflamatorno liječenje, COX-2 inhibitori i |
| neselektivni NSAIL) može doći do smanjenja antihipertenzivnog efekta. Istovremena primjena ACE |
| inhibitora i NSAIL može uzrokovati pogoršanje funkcije bubrega, uključujući i moguću bubrežnu |
| insuficijenciju i povećanje nivoa kalijuma u serumu, naročito kod pacijenata sa već poremećenom |
| funkcijom bubrega. Spomenuti efekti su obično reverzibilni. Zbog toga ovu kombinaciju treba pažljivo |
| primjenjivati, naročito kod starijih pacijenata. Pacijenta treba dovoljno hidrirati, a posebnu pažnju |
| treba posvetiti praćenju funkcije bubrega na početku njihove istovremene primjene i povremeno nakon |
| toga. |
| |
| Zlato |
| |
| Nitritoidne reakcije (simptomi vazodilatacije, uključujući crvenilo lica, mučninu, vrtoglavicu i |
| hipotenziju, koji mogu biti vrlo teški) nakon injekcije zlata (npr. natrijum aurotiomalat) češće su |
| zabelježene kod pacijenata koji uzimaju ACE inhibitore. |
| |
| Triciklični antidepresivi/ antipsihotici/ anestetici |
| |
| Istovremena primjena pojedinih anestetika, tricikličnih antidepresiva ili antipsihotika sa ACE- |
| inhibitorima može imati za posljedicu još veće sniženje vrijednosti krvnog pritiska (vidjeti dio |
| 4.4.). |
| |
| Simpatomimetici |
| |
| Simpatomimetici mogu smanjiti hipertenzivno dejstvo ACE-inhibitora. |
| |
| Antidijabetici |
| |
| Epidemiološke studije pokazale su da istovremena primjena ACE-inhibitora i antidijabetika (insulina |
| ili oralnih hipoglikemika) može dovesti do jačeg sniženja vrijednosti glukoze u krvi i na taj način |
| povećati rizik od hipoglikemije. Vjerovatnoća pojave spomenutog efekta veća je tokom prvih nedjelja |
| istovremene primjene i kod pacijenata sa poremećenom funkcijom bubrega. |
| |
| Tkivni aktivator plazminogena |
| |
| Istovremena primjena tkivnog aktivatora plazminogena može povećati rizik za razvoj |
| |
| angioedema. |
| |
| Acetilsalicilna kiselina, trombolitici, beta-blokatori, nitrati |
| |
| Lizinopril se može primjenjivati istovremeno sa acetilsalicilnom kiselinom (u dozama za kardiološke |
| indikacije), tromboliticima, beta-blokatorima i/ili nitratima. |
+--------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 4.6. Plodnost, trudnoća i dojenje |
+--------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| Trudnoća |
| |
| Ne preporučuje se primjena ACE inhibitora tokom prvog trimestra trudnoće (vidjeti dio 4.4). Primjena |
| ACE inhibitora je kontraindikovana tokom drugog i trećeg trimestra trudnoće (vidjeti djelove 4.3. i |
| 4.4). |
| |
| Iako nema konačnih epidemioloških podataka vezanih uz rizik za teratogenost nakon izloženosti ACE |
| inhibitorima tokom prvog trimestra trudnoće, ne može se isključiti mali porast rizika. Tokom trudnoće |
| ne smije se započeti sa primjenom lizinoprila. Ukoliko je za zdravlje pacijentkinje presudan nastavak |
| liječenja ACE inhibitorom, pri planiranju trudnoće trebalo bi terapiju zamijeniti sa nekim drugim |
| antihipertenzivom koji ima potvrđen profil bezbjednosti tokom primjene u trudnoći. Kada se ustanovi |
| trudnoća, liječenje ACE inhibitorima treba odmah prekinuti i prema mogućnosti uvesti alternativnu |
| terapiju. |
| |
| Poznato je da dugotrajna izloženost ACE inhibitorima tokom drugog i trećeg trimestra trudnoće ima |
| toksični efekat na fetus (smanjenje funkcije bubrega, oligohidramnion, usporavanje osifikacije |
| lobanje) i dovodi do nastanka neonatalne toksičnosti (insuficijencija bubrega, hipotenzija, |
| hiperkalijemija (vidjeti dio 5.3)). |
| |
| Ukoliko dođe do ekspozicije lizinoprilu od drugog trimestra trudnoće, potrebno je ultrazvučno praćenje |
| funkcije bubrega i osifikacije lobanje fetusa. |
| |
| Djecu čije su majke uzimale lizinopril treba pažljivo kontrolisati zbog mogućnosti razvoja hipotenzije |
| (vidjeti djelove 4.3 i 4.4). |
| |
| Dojenje |
| |
| Budući da nema odgovarajućih podataka o primjeni lizinoprila tokom dojenja, lizinopril se ne |
| preporučuje, a prednost se daje alternativnoj terapiji sa bolje potvrđenim profilom bezbjednosti tokom |
| dojenja, naročito pri dojenju novorođenčadi i nedonoščadi. |
+--------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 4.7. Uticaj na sposobnost upravljanja vozilima i rukovanje mašinama |
+--------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| Ponekad se pri primjeni lizinoprila mogu javiti vrtoglavica i umor, zbog toga pacijenti koji |
| upravljaju vozilima ili mašinama o tome treba da vode računa. |
+--------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 4.8. Neželjena dejstva |
+--------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| Tokom primjene lizinoprila i drugih ACE-inhibitora uočena su i prijavljena sljedeća neželjena dejstva |
| uz sljedeću učestalost: |
| |
| - Veoma često (≥1/10) |
| |
| - Često (≥1/100 i <1/10) |
| |
| - Povremeno (≥1/1000 i <1/100) |
| |
| - Rijetko (≥1/10 000 i <1/100) |
| |
| - Veoma rijetko ( <1/10 000) |
| |
| - Nepoznato (ne može se procijeniti iz dostupnih podataka). |
| |
| Poremećaj krvi i krvotvornih organa i limfnog sistema |
| |
| Rijetko: snižene vrijednosti hemoglobina i hematokrita |
| |
| Veoma rijetko: depresija kostne srži, anemija, trombocitopenija, leukopenija, neutropenija, |
| agranulocitoza (vidjeti dio 4.4.), hemolitička anemija, limfadenopatija, autoimuna bolest. |
| |
| Poremećaji metabolizma i ishrane |
| |
| Veoma rijetko: hipoglikemija |
| |
| Poremećaji nervnog sistema i psihijatrijski poremećaji |
| |
| Često: vrtoglavica, glavobolja |
| |
| Povremeno: promjene raspoloženja, parestezije, vertigo, poremećaji ukusa, poremećaji sna, |
| halucinacije |
| |
| Rijetko: mentalna konfuzija, poremećaj čula mirisa |
| |
| Nepoznato: simptomi depresije, sinkopa |
| |
| Kardiološki i vaskularni poremećaji |
| |
| Često: ortostatski efekti (uključujući hipotenziju) |
| |
| Povremeno: infarkt miokarda ili cerebrovaskularni događaj, moguće kao posljedica izražene |
| hipotenzije kod pacijenata sa visokim rizikom (vidjeti dio 4.4.), palpitacije, tahikardija, |
| Raynaud-ov fenomen. |
| |
| Respiratorni, torakalni i medijastinalni poremećaji |
| |
| Često: kašalj |
| |
| Povremeno: rinitis |
| |
| Veoma rijetko: bronhospazam, sinuzitis, alergijski alveolitis/ eozinofilna pneumonija |
| |
| Poremećaji gastrointestinalnog sistema |
| |
| Često: proliv, povraćanje |
| |
| Povremeno: mučnina, bolovi u trbuhu, poremećaj varenja |
| |
| Rijetko: suva usta |
| |
| Veoma rijetko: pankreatitis, intestinalni angioedem, hepatitis – hepatocelularni ili holestatski, |
| žutica i insuficijencija jetre (vidjeti dio 4.4.). |
| |
| Poremećaji kože i potkožnog tkiva |
| |
| Povremeno: osip, svrab |
| |
| Rijetko: urtikarija, opadanje kose, psorijaza, preosjetljivost/angioneurotski edem: angioneurotski |
| edem lica, udova, usana, jezika, glotisa i/ili grkljana (vidjeti dio 4.4.) |
| |
| Veoma rijetko: pojačano znojenje, pemfigus, toksična epidermalna nekroliza, Stevens-Johnson-ov |
| sindrom, erythema multiforme, kožni pseudolimfom. |
| |
| Opisan je skup simptoma koji može obuhvatati sve ili samo neke od sljedećih simptoma: povišena |
| temperatura, vaskulitis, mijalgija, artralgija/artritis, pozitivna ANA (antinuklearna antitela), |
| ubrzana sedimentacija eritrocita, eozinofilija i leukocitoza. Mogu se javiti osip, osjetljivost na |
| svijetlo ili neke druge kožne promjene. |
| |
| Poremećaji bubrega i urinarnog sistema |
| |
| Često: disfunkcija bubrega |
| |
| Rijetko: uremija, akutna insuficijencija bubrega |
| |
| Veoma rijetko: oligurija/anurija |
| |
| Endokrini poremećaji |
| |
| Rijetko: neadekvatna sekrecija antidiuretskog hormona |
| |
| Poremećaji reproduktivnog sistema i dojki |
| |
| Povremeno: impotencija |
| |
| Rijetko: ginekomastija |
| |
| Opšti poremećaji i reakcije na mjestu primjene |
| |
| Povremeno: umor, astenija |
| |
| Nalazi laboratorijskih testova |
| |
| Povremeno: povećanje vrijednosti uree u krvi, kreatinina u serumu, enzima jetre, hiperkalijemija |
| |
| Rijetko: povećanje vrijednosti bilirubina, hiponatremija |
| |
| Podaci o bezbjednosti primjene dobijene tokom kliničkih ispitivanja ukazuju da se lizinopril |
| generalno dobro podnosi kod hipertenzivnih pedijatrijskih pacijenata i da bezbjedonosni profil u toj |
| starosnoj grupi odgovara bezbjedonosnom profilu kod odraslih. |
| |
| Prijavljivanje sumnji na neželjena dejstva |
| |
| Prijavljivanje neželjenih dejstava nakon dobijanja dozvole je od velikog značaja jer obezbjeđuje |
| kontinuirano praćenje odnosa korist/rizik primjene lijeka. Zdravstveni radnici treba da prijave |
| svaku sumnju na neželjeno dejstvo ovog lijeka Institutu za ljekove i medicinska sredstva (CInMED): |
| |
| Institut za ljekove i medicinska sredstva |
| |
| Odjeljenje za farmakovigilancu |
| |
| Bulevar Ivana Crnojevića 64a, 81000 Podgorica |
| |
| tel: +382 (0) 20 310 280 |
| |
| fax: +382 (0) 20 310 581 |
| |
| www.cinmed.me |
| |
| nezeljenadejstva@cinmed.me |
| |
| putem IS zdravstvene zaštite |
| |
| 4.9. Predoziranje |
+--------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| Nema dovoljno podataka o predoziranju lizinoprilom kod ljudi. Simptomi povezani sa predoziranjem |
| ACE-inhibitorima mogu uključivati: hipotenziju, cirkulatorni šok, poremećaje elektrolita, |
| insuficijenciju bubrega, hiperventilaciju, tahikardiju, palpitacije, bradikardiju, vrtoglavicu, |
| anksioznost i kašalj. |
| |
| Terapija kod predoziranja |
| |
| Preporučuje se primjena intravenske infuzije fiziološkog rastvora. Ukoliko dođe do hipotenzije, |
| pacijenta treba postaviti u šok-položaj. Ukoliko je dostupan, može se primjeniti i angiotenzin II u |
| infuziji i/ili kateholamini iv. |
| |
| Ako je od predoziranja prošlo malo vremena, potrebno je preduzeti mjere za odstranjenje lijeka iz |
| digestivnog trakta (tj. izazvati povraćanje, izvršiti ispiranje želuca, primjeniti neki adsorbens i |
| natrijum sulfat). |
| |
| Lizinopril je moguće odstraniti iz cirkulacije hemodijalizom (vidjeti dio 4.4.). |
| |
| Ako je prisutna bradikardija rezistentna na terapiju, može se primjeniti srčani elektrostimulator |
| (pacemaker). |
| |
| Potrebne su česte kontrole vitalnih znakova i koncentracije elektrolita i kreatinina u serumu. |
+--------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 5. FARMAKOLOŠKI PODACI |
+--------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 5.1. Farmakodinamski podaci |
+--------------------------------------------------------------------------------------------------------+
Farmakoterapijska grupa: Ljekovi koji djeluju na renin-angiotenzinski
sistem, ACE-inhibitori (Inhibitori angiotenzin konvertujućeg enzima),
čisti.
ATC kod: C09AA03
+:----------------------------------------------------------------------+
| Mehanizam djelovanja |
| |
| Lizinopril je inhibitor peptidil dipeptidaze, koja katalizuje |
| pretvaranje angiotenzina I u vazokonstriktornu supstancu - |
| angiotenzin II. Angiotenzin II takođe stimuliše lučenje aldosterona |
| iz kore nadbubrežne žlezde. Inhibicija ACE rezultuje smanjenjem |
| količine angiotenzina II u plazmi, što opet dovodi do smanjenja |
| vazopresornog dejstva i smanjenog lučenja aldosterona. Ovo poslednje |
| može dovesti do laganog porasta serumskog kalijuma. |
| |
| Farmakodinamsko djelovanje |
| |
| Iako se vjeruje da je osnovni mehanizam kojim lizinopril primarno |
| ostvaruje svoj antihipertenzivni efekat supresija sistema |
| renin-angiotenzin-aldosteron, uočeno je da lizinopril djeluje |
| antihipertenzivno čak i kod pacijenata sa vrstom hipertenzije za koju |
| je karakteristična niska količina renina. ACE je jednak kininazi II, |
| enzimu koji razgrađuje bradikinin. Da li povećanje nivoa bradikinina, |
| snažnog vazodilatirajućeg peptida, ima ulogu u terapijskim efektima |
| lizinoprila tek treba razjasniti. |
| |
| Klinička efikasnost i bezbjednost |
| |
| U kliničkom ispitivanju u koje su bili uključeni pacijenti sa srčanom |
| insuficijencijom upoređivan je efekat visokih (32,5 mg ili 35 mg |
| jednom dnevno) i niskih (2,5 mg ili 5 mg) doza lizinoprila. U |
| ispitivanje je bilo uključeno 3164 pacijenata koji su praćeni |
| prosječno tokom 46 mjeseci. U poređenju sa niskom dozom, primjena |
| lizinoprila u visokoj dozi imala je za posljedicu smanjenje |
| kombinovanog rizika ukupne smrtnosti i hospitalizacije iz bilo kog |
| razloga za 12% (p=0,002) i kombinovanog rizika ukupne smrtnosti i |
| hospitalizacije zbog kardiovaskularnih događaja za 8% (p=0,036). Isto |
| tako uočeno je smanjenje rizika ukupne smrtnosti (8%, p=0,128) i |
| kardiovaskularne smrtnosti (10%, p=0,073). U «post-hoc» analizi, broj |
| hospitalizacija zbog srčane insuficijencije smanjio se za 24% |
| (p=0,002) kod pacijenata koji su liječeni visokim dozama lizinoprila |
| u odnosu na pacijente liječene niskim dozama. Simptomatsko |
| poboljšanje bilo je podjednako u obje grupe pacijenata. |
| |
| Vrsta i učestalost neželjenih dejstava koje su se javljale bila je |
| takođe podjednaka u obe grupe pacijenata. Uobičajena i predvidljiva |
| neželjena dejstva koja su posljedica ACE inhibicije (npr. hipotenzija |
| ili poremećaji funkcije bubrega) su se uspješno tretirala tako da je |
| rijetko bio potreban prekid terapije. Kašalj se rjeđe javljao kod |
| pacijenata koji su dobijali visoke doze lizinoprila u odnosu na one |
| koji su dobijali niske doze. |
| |
| U GISSI-3 kliničkom ispitivanju, u kom je upotrebljavan 2X2 |
| faktorijalni dizajn kako bi se uporedili efekti lizinoprila i |
| gliceriltrinitrata primjenjenih pojedinačno ili u kombinaciji tokom 6 |
| nedjelja, u poređenju sa kontrolnom grupom, kod 19394 pacijenata koji |
| su dobili terapiju tokom 24 sata od akutnog infarkta miokarda, |
| primjena lizinoprila imala je za posljedicu statistički značajno |
| smanjenje rizika smrtnosti od 11% u odnosu na kontrolnu grupu |
| (p=0,03). Smanjenje rizika sa gliceriltrinitratom nije bilo |
| statistički značajno, međutim, kombinacija lizinoprila i |
| gliceriltrinitrata dovela je do značajnog smanjenja smrtnosti od 17% |
| u odnosu na kontrolnu grupu (p=0,02). U podgrupama starijih |
| pacijenata (stariji od 70 godina) odnosno žena, koje su prethodno |
| okarakterisane kao grupe sa povećanim rizikom smrtnosti, uočen je |
| značajan povoljan efekat na kombinovani rizik smrtnosti i kardijalne |
| funkcije. Kod svih pacijenata, uključujući i one iz grupa sa |
| povećanim rizikom, koji su dobijali lizinopril ili lizinopril u |
| kombinaciji sa gliceriltrinitratom tokom 6 nedjelja, uočen je |
| značajan povoljan efekat na praćene parametre nakon 6 mjeseci, koji |
| je ukazivao na preventivni efekat lizinoprila. |
| |
| Kao što se može očekivati kod liječenja bilo kojim vazodilatatorom, |
| primjena lizinoprila bila je povezana sa povećanom učestalošću |
| hipotenzije i poremećaja funkcije bubrega, međutim, to nije imalo za |
| posljedicu proporcionalno povećanje smrtnosti. |
| |
| U dvostruko slijepom, randomizovanom, multicentričnom ispitivanju u |
| kom su se upoređivali efekti lizinoprila i blokatora kalcijumovih |
| kanala kod 355 pacijenata sa hipertenzijom i dijabetesom tip 2 koji |
| su imali početnu nefropatiju sa mikroalbuminurijom, pokazalo se da je |
| primjena lizinoprila u dozi od 10 do 20 mg jednom dnevno tokom 12 |
| mjeseci imala za posljedicu smanjenje sistolno/dijastolnog pritiska |
| za 13/10 mmHg i smanjenje izlučivanja albumina u urinu za 40%. Za |
| razliku od blokatora kalcijumovih kanala, čiji je efekat na smanjenje |
| krvnog pritiska bio podjednak, u grupi pacijenata koja je dobijala |
| lizinopril uočeno je značajno veće smanjenje izlučivanja albumina u |
| urinu, čime je pokazano da lizinopril, osim svojim djelovanjem na |
| smanjenje krvnog pritiska, putem ACE inhibirajućeg efekta, dodatno |
| smanjuje mikroalbuminuriju direktnim mehanizmom djelovanja na tkivo |
| bubrega. |
| |
| Primjena lizinoprila ne utiče na kontrolu glikemije, što se |
| manifestuje izostankom značajnog efekta na nivo glikoziliranog |
| hemoglobina (HbA1c). |
| |
| Ljekovi koji djeluju na renin-angiotenzinski sistem (RAS) |
| |
| Dva velika randomizirana, kontrolisana ispitivanja (ONTARGET (eng. |
| ONgoing Telmisartan Alone and in combination with Ramipril Global |
| Endpoint Trial) i VA NEPHRON-D (eng. The Veterans Affairs Nephropathy |
| in Diabetes)) ispitivala su primjenu kombinacije ACE-inhibitora sa |
| blokatorom angiotenzin II receptora. |
| |
| ONTARGET je bilo ispitivanje sprovedeno kod pacijenata sa |
| kardiovaskularnom ili cerebrovaskularnom bolešću u anamnezi, ili sa |
| šećernom bolešću tipa 2 uz dokaze oštećenja ciljanih organa. VA |
| NEPHRON-D je bilo ispitivanje kod pacijenata sa šećernom bolešću tipa |
| 2 i dijabetesnom nefropatijom. |
| |
| Ta ispitivanja nisu pokazala nikakav značajan povoljan učinak na |
| bubrežne i/ili kardiovaskularne ishode i smrtnost, a bio je uočen |
| povećani rizik od hiperkalijemije, akutnog oštećenja bubrega i/ili |
| hipotenzije u poređenju sa monoterapijom. S obzirom na njihova slična |
| farmakodinamska svojstva, ti su rezultati relevantni i za druge |
| ACE-inhibitore i blokatore angiotenzin II receptora. |
| |
| ACE-inhibitori i blokatori angiotenzin II receptora zbog toga se ne |
| smiju istovremeno primjenjivati kod pacijenata sa dijabetesnom |
| nefropatijom. |
| |
| ALTITUDE (eng. Aliskiren Trial in Type 2 Diabetes Using |
| Cardiovascular and Renal Disease Endpoints) je bilo ispitivanje |
| osmišljeno za testiranje koristi dodavanja aliskirena standardnoj |
| terapiji s ACE-inhibitorom ili blokatorom angiotenzin II receptora |
| kod pacijenata sa šećernom bolešću tipa 2 i hroničnom bolešću |
| bubrega, kardiovaskularnom bolešću ili oboje. Ispitivanje je bilo |
| prekinuto prije vremena zbog povećanog rizika od neželjenih dejstava. |
| Kardiovaskularna smrt i moždani udar oboje su numerički bili |
| učestaliji u grupi koja je primala aliskiren nego u onoj koja je |
| primala placebo, a neželjena dejstva i ozbiljna neželjena dejstva od |
| značaja (hiperkalijemija, hipotenzija i bubrežna disfunkcija) bili su |
| češće zabilježeni u grupi koja je primala aliskiren nego u onoj koja |
| je primala placebo. |
| |
| Pedijatrijski pacijenti |
| |
| U kliničkom ispitivanju koje je uključivalo 115 hipertenzivnih |
| pedijatrijskih pacijenata uzrasta od 6 do 16 godina, pacijenti koji |
| su imali manje od 50 kg tjelesne mase primali su 0,625 mg, 2,5 mg ili |
| 20 mg lizinoprila jednom dnevno, a pacijenti tjelesne mase 50 kg i |
| više primali su 1,25 mg, 5 mg ili 40 mg lizinoprila jednom dnevno. Na |
| kraju druge nedjelje primjene, lizinopril, koji je primjenjivan |
| jednom dnevno, pokazao je antihipertenzivno dejstvo u zavisnosti od |
| primijenjene doze, zadržavajući antihipertenzivno dejstvo i pri |
| dozama većim od 1,25 mg. |
| |
| Dejstvo je bilo potvrđeno nakon prestanka primjene lijeka, kada se |
| dijastolni pritisak povećao za oko 9 mmHg više kod pacijenata |
| randomizovanih u placebo grupu, u poređenju sa pacijentima |
| randomizovanim u grupe sa srednjom ili velikom dozom lizinoprila. |
| Antihipertenzivno dejstvo lizinoprila, koje je dozno zavisno, ostalo |
| je nepromijenjeno u nekoliko demografskih podgrupa definisanih na |
| osnovu: uzrasta, stepenima pubertetskog razvoja prema Tanneru, polu i |
| rasi. |
| |
| 5.2. Farmakokinetički podaci |
| |
| Lizinopril je oralno aktivan ne-sulfhidrilni ACE-inhibitor |
| |
| Resorpcija |
| |
| Nakon oralne primjene lizinoprila, maksimalne koncentracije u |
| plazmi postižu se tokom 7 sati, iako kod pacijenata sa akutnim |
| infarktom miokarda to vrijeme može biti malo produženo. Prosječni |
| stepen resorpcije iznosi oko 25%, uz intraindividualnu |
| varijabilnost od 6-60% u rasponu ispitivanih doza (5-80 mg). |
| |
| Kod pacijenata sa insuficijencijom srca, apsolutna bioraspoloživost |
| smanjena je za otprilike 16%. Hrana ne utiče na resorpciju |
| lizinoprila. |
| |
| Distribucija |
| |
| Lizinopril se ne vezuje za proteine plazme osim za cirkulišući |
| enzim pretvaranja angiotenzina (ACE). Ispitivanja na pacovima |
| pokazale su da lizinopril slabo prolazi hemato-encefalnu barijeru. |
| |
| Izlučivanje |
| |
| Lizinopril se ne metaboliše tako da se izlučuje u urinu u gotovo |
| nepromijenjenom obliku. Nakon višekratnog doziranja lizinopril ima |
| poluvrijeme akumulacije od 12,6 sati. Klirens lizinoprila kod |
| zdravih osoba je u prosjeku 50 ml/min. Pri eliminaciji se javlja |
| produžena završna faza, međutim, ona ne doprinosi akumulaciji |
| lijeka. Spomenuta završna faza vjerovatno se javlja kao posljedica |
| zasićenja vezivanja za ACE i nije proporcionalna dozi. |
| |
| Pacijenti sa oštećenom funkcijom jetre |
| |
| Kod pacijenata sa cirozom jetre dolazi do smanjene resorpcije |
| lizinoprila (oko 30%), međutim, zbog smanjenog klirensa, dolazi i |
| do produžene izloženosti lijeku (oko 50%) u poređenju sa zdravim |
| osobama. |
| |
| Pacijenti sa oštećenom funkcijom bubrega |
| |
| Kod pacijenata sa poremećenom funkcijom bubrega izlučivanje |
| lizinoprila je smanjeno, međutim, to ima klinički značaj samo kada |
| je glomerularna filtracija <30 ml/min. U slučajevima blago do |
| umjereno poremećene funkcije bubrega (klirens kreatinina 30-80 |
| ml/min) prosječna PIK (površina ispod koncentracijske krive) bila |
| je povećana za svega 13%, dok je s druge strane, u slučajevima |
| teško poremećene funkcije bubrega (klirens kreatinina 5-30 ml/min), |
| bila povećana 4,5 puta. |
| |
| Lizinopril se može odstraniti postupkom dijalize. Tokom 4 sata |
| hemodijalize, koncentracija lizinoprila u plazmi smanjuje se u |
| prosjeku za 60%, uz klirens dijalize između 40 i 55 ml/min. |
| |
| Pacijenti sa srčanom insuficijencijom |
| |
| Kod pacijenata sa srčanom insuficijencijom postoji povećana |
| izloženost lijeku u poređenju sa zdravim osobama (povećanje PIK u |
| prosjeku 125%), međutim, kod njih postoji smanjena apsorpcija |
| lizinoprila za oko 16% u odnosu na zdrave dobrovoljce. |
| |
| Pedijatrijska populacija |
| |
| Farmakokinetički profil je ispitivan kod 29 pedijatrijskih |
| hipertenzivnih pacijenata, uzrasta između 6 i 16 godina, sa GFR |
| iznad 30 ml/min/1,73 m². Nakon primjene doze od 0,1 do 0,2 mg/kg, |
| maksimalna koncentracija lizinoprila u plazmi u stanju dinamičke |
| ravnoteže postigla se unutar 6 sati, a raspon resorpcije bio je oko |
| 28%. Te vrijednosti su slične onima zabelježenim u prethodnim |
| ispitivanjima kod odraslih. PIK i C_(max) vrijednosti kod djece su |
| u skladu sa onima uočenim kod odraslih. |
| |
| Stariji pacijenti |
| |
| Kod starijih pacijenata uočene su veće koncentracije lizinoprila u |
| krvi kao i veće vrijednosti PIK (u prosjeku 60%) u odnosu na mlađe |
| osobe. |
+-----------------------------------------------------------------------+
| 5.3. Pretklinički podaci o bezbijednosti |
+-----------------------------------------------------------------------+
| Pretklinički podaci o lizinoprilu koji se zasnivaju na uobičajenim |
| ispitivanjima opšte farmakologije, toksičnosti nakon ponovljenih |
| doza, genotoksičnosti i kancerogenog potencijala ne ukazuju na |
| posebnu opasnost tog lijeka za čoveka. |
| |
| Uočeno je kako ACE-inhibitori kao grupa prouzrokuju neželjena |
| dejstva na razvoj fetusa u kasnoj fazi, što ima za posljedicu smrt |
| fetusa i kongenitalne malformacije koje se naročito manifestuju na |
| lobanji. Zabilježeni su i slučajevi fetotoksičnosti, intrauterinog |
| zastoja rasta i otvorenog duktusa arteriozusa. Spomenute anomalije |
| u razvoju nastaju djelimično kao posljedica direktnog dejstva |
| ACE-inhibitora na renin-angiotenzinski sistem fetusa, a djelimično |
| usljed ishemije koja nastaje kao posljedica hipotenzije majke i |
| smanjenog fetalno-placentarnog protoka krvi i dopremanja |
| kiseonika/hranjivih materija fetusu. |
+-----------------------------------------------------------------------+
| 6. FARMACEUTSKI PODACI |
+-----------------------------------------------------------------------+
| 6.1. Lista pomoćnih supstanci (ekscipijenasa) |
| |
| Manitol |
| |
| Kalcijum hidrogenfosfat, dihidrat |
| |
| Kukuruzni skrob |
| |
| Skrob, preželatinizovan |
| |
| Silicijum dioksid, koloidni, bezvodni |
| |
| Magnezijum stearat |
| |
| Gvožđe (III) oksid, žuti (E172) za tablete doze 10 mg i 20 mg |
| |
| Gvožđe (III) oksid, crveni (E172) za tablete doze 20 mg |
+-----------------------------------------------------------------------+
| 6.2. Inkompatibilnosti |
+-----------------------------------------------------------------------+
| Podaci nijesu dostupni. |
+-----------------------------------------------------------------------+
| 6.3. Rok upotrebe |
+-----------------------------------------------------------------------+
| 3 godine |
+-----------------------------------------------------------------------+
| 6.4. Posebne mjere upozorenja pri čuvanju lijeka |
+-----------------------------------------------------------------------+
| Čuvati na temperaturi do 25°C. |
+-----------------------------------------------------------------------+
| 6.5. Vrsta i sadržaj pakovanja |
+-----------------------------------------------------------------------+
| IRUMED 10 mg: Jedan PVC/PVDC-Al blister sa 30 tableta. |
| |
| IRUMED 20 mg: Jedan PVC/PVDC-Al blister sa 30 tableta. |
| |
| Spoljnje pakovanje ja kartonska kutija. |
+-----------------------------------------------------------------------+
| 6.6. Posebne mjere opreza pri odlaganju materijala koji treba |
| odbaciti nakon primjene lijeka |
| |
| (i druga uputstva za rukovanje lijekom) |
+-----------------------------------------------------------------------+
| Posebna uputstva nijesu potrebna. |
+-----------------------------------------------------------------------+
| 7. NOSILAC DOZVOLE |
+-----------------------------------------------------------------------+
| Evropa Lek Pharma d.o.o. Podgorica |
| |
| Kritskog odreda 4/1, 81 000 Podgorica, Crna Gora |
+-----------------------------------------------------------------------+
| 8. BROJ DOZVOLE ZA STAVLJANJE LIJEKA U PROMET |
+-----------------------------------------------------------------------+
| Irumed, tableta, 10 mg, blister, 1x30 tableta: 2030/23/612 - 3667 |
| |
| Irumed, tableta, 20 mg, blister, 1x30 tableta: 2030/23/613 - 3668 |
+-----------------------------------------------------------------------+
| 9. DATUM PRVE DOZVOLE/OBNOVE DOZVOLE ZA STAVLJANJE LIJEKA U PROMET |
+-----------------------------------------------------------------------+
| Datum prve dozvole: 15.06.2011. godine |
| |
| Datum poslednje obnove dozvole: 13.02.2023. godine |
+-----------------------------------------------------------------------+
| 10. DATUM REVIZIJE TEKSTA |
+-----------------------------------------------------------------------+
| Februar, 2023. godine |
+-----------------------------------------------------------------------+