Dulcolax uputstvo za upotrebu
SAŽETAK KARAKTERISTIKA LIJEKA
1. NAZIV LIJEKA
Dulcolax, 10 mg, supozitorija
INN: bisakodil
2. KVALITATIVNI I KVANTITATIVNI SASTAV
1 supozitorija sadrži 10 mg bisakodila.
Za spisak svih ekscipijenasa, pogledati dio 6.1.
3. FARMACEUTSKI OBLIK
Supozitorija.
Supozitorije su bijele ili svijetlo žućkaste boje, oblika torpeda,
glatke ili blago masne površine.
4. KLINIČKI PODACI
4.1. Terapijske indikacije
Kratkotrajna primjena kod konstipacije.
Pod medicinskim nadzorom lijek Dulcolax se takođe primjenjuje kod
dijagnostičkih postupaka, u preoperativnom i postoperativnom liječenju i
u stanjima koja zahtijevaju olakšano pražnjenje crijeva.
4.2. Doziranje i način primjene
Doziranje
Kratkotrajni tretman konstipacije:
Odrasli i djeca starija od 10 godina: 1 supozitorija (10 mg) dnevno.
Preporučuje se da se terapija otpočne sa najnižom dozom od 5 mg
bisakodila koju nije moguće postići ovim lijekom. Najnižu početnu dozu
od 5 mg moguće je postići primjenom Dulcolax 5 mg gastrorezistentnih
tableta. Doza se može prilagođavati sve do maksimalne preporučene doze
koja dovodi do regularnog pražnjenja. Maksimalna dnevna doza se ne smije
prekoračiti.
Trajanje liječenja
Kao i ostale laksative, Dulcolax supozitorije se generalno ne smiju
koristiti duže od 5 uzastopnih dana, a da se ne ispita uzrok
konstipacije. Ukoliko se simptomi javljaju povremeno i postoji potreba
za čestom primjenom lijeka, potrebno je potražiti savjet ljekara.
Priprema za dijagnostičke procedure i preoperativno liječenje
Za pripremu za dijagnostičke procedure, u pre- i postoperativnoj
terapiji koja iziskuje olakšavanje defekacije, lijek Dulcolax treba
koristiti pod medicinskim nadzorom.
Kada se lijek Dulcolax primjenjuje prilikom pripremanja pacijenata za
radiološki pregled abdomena ili preoperativno, gastrorezistentne tablete
treba kombinovati sa supozitorijama sa ciljem postizanja kompletnog
pražnjenja crijeva.
Odrasli i djeca starija od 10 godina: za postizanje potpunog pražnjenja
crijeva, preporučeno doziranje je doza od 2 gastrorezistentne tablete
(10 mg) ujutru i 2 gastrorezistentne tablete (10 mg), uveče uoči
pregleda, a poslije toga jedna supozitorija od 10 mg ujutru, uoči
pregleda.
Djeca mlađa od 10 godina:
Djeca ≤ 10 godina sa hroničnom ili trajnom konstipacijom smiju se
liječiti isključivo i samo pod ljekarskim nadzorom. Bisakodil se ne
smije primjenjivati kod djece starosne dobi od 4 godine i mlađe.
Dulcolax 10 mg supozitorije nijesu prikladne za primjenu kod djece mlađe
od 10 godina zbog jačine aktivne supstance u sastavu lijeka.
Način primjene
Supozitorije obično počinju da djeluju u roku od oko 20 minuta, ali u
nekim slučajevima može biti potrebno do 45 minuta nakon primjene. Treba
ih odmotati i staviti u rektum tako da se označeni kraj umetne prvi.
4.3. Kontraindikacije
Lijek Dulcolax je kontraindikovan kod pacijenata sa poznatom
preosjetljivošću na aktivnu supstancu ili neku od pomoćnih supstanci
navedenih u dijelu 6.1.
Lijek Dulcolax je kontraindikovan kod pacijenata koji imaju ileus,
opstrukciju crijeva, kod stanja akutnog abdomena kao što su akutni
apendicitis, akutna inflamatorna oboljenja crijeva, kao i kod jakog
abdominalnog bola praćenog mučninom i povraćanjem, koji može da ukazuje
na ozbiljna stanja.
Lijek Dulcolax je takođe kontraindikovan i u stanjima teške
dehidratacije.
Lijek Dulcolax se ne smije koristiti ako se upravo prije njegove
primjene pojavi jak bol u abdomenu.
4.4. Posebna upozorenja i mjere opreza pri upotrebi lijeka
Preporučene doze i trajanje liječenja se ne smiju prekoračiti.
Kao ni ostale laksative, ni lijek Dulcolax ne treba uzimati svakodnevno,
kontinuirano tokom dužeg perioda od 5 dana bez ispitivanja uzroka
konstipacije.
Prekomjerna produžena upotreba može da dovede do poremećaja ravnoteže
tečnosti i elektrolita i do hipokalemije. Oštećenje bubrežnih tubula,
metabolička alkaloza i mišićna slabost zbog sekundarne hipokalemije
opisani su kao povezani sa dugotrajnom zloupotrebom laksativa.
S obzirom da dugotrajna primjena laksativa povećava rizik od nastanka
poremećaja elektrolita, preporučuje se da prije započinjanja liječenja
laksativima pacijenti budu dobro hidrirani, kao i da imaju normalan nivo
elektrolita.
Intestinalni gubitak tečnosti može da dovede do dehidratacije. Simptomi
mogu uključivati žeđ i oliguriju. Kod pacijenata kod kojih zbog gubitka
tečnosti dehidratacija može da bude opasna (npr. pacijenti sa bubrežnom
insuficijencijom, stariji pacijenti), treba prestati sa davanjem lijeka
Dulcolax, a terapiju nastaviti jedino pod nadzorom ljekara.
Stimulativni laksativi, uključujući lijek Dulcolax, ne pomažu kod
gubitka tjelesne mase (pogledati dio 5.1).
Kod pacijenata može da se javi hematohezija (krv u stolici), koja je
obično blaga i prolaznog karaktera.
Kod pacijenata koji su uzimali lijek Dulcolax pojavljivale su se
vrtoglavice i sinkopa. Dostupni podaci o ovim slučajevima govore da se
ti događaji mogu povezati sa defekacijskom sinkopom (tj. sinkopom koja
se pripisuje naprezanju pri stolici), ili vazovagalnim odgovorom na
abdominalni bol koji može da bude povezan sa konstipacijom, a ne sa
primjenom samog bisakodila.
Upotreba supozitorija može dovesti do bolnog osjećaja i lokalne
iritacije, posebno kada postoje analne fisure i ulcerozni proktitis.
Pedijatrijska populacija
Djeca ispod 10 godina ne smiju da uzimaju bisakodil bez prethodne
konsultacije ljekara.
4.5. Interakcije sa drugim ljekovima i druge vrste interakcija
Istovremena primjena ljekova koji dovode do hipokalemije (diuretika,
adrenokortikosteroida ili korijena sladića) može povećati rizik od
poremećaja elektrolita (nivoa kalijuma) ako se uzimaju prekomjerne doze
lijeka Dulcolax.
Elektrolitni disbalans može da dovede do povećane osjetljivosti na
srčane glikozide.
Istovremena primjena sa drugim laksativima mogu povećati šanse za pojavu
neželjenih dejstava lijeka.
4.6. Plodnost, trudnoća i dojenje
Plodnost
Nijesu sprovođene studije o uticaju lijeka na fertilitet kod ljudi.
Trudnoća
Nema kontrolisanih kliničkih studija kod trudnica. Dugogodišnje iskustvo
nije dalo nikakve dokaze o neželjenim ili štetnim dejstvima tokom
trudnoće.
Međutim, kao i svi ljekovi, lijek Dulcolax se smije uzimati tokom
trudnoće samo uz preporuku ljekara.
Dojenje
Klinički podaci pokazuju da se ni aktivna komponenta bisakodila BHPM
(bis-(p-hidroksifenil)-piridil-2- metan), niti njegovi glukuronidi ne
izlučuju u mlijeko zdravih žena koje doje.
Lijek Dulcolax se može primjenjivati tokom perioda dojenja uz prethodnu
preporuku ljekara.
4.7. Uticaj na sposobnost upravljanja vozilima i rukovanje mašinama
Nikakve studije uticaja lijeka Dulcolax na sposobnost upravljanja
vozilima ili mašinama nijesu rađene.
Međutim, pacijenti treba da znaju da zbog vazovagalnog odgovora (tj.
abdominalnog spazma), mogu osjetiti vrtoglavicu i/ili sinkopu. Ako
pacijenti imaju abdominalni spazam (grčeve u stomaku), treba da
izbjegavaju potencijalno opasne radnje kao što su vožnja i rukovanje
mašinama.
4.8. Neželjena dejstva
Učestalosti neželjenih dejstava se zasnivaju na 16 kliničkih ispitivanja
(3 056 pacijenata) koja su varirala u farmaceutskoj formulaciji,
uzrastnoj grupi, indikacijama i trajanju liječenja. Najčešće zabilježene
neželjene reakcije tokom liječenja su abdominalni bol i dijareja.
Učestalost pojave neželjenih dejstava prema navedenoj konvenciji:
Veoma česta: ≥1/10
Česta: ≥1/100 i <1/10
Povremena: ≥1/1 000 i <1/100
Rijetka: ≥1/10 000 i <1/1 000
Veoma rijetka: <1/10 000
Nije poznato: (ne može se procijeniti na osnovu raspoloživih podataka).
-----------------------------------------------------------------------
Organski sistem Učestalost
----------------------------------- -----------------------------------
Poremećaji imunskog sistema
preosjetljivost rijetko*
angioedem rijetko*
anafilaktičke reakcije rijetko*
Poremećaji metabolizma i ishrane
dehidratacija rijetko*
Poremećaji nervnog sistema
vrtoglavica povremeno^(#)
sinkopa rijetko^(#)
Gastrointestinalni poremećaji
abdominalni grčevi često
abdominalni bol često
dijareja često
mučnina često
nelagodnost u predjelu abdomena povremeno
hematohezija (krv u stolici) povremeno
anorektalna nelagodnost povremeno
povraćanje povremeno
kolitis, uključujući ishemijski rijetko*
kolitis
-----------------------------------------------------------------------
*Neželjeno dejstvo nije primijećeno u nekom od odabranih kliničkih
ispitivanja sa bisakodilom. Procjena učestalosti u kategoriji „rijetka”
zasniva se na proračunu iz ukupno liječenih pacijenata u skladu sa EU
smjernicom za SmPC (3/3368 = 0,00089 što se odnosi na „rijetka”)
# Vrtoglavica i sinkopa koje se javljaju nakon upotrebe bisakodila čini
se da prate vazovagalni odgovor (npr. abdominalni spazam, defekacija).
Prijavljivanje sumnji na neželjena dejstva
Prijavljivanje neželjenih dejstava nakon dobijanja dozvole za lijek je
od velikog značaja jer obezbjeđuje kontinuirano praćenje odnosa
korist/rizik primjene lijeka. Zdravstveni radnici treba da prijave svaku
sumnju na neželjeno dejstvo ovog lijeka Institutu za ljekove i
medicinska sredstva (CInMED):
Institut za ljekove i medicinska sredstva
Odjeljenje za farmakovigilancu
Bulevar Ivana Crnojevića 64a, 81000 Podgorica
tel: +382 (0) 20 310 280
fax: +382 (0) 20 310 581
www.cinmed.me
nezeljenadejstva@cinmed.me
putem IS zdravstvene zaštite
[]
4.9. Predoziranje
Simptomi
Ako se uzmu previsoke doze može doći do tečne stolice (dijareje), grčeva
u stomaku i klinički značajnog gubitka tečnosti, kalijuma i drugih
elektrolita.
Kada se laksativi uzimaju hronično, u prekomjernoj dozi, mogu da dovedu
do hronične dijareje, abdominalnog bola, hipokalemije, sekundarnog
hiperaldosteronizma i razvoja kamena u bubregu. Isto tako, u vezi sa
hroničnom zloupotrebom laksativa opisuje se oštećenje bubrežnih tubula,
metabolička alkaloza i mišićna slabost usljed hipokalemije.
Terapija
Poslije unošenja oralnih formi lijeka Dulcolax, resorpcija se može
smanjiti ili potpuno spriječiti izazivanjem povraćanja ili ispiranjem
želuca. Može se pojaviti i potreba za nadoknadom tečnosti i korekcijom
elektrolitnog disbalansa. Ovo je posebno važno kod mladih i kod
gerijatrijskih bolesnika. Može biti korisno davanje spazmolitika.
5. FARMAKOLOŠKI PODACI
5.1. Farmakodinamski podaci
Farmakoterapijska grupa: ljekovi za liječenje konstipacije, kontaktni
laksativi
ATC kod: A06AB02
Bisakodil, aktivna supstanca lijeka Dulcolax je laksativ sa lokalnim
djelovanjem iz grupe derivata difenilmetana. Kao kontaktni laksativ,
čiji su antiresorptivni hidragogni efekti takođe opisani, on nakon
hidrolize u debelom crijevu, stimuliše sluznicu debelog crijeva
izazivajući pojačanu peristaltiku kolona i podstiče nakupljanje vode i
shodno tome, elektrolita, u lumenu kolona. Ovo rezultira stimulacijom
defekacije, smanjenjem prolaznog vremena i omekšavanjem stolice.
Kao laksativ koji deluje na debelo crijevo, bisakodil ima specifičnost
da stimuliše prirodan proces pražnjenja u donjem dijelu
gastrointestinalnog trakta. Zbog toga bisakodil ne ometa probavu kao i
apsorpciju kalorija i esencijalnih nutrijenata u tankom crijevu.
5.2. Farmakokinetički podaci
Resorpcija
Nakon oralne ili rektalne primjene, bisakodil se brzo hidrolizuje u
aktivnu komponentu bis-(p-hidroksifenil)- piridil-2-metan (BHPM)
uglavnom pod dejstvom esteraza crijevne sluznice.
Primjena u obliku gastrorezistentne tablete dovodi do maksimalne
koncentracije BHPM u plazmi 4-10 sati nakon administracije, pri čemu se
laksativni efekat ispoljava poslije 6-12 sati. Nasuprot tome, laksativni
efekat supozitorije se ispoljava obično 20 minuta poslije
administracije; u nekim slučajevima može i nakon 45 minuta. Maksimalna
koncentracija BHPM u plazmi se postiže 0,5-3 sata nakon primjene
supozitorije. Stoga laksativni efekat bisakodila nije u korelaciji sa
nivoom BHPM u plazmi. Umesto toga, BHPM deluje lokalno u nižim djelovima
crijeva i ne postoji veza između laksativnog efekta i nivoa njegove
aktivne komponente u plazmi. Iz ovog razloga su bisakodil
gastrorezistentne tablete tako formulisane da su otporne na dejstvo
gastričnog i intestinalnog soka. Ovo ima za posljedicu da se mjesto
glavnog oslobađanja lijeka odvija u debelom crijevu, kao ciljanom mestu
dejstva.
Biotransformacija
Nakon oralne i rektalne administracije samo mala količina lijeka se
resorbuje i skoro kompletno konjuguje u zidu crijeva i jetri do
neaktivnog BHPM glukuronida.
Eliminacija
Poluvrijeme eliminacije BHPM glukuronida iz plazme se procjenjuje na
prosječno 16,5 sati. Nakon administracije bisakodil gastrorezistentnih
tableta oko 51,8% date doze je prisutno u fecesu u vidu slobodnog BHPM,
a oko 10,5% u urinu kao BHPM glukuronid. Nakon administracije
supozitorije, prosječno 3,1% doze je prisutno u urinu u vidu BHPM
glukuronida. Stolica sadrži velike količine BHPM (90% ukupno izlučene
količine), pored male količine nepromjenjenog bisakodila.
5.3. Pretklinički podaci o bezbjednosti
Akutna toksičnost nakon oralne primjene biskodila kod glodara i
ne-glodara je niska i prelazi 2g/kg. Psi podnose doze i do 15g/kg. Veći
klinički znaci akutne toksičnosti su bili dijareja, smanjena motorna
aktivnost i piloerekcija.
Ispitivanja toksičnosti ponovljene doze u trajanju do 26 nedjelja rađena
su kod pacova, svinja i rezus majmuna. Kao što se i očekivalo, ovaj
lijek je izazivao tešku dozno zavisnu dijareju kod svih vrsta, osim kod
svinja. Nije bilo prepoznatljivih histopatoloških promjena, i posebno
nije bilo nefrotoksičnosti koja bi se mogla povezati sa ovim lijekom.
Proliferativne lezije su primijećene u mokraćnoj bešici pacova
tretiranih 32 nedjelje, za koje se smatra da su sekundarna posljedica
promjene u urinarnim elektrolitima, bez biološkog značaja za muškarce.
Podaci iz sveobuhvatnih ispitivanja mutagenosti na bakterijama i
sisarima nijesu pokazali nikakav genotoksični potencijal bisakodila.
Takođe, bisakodil nije izazvao ni značajno povećanje morfoloških
transformacija embrionskih ćelija sirijskog hrčka (SHE), te za razliku
od genotoksičnog i karcinogenog laksativa fenolftaleina, bisakodil nije
pokazao mutageni potencijal u odgovarajućim testovima.
Konvencionalna ispitivanja karcinogenosti za bisakodil nijesu
sprovedena. Zbog njegove terapijske sličnosti sa fenolftaleinom,
bisakodil je ispitivan na modelu p53 transgenog miša. Nije primijećena
pojava neoplazija, do peroralnih doza od 8000 mg/kg/dan.
Teratogeno djelovanje nije utvrđeno kod pacova i kunića u dozama od 1000
mg/kg/dan koje su prelazile maksimalnu preporučenu dnevnu dozu kod ljudi
do najmanje 800 puta. Kod pacova, toksičnost po majku i embrion
primijećena je pri dozama 80-puta većim od preporučene dnevne doze kod
ljudi.
6. FARMACEUTSKI PODACI
6.1. Lista pomoćnih supstanci (ekscipijenasa)
Mast, čvrsta.
6.2. Inkompatibilnosti
Nije relevantno.
6.3. Rok upotrebe
Rok upotrebe: 36 mjeseci.
6.4. Posebne mjere upozorenja pri čuvanju lijeka
Čuvati na temperaturi do 30ºC u originalnom pakovanju, zaštićeno od
svjetlosti.
6.5. Vrsta i sadržaj pakovanja
Strip od aluminijum folije prevučene sa polietilenom. U kutiji se nalazi
strip sa 6 supozitorija.
6.6. Posebne mjere opreza pri odlaganju materijala koji treba odbaciti
nakon primjene lijeka (i druga uputstva za rukovanje lijekom)
Neupotrebljeni lijek se uništava u skladu sa važećim propisima.
7. NOSILAC DOZVOLE
HEMOFARM AD VRŠAC PJ Podgorica
8.marta 55a, 81000 Podgorica
Crna Gora
8. BROJ DOZVOLE ZA STAVLJANJE LIJEKA U PROMET
2030/14/452 - 984
9. DATUM PRVE DOZVOLE/OBNOVE DOZVOLE ZA STAVLJANJE LIJEKA U PROMET
28.10.2014. godine
10. DATUM REVIZIJE TEKSTA
Novembar, 2024. godine
1. NAZIV LIJEKA
Dulcolax, 10 mg, supozitorija
INN: bisakodil
2. KVALITATIVNI I KVANTITATIVNI SASTAV
1 supozitorija sadrži 10 mg bisakodila.
Za spisak svih ekscipijenasa, pogledati dio 6.1.
3. FARMACEUTSKI OBLIK
Supozitorija.
Supozitorije su bijele ili svijetlo žućkaste boje, oblika torpeda,
glatke ili blago masne površine.
4. KLINIČKI PODACI
4.1. Terapijske indikacije
Kratkotrajna primjena kod konstipacije.
Pod medicinskim nadzorom lijek Dulcolax se takođe primjenjuje kod
dijagnostičkih postupaka, u preoperativnom i postoperativnom liječenju i
u stanjima koja zahtijevaju olakšano pražnjenje crijeva.
4.2. Doziranje i način primjene
Doziranje
Kratkotrajni tretman konstipacije:
Odrasli i djeca starija od 10 godina: 1 supozitorija (10 mg) dnevno.
Preporučuje se da se terapija otpočne sa najnižom dozom od 5 mg
bisakodila koju nije moguće postići ovim lijekom. Najnižu početnu dozu
od 5 mg moguće je postići primjenom Dulcolax 5 mg gastrorezistentnih
tableta. Doza se može prilagođavati sve do maksimalne preporučene doze
koja dovodi do regularnog pražnjenja. Maksimalna dnevna doza se ne smije
prekoračiti.
Trajanje liječenja
Kao i ostale laksative, Dulcolax supozitorije se generalno ne smiju
koristiti duže od 5 uzastopnih dana, a da se ne ispita uzrok
konstipacije. Ukoliko se simptomi javljaju povremeno i postoji potreba
za čestom primjenom lijeka, potrebno je potražiti savjet ljekara.
Priprema za dijagnostičke procedure i preoperativno liječenje
Za pripremu za dijagnostičke procedure, u pre- i postoperativnoj
terapiji koja iziskuje olakšavanje defekacije, lijek Dulcolax treba
koristiti pod medicinskim nadzorom.
Kada se lijek Dulcolax primjenjuje prilikom pripremanja pacijenata za
radiološki pregled abdomena ili preoperativno, gastrorezistentne tablete
treba kombinovati sa supozitorijama sa ciljem postizanja kompletnog
pražnjenja crijeva.
Odrasli i djeca starija od 10 godina: za postizanje potpunog pražnjenja
crijeva, preporučeno doziranje je doza od 2 gastrorezistentne tablete
(10 mg) ujutru i 2 gastrorezistentne tablete (10 mg), uveče uoči
pregleda, a poslije toga jedna supozitorija od 10 mg ujutru, uoči
pregleda.
Djeca mlađa od 10 godina:
Djeca ≤ 10 godina sa hroničnom ili trajnom konstipacijom smiju se
liječiti isključivo i samo pod ljekarskim nadzorom. Bisakodil se ne
smije primjenjivati kod djece starosne dobi od 4 godine i mlađe.
Dulcolax 10 mg supozitorije nijesu prikladne za primjenu kod djece mlađe
od 10 godina zbog jačine aktivne supstance u sastavu lijeka.
Način primjene
Supozitorije obično počinju da djeluju u roku od oko 20 minuta, ali u
nekim slučajevima može biti potrebno do 45 minuta nakon primjene. Treba
ih odmotati i staviti u rektum tako da se označeni kraj umetne prvi.
4.3. Kontraindikacije
Lijek Dulcolax je kontraindikovan kod pacijenata sa poznatom
preosjetljivošću na aktivnu supstancu ili neku od pomoćnih supstanci
navedenih u dijelu 6.1.
Lijek Dulcolax je kontraindikovan kod pacijenata koji imaju ileus,
opstrukciju crijeva, kod stanja akutnog abdomena kao što su akutni
apendicitis, akutna inflamatorna oboljenja crijeva, kao i kod jakog
abdominalnog bola praćenog mučninom i povraćanjem, koji može da ukazuje
na ozbiljna stanja.
Lijek Dulcolax je takođe kontraindikovan i u stanjima teške
dehidratacije.
Lijek Dulcolax se ne smije koristiti ako se upravo prije njegove
primjene pojavi jak bol u abdomenu.
4.4. Posebna upozorenja i mjere opreza pri upotrebi lijeka
Preporučene doze i trajanje liječenja se ne smiju prekoračiti.
Kao ni ostale laksative, ni lijek Dulcolax ne treba uzimati svakodnevno,
kontinuirano tokom dužeg perioda od 5 dana bez ispitivanja uzroka
konstipacije.
Prekomjerna produžena upotreba može da dovede do poremećaja ravnoteže
tečnosti i elektrolita i do hipokalemije. Oštećenje bubrežnih tubula,
metabolička alkaloza i mišićna slabost zbog sekundarne hipokalemije
opisani su kao povezani sa dugotrajnom zloupotrebom laksativa.
S obzirom da dugotrajna primjena laksativa povećava rizik od nastanka
poremećaja elektrolita, preporučuje se da prije započinjanja liječenja
laksativima pacijenti budu dobro hidrirani, kao i da imaju normalan nivo
elektrolita.
Intestinalni gubitak tečnosti može da dovede do dehidratacije. Simptomi
mogu uključivati žeđ i oliguriju. Kod pacijenata kod kojih zbog gubitka
tečnosti dehidratacija može da bude opasna (npr. pacijenti sa bubrežnom
insuficijencijom, stariji pacijenti), treba prestati sa davanjem lijeka
Dulcolax, a terapiju nastaviti jedino pod nadzorom ljekara.
Stimulativni laksativi, uključujući lijek Dulcolax, ne pomažu kod
gubitka tjelesne mase (pogledati dio 5.1).
Kod pacijenata može da se javi hematohezija (krv u stolici), koja je
obično blaga i prolaznog karaktera.
Kod pacijenata koji su uzimali lijek Dulcolax pojavljivale su se
vrtoglavice i sinkopa. Dostupni podaci o ovim slučajevima govore da se
ti događaji mogu povezati sa defekacijskom sinkopom (tj. sinkopom koja
se pripisuje naprezanju pri stolici), ili vazovagalnim odgovorom na
abdominalni bol koji može da bude povezan sa konstipacijom, a ne sa
primjenom samog bisakodila.
Upotreba supozitorija može dovesti do bolnog osjećaja i lokalne
iritacije, posebno kada postoje analne fisure i ulcerozni proktitis.
Pedijatrijska populacija
Djeca ispod 10 godina ne smiju da uzimaju bisakodil bez prethodne
konsultacije ljekara.
4.5. Interakcije sa drugim ljekovima i druge vrste interakcija
Istovremena primjena ljekova koji dovode do hipokalemije (diuretika,
adrenokortikosteroida ili korijena sladića) može povećati rizik od
poremećaja elektrolita (nivoa kalijuma) ako se uzimaju prekomjerne doze
lijeka Dulcolax.
Elektrolitni disbalans može da dovede do povećane osjetljivosti na
srčane glikozide.
Istovremena primjena sa drugim laksativima mogu povećati šanse za pojavu
neželjenih dejstava lijeka.
4.6. Plodnost, trudnoća i dojenje
Plodnost
Nijesu sprovođene studije o uticaju lijeka na fertilitet kod ljudi.
Trudnoća
Nema kontrolisanih kliničkih studija kod trudnica. Dugogodišnje iskustvo
nije dalo nikakve dokaze o neželjenim ili štetnim dejstvima tokom
trudnoće.
Međutim, kao i svi ljekovi, lijek Dulcolax se smije uzimati tokom
trudnoće samo uz preporuku ljekara.
Dojenje
Klinički podaci pokazuju da se ni aktivna komponenta bisakodila BHPM
(bis-(p-hidroksifenil)-piridil-2- metan), niti njegovi glukuronidi ne
izlučuju u mlijeko zdravih žena koje doje.
Lijek Dulcolax se može primjenjivati tokom perioda dojenja uz prethodnu
preporuku ljekara.
4.7. Uticaj na sposobnost upravljanja vozilima i rukovanje mašinama
Nikakve studije uticaja lijeka Dulcolax na sposobnost upravljanja
vozilima ili mašinama nijesu rađene.
Međutim, pacijenti treba da znaju da zbog vazovagalnog odgovora (tj.
abdominalnog spazma), mogu osjetiti vrtoglavicu i/ili sinkopu. Ako
pacijenti imaju abdominalni spazam (grčeve u stomaku), treba da
izbjegavaju potencijalno opasne radnje kao što su vožnja i rukovanje
mašinama.
4.8. Neželjena dejstva
Učestalosti neželjenih dejstava se zasnivaju na 16 kliničkih ispitivanja
(3 056 pacijenata) koja su varirala u farmaceutskoj formulaciji,
uzrastnoj grupi, indikacijama i trajanju liječenja. Najčešće zabilježene
neželjene reakcije tokom liječenja su abdominalni bol i dijareja.
Učestalost pojave neželjenih dejstava prema navedenoj konvenciji:
Veoma česta: ≥1/10
Česta: ≥1/100 i <1/10
Povremena: ≥1/1 000 i <1/100
Rijetka: ≥1/10 000 i <1/1 000
Veoma rijetka: <1/10 000
Nije poznato: (ne može se procijeniti na osnovu raspoloživih podataka).
-----------------------------------------------------------------------
Organski sistem Učestalost
----------------------------------- -----------------------------------
Poremećaji imunskog sistema
preosjetljivost rijetko*
angioedem rijetko*
anafilaktičke reakcije rijetko*
Poremećaji metabolizma i ishrane
dehidratacija rijetko*
Poremećaji nervnog sistema
vrtoglavica povremeno^(#)
sinkopa rijetko^(#)
Gastrointestinalni poremećaji
abdominalni grčevi često
abdominalni bol često
dijareja često
mučnina često
nelagodnost u predjelu abdomena povremeno
hematohezija (krv u stolici) povremeno
anorektalna nelagodnost povremeno
povraćanje povremeno
kolitis, uključujući ishemijski rijetko*
kolitis
-----------------------------------------------------------------------
*Neželjeno dejstvo nije primijećeno u nekom od odabranih kliničkih
ispitivanja sa bisakodilom. Procjena učestalosti u kategoriji „rijetka”
zasniva se na proračunu iz ukupno liječenih pacijenata u skladu sa EU
smjernicom za SmPC (3/3368 = 0,00089 što se odnosi na „rijetka”)
# Vrtoglavica i sinkopa koje se javljaju nakon upotrebe bisakodila čini
se da prate vazovagalni odgovor (npr. abdominalni spazam, defekacija).
Prijavljivanje sumnji na neželjena dejstva
Prijavljivanje neželjenih dejstava nakon dobijanja dozvole za lijek je
od velikog značaja jer obezbjeđuje kontinuirano praćenje odnosa
korist/rizik primjene lijeka. Zdravstveni radnici treba da prijave svaku
sumnju na neželjeno dejstvo ovog lijeka Institutu za ljekove i
medicinska sredstva (CInMED):
Institut za ljekove i medicinska sredstva
Odjeljenje za farmakovigilancu
Bulevar Ivana Crnojevića 64a, 81000 Podgorica
tel: +382 (0) 20 310 280
fax: +382 (0) 20 310 581
www.cinmed.me
nezeljenadejstva@cinmed.me
putem IS zdravstvene zaštite
[]
4.9. Predoziranje
Simptomi
Ako se uzmu previsoke doze može doći do tečne stolice (dijareje), grčeva
u stomaku i klinički značajnog gubitka tečnosti, kalijuma i drugih
elektrolita.
Kada se laksativi uzimaju hronično, u prekomjernoj dozi, mogu da dovedu
do hronične dijareje, abdominalnog bola, hipokalemije, sekundarnog
hiperaldosteronizma i razvoja kamena u bubregu. Isto tako, u vezi sa
hroničnom zloupotrebom laksativa opisuje se oštećenje bubrežnih tubula,
metabolička alkaloza i mišićna slabost usljed hipokalemije.
Terapija
Poslije unošenja oralnih formi lijeka Dulcolax, resorpcija se može
smanjiti ili potpuno spriječiti izazivanjem povraćanja ili ispiranjem
želuca. Može se pojaviti i potreba za nadoknadom tečnosti i korekcijom
elektrolitnog disbalansa. Ovo je posebno važno kod mladih i kod
gerijatrijskih bolesnika. Može biti korisno davanje spazmolitika.
5. FARMAKOLOŠKI PODACI
5.1. Farmakodinamski podaci
Farmakoterapijska grupa: ljekovi za liječenje konstipacije, kontaktni
laksativi
ATC kod: A06AB02
Bisakodil, aktivna supstanca lijeka Dulcolax je laksativ sa lokalnim
djelovanjem iz grupe derivata difenilmetana. Kao kontaktni laksativ,
čiji su antiresorptivni hidragogni efekti takođe opisani, on nakon
hidrolize u debelom crijevu, stimuliše sluznicu debelog crijeva
izazivajući pojačanu peristaltiku kolona i podstiče nakupljanje vode i
shodno tome, elektrolita, u lumenu kolona. Ovo rezultira stimulacijom
defekacije, smanjenjem prolaznog vremena i omekšavanjem stolice.
Kao laksativ koji deluje na debelo crijevo, bisakodil ima specifičnost
da stimuliše prirodan proces pražnjenja u donjem dijelu
gastrointestinalnog trakta. Zbog toga bisakodil ne ometa probavu kao i
apsorpciju kalorija i esencijalnih nutrijenata u tankom crijevu.
5.2. Farmakokinetički podaci
Resorpcija
Nakon oralne ili rektalne primjene, bisakodil se brzo hidrolizuje u
aktivnu komponentu bis-(p-hidroksifenil)- piridil-2-metan (BHPM)
uglavnom pod dejstvom esteraza crijevne sluznice.
Primjena u obliku gastrorezistentne tablete dovodi do maksimalne
koncentracije BHPM u plazmi 4-10 sati nakon administracije, pri čemu se
laksativni efekat ispoljava poslije 6-12 sati. Nasuprot tome, laksativni
efekat supozitorije se ispoljava obično 20 minuta poslije
administracije; u nekim slučajevima može i nakon 45 minuta. Maksimalna
koncentracija BHPM u plazmi se postiže 0,5-3 sata nakon primjene
supozitorije. Stoga laksativni efekat bisakodila nije u korelaciji sa
nivoom BHPM u plazmi. Umesto toga, BHPM deluje lokalno u nižim djelovima
crijeva i ne postoji veza između laksativnog efekta i nivoa njegove
aktivne komponente u plazmi. Iz ovog razloga su bisakodil
gastrorezistentne tablete tako formulisane da su otporne na dejstvo
gastričnog i intestinalnog soka. Ovo ima za posljedicu da se mjesto
glavnog oslobađanja lijeka odvija u debelom crijevu, kao ciljanom mestu
dejstva.
Biotransformacija
Nakon oralne i rektalne administracije samo mala količina lijeka se
resorbuje i skoro kompletno konjuguje u zidu crijeva i jetri do
neaktivnog BHPM glukuronida.
Eliminacija
Poluvrijeme eliminacije BHPM glukuronida iz plazme se procjenjuje na
prosječno 16,5 sati. Nakon administracije bisakodil gastrorezistentnih
tableta oko 51,8% date doze je prisutno u fecesu u vidu slobodnog BHPM,
a oko 10,5% u urinu kao BHPM glukuronid. Nakon administracije
supozitorije, prosječno 3,1% doze je prisutno u urinu u vidu BHPM
glukuronida. Stolica sadrži velike količine BHPM (90% ukupno izlučene
količine), pored male količine nepromjenjenog bisakodila.
5.3. Pretklinički podaci o bezbjednosti
Akutna toksičnost nakon oralne primjene biskodila kod glodara i
ne-glodara je niska i prelazi 2g/kg. Psi podnose doze i do 15g/kg. Veći
klinički znaci akutne toksičnosti su bili dijareja, smanjena motorna
aktivnost i piloerekcija.
Ispitivanja toksičnosti ponovljene doze u trajanju do 26 nedjelja rađena
su kod pacova, svinja i rezus majmuna. Kao što se i očekivalo, ovaj
lijek je izazivao tešku dozno zavisnu dijareju kod svih vrsta, osim kod
svinja. Nije bilo prepoznatljivih histopatoloških promjena, i posebno
nije bilo nefrotoksičnosti koja bi se mogla povezati sa ovim lijekom.
Proliferativne lezije su primijećene u mokraćnoj bešici pacova
tretiranih 32 nedjelje, za koje se smatra da su sekundarna posljedica
promjene u urinarnim elektrolitima, bez biološkog značaja za muškarce.
Podaci iz sveobuhvatnih ispitivanja mutagenosti na bakterijama i
sisarima nijesu pokazali nikakav genotoksični potencijal bisakodila.
Takođe, bisakodil nije izazvao ni značajno povećanje morfoloških
transformacija embrionskih ćelija sirijskog hrčka (SHE), te za razliku
od genotoksičnog i karcinogenog laksativa fenolftaleina, bisakodil nije
pokazao mutageni potencijal u odgovarajućim testovima.
Konvencionalna ispitivanja karcinogenosti za bisakodil nijesu
sprovedena. Zbog njegove terapijske sličnosti sa fenolftaleinom,
bisakodil je ispitivan na modelu p53 transgenog miša. Nije primijećena
pojava neoplazija, do peroralnih doza od 8000 mg/kg/dan.
Teratogeno djelovanje nije utvrđeno kod pacova i kunića u dozama od 1000
mg/kg/dan koje su prelazile maksimalnu preporučenu dnevnu dozu kod ljudi
do najmanje 800 puta. Kod pacova, toksičnost po majku i embrion
primijećena je pri dozama 80-puta većim od preporučene dnevne doze kod
ljudi.
6. FARMACEUTSKI PODACI
6.1. Lista pomoćnih supstanci (ekscipijenasa)
Mast, čvrsta.
6.2. Inkompatibilnosti
Nije relevantno.
6.3. Rok upotrebe
Rok upotrebe: 36 mjeseci.
6.4. Posebne mjere upozorenja pri čuvanju lijeka
Čuvati na temperaturi do 30ºC u originalnom pakovanju, zaštićeno od
svjetlosti.
6.5. Vrsta i sadržaj pakovanja
Strip od aluminijum folije prevučene sa polietilenom. U kutiji se nalazi
strip sa 6 supozitorija.
6.6. Posebne mjere opreza pri odlaganju materijala koji treba odbaciti
nakon primjene lijeka (i druga uputstva za rukovanje lijekom)
Neupotrebljeni lijek se uništava u skladu sa važećim propisima.
7. NOSILAC DOZVOLE
HEMOFARM AD VRŠAC PJ Podgorica
8.marta 55a, 81000 Podgorica
Crna Gora
8. BROJ DOZVOLE ZA STAVLJANJE LIJEKA U PROMET
2030/14/452 - 984
9. DATUM PRVE DOZVOLE/OBNOVE DOZVOLE ZA STAVLJANJE LIJEKA U PROMET
28.10.2014. godine
10. DATUM REVIZIJE TEKSTA
Novembar, 2024. godine