Cosopt uputstvo za upotrebu
SAŽETAK KARAKTERISTIKA LIJEKA
1. NAZIV LIJEKA
Cosopt, 20 mg/ml + 5 mg/ml, kapi za oči, rastvor
INN: dorzolamid, timolol
2. KVALITATIVNI I KVANTITATIVNI SASTAV
Jedan ml rastvora sadrži 20 mg dorzolamida u obliku dorzolamid
hidrohlorida i 5 mg timolola u obliku timolol maleata.
Pomoćne supstance sa potvrđenim dejstvom: benzalkonijum hlorid, 0,075
mg/ml.
Za listu svih pomoćnih supstanci vidjeti dio 6.1.
3. FARMACEUTSKI OBLIK
Kapi za oči, rastvor.
Bistar, bezbojan do skoro bezbojan, slabo viskozan rastvor, sa pH između
5,5 i 5,8, a osmolarnost je 242-323 mOsmol/kg.
4. KLINIČKI PODACI
4.1. Terapijske indikacije
Lijek Cosopt je indikovan u liječenju povišenog intraokularnog pritiska
kod pacijenata koji imaju glaukom otvorenog ugla ili
pseudoeksfolijativni glaukom kod kojih lokalna monoterapija ß-blokatorom
nije dovoljno efikasna.
4.2. Doziranje i način primjene
Doziranje
Doza lijeka Cosopt kapi za oči je jedna kap u konjunktivalnu kesicu
oboljelog oka dva puta dnevno.
Ako se koristi još neki oftalmološki preparat nanošenjem u ili na oko,
primjenu lijeka Cosopt i drugog lijeka treba vremenski razdvojiti
najmanje deset minuta.
Pacijentima treba reći da operu ruke prije upotrebe lijeka i da
izbjegavaju kontakt vrha bočice sa okom ili okolnim tkivima.
Pacijentima takođe treba objasniti da kapi za oči, ako se njima ne
rukuje na predviđeni način, mogu da postanu kontaminirane (zagađene)
raznim bakterijama koje mogu izazvati infekcije oka. Poslije upotrebe
kontaminiranih rastvora može doći do ozbiljnih oštećenja oka i kao
posljedica toga, gubitka vida.
Pacijentima treba objasniti kako da pravilno koriste bočice.
Način primjene
1. Oprati ruke
2. Otvoriti bočicu. Voditi računa da vrh kapaljke bočice ne dodiruje
Vaše oko, kožu oko očiju ili prste.
3. Nagnuti glavu unazad i držati bočicu u obrnutom položaju iznad oka.
4. Povući donji kapak na dolje i pogledati na gore. Lagano stisnuti
bočicu tako da se jedna kap ukapa u prostor između donjeg kapka i
oka.
5. Zatvorite oko i pritisnite prstom unutrašnji ugao oka oko dva
minuta. Kada se koristi nazolakrimalna okluzija ili se očni kapci
zatvaraju na 2 minuta, sistemska resorpcija se smanjuje. Ovo može
dovesti do smanjenja sistemskih neželjenih dejstava i povećanja
lokalne aktivnosti.
6. Ponoviti korake od 3 do 5 sa drugim okom ukoliko je tako rekao Vaš
ljekar.
7. Vratiti poklopac i čvrsto zatvoriti bočicu.
Pedijatrijska populacija
Efikasnost lijeka kod pedijatrijskih pacijenata nije utvrđena.
Bezbjednost lijeka kod pedijatrijskih pacijenata mlađih od dvije godine
nije utvrđena. (Za podatke koji se odnose na bezbjednost primjene lijeka
kod pedijatrijskih pacijenata uzrasta od ≥ 2 do < 6 godina, vidjeti dio
5.1).
4.3. Kontraindikacije
Lijek Cosopt je kontraindikovan kod pacijenata koji imaju:
- preosjetljivost na jednu ili obije aktivne supstance ili na bilo koju
od pomoćnih supstanci navedenih u dijelu 6.1
- reaktivna oboljenja disajnih puteva uključujući bronhijalnu astmu ili
istoriju bronhijalne astme, ili ozbiljnu hroničnu opstruktivnu bolest
pluća
- sinus bradikardiju, sindrom bolesnog sinusa, sinoatrijalni blok, drugi
ili treći stepen atrioventrikularnog bloka koji nije kontrolisan
pejsmejkerom, zastoj srca, kardiogeni šok
- teško oštećenje bubrega (klirens kreatinina < 30 ml/min) ili
hiperhloremijsku acidozu.
Navedene kontraindikacije su bazirane na pojedinačnim sastojcima lijeka,
a ne na njihovoj kombinaciji.
4.4. Posebna upozorenja i mjere opreza pri upotrebi lijeka
Kardiovaskularne/respiratorne reakcije
Kao i drugi oftalmološki ljekovi i timolol se može resorbovati
sistemski. Zbog prisustva beta-adrenergičke komponente, timolola, može
da dođe do pojave iste vrste kardiovaskularnih, pulmonalnih, i drugih
neželjenih reakcija koje su zabilježene kod primjene sistemskih
beta-adrenergičkih blokatora. Incidenca sistemskih neželjenih reakcija
nakon lokalne primjene u oko manja je nego nakon sistemske primjene.
Vidjeti dio 4.2 za podatke o smanjivanju sistemske resorpcije.
Kardiološki poremećaji:
Kod pacijenata sa kardiovaskularnim bolestima (na primjer, koronarna
bolest srca, Prinzmetalova angina i srčana insuficijencija) i
hipotenzijom potrebno je da se ozbiljno procjeni da li treba davati
terapiju beta-blokatorima i da se razmotri primjena nekih drugih
aktivnih supstanci. Pacijente sa kardiovaskularnim bolestima treba
stalno nadgledati da bi se uočili znaci pogoršanja ovih bolesti, kao i
znaci neželjenih reakcija.
Zbog negativnog efekta na vrijeme sprovodljivosti, pacijentima sa
srčanim blokom prvog stepena beta-blokatore treba davati samo uz oprez.
Vaskularni poremećaji:
Pacijente sa ozbiljnim poremećajima/bolestima periferne cirkulacije (na
primjer, teški oblici Rejnoove bolesti ili Rejnoovog sindroma) treba
liječiti uz oprez.
Respiratorni poremećaji:
Nakon primjene nekih oftalmoloških beta-blokatora zabilježeni su
slučajevi neželjenih reakcija na respiratorni sistem, uključujući smrtni
ishod usljed bronhospazma kod pacijenata sa astmom.
Lijek Cosopt treba primjenjivati uz oprez kod pacijenata sa
blagom/umjerenom hroničnom opstruktivnom bolešću pluća (HOBP), i to samo
u situacijama kada je moguća korist od primjene terapije veća od mogućeg
rizika.
Oštećenje funkcije jetre
Lijek Cosopt nije ispitivan kod pacijenata koji imaju oštećenje funkcije
jetre, pa ga treba pažljivo upotrebljavati kod ovih pacijenata.
Imunologija i preosjetljivost
Kao i drugi oftalmološki ljekovi i lijek Cosopt se može resorbovati
sistemski. Dorzolamid sadrži sulfonamidsku grupu koja se takođe nalazi i
kod sulfonamida. Mogu se očekivati ista neželjena dejstva poslije
sistemske i poslije površinske primjene sulfonamida, uključujući
ozbiljne reakcije poput Stivens-Džonsonovog sindroma i toksične
epidermalne nekrolize. Ukoliko se pojave ozbiljne reakcije ili
preosjetljivost treba prekinuti primjenu ovog lijeka.
Lokalna neželjena dejstva na oko, koja su slična dejstvima kapi za oči
dorzolamid hidrohlorida, zabilježena su poslije primjene lijeka Cosopt.
Ako dođe do takvih reakcija treba razmotriti prekidanje primjene ovog
lijeka.
U toku terapije beta-blokatorima pacijenti koji su imali atopiju i
pacijenti koji su imali teške anafilaktičke reakcije na različite
alergene mogu jače reagovati na ponovljeno izlaganje tim alergenima.
Može se desiti da ovi pacijenti ne reaguju na uobičajene doze adrenalina
koje se koriste u liječenju anafilaktičkih reakcija.
Istovremena terapija
Efekti na intraokularni pritisak ili poznati efekti sistemske
beta-blokade mogu da se pojačaju kada se timolol daje pacijentima koji
već primaju neki sistemski beta-blokator. Odgovor ovih pacijenata na
terapiju treba pažljivo da se nadgleda. Ne preporučuje se istovremena
upotreba dva beta-adrenergička blokatora za lokalnu primjenu (vidjeti
dio 4.5).
Ne preporučuje se istovremena upotreba dorzolamida i oralnih inhibitora
karboanhidraze.
Povlačenje terapije
Kao i poslije sistemske primjene beta-blokatora, ako je neophodan prekid
oftalmološke primjene timolola kod pacijenata koji imaju koronarnu
bolest srca, terapiju treba postepeno prekidati.
Dodatni efekti beta-blokatora
Hipoglikemija/dijabetes
Beta-blokatori treba da se primjenjuju uz oprez kod pacijenata koji su
podložni nastanku spontane hipoglikemije, ili kod pacijenata sa
nestabilnim dijabetesom zato što beta-blokatori mogu da maskiraju znake
i simptome akutne hipoglikemije.
Terapija beta-blokatorima može sakriti neke simptome hipertiroidizma.
Nagli prekid terapije beta-blokatorima može pogoršati simptome.
Bolest kornee
Oftalmološki beta-blokatori mogu da izazovu suvoću očiju. Pacijente sa
oboljenjima kornee treba liječiti uz oprez.
Hirurška anestezija
Oftalmološki preparati beta-blokatora mogu da blokiraju sistemske efekte
beta-agonista, na primjer, adrenalina. Anesteziolog mora da se
obavijesti ako pacijent uzima timolol.
Terapija beta-blokatorima može pogoršati simptome miastenije gravis.
Dodatni efekti inhibicije karboanhidraze
Terapija oralnim inhibitorima karboanhidraze praćena je urolitijazom kao
rezultat poremećaja acido-bazne ravnoteže posebno kod pacijenata koji su
imali kamen u bubregu. Iako nije bilo poremećaja acido-bazne ravnoteže
poslije primjene lijeka Cosopt, rijetko je prijavljivana urolitijaza.
Obzirom da lijek Cosopt sadrži inhibitor karboanhidraze koji se
primjenjuje lokalno i koji se sistemski resorbuje, kod pacijenata koji
su imali kamen u bubregu može postojati povećan rizik za nastajanje
urolitijaze u toku primjene lijeka Cosopt.
Ostalo
Liječenje pacijenata koji imaju akutni glaukom, pored primjene okularnih
hipotenzivnih ljekova, zahtijeva i druge terapijske mjere. Lijek Cosopt
nije ispitivan kod pacijenata koji imaju akutni glaukom zatvorenog ugla.
Kornealni edem i ireverzibilna kornealna dekompenzacija opisani su kod
pacijenata koji su prethodno imali hronična kornealna oštećenja i/ili
intraokularnu hiruršku intervenciju u vrijeme kada su koristili
dorzolamid. Kod pacijenata sa malim brojem endotelnih ćelija postoji
veća mogućnost za pojavu kornealnog edema. Kod ovih pacijenata lijek
Cosopt treba pažljivo upotrebljavati.
Ablacija sudovnjače opisana je kod primjene terapije supresije stvaranja
očne vodice (timolol, acetazolamid) poslije filtracionih operacija.
Kao i poslije primjene drugih ljekova protiv glaukoma, kod nekih
pacijenata opisana je slabija reakcija na oftalmološke preparate timolol
maleata poslije dugotrajne terapije. U kliničkim ispitivanjima, koja su
sprovedena kod 164 pacijenta, koji su praćeni najmanje tri godine, nije
bilo značajnih razlika u intraokularnom pritisku poslije njegove
inicijalne stabilizacije.
Benzalkonijum-hlorid
Prijavljeno je da benzalkonijum hlorid izaziva iritaciju oka, simptome
suvih očiju i može uticati na suzni film i površinu rožnjače. Potrebno
je primjenjivati sa oprezom kod pacijenata sa suvim okom i kod
pacijenata kod kojih može biti ugrožena kornea. Pacijente treba pratiti
u slučaju produžene upotrebe.
Upotreba kontaktnih sočiva
Lijek Cosopt sadrži konzervans benzalkonijum hlorid koji može da izazove
iritaciju oka. Prije upotrebe lijeka treba ukloniti kontaktna sočiva i
sačekati najmanje 15 minuta prije njihovog ponovnog stavljanja.
Benzalkonijum hlorid može da promijeni boju mekih kontaktnih sočiva.
Pedijatrijska populacija
Vidjeti dio 5.1.
4.5. Interakcije sa drugim ljekovima i druge vrste interakcija
Nijesu rađene posebne studije u kojima su ispitivane interakcije lijeka
Cosopt sa drugim ljekovima.
U kliničkim ispitivanjima lijek Cosopt je istovremeno upotrebljavan sa
sljedećim sistemskim ljekovima pri čemu nije bilo neželjenih
interakcija: ACE inhibitori, blokatori kalcijumskih kanala, diuretici,
nesteroidni antiinflamatorni ljekovi kao što je acetilsalicilna
kiselina, hormoni (npr. estrogen, insulin, tiroksin).
Postoji mogućnost aditivnog dejstva i nastanka hipotenzije i/ili
značajne bradikardije ako se oftalmološki rastvor beta-blokatora
primijeni zajedno sa oralnim blokatorima kalcijumskih kanala, ljekovima
koji snižavaju nivoe kateholamina ili beta-adrenergičkim blokatorima,
antiaritmicima (uključujući amjodaron), glikozidima digitalisa,
parasimpatomimeticima, gvanetidinom, narkoticima i inhibitorima
monoamino oksidaze (MAO).
Opisani su slučajevi potencirane sistemske beta-blokade (npr. smanjen
broj otkucaja srca, depresija) za vrijeme kombinovane terapije timolola
i inhibitora CYP2D6 (npr. hinidin, fluoksetin, paroksetin).
Iako sam lijek Cosopt ispoljava slab ili nikakav efekat na veličinu
zjenica, povremeno je opisivana midrijaza poslije istovremene primjene
oftamoloških beta- blokatora i adrenalina.
Beta-blokatori mogu povećati hipoglikemičko dejstvo antidijabetičnih
ljekova.
Oralni beta-blokatori mogu pogoršati povratnu hipertenziju do koje može
doći poslije povlačenja klonidina.
4.6. Plodnost, trudnoća i dojenje
Trudnoća
Lijek Cosopt se ne smije primjenjivati tokom trudnoće.
Dorzolamid
Na raspolaganju nema odgovarajućih kliničkih podataka iz ispitivanja na
trudnicama. Kod kunića, koji su dobili doze dorzolamida koje su bile
toksične za skotnu ženku došlo je do teratogenih efekata (vidjeti dio
5.3).
Timolol
Na raspolaganju nema odgovarajućih podataka za primjenu timolola kod
trudnica. Timolol ne smije da se primjenjuje tokom trudnoće osim ukoliko
to nije apsolutno neophodno. Vidjeti dio 4.2 za podatke o smanjenju
sistemske resorpcije.
Epidemiološke studije nijesu pokazale malformativne efekte, ali je uočen
rizik za nastanak intrauterusnog zastoja u rastu ploda prilikom oralne
primjene beta-blokatora. Pored toga, uočeni su znaci i simptomi
beta-blokade (na primjer, bradikardija, hipotenzija, respiratorni
distres i hipoglikemija) kod novorođenčeta kada su beta-blokatori
primjenjivani sve do porođaja. Ako se ovaj lijek daje sve do porođaja,
potrebno je pažljivo pratiti novorođenče tokom prvih dana života.
Dojenje
Nije poznato da li se dorzolamid izlučuje u majčinom mlijeku. Kod pacova
u laktaciji koji su dobijali dorzolamid utvrđeno je smanjenje težine
mladunaca. Beta blokatori se izlučuju u majčinom mlijeku. Ipak, pri
primjeni terapijskih doza timolola u kapima za oči mala je vjerovatnoća
da će se u majčinom mlijeku naći dovoljna količina potrebna da izazove
kliničke simptome beta-blokade kod odojčeta. Za smanjenje sistemske
resorpcije, vidjeti dio 4.2.
Ako je terapija lijekom Cosopt neophodna, ne preporučuje se dojenje.
4.7. Uticaj na sposobnost upravljanja vozilima i rukovanje mašinama
Nijesu sprovedene studije o uticaju na psihofizičke sposobnosti prilikom
upravljanja motornim vozilom i rukovanja mašinama. Neželjena dejstva,
kao što je nejasan vid, kod nekih pacijenata mogu uticati na sposobnost
vožnje i/ili upravljanja mašinama.
4.8. Neželjena dejstva
U kliničkim ispitivanjima primjene lijeka Cosopt uočene neželjene
reakcije bile su konzistentne sa neželjenim reakcijama koje su prethodno
zabilježene kod primjene dorzolamid hidrohlorida i/ili timolol maleata.
U kliničkim ispitivanjima 1035 pacijenata je bilo liječeno lijekom
Cosopt. Kod oko 2,4% pacijenata je prekinuta terapija zbog lokalnih
neželjenih dejstava na oko, dok je kod oko 1,2% pacijenata prekinuta
terapija zbog alergijskih reakcija ili preosjetljivosti (kao što je
inflamacija očnih kapaka i konjunktivitis).
Kao i drugi oftalmološki ljekovi za lokalnu primjenu u oko, timolol se
resorbuje u sistemsku cirkulaciju. Ovo može da izazove slične neželjene
reakcije kao one uočene kod sistemskih beta blokatora. Incidenca
sistemskih neželjenih reakcija nakon lokalne primjene u oko manja je
nego nakon sistemske primjene.
Prijavljena su sljedeća neželjena dejstva poslije upotrebe lijeka Cosopt
ili neke od njegovih komponenti u toku kliničkih ispitivanja ili kao
post-marketinško iskustvo:
[Veoma česte (≥1/10), česte (≥1/100 do <1/10), povremene (≥1/1000,
<1/100) i rijetke (≥1/10.000, <1/1000)]. Nepoznate (učestalost ne može
da se utvrdi na osnovu raspoloživih podataka).
+--------------------+------------------------+------------+----------------+----------------+-------------------+--------------------+
| Klasa sistema | Formulacija | Veoma | Česte | Povremene | Rijetke | Nepoznate** |
| organa | | česte | | | | |
| | | | | | | |
| (MedDRA) | | | | | | |
+====================+========================+============+================+================+===================+====================+
| Poremećaj imunskog | Cosopt | | | | znaci i simptomi | |
| sistema | | | | | sistemskih | |
| | | | | | alergijskih | |
| | | | | | reakcija, | |
| | | | | | uključujući | |
| | | | | | angioedem, | |
| | | | | | urtikariju, | |
| | | | | | pruritus, osip, | |
| | | | | | anafilaksu | |
+--------------------+------------------------+------------+----------------+----------------+-------------------+--------------------+
| | Timolol maleat, kapi | | | | znaci i simptomi | pruritus |
| | za oči, rastvor | | | | sistemskih | |
| | | | | | alergijskih | |
| | | | | | reakcija, | |
| | | | | | uključujući | |
| | | | | | angioedem, | |
| | | | | | urtikariju, | |
| | | | | | lokalizovani i | |
| | | | | | generalizovani | |
| | | | | | osip, anafilaksu | |
+--------------------+------------------------+------------+----------------+----------------+-------------------+--------------------+
| Poremećaji | Timolol maleat, kapi | | | | | hipoglikemija |
| metabolizma i | za oči, rastvor | | | | | |
| ishrane | | | | | | |
+--------------------+------------------------+------------+----------------+----------------+-------------------+--------------------+
| Psihijatrijski | Timolol maleat, kapi | | | depresija* | nesanica* | halucinacije |
| poremećaji | za oči, rastvor | | | | | |
| | | | | | noćne more* | |
| | | | | | | |
| | | | | | gubitak pamćenja | |
+--------------------+------------------------+------------+----------------+----------------+-------------------+--------------------+
| Poremećaji nervnog | Dorzolamid | | glavobolja* | | vrtoglavica*, | |
| sistema | hidrohlorid, kapi za | | | | | |
| | oči, rastvor | | | | parestezija* | |
+--------------------+------------------------+------------+----------------+----------------+-------------------+--------------------+
| | Timolol maleat, kapi | | glavobolja* | vrtoglavica* | parestezija*, | |
| | za oči, rastvor | | | | pojačanje znakova | |
| | | | | sinkopa* | i simptoma | |
| | | | | | miastenije | |
| | | | | | gravis, smanjen | |
| | | | | | libido*, | |
| | | | | | | |
| | | | | | cerebrovaskularni | |
| | | | | | incident*, | |
| | | | | | | |
| | | | | | cerebralna | |
| | | | | | ishemija | |
+--------------------+------------------------+------------+----------------+----------------+-------------------+--------------------+
| Poremećaji oka | Cosopt | osjećaj | konjunktivalna | | | |
| | | peckanja i | injekcija, | | | |
| | | probadanja | zamućen vid, | | | |
| | | u oku | kornealna | | | |
| | | | erozija, | | | |
| | | | | | | |
| | | | svrab u oku, | | | |
| | | | suzenje | | | |
+--------------------+------------------------+------------+----------------+----------------+-------------------+--------------------+
| | Dorzolamid | | inflamacija | iridociklitis* | iritacija sa | osjećaj prisustva |
| | hidrohlorid, kapi za | | očnog kapka*, | | crvenilom*, bol*, | stranog tijela u |
| | oči, rastvor | | iritacija | | stvaranje | oku |
| | | | očnog kapka* | | pokorice očnog | |
| | | | | | kapka*, prolazna | |
| | | | | | miopija (koja | |
| | | | | | nestaje nakon | |
| | | | | | prekida | |
| | | | | | terapije), | |
| | | | | | kornealni edem*, | |
| | | | | | okularna | |
| | | | | | hipotonija*, | |
| | | | | | ablacija | |
| | | | | | sudovnjače | |
| | | | | | (poslije | |
| | | | | | filtracione | |
| | | | | | operacije)* | |
+--------------------+------------------------+------------+----------------+----------------+-------------------+--------------------+
| | Timolol maleat, kapi | | znaci i | poremećaji | ptoza, diplopija, | svrab, suzenje, |
| | za oči, rastvor | | simptomi | vida sa | ablacija | crvenilo oka, |
| | | | iritacije oka | refraktivnim | sudovnjače | zamućen vid, |
| | | | uključujući | promjenama (u | poslije | kornealna erozija |
| | | | blefaritis*, | nekim | filtracione | |
| | | | keratitis*, | slučajevima | operacije* | |
| | | | smanjena | zbog | (vidjeti dio 4.4, | |
| | | | osjetljivost | obustavljanja | Posebna | |
| | | | kornee i suve | terapije | upozorenja i | |
| | | | oči* | mioticima)* | mjere opreza pri | |
| | | | | | upotrebi lijeka) | |
+--------------------+------------------------+------------+----------------+----------------+-------------------+--------------------+
| Poremećaji uha i | Timolol maleat, kapi | | | | tinitus* | |
| centra za | za oči, rastvor | | | | | |
| ravnotežu | | | | | | |
+--------------------+------------------------+------------+----------------+----------------+-------------------+--------------------+
| Kardiološki | Timolol maleat, kapi | | | bradikardija* | bol u grudima*, | atrioventrikularni |
| poremećaji | za oči, rastvor | | | | palpitacije*, | blok, |
| | | | | | edem*, aritmija*, | |
| | | | | | kongestivna | srčana |
| | | | | | srčana | insuficijencija |
| | | | | | insuficijencija*, | |
| | | | | | srčani arest*, | |
| | | | | | srčani blok | |
+--------------------+------------------------+------------+----------------+----------------+-------------------+--------------------+
| | Dorzolamidhidrohlorid, | | | | | palpitacije, |
| | kapi za oči, rastvor | | | | | tahikardija |
+--------------------+------------------------+------------+----------------+----------------+-------------------+--------------------+
| Vaskularni | Timolol maleat, kapi | | | | hipotenzija*, | |
| poremećaji | za oči, rastvor | | | | klaudikacija, | |
| | | | | | | |
| | | | | | Rejnoov fenomen*, | |
| | | | | | hladne šake i | |
| | | | | | stopala* | |
+--------------------+------------------------+------------+----------------+----------------+-------------------+--------------------+
| | Dorzolamidhidrohlorid, | | | | | hipertenzija |
| | kapi za oči, rastvor | | | | | |
+--------------------+------------------------+------------+----------------+----------------+-------------------+--------------------+
| Respiratorni, | Cosopt | | sinuzitis | | kratak dah, | |
| torakalni i | | | | | respiratorni | |
| medijastinalni | | | | | zastoj, rinitis, | |
| poremećaji | | | | | rijetko | |
| | | | | | bronhospazam | |
+--------------------+------------------------+------------+----------------+----------------+-------------------+--------------------+
| | Dorzolamid | | | | epistaksa* | dispneja |
| | hidrohlorid, kapi za | | | | | |
| | oči, rastvor | | | | | |
+--------------------+------------------------+------------+----------------+----------------+-------------------+--------------------+
| | Timolol maleat, kapi | | | dispneja* | bronhospazam | |
| | za oči, rastvor | | | | (predominantno | |
| | | | | | kod pacijenata | |
| | | | | | koji su već imali | |
| | | | | | bronhospastična | |
| | | | | | oboljenja)*, | |
| | | | | | respiratorna | |
| | | | | | insuficijencija, | |
| | | | | | kašalj* | |
+--------------------+------------------------+------------+----------------+----------------+-------------------+--------------------+
| Gastrointestinalni | Cosopt | disgezija | | | | |
| poremećaji | | | | | | |
+--------------------+------------------------+------------+----------------+----------------+-------------------+--------------------+
| | Dorzolamid | | muka* | | iritacija grla, | |
| | hidrohlorid, kapi za | | | | suva usta* | |
| | oči, rastvor | | | | | |
+--------------------+------------------------+------------+----------------+----------------+-------------------+--------------------+
| | Timolol maleat, kapi | | | muka*, | dijareja, suva | disgezija, |
| | za oči, rastvor | | | dispepsija* | usta* | abdominalni bol, |
| | | | | | | povraćanje |
+--------------------+------------------------+------------+----------------+----------------+-------------------+--------------------+
| Poremećaji kože i | Cosopt | | | | kontaktni | |
| potkožnog tkiva | | | | | dermatitis, | |
| | | | | | Stivens-Džonsonov | |
| | | | | | sindrom, toksična | |
| | | | | | epidermalna | |
| | | | | | nekroliza | |
+--------------------+------------------------+------------+----------------+----------------+-------------------+--------------------+
| | Dorzolamid | | | | osip* | |
| | hidrohlorid, kapi za | | | | | |
| | oči, rastvor | | | | | |
+--------------------+------------------------+------------+----------------+----------------+-------------------+--------------------+
| | Timolol maleat, kapi | | | | alopecija*, | osip na koži |
| | za oči, rastvor | | | | psorijazoformni | |
| | | | | | osip ili | |
| | | | | | egzacerbacija | |
| | | | | | psorijaze* | |
+--------------------+------------------------+------------+----------------+----------------+-------------------+--------------------+
| Poremećaji mišićno | Timolol maleat, kapi | | | | sistemski lupus | mialgija |
| -koštanog sistema | za oči, rastvor | | | | eritematozus | |
| i vezivnog tkiva | | | | | | |
+--------------------+------------------------+------------+----------------+----------------+-------------------+--------------------+
| Poremećaji bubrega | Cosopt | | | urolitijaza | | |
| i urinarnog | | | | | | |
| sistema | | | | | | |
+--------------------+------------------------+------------+----------------+----------------+-------------------+--------------------+
| Poremećaji | Timolol maleat, kapi | | | | Pejronijeva | seksualna |
| reproduktivnog | za oči, rastvor | | | | bolest*, smanjen | disfunkcija |
| sistema i dojki | | | | | libido | |
+--------------------+------------------------+------------+----------------+----------------+-------------------+--------------------+
| Opšti poremećaji i | Dorzolamid | | astenija/umor* | | | |
| reakcije na mjestu | hidrohlorid, kapi za | | | | | |
| primjene | oči, rastvor | | | | | |
+--------------------+------------------------+------------+----------------+----------------+-------------------+--------------------+
| | Timolol maleat, kapi | | | astenija/umor* | | |
| | za oči, rastvor | | | | | |
+--------------------+------------------------+------------+----------------+----------------+-------------------+--------------------+
* Ove neželjene reakcije su takođe opisane za Cosopt kao
post-marketinško iskustvo.
** Dodatne neželjene reakcije su zabilježene sa oftalmološkim
beta-blokatorima i mogu se eventualno javiti pri primjeni lijeka Cosopt.
Prijavljivanje sumnji na neželjena dejstva
Prijavljivanje neželjenih dejstava nakon dobijanja dozvole je od velikog
značaja jer obezbjeđuje kontinuirano praćenje odnosa korist/rizik
primjene lijeka. Zdravstveni radnici treba da prijave svaku sumnju na
neželjeno dejstvo ovog lijeka Institutu za ljekove i medicinska sredstva
(CInMED):
Institut za ljekove i medicinska sredstva
Odjeljenje za farmakovigilancu
Bulevar Ivana Crnojevića 64a, 81000 Podgorica
tel: +382 (0) 20 310 280
fax: +382 (0) 20 310 581
www.cinmed.me
nezeljenadejstva@cinmed.me
putem IS zdravstvene zaštite
[]
4.9. Predoziranje
Nijesu dostupni podaci koji se odnose na predoziranje lijeka kod ljudi
poslije akcidentalne ili namjerne upotrebe lijeka Cosopt.
Simptomi
Postoje izvještaji o nehotičnom predoziranju sa oftalmološkim rastvorom
timolol maleata što je rezultiralo sistemskim efektima koji su opisani i
kod sistemskih beta-adrenergičkih blokatora kao što su vrtoglavica,
glavobolja, kratak dah, bradikardija, bronhospazam i zastoj srca.
Najčešći znaci i simptomi koji se mogu očekivati kod predoziranja
dorzolamida su neravnoteža elektrolita, razvoj acidoze, kao i mogući
efekti na centralni nervni sistem.
Dostupan je mali broj podataka koji se odnose na akcidentalno ili
namjerno predoziranje ljudi dorzolamid hidrohloridom oralnim putem.
Poslije oralnog unošenja opisana je pospanost. Poslije površinske
primjene opisana su sljedeća dejstva: mučnina, vrtoglavica, glavobolja,
zamor, nenormalni snovi, disfagija.
Terapija
Liječenje treba da bude simptomatsko i suportivno. Treba pratiti nivoe
elektrolita u serumu (posebno kalijuma) i pH krvi. Pokazano je da se
timolol ne uklanja dobro dijalizom.
5. FARMAKOLOŠKI PODACI
5.1. Farmakodinamski podaci
Farmakoterapijska grupa: Oftalmološki ljekovi – beta blokatori timolol,
kombinacije
ATC kod: S01ED51
Mehanizam dejstva
Lijek Cosopt se sastoji od dvije komponente: dorzolamid hidrohlorida i
timolol maleata. Svaka od ove dvije komponente snižava povišen
intraokularni pritisak tako što različitim mehanizmima smanjuje
sekreciju očne vodice.
Dorzolamid hidrohlorid je snažan inhibitor humane karboanhidraze II.
Inhibicijom karboanhidraze u cilijarnim nastavcima oka smanjuje se
sekrecija očne vodice tako što se usporava formiranje bikarbonatnih jona
i redukuje transport natrijuma i tečnosti. Timolol maleat je
neselektivni beta-adrenergički blokator. Precizan mehanizam dejstva
timolol maleata u snižavanju intraokularnog pritiska nije jasno utvrđen,
iako su studije sa fluoresceinom i tonografske studije ukazale da je
dominantno dejstvo na smanjenje formiranja očne vodice. Međutim, u nekim
studijama je pokazano blago povećanje isticanja tečnosti. Kombinovano
dejstvo ova dva lijeka rezultiralo je dodatnim smanjenjem intraokularnog
pritiska u poređenju sa svakim lijekom primijenjenim posebno.
Poslije površinske primjene lijek Cosopt snižava povišeni intraokularni
pritisak bez obzira da li je praćen glaukomom. Povišen intraokularni
pritisak je glavni faktor rizika u patogenezi oštećenja optičkog nerva i
gubitka vidnog polja uzrokovanog glaukomom. Lijek Cosopt redukuje
intraokularni pritisak pri čemu se ne javljaju česta neželjena dejstva
kao što je noćno sljepilo, akomodativni spazam i pupilarna konstrikcija.
Farmakodinamsko dejstvo
Klinička efikasnost i bezbjednost
Kliničke studije u trajanju do 15 mjeseci sprovedene su da bi se
uporedilo dejstvo lijeka Cosopt (koji je doziran ujutru i uveče pred
spavanje) na snižavanje intraokularnog pritiska sa individualnim ili
istovremenim davanjem 2,0% dorzolamida i 0,5% timolola kod pacijenata sa
glaukomom ili okularnom hipertenzijom koji su izabrani za ova
ispitivanja. Uključeni su pacijenti koji nijesu ranije liječeni kao i
oni kod kojih monoterapija timololom nije bila dovoljno efikasna. Većina
pacijenata je prije uključivanja u studiju bila liječena lokalnom
monoterapijom beta-blokatorom. Rezultati kombinovanih studija pokazali
su da je efekat lijeka Cosopt (koji je doziran ujutru i uveče pred
spavanje) na sniženje intraokularnog pritiska bio veći od efekta
monoterapije 2% dorzolamidom tri puta dnevno ili 0,5% timololom dva puta
dnevno. Dejstvo lijeka Cosopt na sniženje intraokularnog pritiska bilo
je ekvivalentno dejstvu istovremene terapije dorzolamidom dva puta
dnevno i timololom dva puta dnevno. Ovaj efekat lijeka Cosopt, poslije
primjene dva puta dnevno, potvrđen je mjerenjem u nekoliko vremenskih
tačaka u toku dana i održavao se u toku dugotrajne primjene.
Pedijatrijska populacija
Glavni cilj kontrolisane studije koja je trajala tri mjeseca bio je da
se ispita bezbjednost oftalmološkog rastvora 2% dorzolamid hidrohlorida
kod djece mlađe od 6 godina. U studiju je bilo uključeno 30 pacijenata
starosti od 2 do 6 godina, kod kojih je intraokularni pritisak bio
kontrolisan na neodgovarajući način monoterapijom dorzolamidom ili
timololom, koji su dobili lijek Cosopt. Efikasnost kod ovih pacijenata
nije određena. U ovoj maloj grupi pacijenti su dobro podnosili lijek
Cosopt koji je davan dva puta dnevno, pri čemu je 19 pacijenata završilo
predviđeni period liječenja, dok je kod 11 pacijenata prekinuta terapija
zbog hirurške intervencije, promjene lijeka ili drugih razloga.
5.2. Farmakokinetički podaci
Dorzolamid hidrohlorid
Za razliku od drugih inhibitora karboanhidraze lokalna primjena
dorzolamid hidrohlorida ispoljila je direktna dejstva na oko i to u
mnogo manjim dozama u odnosu na sistemsku primjenu, a time i sa manjom
sistemskom izloženošću. U kliničkim ispitivanjima na ovaj način je
dobijeno sniženje intraokularnog pritiska bez poremećaja acido-bazne
ravnoteže ili promjena karakteristika elektrolita, što je karakteristika
oralne primjene inhibitora karboanhidraze.
Kad se primijeni površinski dorzolamid ulazi u sistemsku cirkulaciju. Da
bi se odredio potencijal za sistemsku inhibiciju karboanhidraze poslije
površinske primjene određivana je koncentracija aktivne supstance lijeka
i metabolita u eritrocitima i mjerena inhibicija karboanhidraze u plazmi
i eritrocitima. Dorzolamid se akumulira u eritrocitima u toku hroničnog
doziranja kao rezultat selektivnog vezivanja za karboanhidrazu II, dok
se veoma male koncentracije slobodnog lijeka zadržavaju u plazmi.
Dorzolamid formira jedan N-desetil metabolit koji slabije inhibira
karboanhidrazu II u odnosu na dorzolamid, ali koji inhibira manje
aktivan izoenzim karboanhidrazu I. Ovaj metabolit se takođe akumulira u
eritrocitima u kojima se uglavnom vezuje za karboanhidrazu I. Dorzolamid
se umjereno vezuje za proteine plazme (oko 33%). Dorzolamid se uglavnom
izlučuje nepromijenjen preko urina, kao i njegov metabolit. Poslije
prestanka doziranja dorzolamid se ispira iz eritrocita nelinearno tako
da najprije dolazi do brzog smanjenja koncentracije lijeka, a zatim do
faze sporije eliminacije sa poluvremenom od oko 4 mjeseca.
Kad je dorzolamid primijenjen oralnim putem da bi se simulirala
maksimalna sistemska ekspozicija poslije dugotrajne lokalne primjene u
oko, ravnotežno stanje je postignuto poslije 13 nedjelja. U ravnotežnom
stanju nije bilo slobodnog oblika aktivne supstance lijeka ili
metabolita u plazmi, inhibicija karboanhidraze u eritrocitima bila je
manja nego što se pretpostavljalo da je neophodno za farmakološki efekat
na funkciju bubrega ili respiraciju. Slični farmakokinetički rezultati
dobijeni su i poslije hronične površinske aplikacije dorzolamid
hidrohlorida. Međutim, kod nekih starijih pacijenata koji su imali
oštećenja funkcije bubrega (klirens kreatinina 30-60 ml/min) bila je
veća koncentracija metabolita u eritrocitima, ali nije bilo značajnijih
razlika u inhibiciji karboanhidraze kao ni klinički značajnih sistemskih
neželjenih dejstava koji bi se direktno mogli pripisati ovom rezultatu.
Timolol maleat
U ispitivanju koncentracije aktivne supstance lijeka kod šest pacijenata
sistemska ekspozicija timololu je određivana poslije površinske
aplikacije oftalmološkog rastvora 0,5% timolol maleata dva puta dnevno.
Najveća srednja koncentracija u plazmi poslije jutarnjeg doziranja bila
je 0,46 nanograma/ml, a poslije popodnevnog doziranja 0,35 nanograma/ml.
5.3. Pretklinički podaci o bezbjednosti
Bezbjednosni profil pojedinačnih komponenti poslije okularne i sistemske
primjene su dobro poznati.
Dorzolamid
Kada su skotnim ženkama zečeva davane doze dorzolamida koje su toksične
za majku i koje su povezane sa metaboličkom acidozom došlo je do pojave
malformacija tijela pršljenova.
Timolol
U studijama na životinjama nije uočen teratogeni efekat.
Kod životinja koje su lokalno tretirane oftalmološkim rastvorom
dorzolamid hidrohlorida i timolol maleata ili poslije istovremene
primjene ovih ljekova nije bilo neželjenih efekata na oko. In vitro i in
vivo studije sa svakom komponentom nijesu ukazale na mutageni
potencijal. Prema tome, ne očekuje se da će terapijske doze lijeka
Cosopt predstavljati značajan rizik za bezbjednu primjenu kod ljudi.
6. FARMACEUTSKI PODACI
6.1. Lista pomoćnih supstanci (ekscipijenasa)
Hidroksietil celuloza;
Manitol (E421);
Natrijum citrat (E331);
Natrijum hidroksid (E524) (za podešavanje pH);
Voda za injekcije;
Benzalkonijum hlorid.
6.2. Inkompatibilnost
Nije primjenljivo.
6.3. Rok upotrebe
3 godine
Rok upotrebe nakon prvog otvaranja: 28 dana.
6.4. Posebne mjere upozorenja pri čuvanju lijeka
Ovaj lijek ne zahtijeva posebne temperaturne uslove čuvanja.
Čuvati u originalnom pakovanju radi zaštite od svjetlosti.
6.5. Vrsta i sadržaj pakovanja
Unutrašnje pakovanje je bijela poluprovidna LDPE bočica, sa providnom
LDPE kapaljkom i bijelim polipropilenskim zatvaračem.
Na bočici se nalazi i sigurnosna traka kao dokaz da se bočica otvara po
prvi put.
Spoljašnje pakovanje je složiva kartonska kutija u kojoj se nalazi jedna
bočica sa 5 ml rastvora i Uputstvo za lijek.
6.6. Posebne mjere opreza pri odlaganju materijala koji treba odbaciti
nakon primjene lijeka (i druga uputstva za rukovanje lijekom)
Svu neiskorišćenu količinu lijeka ili otpadnog materijala nakon njegove
upotrebe treba ukloniti, u skladu sa važećim propisima.
7. NOSILAC DOZVOLE
Glosarij d.o.o.,
Vojislavljevića 76, 81 000 Podgorica, Crna Gora
8. BROJ DOZVOLE ZA STAVLJANJE LIJEKA U PROMET
2030/24/6461 - 4618
9. DATUM PRVE DOZVOLE/OBNOVE DOZVOLE ZA STAVLJANJE LIJEKA U PROMET
03.12.2024. godine
10. DATUM REVIZIJE TEKSTA
Decembar, 2024. godine
1. NAZIV LIJEKA
Cosopt, 20 mg/ml + 5 mg/ml, kapi za oči, rastvor
INN: dorzolamid, timolol
2. KVALITATIVNI I KVANTITATIVNI SASTAV
Jedan ml rastvora sadrži 20 mg dorzolamida u obliku dorzolamid
hidrohlorida i 5 mg timolola u obliku timolol maleata.
Pomoćne supstance sa potvrđenim dejstvom: benzalkonijum hlorid, 0,075
mg/ml.
Za listu svih pomoćnih supstanci vidjeti dio 6.1.
3. FARMACEUTSKI OBLIK
Kapi za oči, rastvor.
Bistar, bezbojan do skoro bezbojan, slabo viskozan rastvor, sa pH između
5,5 i 5,8, a osmolarnost je 242-323 mOsmol/kg.
4. KLINIČKI PODACI
4.1. Terapijske indikacije
Lijek Cosopt je indikovan u liječenju povišenog intraokularnog pritiska
kod pacijenata koji imaju glaukom otvorenog ugla ili
pseudoeksfolijativni glaukom kod kojih lokalna monoterapija ß-blokatorom
nije dovoljno efikasna.
4.2. Doziranje i način primjene
Doziranje
Doza lijeka Cosopt kapi za oči je jedna kap u konjunktivalnu kesicu
oboljelog oka dva puta dnevno.
Ako se koristi još neki oftalmološki preparat nanošenjem u ili na oko,
primjenu lijeka Cosopt i drugog lijeka treba vremenski razdvojiti
najmanje deset minuta.
Pacijentima treba reći da operu ruke prije upotrebe lijeka i da
izbjegavaju kontakt vrha bočice sa okom ili okolnim tkivima.
Pacijentima takođe treba objasniti da kapi za oči, ako se njima ne
rukuje na predviđeni način, mogu da postanu kontaminirane (zagađene)
raznim bakterijama koje mogu izazvati infekcije oka. Poslije upotrebe
kontaminiranih rastvora može doći do ozbiljnih oštećenja oka i kao
posljedica toga, gubitka vida.
Pacijentima treba objasniti kako da pravilno koriste bočice.
Način primjene
1. Oprati ruke
2. Otvoriti bočicu. Voditi računa da vrh kapaljke bočice ne dodiruje
Vaše oko, kožu oko očiju ili prste.
3. Nagnuti glavu unazad i držati bočicu u obrnutom položaju iznad oka.
4. Povući donji kapak na dolje i pogledati na gore. Lagano stisnuti
bočicu tako da se jedna kap ukapa u prostor između donjeg kapka i
oka.
5. Zatvorite oko i pritisnite prstom unutrašnji ugao oka oko dva
minuta. Kada se koristi nazolakrimalna okluzija ili se očni kapci
zatvaraju na 2 minuta, sistemska resorpcija se smanjuje. Ovo može
dovesti do smanjenja sistemskih neželjenih dejstava i povećanja
lokalne aktivnosti.
6. Ponoviti korake od 3 do 5 sa drugim okom ukoliko je tako rekao Vaš
ljekar.
7. Vratiti poklopac i čvrsto zatvoriti bočicu.
Pedijatrijska populacija
Efikasnost lijeka kod pedijatrijskih pacijenata nije utvrđena.
Bezbjednost lijeka kod pedijatrijskih pacijenata mlađih od dvije godine
nije utvrđena. (Za podatke koji se odnose na bezbjednost primjene lijeka
kod pedijatrijskih pacijenata uzrasta od ≥ 2 do < 6 godina, vidjeti dio
5.1).
4.3. Kontraindikacije
Lijek Cosopt je kontraindikovan kod pacijenata koji imaju:
- preosjetljivost na jednu ili obije aktivne supstance ili na bilo koju
od pomoćnih supstanci navedenih u dijelu 6.1
- reaktivna oboljenja disajnih puteva uključujući bronhijalnu astmu ili
istoriju bronhijalne astme, ili ozbiljnu hroničnu opstruktivnu bolest
pluća
- sinus bradikardiju, sindrom bolesnog sinusa, sinoatrijalni blok, drugi
ili treći stepen atrioventrikularnog bloka koji nije kontrolisan
pejsmejkerom, zastoj srca, kardiogeni šok
- teško oštećenje bubrega (klirens kreatinina < 30 ml/min) ili
hiperhloremijsku acidozu.
Navedene kontraindikacije su bazirane na pojedinačnim sastojcima lijeka,
a ne na njihovoj kombinaciji.
4.4. Posebna upozorenja i mjere opreza pri upotrebi lijeka
Kardiovaskularne/respiratorne reakcije
Kao i drugi oftalmološki ljekovi i timolol se može resorbovati
sistemski. Zbog prisustva beta-adrenergičke komponente, timolola, može
da dođe do pojave iste vrste kardiovaskularnih, pulmonalnih, i drugih
neželjenih reakcija koje su zabilježene kod primjene sistemskih
beta-adrenergičkih blokatora. Incidenca sistemskih neželjenih reakcija
nakon lokalne primjene u oko manja je nego nakon sistemske primjene.
Vidjeti dio 4.2 za podatke o smanjivanju sistemske resorpcije.
Kardiološki poremećaji:
Kod pacijenata sa kardiovaskularnim bolestima (na primjer, koronarna
bolest srca, Prinzmetalova angina i srčana insuficijencija) i
hipotenzijom potrebno je da se ozbiljno procjeni da li treba davati
terapiju beta-blokatorima i da se razmotri primjena nekih drugih
aktivnih supstanci. Pacijente sa kardiovaskularnim bolestima treba
stalno nadgledati da bi se uočili znaci pogoršanja ovih bolesti, kao i
znaci neželjenih reakcija.
Zbog negativnog efekta na vrijeme sprovodljivosti, pacijentima sa
srčanim blokom prvog stepena beta-blokatore treba davati samo uz oprez.
Vaskularni poremećaji:
Pacijente sa ozbiljnim poremećajima/bolestima periferne cirkulacije (na
primjer, teški oblici Rejnoove bolesti ili Rejnoovog sindroma) treba
liječiti uz oprez.
Respiratorni poremećaji:
Nakon primjene nekih oftalmoloških beta-blokatora zabilježeni su
slučajevi neželjenih reakcija na respiratorni sistem, uključujući smrtni
ishod usljed bronhospazma kod pacijenata sa astmom.
Lijek Cosopt treba primjenjivati uz oprez kod pacijenata sa
blagom/umjerenom hroničnom opstruktivnom bolešću pluća (HOBP), i to samo
u situacijama kada je moguća korist od primjene terapije veća od mogućeg
rizika.
Oštećenje funkcije jetre
Lijek Cosopt nije ispitivan kod pacijenata koji imaju oštećenje funkcije
jetre, pa ga treba pažljivo upotrebljavati kod ovih pacijenata.
Imunologija i preosjetljivost
Kao i drugi oftalmološki ljekovi i lijek Cosopt se može resorbovati
sistemski. Dorzolamid sadrži sulfonamidsku grupu koja se takođe nalazi i
kod sulfonamida. Mogu se očekivati ista neželjena dejstva poslije
sistemske i poslije površinske primjene sulfonamida, uključujući
ozbiljne reakcije poput Stivens-Džonsonovog sindroma i toksične
epidermalne nekrolize. Ukoliko se pojave ozbiljne reakcije ili
preosjetljivost treba prekinuti primjenu ovog lijeka.
Lokalna neželjena dejstva na oko, koja su slična dejstvima kapi za oči
dorzolamid hidrohlorida, zabilježena su poslije primjene lijeka Cosopt.
Ako dođe do takvih reakcija treba razmotriti prekidanje primjene ovog
lijeka.
U toku terapije beta-blokatorima pacijenti koji su imali atopiju i
pacijenti koji su imali teške anafilaktičke reakcije na različite
alergene mogu jače reagovati na ponovljeno izlaganje tim alergenima.
Može se desiti da ovi pacijenti ne reaguju na uobičajene doze adrenalina
koje se koriste u liječenju anafilaktičkih reakcija.
Istovremena terapija
Efekti na intraokularni pritisak ili poznati efekti sistemske
beta-blokade mogu da se pojačaju kada se timolol daje pacijentima koji
već primaju neki sistemski beta-blokator. Odgovor ovih pacijenata na
terapiju treba pažljivo da se nadgleda. Ne preporučuje se istovremena
upotreba dva beta-adrenergička blokatora za lokalnu primjenu (vidjeti
dio 4.5).
Ne preporučuje se istovremena upotreba dorzolamida i oralnih inhibitora
karboanhidraze.
Povlačenje terapije
Kao i poslije sistemske primjene beta-blokatora, ako je neophodan prekid
oftalmološke primjene timolola kod pacijenata koji imaju koronarnu
bolest srca, terapiju treba postepeno prekidati.
Dodatni efekti beta-blokatora
Hipoglikemija/dijabetes
Beta-blokatori treba da se primjenjuju uz oprez kod pacijenata koji su
podložni nastanku spontane hipoglikemije, ili kod pacijenata sa
nestabilnim dijabetesom zato što beta-blokatori mogu da maskiraju znake
i simptome akutne hipoglikemije.
Terapija beta-blokatorima može sakriti neke simptome hipertiroidizma.
Nagli prekid terapije beta-blokatorima može pogoršati simptome.
Bolest kornee
Oftalmološki beta-blokatori mogu da izazovu suvoću očiju. Pacijente sa
oboljenjima kornee treba liječiti uz oprez.
Hirurška anestezija
Oftalmološki preparati beta-blokatora mogu da blokiraju sistemske efekte
beta-agonista, na primjer, adrenalina. Anesteziolog mora da se
obavijesti ako pacijent uzima timolol.
Terapija beta-blokatorima može pogoršati simptome miastenije gravis.
Dodatni efekti inhibicije karboanhidraze
Terapija oralnim inhibitorima karboanhidraze praćena je urolitijazom kao
rezultat poremećaja acido-bazne ravnoteže posebno kod pacijenata koji su
imali kamen u bubregu. Iako nije bilo poremećaja acido-bazne ravnoteže
poslije primjene lijeka Cosopt, rijetko je prijavljivana urolitijaza.
Obzirom da lijek Cosopt sadrži inhibitor karboanhidraze koji se
primjenjuje lokalno i koji se sistemski resorbuje, kod pacijenata koji
su imali kamen u bubregu može postojati povećan rizik za nastajanje
urolitijaze u toku primjene lijeka Cosopt.
Ostalo
Liječenje pacijenata koji imaju akutni glaukom, pored primjene okularnih
hipotenzivnih ljekova, zahtijeva i druge terapijske mjere. Lijek Cosopt
nije ispitivan kod pacijenata koji imaju akutni glaukom zatvorenog ugla.
Kornealni edem i ireverzibilna kornealna dekompenzacija opisani su kod
pacijenata koji su prethodno imali hronična kornealna oštećenja i/ili
intraokularnu hiruršku intervenciju u vrijeme kada su koristili
dorzolamid. Kod pacijenata sa malim brojem endotelnih ćelija postoji
veća mogućnost za pojavu kornealnog edema. Kod ovih pacijenata lijek
Cosopt treba pažljivo upotrebljavati.
Ablacija sudovnjače opisana je kod primjene terapije supresije stvaranja
očne vodice (timolol, acetazolamid) poslije filtracionih operacija.
Kao i poslije primjene drugih ljekova protiv glaukoma, kod nekih
pacijenata opisana je slabija reakcija na oftalmološke preparate timolol
maleata poslije dugotrajne terapije. U kliničkim ispitivanjima, koja su
sprovedena kod 164 pacijenta, koji su praćeni najmanje tri godine, nije
bilo značajnih razlika u intraokularnom pritisku poslije njegove
inicijalne stabilizacije.
Benzalkonijum-hlorid
Prijavljeno je da benzalkonijum hlorid izaziva iritaciju oka, simptome
suvih očiju i može uticati na suzni film i površinu rožnjače. Potrebno
je primjenjivati sa oprezom kod pacijenata sa suvim okom i kod
pacijenata kod kojih može biti ugrožena kornea. Pacijente treba pratiti
u slučaju produžene upotrebe.
Upotreba kontaktnih sočiva
Lijek Cosopt sadrži konzervans benzalkonijum hlorid koji može da izazove
iritaciju oka. Prije upotrebe lijeka treba ukloniti kontaktna sočiva i
sačekati najmanje 15 minuta prije njihovog ponovnog stavljanja.
Benzalkonijum hlorid može da promijeni boju mekih kontaktnih sočiva.
Pedijatrijska populacija
Vidjeti dio 5.1.
4.5. Interakcije sa drugim ljekovima i druge vrste interakcija
Nijesu rađene posebne studije u kojima su ispitivane interakcije lijeka
Cosopt sa drugim ljekovima.
U kliničkim ispitivanjima lijek Cosopt je istovremeno upotrebljavan sa
sljedećim sistemskim ljekovima pri čemu nije bilo neželjenih
interakcija: ACE inhibitori, blokatori kalcijumskih kanala, diuretici,
nesteroidni antiinflamatorni ljekovi kao što je acetilsalicilna
kiselina, hormoni (npr. estrogen, insulin, tiroksin).
Postoji mogućnost aditivnog dejstva i nastanka hipotenzije i/ili
značajne bradikardije ako se oftalmološki rastvor beta-blokatora
primijeni zajedno sa oralnim blokatorima kalcijumskih kanala, ljekovima
koji snižavaju nivoe kateholamina ili beta-adrenergičkim blokatorima,
antiaritmicima (uključujući amjodaron), glikozidima digitalisa,
parasimpatomimeticima, gvanetidinom, narkoticima i inhibitorima
monoamino oksidaze (MAO).
Opisani su slučajevi potencirane sistemske beta-blokade (npr. smanjen
broj otkucaja srca, depresija) za vrijeme kombinovane terapije timolola
i inhibitora CYP2D6 (npr. hinidin, fluoksetin, paroksetin).
Iako sam lijek Cosopt ispoljava slab ili nikakav efekat na veličinu
zjenica, povremeno je opisivana midrijaza poslije istovremene primjene
oftamoloških beta- blokatora i adrenalina.
Beta-blokatori mogu povećati hipoglikemičko dejstvo antidijabetičnih
ljekova.
Oralni beta-blokatori mogu pogoršati povratnu hipertenziju do koje može
doći poslije povlačenja klonidina.
4.6. Plodnost, trudnoća i dojenje
Trudnoća
Lijek Cosopt se ne smije primjenjivati tokom trudnoće.
Dorzolamid
Na raspolaganju nema odgovarajućih kliničkih podataka iz ispitivanja na
trudnicama. Kod kunića, koji su dobili doze dorzolamida koje su bile
toksične za skotnu ženku došlo je do teratogenih efekata (vidjeti dio
5.3).
Timolol
Na raspolaganju nema odgovarajućih podataka za primjenu timolola kod
trudnica. Timolol ne smije da se primjenjuje tokom trudnoće osim ukoliko
to nije apsolutno neophodno. Vidjeti dio 4.2 za podatke o smanjenju
sistemske resorpcije.
Epidemiološke studije nijesu pokazale malformativne efekte, ali je uočen
rizik za nastanak intrauterusnog zastoja u rastu ploda prilikom oralne
primjene beta-blokatora. Pored toga, uočeni su znaci i simptomi
beta-blokade (na primjer, bradikardija, hipotenzija, respiratorni
distres i hipoglikemija) kod novorođenčeta kada su beta-blokatori
primjenjivani sve do porođaja. Ako se ovaj lijek daje sve do porođaja,
potrebno je pažljivo pratiti novorođenče tokom prvih dana života.
Dojenje
Nije poznato da li se dorzolamid izlučuje u majčinom mlijeku. Kod pacova
u laktaciji koji su dobijali dorzolamid utvrđeno je smanjenje težine
mladunaca. Beta blokatori se izlučuju u majčinom mlijeku. Ipak, pri
primjeni terapijskih doza timolola u kapima za oči mala je vjerovatnoća
da će se u majčinom mlijeku naći dovoljna količina potrebna da izazove
kliničke simptome beta-blokade kod odojčeta. Za smanjenje sistemske
resorpcije, vidjeti dio 4.2.
Ako je terapija lijekom Cosopt neophodna, ne preporučuje se dojenje.
4.7. Uticaj na sposobnost upravljanja vozilima i rukovanje mašinama
Nijesu sprovedene studije o uticaju na psihofizičke sposobnosti prilikom
upravljanja motornim vozilom i rukovanja mašinama. Neželjena dejstva,
kao što je nejasan vid, kod nekih pacijenata mogu uticati na sposobnost
vožnje i/ili upravljanja mašinama.
4.8. Neželjena dejstva
U kliničkim ispitivanjima primjene lijeka Cosopt uočene neželjene
reakcije bile su konzistentne sa neželjenim reakcijama koje su prethodno
zabilježene kod primjene dorzolamid hidrohlorida i/ili timolol maleata.
U kliničkim ispitivanjima 1035 pacijenata je bilo liječeno lijekom
Cosopt. Kod oko 2,4% pacijenata je prekinuta terapija zbog lokalnih
neželjenih dejstava na oko, dok je kod oko 1,2% pacijenata prekinuta
terapija zbog alergijskih reakcija ili preosjetljivosti (kao što je
inflamacija očnih kapaka i konjunktivitis).
Kao i drugi oftalmološki ljekovi za lokalnu primjenu u oko, timolol se
resorbuje u sistemsku cirkulaciju. Ovo može da izazove slične neželjene
reakcije kao one uočene kod sistemskih beta blokatora. Incidenca
sistemskih neželjenih reakcija nakon lokalne primjene u oko manja je
nego nakon sistemske primjene.
Prijavljena su sljedeća neželjena dejstva poslije upotrebe lijeka Cosopt
ili neke od njegovih komponenti u toku kliničkih ispitivanja ili kao
post-marketinško iskustvo:
[Veoma česte (≥1/10), česte (≥1/100 do <1/10), povremene (≥1/1000,
<1/100) i rijetke (≥1/10.000, <1/1000)]. Nepoznate (učestalost ne može
da se utvrdi na osnovu raspoloživih podataka).
+--------------------+------------------------+------------+----------------+----------------+-------------------+--------------------+
| Klasa sistema | Formulacija | Veoma | Česte | Povremene | Rijetke | Nepoznate** |
| organa | | česte | | | | |
| | | | | | | |
| (MedDRA) | | | | | | |
+====================+========================+============+================+================+===================+====================+
| Poremećaj imunskog | Cosopt | | | | znaci i simptomi | |
| sistema | | | | | sistemskih | |
| | | | | | alergijskih | |
| | | | | | reakcija, | |
| | | | | | uključujući | |
| | | | | | angioedem, | |
| | | | | | urtikariju, | |
| | | | | | pruritus, osip, | |
| | | | | | anafilaksu | |
+--------------------+------------------------+------------+----------------+----------------+-------------------+--------------------+
| | Timolol maleat, kapi | | | | znaci i simptomi | pruritus |
| | za oči, rastvor | | | | sistemskih | |
| | | | | | alergijskih | |
| | | | | | reakcija, | |
| | | | | | uključujući | |
| | | | | | angioedem, | |
| | | | | | urtikariju, | |
| | | | | | lokalizovani i | |
| | | | | | generalizovani | |
| | | | | | osip, anafilaksu | |
+--------------------+------------------------+------------+----------------+----------------+-------------------+--------------------+
| Poremećaji | Timolol maleat, kapi | | | | | hipoglikemija |
| metabolizma i | za oči, rastvor | | | | | |
| ishrane | | | | | | |
+--------------------+------------------------+------------+----------------+----------------+-------------------+--------------------+
| Psihijatrijski | Timolol maleat, kapi | | | depresija* | nesanica* | halucinacije |
| poremećaji | za oči, rastvor | | | | | |
| | | | | | noćne more* | |
| | | | | | | |
| | | | | | gubitak pamćenja | |
+--------------------+------------------------+------------+----------------+----------------+-------------------+--------------------+
| Poremećaji nervnog | Dorzolamid | | glavobolja* | | vrtoglavica*, | |
| sistema | hidrohlorid, kapi za | | | | | |
| | oči, rastvor | | | | parestezija* | |
+--------------------+------------------------+------------+----------------+----------------+-------------------+--------------------+
| | Timolol maleat, kapi | | glavobolja* | vrtoglavica* | parestezija*, | |
| | za oči, rastvor | | | | pojačanje znakova | |
| | | | | sinkopa* | i simptoma | |
| | | | | | miastenije | |
| | | | | | gravis, smanjen | |
| | | | | | libido*, | |
| | | | | | | |
| | | | | | cerebrovaskularni | |
| | | | | | incident*, | |
| | | | | | | |
| | | | | | cerebralna | |
| | | | | | ishemija | |
+--------------------+------------------------+------------+----------------+----------------+-------------------+--------------------+
| Poremećaji oka | Cosopt | osjećaj | konjunktivalna | | | |
| | | peckanja i | injekcija, | | | |
| | | probadanja | zamućen vid, | | | |
| | | u oku | kornealna | | | |
| | | | erozija, | | | |
| | | | | | | |
| | | | svrab u oku, | | | |
| | | | suzenje | | | |
+--------------------+------------------------+------------+----------------+----------------+-------------------+--------------------+
| | Dorzolamid | | inflamacija | iridociklitis* | iritacija sa | osjećaj prisustva |
| | hidrohlorid, kapi za | | očnog kapka*, | | crvenilom*, bol*, | stranog tijela u |
| | oči, rastvor | | iritacija | | stvaranje | oku |
| | | | očnog kapka* | | pokorice očnog | |
| | | | | | kapka*, prolazna | |
| | | | | | miopija (koja | |
| | | | | | nestaje nakon | |
| | | | | | prekida | |
| | | | | | terapije), | |
| | | | | | kornealni edem*, | |
| | | | | | okularna | |
| | | | | | hipotonija*, | |
| | | | | | ablacija | |
| | | | | | sudovnjače | |
| | | | | | (poslije | |
| | | | | | filtracione | |
| | | | | | operacije)* | |
+--------------------+------------------------+------------+----------------+----------------+-------------------+--------------------+
| | Timolol maleat, kapi | | znaci i | poremećaji | ptoza, diplopija, | svrab, suzenje, |
| | za oči, rastvor | | simptomi | vida sa | ablacija | crvenilo oka, |
| | | | iritacije oka | refraktivnim | sudovnjače | zamućen vid, |
| | | | uključujući | promjenama (u | poslije | kornealna erozija |
| | | | blefaritis*, | nekim | filtracione | |
| | | | keratitis*, | slučajevima | operacije* | |
| | | | smanjena | zbog | (vidjeti dio 4.4, | |
| | | | osjetljivost | obustavljanja | Posebna | |
| | | | kornee i suve | terapije | upozorenja i | |
| | | | oči* | mioticima)* | mjere opreza pri | |
| | | | | | upotrebi lijeka) | |
+--------------------+------------------------+------------+----------------+----------------+-------------------+--------------------+
| Poremećaji uha i | Timolol maleat, kapi | | | | tinitus* | |
| centra za | za oči, rastvor | | | | | |
| ravnotežu | | | | | | |
+--------------------+------------------------+------------+----------------+----------------+-------------------+--------------------+
| Kardiološki | Timolol maleat, kapi | | | bradikardija* | bol u grudima*, | atrioventrikularni |
| poremećaji | za oči, rastvor | | | | palpitacije*, | blok, |
| | | | | | edem*, aritmija*, | |
| | | | | | kongestivna | srčana |
| | | | | | srčana | insuficijencija |
| | | | | | insuficijencija*, | |
| | | | | | srčani arest*, | |
| | | | | | srčani blok | |
+--------------------+------------------------+------------+----------------+----------------+-------------------+--------------------+
| | Dorzolamidhidrohlorid, | | | | | palpitacije, |
| | kapi za oči, rastvor | | | | | tahikardija |
+--------------------+------------------------+------------+----------------+----------------+-------------------+--------------------+
| Vaskularni | Timolol maleat, kapi | | | | hipotenzija*, | |
| poremećaji | za oči, rastvor | | | | klaudikacija, | |
| | | | | | | |
| | | | | | Rejnoov fenomen*, | |
| | | | | | hladne šake i | |
| | | | | | stopala* | |
+--------------------+------------------------+------------+----------------+----------------+-------------------+--------------------+
| | Dorzolamidhidrohlorid, | | | | | hipertenzija |
| | kapi za oči, rastvor | | | | | |
+--------------------+------------------------+------------+----------------+----------------+-------------------+--------------------+
| Respiratorni, | Cosopt | | sinuzitis | | kratak dah, | |
| torakalni i | | | | | respiratorni | |
| medijastinalni | | | | | zastoj, rinitis, | |
| poremećaji | | | | | rijetko | |
| | | | | | bronhospazam | |
+--------------------+------------------------+------------+----------------+----------------+-------------------+--------------------+
| | Dorzolamid | | | | epistaksa* | dispneja |
| | hidrohlorid, kapi za | | | | | |
| | oči, rastvor | | | | | |
+--------------------+------------------------+------------+----------------+----------------+-------------------+--------------------+
| | Timolol maleat, kapi | | | dispneja* | bronhospazam | |
| | za oči, rastvor | | | | (predominantno | |
| | | | | | kod pacijenata | |
| | | | | | koji su već imali | |
| | | | | | bronhospastična | |
| | | | | | oboljenja)*, | |
| | | | | | respiratorna | |
| | | | | | insuficijencija, | |
| | | | | | kašalj* | |
+--------------------+------------------------+------------+----------------+----------------+-------------------+--------------------+
| Gastrointestinalni | Cosopt | disgezija | | | | |
| poremećaji | | | | | | |
+--------------------+------------------------+------------+----------------+----------------+-------------------+--------------------+
| | Dorzolamid | | muka* | | iritacija grla, | |
| | hidrohlorid, kapi za | | | | suva usta* | |
| | oči, rastvor | | | | | |
+--------------------+------------------------+------------+----------------+----------------+-------------------+--------------------+
| | Timolol maleat, kapi | | | muka*, | dijareja, suva | disgezija, |
| | za oči, rastvor | | | dispepsija* | usta* | abdominalni bol, |
| | | | | | | povraćanje |
+--------------------+------------------------+------------+----------------+----------------+-------------------+--------------------+
| Poremećaji kože i | Cosopt | | | | kontaktni | |
| potkožnog tkiva | | | | | dermatitis, | |
| | | | | | Stivens-Džonsonov | |
| | | | | | sindrom, toksična | |
| | | | | | epidermalna | |
| | | | | | nekroliza | |
+--------------------+------------------------+------------+----------------+----------------+-------------------+--------------------+
| | Dorzolamid | | | | osip* | |
| | hidrohlorid, kapi za | | | | | |
| | oči, rastvor | | | | | |
+--------------------+------------------------+------------+----------------+----------------+-------------------+--------------------+
| | Timolol maleat, kapi | | | | alopecija*, | osip na koži |
| | za oči, rastvor | | | | psorijazoformni | |
| | | | | | osip ili | |
| | | | | | egzacerbacija | |
| | | | | | psorijaze* | |
+--------------------+------------------------+------------+----------------+----------------+-------------------+--------------------+
| Poremećaji mišićno | Timolol maleat, kapi | | | | sistemski lupus | mialgija |
| -koštanog sistema | za oči, rastvor | | | | eritematozus | |
| i vezivnog tkiva | | | | | | |
+--------------------+------------------------+------------+----------------+----------------+-------------------+--------------------+
| Poremećaji bubrega | Cosopt | | | urolitijaza | | |
| i urinarnog | | | | | | |
| sistema | | | | | | |
+--------------------+------------------------+------------+----------------+----------------+-------------------+--------------------+
| Poremećaji | Timolol maleat, kapi | | | | Pejronijeva | seksualna |
| reproduktivnog | za oči, rastvor | | | | bolest*, smanjen | disfunkcija |
| sistema i dojki | | | | | libido | |
+--------------------+------------------------+------------+----------------+----------------+-------------------+--------------------+
| Opšti poremećaji i | Dorzolamid | | astenija/umor* | | | |
| reakcije na mjestu | hidrohlorid, kapi za | | | | | |
| primjene | oči, rastvor | | | | | |
+--------------------+------------------------+------------+----------------+----------------+-------------------+--------------------+
| | Timolol maleat, kapi | | | astenija/umor* | | |
| | za oči, rastvor | | | | | |
+--------------------+------------------------+------------+----------------+----------------+-------------------+--------------------+
* Ove neželjene reakcije su takođe opisane za Cosopt kao
post-marketinško iskustvo.
** Dodatne neželjene reakcije su zabilježene sa oftalmološkim
beta-blokatorima i mogu se eventualno javiti pri primjeni lijeka Cosopt.
Prijavljivanje sumnji na neželjena dejstva
Prijavljivanje neželjenih dejstava nakon dobijanja dozvole je od velikog
značaja jer obezbjeđuje kontinuirano praćenje odnosa korist/rizik
primjene lijeka. Zdravstveni radnici treba da prijave svaku sumnju na
neželjeno dejstvo ovog lijeka Institutu za ljekove i medicinska sredstva
(CInMED):
Institut za ljekove i medicinska sredstva
Odjeljenje za farmakovigilancu
Bulevar Ivana Crnojevića 64a, 81000 Podgorica
tel: +382 (0) 20 310 280
fax: +382 (0) 20 310 581
www.cinmed.me
nezeljenadejstva@cinmed.me
putem IS zdravstvene zaštite
[]
4.9. Predoziranje
Nijesu dostupni podaci koji se odnose na predoziranje lijeka kod ljudi
poslije akcidentalne ili namjerne upotrebe lijeka Cosopt.
Simptomi
Postoje izvještaji o nehotičnom predoziranju sa oftalmološkim rastvorom
timolol maleata što je rezultiralo sistemskim efektima koji su opisani i
kod sistemskih beta-adrenergičkih blokatora kao što su vrtoglavica,
glavobolja, kratak dah, bradikardija, bronhospazam i zastoj srca.
Najčešći znaci i simptomi koji se mogu očekivati kod predoziranja
dorzolamida su neravnoteža elektrolita, razvoj acidoze, kao i mogući
efekti na centralni nervni sistem.
Dostupan je mali broj podataka koji se odnose na akcidentalno ili
namjerno predoziranje ljudi dorzolamid hidrohloridom oralnim putem.
Poslije oralnog unošenja opisana je pospanost. Poslije površinske
primjene opisana su sljedeća dejstva: mučnina, vrtoglavica, glavobolja,
zamor, nenormalni snovi, disfagija.
Terapija
Liječenje treba da bude simptomatsko i suportivno. Treba pratiti nivoe
elektrolita u serumu (posebno kalijuma) i pH krvi. Pokazano je da se
timolol ne uklanja dobro dijalizom.
5. FARMAKOLOŠKI PODACI
5.1. Farmakodinamski podaci
Farmakoterapijska grupa: Oftalmološki ljekovi – beta blokatori timolol,
kombinacije
ATC kod: S01ED51
Mehanizam dejstva
Lijek Cosopt se sastoji od dvije komponente: dorzolamid hidrohlorida i
timolol maleata. Svaka od ove dvije komponente snižava povišen
intraokularni pritisak tako što različitim mehanizmima smanjuje
sekreciju očne vodice.
Dorzolamid hidrohlorid je snažan inhibitor humane karboanhidraze II.
Inhibicijom karboanhidraze u cilijarnim nastavcima oka smanjuje se
sekrecija očne vodice tako što se usporava formiranje bikarbonatnih jona
i redukuje transport natrijuma i tečnosti. Timolol maleat je
neselektivni beta-adrenergički blokator. Precizan mehanizam dejstva
timolol maleata u snižavanju intraokularnog pritiska nije jasno utvrđen,
iako su studije sa fluoresceinom i tonografske studije ukazale da je
dominantno dejstvo na smanjenje formiranja očne vodice. Međutim, u nekim
studijama je pokazano blago povećanje isticanja tečnosti. Kombinovano
dejstvo ova dva lijeka rezultiralo je dodatnim smanjenjem intraokularnog
pritiska u poređenju sa svakim lijekom primijenjenim posebno.
Poslije površinske primjene lijek Cosopt snižava povišeni intraokularni
pritisak bez obzira da li je praćen glaukomom. Povišen intraokularni
pritisak je glavni faktor rizika u patogenezi oštećenja optičkog nerva i
gubitka vidnog polja uzrokovanog glaukomom. Lijek Cosopt redukuje
intraokularni pritisak pri čemu se ne javljaju česta neželjena dejstva
kao što je noćno sljepilo, akomodativni spazam i pupilarna konstrikcija.
Farmakodinamsko dejstvo
Klinička efikasnost i bezbjednost
Kliničke studije u trajanju do 15 mjeseci sprovedene su da bi se
uporedilo dejstvo lijeka Cosopt (koji je doziran ujutru i uveče pred
spavanje) na snižavanje intraokularnog pritiska sa individualnim ili
istovremenim davanjem 2,0% dorzolamida i 0,5% timolola kod pacijenata sa
glaukomom ili okularnom hipertenzijom koji su izabrani za ova
ispitivanja. Uključeni su pacijenti koji nijesu ranije liječeni kao i
oni kod kojih monoterapija timololom nije bila dovoljno efikasna. Većina
pacijenata je prije uključivanja u studiju bila liječena lokalnom
monoterapijom beta-blokatorom. Rezultati kombinovanih studija pokazali
su da je efekat lijeka Cosopt (koji je doziran ujutru i uveče pred
spavanje) na sniženje intraokularnog pritiska bio veći od efekta
monoterapije 2% dorzolamidom tri puta dnevno ili 0,5% timololom dva puta
dnevno. Dejstvo lijeka Cosopt na sniženje intraokularnog pritiska bilo
je ekvivalentno dejstvu istovremene terapije dorzolamidom dva puta
dnevno i timololom dva puta dnevno. Ovaj efekat lijeka Cosopt, poslije
primjene dva puta dnevno, potvrđen je mjerenjem u nekoliko vremenskih
tačaka u toku dana i održavao se u toku dugotrajne primjene.
Pedijatrijska populacija
Glavni cilj kontrolisane studije koja je trajala tri mjeseca bio je da
se ispita bezbjednost oftalmološkog rastvora 2% dorzolamid hidrohlorida
kod djece mlađe od 6 godina. U studiju je bilo uključeno 30 pacijenata
starosti od 2 do 6 godina, kod kojih je intraokularni pritisak bio
kontrolisan na neodgovarajući način monoterapijom dorzolamidom ili
timololom, koji su dobili lijek Cosopt. Efikasnost kod ovih pacijenata
nije određena. U ovoj maloj grupi pacijenti su dobro podnosili lijek
Cosopt koji je davan dva puta dnevno, pri čemu je 19 pacijenata završilo
predviđeni period liječenja, dok je kod 11 pacijenata prekinuta terapija
zbog hirurške intervencije, promjene lijeka ili drugih razloga.
5.2. Farmakokinetički podaci
Dorzolamid hidrohlorid
Za razliku od drugih inhibitora karboanhidraze lokalna primjena
dorzolamid hidrohlorida ispoljila je direktna dejstva na oko i to u
mnogo manjim dozama u odnosu na sistemsku primjenu, a time i sa manjom
sistemskom izloženošću. U kliničkim ispitivanjima na ovaj način je
dobijeno sniženje intraokularnog pritiska bez poremećaja acido-bazne
ravnoteže ili promjena karakteristika elektrolita, što je karakteristika
oralne primjene inhibitora karboanhidraze.
Kad se primijeni površinski dorzolamid ulazi u sistemsku cirkulaciju. Da
bi se odredio potencijal za sistemsku inhibiciju karboanhidraze poslije
površinske primjene određivana je koncentracija aktivne supstance lijeka
i metabolita u eritrocitima i mjerena inhibicija karboanhidraze u plazmi
i eritrocitima. Dorzolamid se akumulira u eritrocitima u toku hroničnog
doziranja kao rezultat selektivnog vezivanja za karboanhidrazu II, dok
se veoma male koncentracije slobodnog lijeka zadržavaju u plazmi.
Dorzolamid formira jedan N-desetil metabolit koji slabije inhibira
karboanhidrazu II u odnosu na dorzolamid, ali koji inhibira manje
aktivan izoenzim karboanhidrazu I. Ovaj metabolit se takođe akumulira u
eritrocitima u kojima se uglavnom vezuje za karboanhidrazu I. Dorzolamid
se umjereno vezuje za proteine plazme (oko 33%). Dorzolamid se uglavnom
izlučuje nepromijenjen preko urina, kao i njegov metabolit. Poslije
prestanka doziranja dorzolamid se ispira iz eritrocita nelinearno tako
da najprije dolazi do brzog smanjenja koncentracije lijeka, a zatim do
faze sporije eliminacije sa poluvremenom od oko 4 mjeseca.
Kad je dorzolamid primijenjen oralnim putem da bi se simulirala
maksimalna sistemska ekspozicija poslije dugotrajne lokalne primjene u
oko, ravnotežno stanje je postignuto poslije 13 nedjelja. U ravnotežnom
stanju nije bilo slobodnog oblika aktivne supstance lijeka ili
metabolita u plazmi, inhibicija karboanhidraze u eritrocitima bila je
manja nego što se pretpostavljalo da je neophodno za farmakološki efekat
na funkciju bubrega ili respiraciju. Slični farmakokinetički rezultati
dobijeni su i poslije hronične površinske aplikacije dorzolamid
hidrohlorida. Međutim, kod nekih starijih pacijenata koji su imali
oštećenja funkcije bubrega (klirens kreatinina 30-60 ml/min) bila je
veća koncentracija metabolita u eritrocitima, ali nije bilo značajnijih
razlika u inhibiciji karboanhidraze kao ni klinički značajnih sistemskih
neželjenih dejstava koji bi se direktno mogli pripisati ovom rezultatu.
Timolol maleat
U ispitivanju koncentracije aktivne supstance lijeka kod šest pacijenata
sistemska ekspozicija timololu je određivana poslije površinske
aplikacije oftalmološkog rastvora 0,5% timolol maleata dva puta dnevno.
Najveća srednja koncentracija u plazmi poslije jutarnjeg doziranja bila
je 0,46 nanograma/ml, a poslije popodnevnog doziranja 0,35 nanograma/ml.
5.3. Pretklinički podaci o bezbjednosti
Bezbjednosni profil pojedinačnih komponenti poslije okularne i sistemske
primjene su dobro poznati.
Dorzolamid
Kada su skotnim ženkama zečeva davane doze dorzolamida koje su toksične
za majku i koje su povezane sa metaboličkom acidozom došlo je do pojave
malformacija tijela pršljenova.
Timolol
U studijama na životinjama nije uočen teratogeni efekat.
Kod životinja koje su lokalno tretirane oftalmološkim rastvorom
dorzolamid hidrohlorida i timolol maleata ili poslije istovremene
primjene ovih ljekova nije bilo neželjenih efekata na oko. In vitro i in
vivo studije sa svakom komponentom nijesu ukazale na mutageni
potencijal. Prema tome, ne očekuje se da će terapijske doze lijeka
Cosopt predstavljati značajan rizik za bezbjednu primjenu kod ljudi.
6. FARMACEUTSKI PODACI
6.1. Lista pomoćnih supstanci (ekscipijenasa)
Hidroksietil celuloza;
Manitol (E421);
Natrijum citrat (E331);
Natrijum hidroksid (E524) (za podešavanje pH);
Voda za injekcije;
Benzalkonijum hlorid.
6.2. Inkompatibilnost
Nije primjenljivo.
6.3. Rok upotrebe
3 godine
Rok upotrebe nakon prvog otvaranja: 28 dana.
6.4. Posebne mjere upozorenja pri čuvanju lijeka
Ovaj lijek ne zahtijeva posebne temperaturne uslove čuvanja.
Čuvati u originalnom pakovanju radi zaštite od svjetlosti.
6.5. Vrsta i sadržaj pakovanja
Unutrašnje pakovanje je bijela poluprovidna LDPE bočica, sa providnom
LDPE kapaljkom i bijelim polipropilenskim zatvaračem.
Na bočici se nalazi i sigurnosna traka kao dokaz da se bočica otvara po
prvi put.
Spoljašnje pakovanje je složiva kartonska kutija u kojoj se nalazi jedna
bočica sa 5 ml rastvora i Uputstvo za lijek.
6.6. Posebne mjere opreza pri odlaganju materijala koji treba odbaciti
nakon primjene lijeka (i druga uputstva za rukovanje lijekom)
Svu neiskorišćenu količinu lijeka ili otpadnog materijala nakon njegove
upotrebe treba ukloniti, u skladu sa važećim propisima.
7. NOSILAC DOZVOLE
Glosarij d.o.o.,
Vojislavljevića 76, 81 000 Podgorica, Crna Gora
8. BROJ DOZVOLE ZA STAVLJANJE LIJEKA U PROMET
2030/24/6461 - 4618
9. DATUM PRVE DOZVOLE/OBNOVE DOZVOLE ZA STAVLJANJE LIJEKA U PROMET
03.12.2024. godine
10. DATUM REVIZIJE TEKSTA
Decembar, 2024. godine