Bloxan uputstvo za upotrebu
+:-----------------------------------:+:----------------------------------------------------:+
| SAŽETAK KARAKTERISTIKA LIJEKA |
+--------------------------------------------------------------------------------------------+
| |
+--------------------------------------------------------------------------------------------+
| Bloxan^(®), tableta, 100 mg |
| |
| Pakovanje: 30 tableta, blister, 3 x 10 tableta |
+-------------------------------------+------------------------------------------------------+
| Proizvođač: | Krka, d.d. |
+-------------------------------------+------------------------------------------------------+
| Adresa: | Šmarješka cesta 6, 8501 Novo mesto, Slovenija |
+-------------------------------------+------------------------------------------------------+
| Podnosilac zahtjeva: | DSD „KRKA, d.d., Novo mesto“ - predstavništvo |
| | Podgorica |
+-------------------------------------+------------------------------------------------------+
| Adresa: | Svetlane Kane Radević br. 3, 81000 Podgorica, Crna |
| | Gora |
+-------------------------------------+------------------------------------------------------+
1. NAZIV LIJEKA
Bloxan^(®) 100 mg, tablete
INN: metoprolol
2. KVALITATIVNI I KVANTITATIVNI SASTAV
1 tableta sadrži 100 mg metoprolol tartarata, što odgovara 78,08 mg
metoprolola.
Pomoćna supstanca: laktoza (45,6 mg).
Za kompletan spisak pomoćnih supstanci vidjeti poglavlje 6.1.
3. FARMACEUTSKI OBLIK
Tableta.
Tablete su bijele boje, okrugle, sa podionom crtom na jednoj strani.
Tableta se može dijeliti na jednake polovine.
4. KLINIČKI PODACI
4.1 Terapijske indikacije
Hipertenzija i angina pektoris, srčane aritmije, naročito
supraventrikularne tahiaritmije. Dodatak liječenju tireotoksikoze.
Infarkt miokarda (rana terapija metoprolololom kod infarkta miokarda
smanjuje veličinu infarkta i smanjuje incidencu ventrikularne
fibrilacije. Ublažavanje bola može takođe smanjiti potrebu za opioidnim
analgeticima. Takođe je pokazano da metoprolol smanjuje mortalitet kada
se primjenjuje kod pacijenata sa akutnim infarktom miokarda. Profilaksa
migrene.
4.2 Doziranje i način primjene
Tablete se primjenjuju oralno, tableta se guta bez žvakanja.
Dozu lijeka treba individualno prilagoditi potrebama pacijenta, pri čemu
maksimalna dnevna doza ne smije preći 400 mg.
Primjenjuju se sljedeća uputstva za doziranje:
Odrasli
Hipertenzija:
Početna dnevna doza od 100 mg dnevno se može uzeti u jednoj ili
podijeljenim dozama. Zavisno od terapijskog odgovora, dnevna doza se
može postepeno povećavati po 100 mg na dan, u toku nedjelju dana,
do dnevne doze od 200 mg koja se može uzeti u jednoj ili podijeljenim
dozama. Dalje sniženje krvnog pritiska se može postići uvođenjem
diuretika ili drugog antihipertenzivnog lijeka u terapiju.
Metoprolol se može primijeniti i kod pacijenata koji nijesu ranije
primali antihipertenzivnu terapiju, ali i kod onih kod kojih se
prethodna terapija pokazala kao neadekvatna. Metoprolol se može dodati
prethodnoj antihipertenzivnoj terapiji uz podešavanje doznog režima ako
je neophodno.
Angina pectoris:
50-100 mg, dva ili tri puta dnevno.
U većini slučajeva, značajno poboljšanje u pogledu podnošenja napora i
smanjenja pojave novih anginoznih napada se postiže dozama od 50-100 mg,
dva puta dnevno.
Poremećaji srčanog ritma:
Uobičajeno doziranje iznosi 50 mg, dva do tri puta dnevno. Ako je
neophodno, doza se može povećati i do 300 mg dnevno, u podijeljenim
dozama.
Hipertireoidizam:
50mg četiri puta dnevno. Dozu metoprolola treba progresivno smanjivati
kako se koncentracija hormona štitaste žlijezde liječenjem postepeno
normalizuje.
Infarkt miokarda:
U ranoj terapiji treba primijeniti 50 mg svakih 6 sati tokom 48 sati,
poželjno u toku 12 sati od kada je pacijent osjetio bol u grudima.
Terapija održavanja se nastavlja dozom od 200 mg metoprolola dnevno (u
podijeljenim dozama), u trajanju od najmanje 3 mjeseca.
Profilaksa migrene:
100-200 mg dnevno, primijenjeno u podijeljenim dozama (ujutro i uveče).
Stariji pacijenti
Nije potrebno posebno prilagođavanje doziranja kod ovih pacijenata.
Oprez se preporučuje kod starijih pacijenata budući da prekomjerno
sniženje krvnog pritiska i pulsa može dovesti do poremećaja u
snabdijevanju vitalnih organa krvlju. Kod pacijenata sa značajnim
poremećajem funkcije jetre, preporučuje se primjena nižih doza lijeka.
Djeca
Primjena metoprolola kod djece se ne preporučuje.
4.3 Kontraindikacije
Preosjetljivost na metoprolol ili na druge beta-blokatore ili bilo koju
pomoćnu supstancu, teška astma ili teški bronhospazam u anamnezi,
atrioventrikularni blok drugog ili trećeg stepena, nekontrolisana srčana
insuficijencija, klinički značajna sinusna bradikardija, sick-sinus
sindrom, teška periferna arterijska bolest, kardiogeni šok, hipotenzija,
neliječeni feohromocitom, metabolička acidoza.
Metoprolol je takođe kontraindikovan u slučajevima kada je infarkt
miokarda praćen komplikacijama kao što su: izražena bradikardija, AV
blok prvog stepena, sistolna hipotenzija (< 100 mm Hg) i/ili teška
srčana insuficijencija.
4.4 Posebna upozorenja i mjere opreza pri upotrebi lijeka
Iako kardioselektivni beta-blokatori imaju manje izraženi efekt na
plućnu funkciju u odnosu na neselektivne beta-blokatore, ljekove iz ove
grupe treba izbjegavati kod pacijenata sa reverzibilnom opstruktivnom
bolešću pluća, osim ukoliko ne postoje značajni klinički razlozi za
njihovu primjenu. U nekim slučajevima može biti potrebno prilagođavanje
doze lijeka ili primjena beta₂- agonista.
Metoprolol može pogoršati bradikardiju i simptome poremećaja periferne
arterijske cirkulacije. Pri pojavi izražene bradikardije (< 50 do 55
otkucaja/min) metoprolol treba davati u manjoj dozi ili postepeno
prekinuti terapiju lijekom.
Anafilaktičke reakcije uzrokovane drugim agensima, mogu biti posebno
teške kod pacijenata koji uzimaju i beta-blokatore; u tim slučajevima
može postojati i rezistencija na uobičajene doze adrenalina. Zbog toga
se primjena beta-blokatora ne preporučuje kod pacijenata sa povećanim
rizikom od anafilakse.
Treba izbjegavati nagli prekid terapije beta-blokatorima naročito kod
pacijenata sa ishemijskom bolešću srca.
Kada je to moguće, prekid liječenja treba da bude postepen u toku 10
dana smanjivanjem doze do 25 mg, koja se treba primjenjivati posljednjih
6 dana. Tokom ovog postepenog prekida terapije pacijent treba da bude
pod strogim nadzorom ljekara i, ukoliko je neophodno, treba primijeniti
supstitucionu terapiju.
Beta-blokatore ne treba primjenjivati kod pacijenata sa neliječenom,
kongestivnom srčanom insuficijencijom (vidjeti dio 4.3
Kontraindikacije). Ovo stanje prvo treba stabilizovati. Potrebno je
razmotriti dodatnu terapiju (diuretici i/ili kardiotonični glikozidi)
kod pacijenata sa srčanom insuficijencijom u istoriji bolesti ili
pacijenata koji su dekompenzovani.
Zbog negativnog efekta na AV sprovođenje, beta-blokatore, uključujući i
metoprolol, treba davati sa oprezom kod pacijenata sa AV blokom I
stepena (vidjeti dio 4.3 Kontraindikacije).
Metoprolol može maskirati kliničke znake tireotoksikoze. Zato je
neophodan oprez prilikom primjene lijeka kod pacijenata koji imaju ili
se sumnja da im se razvija tireotoksikoza. Kod ovih pacijenata neophodno
je pratiti funkciju štitaste žlijezde i rad srca.
Metoprolol treba primjenjivati sa oprezom kod pacijenata sa diabetes
mellitus-om, naročito kod onih koji su na terapiji insulinom ili oralnim
antidijabeticima (vidjeti dio 4.5 Interakcije sa drugim ljekovima i
drugi oblici interakcija). Kod nestabilnog i insulin-zavisnog dijabetesa
može biti neophodno prilagođavanje
doze antidijabetika. Pacijente treba upozoriti da metoprolol može
maskirati neke od simptoma hipoglikemije inhibicijom funkcije
simpatičkog nervnog sistema.
Kod pacijenata sa feohromocitomom, potrebno je istovremeno sa
beta-blokatorom primijeniti i alfa-blokator.
Kod pacijenata sa značajnim poremećajem funkcije jetre, može biti
potrebno prilagođavanje doze lijeka, s obzirom da se metoprolol
metaboliše u jetri.
Primjena adrenalina kod pacijenata koji su na terapiji beta-blokatorima
može dovesti do povišenog krvnog pritiska i bradikardije, mada je manja
vjerovatnoća da se ovo dogodi kod pacijenata na terapiji selektivnim
beta₁-blokatorima.
Prije zahvata u opštoj anesteziji o terapiji metoprololom treba
obavijestiti anesteziologa. Treba procijeniti odnos koristi od nastavka
terapije beta-blokatorom i rizika od prekida terapije kod svakog
pacijenta. U slučaju da se odluči da se prekine terapija
beta-blokatorima prilikom pripreme za operaciju, terapiju treba
prekinuti najmanje 24 sata prije operacije. Nastavak terapije
beta-blokatorima smanjuje rizik od pojave aritmija prilikom uvođenja u
anesteziju i intubacije. Međutim, rizik od hipertenzije može biti
povećan. Ukoliko se terapija beta-blokatorom nastavi, potrebno je
obratiti pažnju pri izboru anestetika, tj. treba izabrati onog sa
najmanjim negativnim inotropnim efektom (halotan/azot oksid). U zaštiti
od pojave vagalnih reakcija pacijent može da primi atropin intravenski.
Beta-blokatori mogu povećati incidencu i trajanje anginoznih napada kod
pacijenata sa Prinzmetalovom anginom. Međutim, obzirom da je metoprolol
selektivni beta-blokator (dejluje na beta₁ receptore), može se koristiti
kod ovih pacijenata, ali samo uz krajnji oprez.
Kod pacijenata sa psorijazom u anamnezi, primjena beta-blokatora se
preporučuje samo nakon pažljivog razmatranja.
Pri primjeni nekih beta-blokatora (praktolol) registrovana je pojava
okulomukokutanog sindroma, ali ne i sa metoprololom. Pojedini simptomi
ovog sindroma (suve oči, sa ili bez kožnog osipa) su zabilježeni i pri
primjeni ovog lijeka. U većini slučajeva simptomi su se povukli nakon
prekida terapije. Preporučuje se pažljivo praćenje pacijenata i prekid
terapije ukoliko se jave simptomi okulomukokutanog sindroma (vidjeti
savjet o prekidu terapije iznad).
Posebne informacije o nekim sastojcima lijeka
Lijek Bloxan^(®) sadrži laktozu. Pacijenti sa rijetkim nasljednim
poremećajima kao što su netolerancija na galaktozu, deficijencija Lapp
laktaze ili malapsorpcija glukoze/galaktoze ne smiju uzimati ovaj lijek.
4.5 Interakcije sa drugim ljekovima i drugi oblici interakcija
Efekti metoprolola i drugih antihipertenziva na krvni pritisak su obično
aditivni; stoga se preporučuje oprez kako bi se izbjegla pojava
hipotenzije. Međutim, kombinovana primjena drugih antihipertenzivnih
ljekova često može koristiti da bi se poboljšala kontrola hipertenzije.
Budući da beta-blokatori mogu uticati na perifernu cirkulaciju, potreban
je oprez pri istovremenoj primjeni sa ljekovima koji imaju slično
dejstvo na cirkulaciju (npr. ergotamin).
Oprez je neophodan i kada se beta-blokatori primjenjuju zajedno sa
ljekovima koji blokiraju aktivnost simpatičkog gangliona, drugim
beta-blokatorima (odnosi se i na oftalmološke preparate) ili sa MAO
inhibitorima.
Prazosin
Akutna posturalna hipotenzija, koja se može javiti pri primjeni prve
doze prazosina, može biti pojačana kod pacijenata koji već uzimaju
beta-blokator.
Klonidin
Kada se prekida kombinovana terapija metoprolola i klonidina, terapija
metoprololom se mora obustaviti nekoliko dana prije obustave klonidina.
Hipertenzija koja se može javiti nakon prekida terapije klonidinom može
biti izražena kod pacijenata koji istovremeno uzimaju beta-blokatore.
Blokatori kalcijumskih kanala
Blokatori kalcijumskih kanala, kao što su verapamil i diltiazem, mogu
potencirati depresivno dejstvo beta-blokatora na krvni pritisak, srčanu
frekvenciju, kontraktilnost miokarda i atrioventrikularno sprovođenje.
Pacijentima koji uzimaju metoprolol ne treba davati blokatore
kalcijumskih kanala tipa verapamila (fenilalkilamin) intravenski, jer
postoji rizik za pojavu srčanog zastoja. Pacijente koji uzimaju oralno
blokator kalcijumskih kanala verapamilske grupe u kombinaciji sa
metoprololom treba pažljvo pratiti.
Inhibitori CYP2D6 enzima
Snažni inhibitori ovog enzima mogu dovesti do povećanja koncentracije
metoprolola u plazmi (vidjeti dio 5.2 Farmakokinetički podaci), stoga je
potreban oprez pri njihovoj istovremenoj primjeni. Klinički potvrđeni
snažni inhibitori CYP2D6 enzima su antidepresivi kao poput fluoksetina,
paroksetina ili bupropiona, antipsihotici kao što je tioridazin,
antiaritmici kao što je propafenon, ljekovi protiv retro virusa kao što
je ritonavir, antihistaminici kao što je difenhidramin, antimalarici kao
što je hidroksihlorohin ili hinidin, antimikotici kao što je terbinafin
i ljekovi za liječenje peptičkog ulkusa kao što je cimetidin.
Antiaritmici I grupe i amjodaron
Istovremena primjena amjodarona, propafenona i ostalih antiaritmika I
grupe kao što su hinidin ili dizopiramid sa metoprololom može
potencirati efekte beta-blokatora na srčanu frekvenciju i
atrioventrikularno sprovođenje.
Nitroglicerin
Može doći do pojačanja hipotenzivnog efekta metoprolola.
Glikozidi digitalisa
Istovremena primjena sa glikozidima digitalisa može dovesti do teške
bradikardije i/ili produženog atrioventrikularnog sprovođenja.
Simpatomimetici
Metoprolol antagonizuje beta₁ efekte simpatomimetika, ali u uobičajenim
terapijskim dozama ima mali uticaj na bronhodilatatorne efekte
beta₂-agonista.
Insulin i oralni hipoglikemici
U kombinaciji sa insulinom ili oralnim antidijabeticima metoprolol može
dovesti do izražene ili produžene hipoglikemije. Beta-blokatori takođe
mogu antagonizovati hipoglikemijske efekte derivata sulfonilureje. Rizik
je svakako manji pri primjeni beta₁ selektivnog blokatora, kao što je
metoprolol, u poređenju sa drugim beta-blokatorima. Zbog svega navedenog
savjetuje se oprez pri primjeni ovih ljekova kod pacijenata sa
dijabetesom (vidjeti dio 4.4 Posebna upozorenja i mjere opreza pri
upotrebi lijeka).
Nesteroidni antiinflamatorni ljekovi
Pri primjeni ljekova iz ove grupe (npr. indometacin) može doći do
smanjenja antihipertenzivnog efekta metoprolola.
Lidokain
Metoprolol može smanjiti eliminaciju lidokaina.
Opšti anestetici
Neki inhalacioni anestetici mogu pojačati kardiodepresivni efekat
beta-blokatora (vidjeti dio 4.4 Posebna upozorenja i mjere opreza pri
upotrebi lijeka).
Induktori/Inhibitori hepatičkih enzima
Ljekovi koji indukuju enzime (npr. rifampicin) mogu smanjiti
koncentracije metoprolola u plazmi, dok ljekovi koji su inhibitori
enzima jetre (npr. cimetidin) mogu povećati koncentracije lijeka u
plazmi.
Alkohol
Istovremena primjena alkohola i metoprolola može dovesti do povećane
koncentracije alkohola u krvi i njegove usporene eliminacije.
4.6 Primjena u periodu trudnoće i dojenja
Beta-blokatori smanjuju perfuziju kroz placentalnu barijeru što može
dovesti do intrauterine smrti ploda, kao i prevremenog porođaja.
Metoprolol ne treba primjenjivati u periodu trudnoće i dojenja, osim u
slučajevima kada se smatra da korist nadmašuje mogući rizik po
fetus/odojče.
Metoprolol je pod strogim medicinskim nadzorom primjenjivan kod trudnica
sa hipertenzijom, poslije 20. nedjelje gestacije. Iako lijek prolazi
placentalnu barijeru i prisutan je u krvi pupčane vrpce, nijesu
primjećene fetalne abnormalnosti. U animalnim studijama nije pokazan
teratogeni potencijal niti bilo koje drugo neželjeno dejstvo na embrion
i/ili fetus, što bi moglo da utiče na bezbjednosni profil lijeka.
Ako se majka liječi dozama koje su u okviru terapeutskih, mogući
beta-blokirajući efekat metoprolola unešenog kroz majčino mlijeko je
neznatan.
Ukoliko se metoprolol primjenjuje u periodu trudnoće i dojenja, treba
obratiti pažnju na pojavu eventualnih neželjenih dejstava kao posljedica
beta-blokade (kao npr. bradikardija, hipoglikemija) kod fetusa,
novorođenčeta i odojčeta. Potrebno je koristiti najmanju moguću dozu, a
liječenje treba prekinuti najmanje 2-3 dana pred porođaj kako bi se
izbjegla povećana kontraktilnost uterusa i efekti beta-blokade na
novorođenče.
4.7 Uticaj na psihofizičke sposobnosti prilikom upravljanja motornim
vozilima i rukovanja mašinama
Kao i ostali beta-blokatori, i metoprolol može uticati na psihofizičku
sposobnost. Pacijente bi trebalo upozoriti na moguće dejstvo lijeka
prilikom upravljanja motornim vozilom i rukovanja mašinama.
4.8 Neželjena dejstva
Neželjena dejstva razvrstana su prema učestalosti u sljedeće kategorije:
- veoma često (≥ 10%)
- često (≥ 1% i < 10%)
- povremeno (≥ 0,1% i < 1%)
- rijetko (≥ 0,01% i < 0,1%)
- veoma rijetko (< 0,01%).
+:---------------------------------+:----------------------------------+
| Poremećaji na nivou krvi i | |
| limfnog sistema | |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Veoma rijetko | trombocitopenija |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Psihijatrijski poremećaji | |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Rijetko | depresija, košmari |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Veoma rijetko | poremećaji ličnosti, halucinacije |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Poremećaji nervnog sistema | |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Često | vrtoglavica, glavobolja |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Rijetko | smanjenje pažnje, somnolencija |
| | ili nesanica, parestezija |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Poremećaji na nivou oka | |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Veoma rijetko | poremećaji vida (zamagljen vid), |
| | suvo oko i/ili iritacija oka |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Poremećaji na nivou uha i | |
| labirinta | |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Veoma rijetko | tinitus i, u dozama koje |
| | premašuju preporučene, poremećaji |
| | sluha (hipoakuzija ili gluvoća) |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Kardiološki poremećaji | |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Često | bradikardija |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Rijetko | srčana slabost, srčane aritmije, |
| | palpitacije |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Veoma rijetko | poremećaj sprovodnog sistema |
| | srca, prekordijalni bol |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Vaskularni poremećaji | |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Često | ortostatska hipotenzija |
| | (povremeno sa sinkopom) |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Rijetko | edemi, Raynaud-ov sindrom |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Veoma rijetko | gangrena kod pacijenata sa |
| | prethodnim problemima sa |
| | cirkulacijom |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Respiratorni, torakalni i | |
| | |
| medijastinalni poremećaji | |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Često | dispnea pri naporu |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Rijetko | bronhospazam (koji se može javiti |
| | kod pacijenata sa opstruktivnom |
| | bolešću pluća u anamnezi) |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Veoma rijetko | rinitis |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Gastrointestinalni poremećaji | |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Često | nauzeja i povraćanje, abdominalni |
| | bol |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Rijetko | dijareja ili konstipaticija |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Veoma rijetko | suva usta |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Nepoznate učestalosti | retroperitonealna fibroza |
| | (povezanost sa metoprololom nije |
| | definitivno utvrđena) |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Hepatobilijarni poremećaji | |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Nepoznate učestalosti | hepatitis |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Poremećaji na nivou kože i | |
| potkožnog | |
| | |
| tkiva | |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Rijetko | osip (u formi urtikarije, |
| | psorijaziformnih i distrofičnih |
| | kožnih lezija) |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Veoma rijetko | fotosenzitivnost, hiperhidroza, |
| | alopecija, pogoršanje psorijaze |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Poremećaj mišićno-skeletnog i | |
| | |
| vezivnog tkiva | |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Rijetko | mišićni grčevi |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Veoma rijetko | artritis |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Poremećaji reproduktivnog | |
| sistema i | |
| | |
| dojki | |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Veoma rijetko | poremećaj libida i potencije |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Nepoznate učestalosti | Peyronie-eva bolest (povezanost |
| | sa metoprololom nije definitivno |
| | utvrđena) |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Opšti poremećaji i reakcije na | |
| mjestu | |
| | |
| primjene | |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Često | malaksalost |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Ispitivanja | |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Veoma rijetko | povećanje težine, poremećaj |
| | testova funkcije jetre |
+----------------------------------+-----------------------------------+
Postmarketinško iskustvo
Sljedeća neželjena dejstva su prijavljena u postmarketinškom periodu:
konfuzija, porast nivoa triglicerida u krvi i sniženje nivoa HDL
holesterola. Kako su ova neželjena dejstva prijavljena u populaciji
nepoznate veličine i kako na njih djeluje veliki broj faktora njihovu
učestalost nije moguće sa sigurnošću procijeniti.
Prijavljivanje sumnji na neželjena dejstva
Prijavljivanje neželjenih dejstava nakon dobijanja dozvole je od velikog
značaja jer obezbjeđuje kontinuirano praćenje odnosa
korist/rizik primjene lijeka. Zdravstveni radnici treba da prijave svaku
sumnju na neželjeno dejstvo ovog lijeka Agenciji za ljekove i medicinska
sredstva Crne Gore (CALIMS):
Agencija za ljekove i medicinska sredstva Crne Gore
Odjeljenje za farmakovigilancu
Bulevar Ivana Crnojevića 64a, 81000 Podgorica
tel: +382 (0) 20 310 280
fax:+382 (0) 20 310 581
www.calims.me
nezeljenadejstva@calims.me
putem IS zdravstvene zaštite
4.9 Predoziranje i mjere koje je potrebno preduzeti
Znaci i simptomi predoziranja
U težim slučajevima predoziranje metoprololom može dovesti do teške
hipotenzije, sinusne bradikardije, AV bloka, srčane insuficijencije,
kardiogenog šoka, zastoja srca, bronhospazma, poremećaja svijesti, kome,
konvulzija, mučnine, povraćanja, cijanoze, hipoglikemije i povremeno
hiperkalijemije.
Prvi simptomi trovanja zapažaju se u periodu od 20 minuta do 2 sata
nakon uzimanja lijeka. Efekti masivnog predoziranja mogu trajati i
nekoliko dana, uprkos opadajućoj koncentraciji lijeka u plazmi.
Terapija predoziranja
Pacijente bi trebalo zbrinuti u bolnici, na odjeljenje intenzivne njege;
neophodno je stalno praćenje funkcije kardiovaskularnog sistema, uraditi
gasne analize i biohemijske analize krvi. Ukoliko je potrebno,
primjenjuju se i suportivne mjere vještačkog disanja i uspostavljanja
srčanog ritma. Pacijente koji se osjećaju dobro i kod malog prekoračenja
doze treba zadržati na posmatranju najmanje 4 sata.
Kod akutnog predoziranja odmah treba izvršiti pražnjenje želuca
(izazivanje povraćanja, gastrična lavaža), a najkasnije 4 sata nakon
uzimanja lijeka, ili primijeniti aktivni ugalj. Metoprolol se ne može
efikasno ukloniti hemodijalizom.
Atropin se primjenjuje intravenski radi kontrole signifikantne
bradikardije. Intravenski beta-agonist (prenalterol ili izoprenalin) se
koristi za liječenje bradikardije i hipotenzije. Mogu biti potrebne
veoma visoke doze da bi se prevazišla beta-blokada. U slučaju pojave
teške hipotenzije daju se vazokonstriktorni ljekovi, kao što je dopamin,
dobutamin ili noradrenalin. Glukagon ima pozitivni inotropni i
hronotropni efekat na srce, koji je nezavisan od beta-adrenergičkih
receptora, i posebno je efikasan u liječenju rezistentne hipotenzije i
srčane insuficijencije koja se može javiti pri predoziranju
beta-blokatorima.
Diazepam je lijek izbora u kontroli konvulzija. Beta₂₋agonisti ili
aminofilin se mogu primijeniti za terapiju bronhospazma. Potrebno je
pratiti znakove pojave aritmija za vrijeme i nakon primjene
bronhodilatatora.
5. FARMAKOLOŠKI PODACI
1. Farmakodinamski podaci
Farmakoterapijska grupa: Beta-blokator, selektivni
ATC kod: C07AB02
Metoprolol je kardioselektivni blokator beta-adrenergičkih receptora.
Mehanizam dejstva:
Metoprolol ima veći afinitet da blokira beta₁-receptore (receptori koji
učestvuju u adrenergičnoj stimulaciji rada srca i kontraktilnosti i
oslobađanju masnih kiselina iz depoa masti) nego beta₂-receptore koji su
prvenstveno uključeni u bronho i vazodilataciju. Nema stabilizirajući
efekat na membranu niti parcijalno agonističko (intrinzičko
simpatomimetičko) djelovanje.
Metoprolol redukuje ili inhibira stimulativni efekat kateholamina na
srce što smanjuje frekvenciju srca, snagu srčane kontrakcije i minutni
volumen srca.
1. Farmakokinetički podaci
Resorpcija
Poslije oralne primjene metoprolol se dobro resorbuje. Maksimalna
koncentracija lijeka u plazmi postiže se između 1,5-2 sata poslije
primjene lijeka. Biološka raspoloživost poslije primjene pojedinačne
doze iznosi približno 50%, a pri dužoj primjeni se povećava i do 70%.
Kada se metoprolol uzima sa hranom, biološka raspoloživost se takođe
povećava.
Distribucija i biotransformacija
Oko 10% metoprolola u krvi vezano je za proteine plazme. Metoprolol
prolazi kroz placentu i izlučuje se u mlijeko (vidjeti dio 4.6 Primjena
u periodu trudnoće i dojenja).
Metoprolol se u najvećoj mjeri metaboliše putem enzimskog sistema
citohroma P450 u jetri. Oksidativni metabolizam metoprolola je genetički
kontrolisan sa najvećim doprinosom polimorfnog citohroma P450 izoforme
2D6 (CYP2D6). Postoje značajne etničke razlike u pogledu prevalencije
fenotipa sporih metabolizatora (poor metabolisers/PM). Približno 7%
pripadnika bijele populacije i manje od 1% pripadnika orijentalne
populacije ima fenotip PM.
Kod CYP2D6 sporih metabolizatora zabilježene su nekoliko puta veće
koncentracije metoprolola u plazmi nego kod brzih metabolizatora sa
normalnom CYP2D6 aktivnošću. Nijedan od metabolita metoprolola ne
doprinosi zanačajno njegovom beta-blokirajućem efektu.
Eliminacija
Eliminacija se uglavnom odvija u jetri i poluvrijeme eliminacije iznosi
3,5 sati (između 1 i 9 sati). Brzina metabolizma varira
interindividualno. Kod sporih metabolizatora (oko 10%) zabilježene su
veće koncentracije u plazmi i sporija eliminaciju lijeka nego kod brzih
metabolizatora. Međutim, pojedinačno, koncentracije lijeka u plazmi su
stabilne i ujednačene.
Karakteristike kod pacijenata
Zbog razlika u brzini metabolizma metoprolol se dozira individualno,
prema kliničkom odgovoru svakog pacijenta ponaosob. Kako su terapijski
odgovor, neželjena dejstva i relativna kardioselektivnost povezani sa
koncentracijom lijeka u plazmi, pacijentima koji sporije metabolišu ovaj
lijek može biti potrebna doza koja je niža od normalne. Kod starijih
pacijenata i pacijenata sa bubrežnom insuficijencijom nije potrebno
posebno
prilagođavanje doziranja, ali kod pacijenata sa značajnim poremećajem
funkcije jetre koje može smanjiti eliminaciju metoprolola može biti
potrebno smanjenje doze lijeka.
2. Pretklinički podaci o bezbjednosti
Nema značajnih pretkliničkih podataka o bezbjednosti lijeka koji bi se
mogli dodati informacijama koje su date u drugim poglavljima Sažetka
karakteristika lijeka.
6. FARMACEUTSKI PODACI
6.1 Lista pomoćnih supstanci
laktoza monohidrat
celuloza, mikrokristalna
natrijum skrob glikolat (tip A)
bezvodni koloidni silicijum dioksid
povidon
magnezijum stearat
6.2 Inkompatibilnostii
Nijesu poznate.
6.3 Rok upotrebe
5 godina.
6.4 Posebne mjere upozorenja pri čuvanju lijeka
Ne postoje posebni zahtjevi čuvanja.
6.5 Vrsta i sadržaj pakovanja
Blister (Al-folija, PVC/PVDC-folija) sa 30 tableta. Pakovanje sadrži 3
blistera po 10 tableta.
6.6 Posebne mjere opreza pri odlaganju materijala koji treba odbaciti
nakon primjene lijeka
Neupotrebljeni lijek se uništava u skladu savažećim propisima.
-----------------------------------------------------------------------
6.7 Režim izdavanja lijeka
Lijek se može izdavati samo na ljekarski recept.
-----------------------------------------------------------------------
7. NOSILAC DOZVOLE
DSD „KRKA, d.d., Novo mesto“ - predstavništvo Podgorica
Svetlane Kane Radević br. 3, 81000 Podgorica, Crna Gora
8. BROJ BROJ PRVE DOZVOLE /OBNOVE DOZVOLE
Bloxan^(®), tableta, 100 mg, blister, 30 tableta: 2030/15/293 – 1355
9. DATUM PRVE DOZVOLE / DATUM OBNOVE DOZVOLE
Bloxan^(®), tableta, 100 mg, blister, 30 tableta: 15.07.2015. godine
10. DATUM POSLEDNJE REVIZIJE TEKSTA SAŽETKA OSNOVNIH KARAKTERISTIKA
LIJEKA
Jul, 2015. godine
| SAŽETAK KARAKTERISTIKA LIJEKA |
+--------------------------------------------------------------------------------------------+
| |
+--------------------------------------------------------------------------------------------+
| Bloxan^(®), tableta, 100 mg |
| |
| Pakovanje: 30 tableta, blister, 3 x 10 tableta |
+-------------------------------------+------------------------------------------------------+
| Proizvođač: | Krka, d.d. |
+-------------------------------------+------------------------------------------------------+
| Adresa: | Šmarješka cesta 6, 8501 Novo mesto, Slovenija |
+-------------------------------------+------------------------------------------------------+
| Podnosilac zahtjeva: | DSD „KRKA, d.d., Novo mesto“ - predstavništvo |
| | Podgorica |
+-------------------------------------+------------------------------------------------------+
| Adresa: | Svetlane Kane Radević br. 3, 81000 Podgorica, Crna |
| | Gora |
+-------------------------------------+------------------------------------------------------+
1. NAZIV LIJEKA
Bloxan^(®) 100 mg, tablete
INN: metoprolol
2. KVALITATIVNI I KVANTITATIVNI SASTAV
1 tableta sadrži 100 mg metoprolol tartarata, što odgovara 78,08 mg
metoprolola.
Pomoćna supstanca: laktoza (45,6 mg).
Za kompletan spisak pomoćnih supstanci vidjeti poglavlje 6.1.
3. FARMACEUTSKI OBLIK
Tableta.
Tablete su bijele boje, okrugle, sa podionom crtom na jednoj strani.
Tableta se može dijeliti na jednake polovine.
4. KLINIČKI PODACI
4.1 Terapijske indikacije
Hipertenzija i angina pektoris, srčane aritmije, naročito
supraventrikularne tahiaritmije. Dodatak liječenju tireotoksikoze.
Infarkt miokarda (rana terapija metoprolololom kod infarkta miokarda
smanjuje veličinu infarkta i smanjuje incidencu ventrikularne
fibrilacije. Ublažavanje bola može takođe smanjiti potrebu za opioidnim
analgeticima. Takođe je pokazano da metoprolol smanjuje mortalitet kada
se primjenjuje kod pacijenata sa akutnim infarktom miokarda. Profilaksa
migrene.
4.2 Doziranje i način primjene
Tablete se primjenjuju oralno, tableta se guta bez žvakanja.
Dozu lijeka treba individualno prilagoditi potrebama pacijenta, pri čemu
maksimalna dnevna doza ne smije preći 400 mg.
Primjenjuju se sljedeća uputstva za doziranje:
Odrasli
Hipertenzija:
Početna dnevna doza od 100 mg dnevno se može uzeti u jednoj ili
podijeljenim dozama. Zavisno od terapijskog odgovora, dnevna doza se
može postepeno povećavati po 100 mg na dan, u toku nedjelju dana,
do dnevne doze od 200 mg koja se može uzeti u jednoj ili podijeljenim
dozama. Dalje sniženje krvnog pritiska se može postići uvođenjem
diuretika ili drugog antihipertenzivnog lijeka u terapiju.
Metoprolol se može primijeniti i kod pacijenata koji nijesu ranije
primali antihipertenzivnu terapiju, ali i kod onih kod kojih se
prethodna terapija pokazala kao neadekvatna. Metoprolol se može dodati
prethodnoj antihipertenzivnoj terapiji uz podešavanje doznog režima ako
je neophodno.
Angina pectoris:
50-100 mg, dva ili tri puta dnevno.
U većini slučajeva, značajno poboljšanje u pogledu podnošenja napora i
smanjenja pojave novih anginoznih napada se postiže dozama od 50-100 mg,
dva puta dnevno.
Poremećaji srčanog ritma:
Uobičajeno doziranje iznosi 50 mg, dva do tri puta dnevno. Ako je
neophodno, doza se može povećati i do 300 mg dnevno, u podijeljenim
dozama.
Hipertireoidizam:
50mg četiri puta dnevno. Dozu metoprolola treba progresivno smanjivati
kako se koncentracija hormona štitaste žlijezde liječenjem postepeno
normalizuje.
Infarkt miokarda:
U ranoj terapiji treba primijeniti 50 mg svakih 6 sati tokom 48 sati,
poželjno u toku 12 sati od kada je pacijent osjetio bol u grudima.
Terapija održavanja se nastavlja dozom od 200 mg metoprolola dnevno (u
podijeljenim dozama), u trajanju od najmanje 3 mjeseca.
Profilaksa migrene:
100-200 mg dnevno, primijenjeno u podijeljenim dozama (ujutro i uveče).
Stariji pacijenti
Nije potrebno posebno prilagođavanje doziranja kod ovih pacijenata.
Oprez se preporučuje kod starijih pacijenata budući da prekomjerno
sniženje krvnog pritiska i pulsa može dovesti do poremećaja u
snabdijevanju vitalnih organa krvlju. Kod pacijenata sa značajnim
poremećajem funkcije jetre, preporučuje se primjena nižih doza lijeka.
Djeca
Primjena metoprolola kod djece se ne preporučuje.
4.3 Kontraindikacije
Preosjetljivost na metoprolol ili na druge beta-blokatore ili bilo koju
pomoćnu supstancu, teška astma ili teški bronhospazam u anamnezi,
atrioventrikularni blok drugog ili trećeg stepena, nekontrolisana srčana
insuficijencija, klinički značajna sinusna bradikardija, sick-sinus
sindrom, teška periferna arterijska bolest, kardiogeni šok, hipotenzija,
neliječeni feohromocitom, metabolička acidoza.
Metoprolol je takođe kontraindikovan u slučajevima kada je infarkt
miokarda praćen komplikacijama kao što su: izražena bradikardija, AV
blok prvog stepena, sistolna hipotenzija (< 100 mm Hg) i/ili teška
srčana insuficijencija.
4.4 Posebna upozorenja i mjere opreza pri upotrebi lijeka
Iako kardioselektivni beta-blokatori imaju manje izraženi efekt na
plućnu funkciju u odnosu na neselektivne beta-blokatore, ljekove iz ove
grupe treba izbjegavati kod pacijenata sa reverzibilnom opstruktivnom
bolešću pluća, osim ukoliko ne postoje značajni klinički razlozi za
njihovu primjenu. U nekim slučajevima može biti potrebno prilagođavanje
doze lijeka ili primjena beta₂- agonista.
Metoprolol može pogoršati bradikardiju i simptome poremećaja periferne
arterijske cirkulacije. Pri pojavi izražene bradikardije (< 50 do 55
otkucaja/min) metoprolol treba davati u manjoj dozi ili postepeno
prekinuti terapiju lijekom.
Anafilaktičke reakcije uzrokovane drugim agensima, mogu biti posebno
teške kod pacijenata koji uzimaju i beta-blokatore; u tim slučajevima
može postojati i rezistencija na uobičajene doze adrenalina. Zbog toga
se primjena beta-blokatora ne preporučuje kod pacijenata sa povećanim
rizikom od anafilakse.
Treba izbjegavati nagli prekid terapije beta-blokatorima naročito kod
pacijenata sa ishemijskom bolešću srca.
Kada je to moguće, prekid liječenja treba da bude postepen u toku 10
dana smanjivanjem doze do 25 mg, koja se treba primjenjivati posljednjih
6 dana. Tokom ovog postepenog prekida terapije pacijent treba da bude
pod strogim nadzorom ljekara i, ukoliko je neophodno, treba primijeniti
supstitucionu terapiju.
Beta-blokatore ne treba primjenjivati kod pacijenata sa neliječenom,
kongestivnom srčanom insuficijencijom (vidjeti dio 4.3
Kontraindikacije). Ovo stanje prvo treba stabilizovati. Potrebno je
razmotriti dodatnu terapiju (diuretici i/ili kardiotonični glikozidi)
kod pacijenata sa srčanom insuficijencijom u istoriji bolesti ili
pacijenata koji su dekompenzovani.
Zbog negativnog efekta na AV sprovođenje, beta-blokatore, uključujući i
metoprolol, treba davati sa oprezom kod pacijenata sa AV blokom I
stepena (vidjeti dio 4.3 Kontraindikacije).
Metoprolol može maskirati kliničke znake tireotoksikoze. Zato je
neophodan oprez prilikom primjene lijeka kod pacijenata koji imaju ili
se sumnja da im se razvija tireotoksikoza. Kod ovih pacijenata neophodno
je pratiti funkciju štitaste žlijezde i rad srca.
Metoprolol treba primjenjivati sa oprezom kod pacijenata sa diabetes
mellitus-om, naročito kod onih koji su na terapiji insulinom ili oralnim
antidijabeticima (vidjeti dio 4.5 Interakcije sa drugim ljekovima i
drugi oblici interakcija). Kod nestabilnog i insulin-zavisnog dijabetesa
može biti neophodno prilagođavanje
doze antidijabetika. Pacijente treba upozoriti da metoprolol može
maskirati neke od simptoma hipoglikemije inhibicijom funkcije
simpatičkog nervnog sistema.
Kod pacijenata sa feohromocitomom, potrebno je istovremeno sa
beta-blokatorom primijeniti i alfa-blokator.
Kod pacijenata sa značajnim poremećajem funkcije jetre, može biti
potrebno prilagođavanje doze lijeka, s obzirom da se metoprolol
metaboliše u jetri.
Primjena adrenalina kod pacijenata koji su na terapiji beta-blokatorima
može dovesti do povišenog krvnog pritiska i bradikardije, mada je manja
vjerovatnoća da se ovo dogodi kod pacijenata na terapiji selektivnim
beta₁-blokatorima.
Prije zahvata u opštoj anesteziji o terapiji metoprololom treba
obavijestiti anesteziologa. Treba procijeniti odnos koristi od nastavka
terapije beta-blokatorom i rizika od prekida terapije kod svakog
pacijenta. U slučaju da se odluči da se prekine terapija
beta-blokatorima prilikom pripreme za operaciju, terapiju treba
prekinuti najmanje 24 sata prije operacije. Nastavak terapije
beta-blokatorima smanjuje rizik od pojave aritmija prilikom uvođenja u
anesteziju i intubacije. Međutim, rizik od hipertenzije može biti
povećan. Ukoliko se terapija beta-blokatorom nastavi, potrebno je
obratiti pažnju pri izboru anestetika, tj. treba izabrati onog sa
najmanjim negativnim inotropnim efektom (halotan/azot oksid). U zaštiti
od pojave vagalnih reakcija pacijent može da primi atropin intravenski.
Beta-blokatori mogu povećati incidencu i trajanje anginoznih napada kod
pacijenata sa Prinzmetalovom anginom. Međutim, obzirom da je metoprolol
selektivni beta-blokator (dejluje na beta₁ receptore), može se koristiti
kod ovih pacijenata, ali samo uz krajnji oprez.
Kod pacijenata sa psorijazom u anamnezi, primjena beta-blokatora se
preporučuje samo nakon pažljivog razmatranja.
Pri primjeni nekih beta-blokatora (praktolol) registrovana je pojava
okulomukokutanog sindroma, ali ne i sa metoprololom. Pojedini simptomi
ovog sindroma (suve oči, sa ili bez kožnog osipa) su zabilježeni i pri
primjeni ovog lijeka. U većini slučajeva simptomi su se povukli nakon
prekida terapije. Preporučuje se pažljivo praćenje pacijenata i prekid
terapije ukoliko se jave simptomi okulomukokutanog sindroma (vidjeti
savjet o prekidu terapije iznad).
Posebne informacije o nekim sastojcima lijeka
Lijek Bloxan^(®) sadrži laktozu. Pacijenti sa rijetkim nasljednim
poremećajima kao što su netolerancija na galaktozu, deficijencija Lapp
laktaze ili malapsorpcija glukoze/galaktoze ne smiju uzimati ovaj lijek.
4.5 Interakcije sa drugim ljekovima i drugi oblici interakcija
Efekti metoprolola i drugih antihipertenziva na krvni pritisak su obično
aditivni; stoga se preporučuje oprez kako bi se izbjegla pojava
hipotenzije. Međutim, kombinovana primjena drugih antihipertenzivnih
ljekova često može koristiti da bi se poboljšala kontrola hipertenzije.
Budući da beta-blokatori mogu uticati na perifernu cirkulaciju, potreban
je oprez pri istovremenoj primjeni sa ljekovima koji imaju slično
dejstvo na cirkulaciju (npr. ergotamin).
Oprez je neophodan i kada se beta-blokatori primjenjuju zajedno sa
ljekovima koji blokiraju aktivnost simpatičkog gangliona, drugim
beta-blokatorima (odnosi se i na oftalmološke preparate) ili sa MAO
inhibitorima.
Prazosin
Akutna posturalna hipotenzija, koja se može javiti pri primjeni prve
doze prazosina, može biti pojačana kod pacijenata koji već uzimaju
beta-blokator.
Klonidin
Kada se prekida kombinovana terapija metoprolola i klonidina, terapija
metoprololom se mora obustaviti nekoliko dana prije obustave klonidina.
Hipertenzija koja se može javiti nakon prekida terapije klonidinom može
biti izražena kod pacijenata koji istovremeno uzimaju beta-blokatore.
Blokatori kalcijumskih kanala
Blokatori kalcijumskih kanala, kao što su verapamil i diltiazem, mogu
potencirati depresivno dejstvo beta-blokatora na krvni pritisak, srčanu
frekvenciju, kontraktilnost miokarda i atrioventrikularno sprovođenje.
Pacijentima koji uzimaju metoprolol ne treba davati blokatore
kalcijumskih kanala tipa verapamila (fenilalkilamin) intravenski, jer
postoji rizik za pojavu srčanog zastoja. Pacijente koji uzimaju oralno
blokator kalcijumskih kanala verapamilske grupe u kombinaciji sa
metoprololom treba pažljvo pratiti.
Inhibitori CYP2D6 enzima
Snažni inhibitori ovog enzima mogu dovesti do povećanja koncentracije
metoprolola u plazmi (vidjeti dio 5.2 Farmakokinetički podaci), stoga je
potreban oprez pri njihovoj istovremenoj primjeni. Klinički potvrđeni
snažni inhibitori CYP2D6 enzima su antidepresivi kao poput fluoksetina,
paroksetina ili bupropiona, antipsihotici kao što je tioridazin,
antiaritmici kao što je propafenon, ljekovi protiv retro virusa kao što
je ritonavir, antihistaminici kao što je difenhidramin, antimalarici kao
što je hidroksihlorohin ili hinidin, antimikotici kao što je terbinafin
i ljekovi za liječenje peptičkog ulkusa kao što je cimetidin.
Antiaritmici I grupe i amjodaron
Istovremena primjena amjodarona, propafenona i ostalih antiaritmika I
grupe kao što su hinidin ili dizopiramid sa metoprololom može
potencirati efekte beta-blokatora na srčanu frekvenciju i
atrioventrikularno sprovođenje.
Nitroglicerin
Može doći do pojačanja hipotenzivnog efekta metoprolola.
Glikozidi digitalisa
Istovremena primjena sa glikozidima digitalisa može dovesti do teške
bradikardije i/ili produženog atrioventrikularnog sprovođenja.
Simpatomimetici
Metoprolol antagonizuje beta₁ efekte simpatomimetika, ali u uobičajenim
terapijskim dozama ima mali uticaj na bronhodilatatorne efekte
beta₂-agonista.
Insulin i oralni hipoglikemici
U kombinaciji sa insulinom ili oralnim antidijabeticima metoprolol može
dovesti do izražene ili produžene hipoglikemije. Beta-blokatori takođe
mogu antagonizovati hipoglikemijske efekte derivata sulfonilureje. Rizik
je svakako manji pri primjeni beta₁ selektivnog blokatora, kao što je
metoprolol, u poređenju sa drugim beta-blokatorima. Zbog svega navedenog
savjetuje se oprez pri primjeni ovih ljekova kod pacijenata sa
dijabetesom (vidjeti dio 4.4 Posebna upozorenja i mjere opreza pri
upotrebi lijeka).
Nesteroidni antiinflamatorni ljekovi
Pri primjeni ljekova iz ove grupe (npr. indometacin) može doći do
smanjenja antihipertenzivnog efekta metoprolola.
Lidokain
Metoprolol može smanjiti eliminaciju lidokaina.
Opšti anestetici
Neki inhalacioni anestetici mogu pojačati kardiodepresivni efekat
beta-blokatora (vidjeti dio 4.4 Posebna upozorenja i mjere opreza pri
upotrebi lijeka).
Induktori/Inhibitori hepatičkih enzima
Ljekovi koji indukuju enzime (npr. rifampicin) mogu smanjiti
koncentracije metoprolola u plazmi, dok ljekovi koji su inhibitori
enzima jetre (npr. cimetidin) mogu povećati koncentracije lijeka u
plazmi.
Alkohol
Istovremena primjena alkohola i metoprolola može dovesti do povećane
koncentracije alkohola u krvi i njegove usporene eliminacije.
4.6 Primjena u periodu trudnoće i dojenja
Beta-blokatori smanjuju perfuziju kroz placentalnu barijeru što može
dovesti do intrauterine smrti ploda, kao i prevremenog porođaja.
Metoprolol ne treba primjenjivati u periodu trudnoće i dojenja, osim u
slučajevima kada se smatra da korist nadmašuje mogući rizik po
fetus/odojče.
Metoprolol je pod strogim medicinskim nadzorom primjenjivan kod trudnica
sa hipertenzijom, poslije 20. nedjelje gestacije. Iako lijek prolazi
placentalnu barijeru i prisutan je u krvi pupčane vrpce, nijesu
primjećene fetalne abnormalnosti. U animalnim studijama nije pokazan
teratogeni potencijal niti bilo koje drugo neželjeno dejstvo na embrion
i/ili fetus, što bi moglo da utiče na bezbjednosni profil lijeka.
Ako se majka liječi dozama koje su u okviru terapeutskih, mogući
beta-blokirajući efekat metoprolola unešenog kroz majčino mlijeko je
neznatan.
Ukoliko se metoprolol primjenjuje u periodu trudnoće i dojenja, treba
obratiti pažnju na pojavu eventualnih neželjenih dejstava kao posljedica
beta-blokade (kao npr. bradikardija, hipoglikemija) kod fetusa,
novorođenčeta i odojčeta. Potrebno je koristiti najmanju moguću dozu, a
liječenje treba prekinuti najmanje 2-3 dana pred porođaj kako bi se
izbjegla povećana kontraktilnost uterusa i efekti beta-blokade na
novorođenče.
4.7 Uticaj na psihofizičke sposobnosti prilikom upravljanja motornim
vozilima i rukovanja mašinama
Kao i ostali beta-blokatori, i metoprolol može uticati na psihofizičku
sposobnost. Pacijente bi trebalo upozoriti na moguće dejstvo lijeka
prilikom upravljanja motornim vozilom i rukovanja mašinama.
4.8 Neželjena dejstva
Neželjena dejstva razvrstana su prema učestalosti u sljedeće kategorije:
- veoma često (≥ 10%)
- često (≥ 1% i < 10%)
- povremeno (≥ 0,1% i < 1%)
- rijetko (≥ 0,01% i < 0,1%)
- veoma rijetko (< 0,01%).
+:---------------------------------+:----------------------------------+
| Poremećaji na nivou krvi i | |
| limfnog sistema | |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Veoma rijetko | trombocitopenija |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Psihijatrijski poremećaji | |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Rijetko | depresija, košmari |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Veoma rijetko | poremećaji ličnosti, halucinacije |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Poremećaji nervnog sistema | |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Često | vrtoglavica, glavobolja |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Rijetko | smanjenje pažnje, somnolencija |
| | ili nesanica, parestezija |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Poremećaji na nivou oka | |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Veoma rijetko | poremećaji vida (zamagljen vid), |
| | suvo oko i/ili iritacija oka |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Poremećaji na nivou uha i | |
| labirinta | |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Veoma rijetko | tinitus i, u dozama koje |
| | premašuju preporučene, poremećaji |
| | sluha (hipoakuzija ili gluvoća) |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Kardiološki poremećaji | |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Često | bradikardija |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Rijetko | srčana slabost, srčane aritmije, |
| | palpitacije |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Veoma rijetko | poremećaj sprovodnog sistema |
| | srca, prekordijalni bol |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Vaskularni poremećaji | |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Često | ortostatska hipotenzija |
| | (povremeno sa sinkopom) |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Rijetko | edemi, Raynaud-ov sindrom |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Veoma rijetko | gangrena kod pacijenata sa |
| | prethodnim problemima sa |
| | cirkulacijom |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Respiratorni, torakalni i | |
| | |
| medijastinalni poremećaji | |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Često | dispnea pri naporu |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Rijetko | bronhospazam (koji se može javiti |
| | kod pacijenata sa opstruktivnom |
| | bolešću pluća u anamnezi) |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Veoma rijetko | rinitis |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Gastrointestinalni poremećaji | |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Često | nauzeja i povraćanje, abdominalni |
| | bol |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Rijetko | dijareja ili konstipaticija |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Veoma rijetko | suva usta |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Nepoznate učestalosti | retroperitonealna fibroza |
| | (povezanost sa metoprololom nije |
| | definitivno utvrđena) |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Hepatobilijarni poremećaji | |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Nepoznate učestalosti | hepatitis |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Poremećaji na nivou kože i | |
| potkožnog | |
| | |
| tkiva | |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Rijetko | osip (u formi urtikarije, |
| | psorijaziformnih i distrofičnih |
| | kožnih lezija) |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Veoma rijetko | fotosenzitivnost, hiperhidroza, |
| | alopecija, pogoršanje psorijaze |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Poremećaj mišićno-skeletnog i | |
| | |
| vezivnog tkiva | |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Rijetko | mišićni grčevi |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Veoma rijetko | artritis |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Poremećaji reproduktivnog | |
| sistema i | |
| | |
| dojki | |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Veoma rijetko | poremećaj libida i potencije |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Nepoznate učestalosti | Peyronie-eva bolest (povezanost |
| | sa metoprololom nije definitivno |
| | utvrđena) |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Opšti poremećaji i reakcije na | |
| mjestu | |
| | |
| primjene | |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Često | malaksalost |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Ispitivanja | |
+----------------------------------+-----------------------------------+
| Veoma rijetko | povećanje težine, poremećaj |
| | testova funkcije jetre |
+----------------------------------+-----------------------------------+
Postmarketinško iskustvo
Sljedeća neželjena dejstva su prijavljena u postmarketinškom periodu:
konfuzija, porast nivoa triglicerida u krvi i sniženje nivoa HDL
holesterola. Kako su ova neželjena dejstva prijavljena u populaciji
nepoznate veličine i kako na njih djeluje veliki broj faktora njihovu
učestalost nije moguće sa sigurnošću procijeniti.
Prijavljivanje sumnji na neželjena dejstva
Prijavljivanje neželjenih dejstava nakon dobijanja dozvole je od velikog
značaja jer obezbjeđuje kontinuirano praćenje odnosa
korist/rizik primjene lijeka. Zdravstveni radnici treba da prijave svaku
sumnju na neželjeno dejstvo ovog lijeka Agenciji za ljekove i medicinska
sredstva Crne Gore (CALIMS):
Agencija za ljekove i medicinska sredstva Crne Gore
Odjeljenje za farmakovigilancu
Bulevar Ivana Crnojevića 64a, 81000 Podgorica
tel: +382 (0) 20 310 280
fax:+382 (0) 20 310 581
www.calims.me
nezeljenadejstva@calims.me
putem IS zdravstvene zaštite
4.9 Predoziranje i mjere koje je potrebno preduzeti
Znaci i simptomi predoziranja
U težim slučajevima predoziranje metoprololom može dovesti do teške
hipotenzije, sinusne bradikardije, AV bloka, srčane insuficijencije,
kardiogenog šoka, zastoja srca, bronhospazma, poremećaja svijesti, kome,
konvulzija, mučnine, povraćanja, cijanoze, hipoglikemije i povremeno
hiperkalijemije.
Prvi simptomi trovanja zapažaju se u periodu od 20 minuta do 2 sata
nakon uzimanja lijeka. Efekti masivnog predoziranja mogu trajati i
nekoliko dana, uprkos opadajućoj koncentraciji lijeka u plazmi.
Terapija predoziranja
Pacijente bi trebalo zbrinuti u bolnici, na odjeljenje intenzivne njege;
neophodno je stalno praćenje funkcije kardiovaskularnog sistema, uraditi
gasne analize i biohemijske analize krvi. Ukoliko je potrebno,
primjenjuju se i suportivne mjere vještačkog disanja i uspostavljanja
srčanog ritma. Pacijente koji se osjećaju dobro i kod malog prekoračenja
doze treba zadržati na posmatranju najmanje 4 sata.
Kod akutnog predoziranja odmah treba izvršiti pražnjenje želuca
(izazivanje povraćanja, gastrična lavaža), a najkasnije 4 sata nakon
uzimanja lijeka, ili primijeniti aktivni ugalj. Metoprolol se ne može
efikasno ukloniti hemodijalizom.
Atropin se primjenjuje intravenski radi kontrole signifikantne
bradikardije. Intravenski beta-agonist (prenalterol ili izoprenalin) se
koristi za liječenje bradikardije i hipotenzije. Mogu biti potrebne
veoma visoke doze da bi se prevazišla beta-blokada. U slučaju pojave
teške hipotenzije daju se vazokonstriktorni ljekovi, kao što je dopamin,
dobutamin ili noradrenalin. Glukagon ima pozitivni inotropni i
hronotropni efekat na srce, koji je nezavisan od beta-adrenergičkih
receptora, i posebno je efikasan u liječenju rezistentne hipotenzije i
srčane insuficijencije koja se može javiti pri predoziranju
beta-blokatorima.
Diazepam je lijek izbora u kontroli konvulzija. Beta₂₋agonisti ili
aminofilin se mogu primijeniti za terapiju bronhospazma. Potrebno je
pratiti znakove pojave aritmija za vrijeme i nakon primjene
bronhodilatatora.
5. FARMAKOLOŠKI PODACI
1. Farmakodinamski podaci
Farmakoterapijska grupa: Beta-blokator, selektivni
ATC kod: C07AB02
Metoprolol je kardioselektivni blokator beta-adrenergičkih receptora.
Mehanizam dejstva:
Metoprolol ima veći afinitet da blokira beta₁-receptore (receptori koji
učestvuju u adrenergičnoj stimulaciji rada srca i kontraktilnosti i
oslobađanju masnih kiselina iz depoa masti) nego beta₂-receptore koji su
prvenstveno uključeni u bronho i vazodilataciju. Nema stabilizirajući
efekat na membranu niti parcijalno agonističko (intrinzičko
simpatomimetičko) djelovanje.
Metoprolol redukuje ili inhibira stimulativni efekat kateholamina na
srce što smanjuje frekvenciju srca, snagu srčane kontrakcije i minutni
volumen srca.
1. Farmakokinetički podaci
Resorpcija
Poslije oralne primjene metoprolol se dobro resorbuje. Maksimalna
koncentracija lijeka u plazmi postiže se između 1,5-2 sata poslije
primjene lijeka. Biološka raspoloživost poslije primjene pojedinačne
doze iznosi približno 50%, a pri dužoj primjeni se povećava i do 70%.
Kada se metoprolol uzima sa hranom, biološka raspoloživost se takođe
povećava.
Distribucija i biotransformacija
Oko 10% metoprolola u krvi vezano je za proteine plazme. Metoprolol
prolazi kroz placentu i izlučuje se u mlijeko (vidjeti dio 4.6 Primjena
u periodu trudnoće i dojenja).
Metoprolol se u najvećoj mjeri metaboliše putem enzimskog sistema
citohroma P450 u jetri. Oksidativni metabolizam metoprolola je genetički
kontrolisan sa najvećim doprinosom polimorfnog citohroma P450 izoforme
2D6 (CYP2D6). Postoje značajne etničke razlike u pogledu prevalencije
fenotipa sporih metabolizatora (poor metabolisers/PM). Približno 7%
pripadnika bijele populacije i manje od 1% pripadnika orijentalne
populacije ima fenotip PM.
Kod CYP2D6 sporih metabolizatora zabilježene su nekoliko puta veće
koncentracije metoprolola u plazmi nego kod brzih metabolizatora sa
normalnom CYP2D6 aktivnošću. Nijedan od metabolita metoprolola ne
doprinosi zanačajno njegovom beta-blokirajućem efektu.
Eliminacija
Eliminacija se uglavnom odvija u jetri i poluvrijeme eliminacije iznosi
3,5 sati (između 1 i 9 sati). Brzina metabolizma varira
interindividualno. Kod sporih metabolizatora (oko 10%) zabilježene su
veće koncentracije u plazmi i sporija eliminaciju lijeka nego kod brzih
metabolizatora. Međutim, pojedinačno, koncentracije lijeka u plazmi su
stabilne i ujednačene.
Karakteristike kod pacijenata
Zbog razlika u brzini metabolizma metoprolol se dozira individualno,
prema kliničkom odgovoru svakog pacijenta ponaosob. Kako su terapijski
odgovor, neželjena dejstva i relativna kardioselektivnost povezani sa
koncentracijom lijeka u plazmi, pacijentima koji sporije metabolišu ovaj
lijek može biti potrebna doza koja je niža od normalne. Kod starijih
pacijenata i pacijenata sa bubrežnom insuficijencijom nije potrebno
posebno
prilagođavanje doziranja, ali kod pacijenata sa značajnim poremećajem
funkcije jetre koje može smanjiti eliminaciju metoprolola može biti
potrebno smanjenje doze lijeka.
2. Pretklinički podaci o bezbjednosti
Nema značajnih pretkliničkih podataka o bezbjednosti lijeka koji bi se
mogli dodati informacijama koje su date u drugim poglavljima Sažetka
karakteristika lijeka.
6. FARMACEUTSKI PODACI
6.1 Lista pomoćnih supstanci
laktoza monohidrat
celuloza, mikrokristalna
natrijum skrob glikolat (tip A)
bezvodni koloidni silicijum dioksid
povidon
magnezijum stearat
6.2 Inkompatibilnostii
Nijesu poznate.
6.3 Rok upotrebe
5 godina.
6.4 Posebne mjere upozorenja pri čuvanju lijeka
Ne postoje posebni zahtjevi čuvanja.
6.5 Vrsta i sadržaj pakovanja
Blister (Al-folija, PVC/PVDC-folija) sa 30 tableta. Pakovanje sadrži 3
blistera po 10 tableta.
6.6 Posebne mjere opreza pri odlaganju materijala koji treba odbaciti
nakon primjene lijeka
Neupotrebljeni lijek se uništava u skladu savažećim propisima.
-----------------------------------------------------------------------
6.7 Režim izdavanja lijeka
Lijek se može izdavati samo na ljekarski recept.
-----------------------------------------------------------------------
7. NOSILAC DOZVOLE
DSD „KRKA, d.d., Novo mesto“ - predstavništvo Podgorica
Svetlane Kane Radević br. 3, 81000 Podgorica, Crna Gora
8. BROJ BROJ PRVE DOZVOLE /OBNOVE DOZVOLE
Bloxan^(®), tableta, 100 mg, blister, 30 tableta: 2030/15/293 – 1355
9. DATUM PRVE DOZVOLE / DATUM OBNOVE DOZVOLE
Bloxan^(®), tableta, 100 mg, blister, 30 tableta: 15.07.2015. godine
10. DATUM POSLEDNJE REVIZIJE TEKSTA SAŽETKA OSNOVNIH KARAKTERISTIKA
LIJEKA
Jul, 2015. godine